Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 21 stycznia 2015 r. W. K. wniósł o uchylenie uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. , które odbyło się w dniach 7,8,9,12,13 i 14 stycznia 2015 r. w sprawie wyborów Rady Nadzorczej Spółdzielni, w zakresie, w jakim uchwała ta stwierdza, że do Rady Nadzorczej na kadencję 2013 – 2016 z trzeciej części walnego zgromadzenia zostali wybrani A. B. i K. K. . Z ostrożności procesowej, w sposób ewentualny, w przypadku uznania przez sąd , że nie ma podstawy prawnej do ingerencji w treść uchwały poprzez jej częściowe uchylenie , wniósł o jej uchylenie w całości.

Uzasadniając podstawy faktyczne pozwu, W. K. wskazał, że zaskarżona uchwała została podjęta w sposób naruszający dobre obyczaje i z jego pokrzywdzeniem, co wyczerpuje przesłanki do jej uchylenia na podstawie art. 42 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i analogicznych przepisów Statutu Spółdzielni.

Zdaniem powoda, jego szanse na wybór na członka rady nadzorczej Spółdzielni, zostały bardzo ograniczone przez to, ze osoby funkcyjne Spółdzielni udzielały wyborcom podczas wszystkich części walnego zgromadzenia mataczących informacji na temat powoda i jego sporów sądowych ze Spółdzielnią. Informacje kłamliwie sugerowały, że powód jest „wichrzycielem” zagrażającym Spółdzielni , co było oszczerstwem i ocenie powoda miało wpływ na to, że wynik wyborów był dla powoda negatywny ( pozew k. 2-3).

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 lutego 2014 r., Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) w Ł. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego dla jednego pełnomocnika, według norm przepisanych.

Strona pozwana podniosła , że powód był jednym z sześciu kandydatów na członka Rady Nadzorczej z nieruchomości przydzielonej do III części Walnego Zgromadzenia odbytego w częściach w dniach 7, 8, 9, 12, 13 i 14 stycznia 2015 r. Stosownie do § 18 Regulaminu Obrad Walnego Zgromadzenia obowiązującego na czas trwania danego Walnego Zgromadzenia, kandydaci wybierani na członków Rady Nadzorczej byli obowiązani do obecności na każdej części Walnego Zgromadzenia, w celu dokonania prezentacji swojej kandydatury. Powód był także obecny na wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia i dokonywał swojej prezentacji w sposób swobodny, zgodnie ze swoją wolą. Twierdzenia powoda, że „osoby funkcyjne” Spółdzielni podczas wszystkich części walnego zgromadzenia udzielały wyborcom mataczących informacji, jak również twierdzenia ze powód był nazywany „wichrzycielem zagrażającym Spółdzielni”, są nieprawdziwe. Zachowanie powoda w trakcie poszczególnych części Walnego Zgromadzenia był nieprzystające do utrwalonych zasad parlamentarnego obradowania. To powód krzyczał, wyrywał innym osobom mikrofon, zabierał głos bez pozwolenia Przewodniczącego Prezydium prowadzącego obrady, obrażał osoby uczestniczące w obradach, zarówno reprezentujące Spółdzielnię, jak i innych członków uczestniczących w obradach. W ocenie strony pozwanej, zaskarżona uchwała została podjęta zgodnie z obowiązującym prawem i z wolą członków głosujących w głosowaniu tajnym. Brak jest jakichkolwiek dowodów potwierdzających podnoszone przez powoda okoliczności, że została ona podjęta z pokrzywdzeniem powoda oraz w sposób naruszający dobre obyczaje. Nadto wskazano, że każdy uprawniony do głosowania mógł w sposób swobodny dokonać oceny każdego kandydata na członka Rady Nadzorczej i oddać swój głos w glosowaniu tajnym na osobę przez siebie wybraną . Z treści protokołu Kolegium Walnego Zgromadzenia z dnia 15.01.2015 r. jednoznacznie wynika, jak rozłożyły się głosy na poszczególnych kandydatów. Powód był obecny podczas obrad Kolegium Walnego Zgromadzenia w dniu 15.01.2015 r., uczestniczył w obliczaniu przez członków Kolegium głosów na poszczególnych kandydatów, nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń, tak do przebiegu Kolegium, jak i wyników głosowania (odpowiedź na pozew k 9-12, protokół skrócony k. 450).

W. K. w piśmie z dnia 24.04.2015 r. sformułował roszczenie ewentualne - wniósł o ustalenie, że uchwała nr (...)Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...)w Ł., odbytego w sześciu częściach w dniach 7, 8, 9, 12, 13 i 14 stycznia 2015 r., jest nieistniejąca, ewentualnie o jej uchylenie.

Kwestionowana uchwała Walnego Zgromadzenia stwierdzająca , że została powołana Rada Nadzorcza (tzw. uchwała wyborcza) powstaje w trzech etapach: 1. ustalenie treści projektu uchwały: sygnatury ((...)), stwierdzenia że Walne Zgromadzenie wybrało na kadencję w określonym czasie (początku i końcu) do Rady Nadzorczej osoby, których konkretyzacja zostanie ustalona w toku wyborów i ogłoszenie projektu uchwały; 2. Poddanie pod głosowanie projektu tej uchwały w trybie głosowania jawnego; 3. Wybory w trybie głosowania tajnego na poszczególnych kandydatów na członków Rady Nadzorczej .

Powód wskazał, że na przedmiotowym Walnym Zgromadzeniu w trybie głosowania tajnego została ustalona lista osób, które uzyskały największą liczbę osób w poszczególnych częściach Walnego Zgromadzenia, ale sama uchwała nie była poddana pod jawne głosowanie. W tej sytuacji, nie można ustalić, ile z osób biorących udział w Walnym Zgromadzeniu było za jej podjęciem, a ilu było przeciw. Nie została więc spełniona żadna z przesłanek określonych w art. 8 ^{(( 3))} ust. 9 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, decydujących o możliwości uznania uchwały za podjętą. Uchwałą zaś niepodjęta jest nieistniejąca. Dodowem jest protokół Kolegium Obrad Wlanego Zgromadzenia – w zestawieniach głosowanych jawnie uchwał nie ma uchwały nr (...). Natomiast zapis § 19 ust. 5 Regulaminu Obrad Walnego Zgromadzenia, stanowiący, że „uchwała w sprawie wyboru do Rady Nadzorczej podejmowana jest w oparciu o wyniki wyborów z każdej części walnego Zgromadzenia ustalone przez Kolegium” zdaniem powoda może oznaczać tylko tyle, że wyniki wyborów decydują o treści uchwały tylko w zakresie ustalającym skład osobowy, ale nie mogą decydować o tym, ze uchwała „wyborcza” została podjęta, ponieważ nie wynika to z żadnego uregulowania i nie można tego przyjmować domyślnie. W ocenie powoda, stwierdzenie: „W oparciu o powyższe, Kolegium Walnego Zgromadzenia stwierdza, że Uchwała (...) w sprawie wyboru Rady Nadzorczej została podjęta” – narusza art. 8 ^{(( 3))} ust. 9 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (pismo procesowe powoda z 24.04.2015 r. k. 92-93).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) w Ł. (dalej powoływana jako Spółdzielnia) jest wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (...). Spółdzielnia działa w oparciu o statut przyjęty uchwałą Zebrania Przedstawicieli Członków nr (...) z dnia 17 listopada 2007 roku, obowiązujący od dnia 29 lutego 2008 roku. (odpis KRS, k. 36 – 42, statut k.24-34).

W. K. należy do grona członków spółdzielni, zajmując lokal mieszkalny znajdujący się w zasobach spółdzielni (okoliczność bezsporna).

Walne Zgromadzenie pozwanej Spółdzielni zwoływane jest przez Zarząd. Ze względu na dużą liczbę członków (prawie 5.000 osób) podzielone jest na 6 części. W poszczególnych dniach obrad uczestniczą członkowie zaszeregowani do danej części. O zwołaniu Walnego Zgromadzenia zawiadamia się wszystkich członków na 21 dni przed planowym terminem oraz poucza o uprawnieniu do przeglądania dokumentów i projektów uchwał oraz nanoszenia poprawek i zgłaszania własnych projektów.

W dniach 7, 8, 9, 12, 13 i 14 stycznia 2015 roku odbyło się Walne Zgromadzenie Spółdzielni w sześciu częściach.

Zgodnie z przyjętą w Spółdzielni praktyką projekt regulaminu obrad Walnego Zgromadzenia jest przygotowany corocznie na potrzeby tego gremium, po czym następnie już jako uchwała zostaje poddany pod głosowanie. Po głosowaniu nad regulaminem, regulamin ten obowiązuje w trakcie obrad poszczególnych części Walnego Zgromadzenia.

Głosowanie jest tajne i odbywa się przy pomocy urządzenia, które odnotowuje oddane głosy i dokonuje ich zliczenia. Tak uzyskany wynik głosowania z każdej części Walnego Zgromadzenia wyświetlany jest na tablicy. Następnie sumuje się oddane głosy z wszystkich części Walnego Zgromadzenia. Regulamin Walnego Zgromadzenia stanowi, że zsumowania głosów dokonuje Kolegium Walnego Zgromadzenia, w skład którego wchodzą wszyscy przewodniczący i sekretarze poszczególnych części Walnego Zgromadzenia.

W poszczególnych częściach Walnego Zgromadzenia głosuje się na kandydatów do Rady Nadzorczej ze wszystkich części, na każdego z osobna. Wyniki głosowania na poszczególnych kandydatów z poszczególnych części są umieszczane w kopercie , która jest zaklejana oplombowana pieczątką. Koperty z wynikami z poszczególnych części są przechowywane do pierwszego dnia po zakończeniu walnego zgromadzenia i przed wszystkimi chłonkami kolegium są okazywane, musi zostać stwierdzone, że są nienaruszone. Dopiero wtedy koperty z kartami do głosowania są odkrywane i następuje liczenie głosów. Oddane głosy cząstkowe są odczytywane, po czym są zliczane i podawany jest wynik. Sporządzony został protokół, który podpisali wszyscy obecni członkowie kolegium, zawierający uchwałę nr (...) w przedmiocie wyboru członków Rady Nadzorczej. Powód był obecny podczas odczytywania wyników głosowania. Opisana procedura została zachowana podczas przedmiotowego Walnego Zgromadzenia. Do Rady Nadzorczej zostali wybrani kandydaci, którzy dostali największą liczbę głosów, po dwie osoby z każdej części Walnego Zgromadzenia, łącznie 12 osób.

( statut k. 24-34, Regulamin Obrad Walnego Zgromadzenia Spółdzielni k. 36-43; protokół Kolegium Walnego Zgromadzenia odbytego w dniu 15 stycznia 2015 r. k. 44-52; zeznania J. N. – protokół rozprawy z 6.10.2015 r. – od 00:22:27 do 00:39:36, k. 143 odw.-144; zeznania W. C. – protokół rozprawy z 6.10.2015 r. – od 00:43:37 do 01:01:23, k. 144-144 odw. ; zeznania A. K. - protokół rozprawy z 6.10.2015 r. – od 01:01:52 do 01:25:02, k. 144 odw.-145 ; zeznania M. M. (1) – protokół rozprawy z 21.07.2015 r. od 00:52:37 do 01:23:11, k. 111-112 ; zeznania J. K. – protokół rozprawy z 21.07.2015 r., od 01:37:48 do 01:46:39, k. 112 odw.; zeznania H. G. – protokół rozprawy z 8.12.2015 r. – 00:00:33:21 , k. 412 odw , zeznania K. P. - protokół rozprawy z 8.12.2015 r. – 00:56:11, k. 413 odw.; zeznania S. S. - protokół rozprawy z 8.12.2015 r. – od 01:13:14 do 01:30:47, k. 414-415; zeznania A. B. – protokół rozprawy z 24.03.3016 r. – od 00:09:25 , 00:17:32, k. 446-446 odw., zeznania U. A. - protokół rozprawy z 24.03.2016 r. – 00:48:12, k. 448 ; zeznania K. K. - protokół rozprawy z 24.03.2016 r. – 01:02:19, k. 448 odw.-449; kserokopie protokołów poszczególnych części Walnego Zgromadzenia Spółdzielni k. 157-397).

Po ustaleniu wyników Kolegium została sporządzona oraz podpisana przez Przewodniczego i Sekretarzy wszystkich części Walnego Zgromadzenia, uchwała nr (...) w sprawie wyborów do Rady Nadzorczej na mocy której wybrani zostali: K. M., M. M. (2) (z części I); G. D., A. K. (z części II); A. B., K. K. (z części III); B. G., J. N. (z części IV); Z. B., M. W. (z części V) oraz I. C. i A. Z. (z części VI). W uchwale odnotowano liczbę uzyskanych przez poszczególnych kandydatów głosów (zeznania W. C. – protokół rozprawy z 6.10.2015 r. - uchwała k. 65-66, protokół Kolegium Walnego Zgromadzenia odbytego w dniu 15 stycznia 2015 r. k. 44-52).

Walne Zgromadzenie Spółdzielni przegłosowało uchwałę (...)mocą której uchwalono Regulamin Obrad Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w brzmieniu stanowiącym załącznik do uchwały. W § 2 uchwały zaznaczono, że uchwała wraz z regulaminem obowiązują na czas trwania Walnego Zgromadzenia w dniach 7, 8, 9, 12, 13 i 14 stycznia 2015 roku. Na każdej części treść regulaminu została odczytana, nie było żadnych propozycji zmiany regulaminu (uchwała k. 57-58; regulamin k. 164-172, 36-43).

Stosownie do § 80 ust. 14 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...)uchwalenie Regulaminu obrad Walnego Zgromadzenia w zakresie nieuregulowanym w Statucie należy do wyłącznej właściwości Walnego Zgromadzenia.

§ 82 ust. 16 Statutu Spółdzielni stanowi, że głosowanie na Walnym Zgromadzeniu odbywa się jawnie, z wyjątkiem wyborów do organów Spółdzielni, odwołania członków tych organów.

Statut Spółdzielni stanowi nadto:

- Każdy projekt uchwały o jednakowej treści poddaje się pod głosowanie na każdej części Walnego Zgromadzenia (§ 82 ust. 5);

- Rada Nadzorcza jest wybierana przez każdą część Walnego Zgromadzenia (§ 89 ust. 3);

- Kandytami na członków Rady mogą być wskazane przez członków Spółdzielni, na piśmie osoby, które – przed zebraniem wyborczym – przeszły, z pozytywnym wynikiem, przeszkolenie z zakresu znajomości przepisów prawa o spółdzielniach mieszkaniowych i zasad spółdzielczej gospodarki zasobami mieszkaniowymi oraz wyraziły zgodę na kandydowanie i nie mają zaległości w opłatach (§ 89 ust. 4);

- Kadencja Rady Nadzorczej trwa 3 lata. Czas trwania kadencji liczy się od Walnego Zgromadzenia, na którym dokonano jej wyboru, do ostatniej części Walnego Zgromadzenia odbywającego się w trzecim roku od jej wyboru, które dokona wyboru Rady Nadzorczej na następną kadencję. Pierwsze zebranie nowo wybranej Rady Nadzorczej zwołuje Zarząd Spółdzielni (§ 89 ust. 10);

- Wybory członków Rady Nadzorczej dokonywane są w głosowaniu tajnym spośród nieograniczonej liczby kandydatów spełniających wymagania określone w Statucie (§ 89 ¹ ust.1);

- Nie można być członkiem Rady Nadzorczej dłużej nić przez 2 kolejne kadencje Rady Nadzorczej. Liczbę kadencji oblicza się biorąc pod uwagę dotychczasowy staż członka Rady Nadzorczej (§ 89 ¹ ust. 3);

- Zarząd przedstawia Komisji Wyborczej listę zgłoszonych kandydatów na członków Rady Nadzorczej, którzy wyrazili zgodę na kandydowanie. Lista ta jest poddawana pod głosowanie na każdej części Walnego Zgromadzenia. Kandydaci na członków są obowiązani do obecności na każdej części Walnego Zgromadzenia, z zastrzeżeniem § 79 ¹ ust. 7 Statutu (§ 89 ¹ ust. 5);

- Kandydaci na członków Rady Nadzorczej, przed głosowaniem dokonują swojej prezentacji, ze szczególnym uwzględnieniem danych dotyczących:

- zatrudnienia w Spółdzielni oraz poza Spółdzielnią,

- prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec Spółdzielni,

- pozostawania w sporze sądowym ze Spółdzielnią,

- zaleganiu z wnoszeniem opłat eksploatacyjnych,

- liczby kadencji pełnionych w Radzie Nadzorczej.

Członkowie uczestniczący w Walnym Zgromadzeniu mogą kandydatom zadawać pytania (§ 89 ¹ ust. 6 statutu, § 18 regulaminu );

- Kandydaci na członków Rady Nadzorczej składają pisemne oświadczenia wyrażające zgodę na kandydowanie oraz informację, o których mowa w ust. 6 (§ 89 ¹ ust. 7);

- Komisja Wyborcza sporządza listę zgłoszonych kandydatów na członków Rady Nadzorczej, którzy wyrazili zgodę na kandydowanie oraz weryfikuje treść oświadczeń złożonych przez kandydatów (§ 89 ¹ ust. 8);

(statut k. 24-34 , regulamin obrad walnego zgromadzenia k.24-34 )

Rada Nadzorcza liczy od 6 do 12 członków, w liczbie do 2 członków z każdej części Walnego Zgromadzenia zgodnie z podziałem wynikającym z § 79 ¹Statutu. Członkowie Rady są wybierani przez wszystkie części Walnego Zgromadzenia (§ 16 Regulaminu) .

Zgodnie z treścią § 19 Regulaminu, wybory do Rady Nadzorczej odbywają się w głosowaniu tajnym i przeprowadza się je przy pomocy kart elektronicznych. Glosowanie odbywa się przez oddanie głosu na każdego kandydata z osobna, Z osoby wybrane uważa się kandydatów, którzy otrzymają największą liczbę oddanych głosów „za” na wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia. Uchwała w sprawie wyboru do rady Nadzorczej podejmowana jest w oparciu o wyniki wyborów z każdej części Walnego Zgromadzenia ustalone przez Kolegium ( regulamin obrad walnego zgromadzenia k.24-34 ).

Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem wydanym w dniu 4 grudnia 2013 r. w sprawie o sygnaturze akt II C 766/13 z powództwa W. K. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w Ł. ustalił, że uchwała Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. numer (...) jest nieważna. Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił apelacje obu stron wyrokiem z 30 września 2014 r. (okoliczność znana sądowi z urzędu) .

Powód był kandydatem na członka Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w Ł. z części trzeciej Walnego Zgromadzenia, które odbyło się w dniach 7, 8, 9, 12, 13 i 14 stycznia 2015 r. W. K. brał udział we wszystkich częściach przedmiotowego Zgromadzenia, miał możliwość swobodnego wypowiedzenia się, a uczestnicy mieli możliwość zadawania mu pyta. Powód często zabierał głos we wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia, nawet wtedy kiedy nie był to czas przewidziany na dyskusje czy pytania. Powód denerwował się przerywał wypowiedzi innych, wyrywał innym osobom mikrofon, nie respektował poleceń przewodniczącego, kierował niepochlebne uwagi pod adresem pełnomocników Spółdzielni, którzy podnieśli – wbrew twierdzeniem powoda, że powód pozostaje w sporze sądowym ze Spółdzielnią. Zdaniem powoda, nie było to prawdą, zarzucał pełnomocnikom kłamstwo, kwestionował ich prawo do obecności i zabierania głosu na Walnym Zgromadzeniu. Powód podnosił, że wyroki jakie zapadły w sprawach z jego powództwa przeciwko Spółdzielni są prawomocne, a postępowanie wywołane skargą kasacyjną Spółdzielni nie oznacza pozostawania w sporze ze Spółdzielnią. W dacie Walnego Zgromadzenia powód miał otwarty termin do złożenia skargi kasacyjnej, którą wniósł po Walnym Zgromadzeniu, wstrzymywał się z tym, aby nie musieć wspominać o tym podczas obrad.

Adresaci uwag powoda odpowiadali na jego zarzuty, samorzutnie nie komentowali wypowiedzi powoda (zeznania J. N. – protokół rozprawy z 6.10.2015 r. – od 00:22:27 do 00:39:36, k. 143 odw.-144 ; zeznania W. C. – protokół rozprawy z 6.10.2015 r. – od 00:43:37 do 01:01:23, k. 144-144 odw. ; zeznania M. M. (1) – protokół rozprawy z 21.07.2015 r. od 00:52:37 do 01:23:11, k. 111-112; zeznania J. K. – protokół rozprawy z 21.07.2015 r., od 01:37:48 do 01:46:39, k. 112 odw.; zeznania A. K. - protokół rozprawy z 6.10.2015 r. – od 01:01:52 do 01:25:02, k. 144 odw.-145 ; zeznania H. G. – protokół rozprawy z 8.12.2015 r. – 00:29:41, k. 412-412 odw. , zeznania Z. B. - protokół rozprawy z 8.12.2015 r. – od 00 37:37 do 00:52:32, k. 412 odw.-413 ; zeznania K. P. - protokół rozprawy z 8.12.2015 r. – od 00:52:33 do 01:13:13, k. 413 odw.-414; zeznania S. S. - protokół rozprawy z 8.12.2015 r. – od 01:13:14 do 01:30:47, k. 414-415; zeznania A. B. – protokół rozprawy z 24.03.2016 r. – 00:13:18, k. 446, zeznania U. A. - protokół rozprawy z 24.03.2016 r. – 00:42:49 , k. 447 odw., zeznania K. K. - protokół rozprawy z 24.03.2016 r. – 00:55:12 , k. 448; (zeznania P. L. – protokół rozprawy z 24.03.2016 r. – 00:35:11, k. 447 odw., zeznania powoda- protokół rozprawy z 21.07.2015r. – 00:24:12 , k. 109 i 00:36:35, k. 109 odw w zw. z 01:20:21 protokołu rozprawy z 24.03.2016 r. , k. 449 odw. ; kserokopie protokołów poszczególnych części Walnego Zgromadzenia Spółdzielni k. 157-397).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych dowodów. Zasadniczo, był on między stronami bezsporny.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu .

Problematykę związaną z funkcjonowaniem spółdzielni reguluje ustawa z 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze (Dz. U. Nr 188 z 2003 r. poz. 1848 – tekst jednolity z dnia 23 października 2003r. z późn. zm.), jak również ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych z 15 grudnia 2000 r. (Dz. U. Nr 119 z 2003 r. poz. 1116 z późn. zm.). Obie te ustawy określają zasady działania spółdzielni, jej strukturę organizacyjną i kompetencje poszczególnych organów, jak również prawa i obowiązki członków. Stosownie do art. 42 § 1 pierwszej z wymienionych ustaw uchwały walnego zgromadzenia obowiązują wszystkich członków spółdzielni oraz wszystkie jej organy.

Na podstawie art. 42 prawa spółdzielczego można wywieść trzy odrębne roszczenia dotyczące stwierdzenia nieistnienia uchwały, stwierdzenia nieważności uchwały lub uchylenia uchwały. W pierwszych dwóch sytuacjach chodzi o powództwo ustalające w trybie art. 189 k.p.c.

Legitymacja czynna do wytoczenia takiego powództwa przysługuje każdemu członkowi spółdzielni oraz zarządowi. Uprawnienie realizowane przez indywidualnego członka nie jest przy tym uzależnione od uczestnictwa w walnym zgromadzeniu, ani też głosowania za czy przeciw uchwale. Powództwo zawsze kieruje się przeciwko spółdzielni, albowiem wyłącznie ten podmiot posiada legitymację procesową bierną.

Powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia powinno być wniesione w ciągu sześciu tygodni od dnia odbycia walnego zgromadzenia. W przypadku, gdy walne zgromadzenie trwało przez kilka dni, przyjmuje się, że termin rozpoczyna swój bieg od dnia, w którym zgromadzenie podjęło kwestionowaną uchwałę. Jeżeli zaś powództwo wnosi członek nieobecny na walnym zgromadzeniu na skutek jego wadliwego zwołania, sześć tygodni biegnie od dnia powzięcia wiadomości przez tego członka o uchwale, nie później jednak niż przed upływem roku od dnia odbycia walnego zgromadzenia (art. 42 § 6 prawa spółdzielczego). Natomiast, jeśli ustawa lub statut wymagają zawiadomienia członka o uchwale, termin sześciotygodniowy biegnie od dnia tego zawiadomienia dokonanego w sposób wskazany w statucie (art. 42 § 7 prawa spółdzielczego). Sąd może nie uwzględnić upływu terminu, o którym mowa w § 6, jeżeli utrzymanie uchwały walnego zgromadzenia w mocy wywołałoby dla członka szczególnie dotkliwe skutki, a opóźnienie w zaskarżeniu tej uchwały jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami i nie jest nadmierne (art. 42 § 8 prawa spółdzielczego).

W niniejszej sprawie powód w zakreślonym terminie zaskarżył do Sądu uchwałę Nr (...) w sprawie wyboru członków Rady Nadzorczej, podjętą przez Walne Zgromadzenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. na obradach odbytych w dniach 7, 8, 9, 12, 13 i 14 stycznia 2015 r. Zgodnie z wcześniej przytoczonymi uwagami, termin zaskarżenia biegł od odbycia ostatniej części walnego zgromadzenia tj. od 15 stycznia 2015 r. i upływał w dniu 26 lutego 2015 r. Powód złożył pozew do Sądu w dniu 21 stycznia 2015 r.

Powód domagał się stwierdzenia nieistnienia uchwały, ewentualnie uchylenia jej jako sprzecznej z dobrymi obyczajami i krzywdzącej powoda. Żadne z tych roszczenie nie jest zasadne.

Różnica pomiędzy uchwałą bezwzględnie nieważną a uchwała nieistniejącą polega na tym, że w pierwszym wypadku oświadczenie woli zostało złożone, jednakże z przyczyn merytorycznych lub formalnych ustawa traktuje je jako nieważne od samego początku, w drugim natomiast wypadku podejmowaniu uchwały towarzyszyły tak daleko idące uchybienia formalne, że w ogóle nie można mówić o złożeniu oświadczenia woli przez spółdzielnię. Uchwała walnego zgromadzenia jest nieistniejąca, w szczególności wtedy, gdy posiedzenie „organu” zostało samorzutnie zwołane przez grupę członków bez zachowania wymaganej procedury, uchwałę podjęto przy braku quorum albo bez wymaganej większości głosów, uchwałę podjęto w sprawie nieobjętej porządkiem obrad, sfałszowano wyniki głosowania, zastosowano przymus fizyczny wobec członków, zaprotokołowano uchwałę bez podjęcia głosowania albo gdy treść uchwały jest niezrozumiała i nie można ustalić jej sensu w drodze wykładni.

Żadna z przytoczonych okoliczności nie zachodzi w stanie faktycznym niniejszej sprawy.

Zdaniem powoda, ze względu na sposób procedowania, uchwała w przedmiocie wyboru członków Rady Nadzorczej nie została w ogóle podjęta, ponieważ nie została poddana pod głosowanie w ramach wszystkich sześciu części Walnego Zgromadzenia, a ustalenia Kolegium nie mogą tego zastępować. Powód podnosił sprzeczność zaskarżonej uchwały z przepisem art. 8 ³ ust. 9 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, który głosi, że uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu.

Nie sposób zgodzić się z taką argumentacją. Zaskarżona uchwała w formie zawartej w protokole Kolegium jest jedynie technicznym wyrazem uzewnętrznionej przez członków spółdzielni woli wyboru poszczególnych osób do gremium Rady Nadzorczej, której częściami składowymi były wyniki poszczególnych głosowań. Można zatem powiedzieć, że zaskarżona uchwała była podejmowana niejako „na raty”, co było podyktowane względami praktycznymi. W realiach pozwanej Spółdzielni, liczącej około 5.000 członków, zwołanie ponownie Walnego Zgromadzenia tylko o po to, by zatwierdzić wyrażoną wcześniej wolę by określone osoby stały się członkami Rady Nadzorczej, choć teoretycznie możliwe - w praktyce rodziłoby utrudnienia i niepotrzebnie przedłużało obrady. Organy Spółdzielni powinny działać sprawnie oraz nie generować nadmiernych kosztów. Gdyby przyjąć sposób myślenia powoda koniecznym byłoby dwukrotne stawiennictwo członków na Walnym Zgromadzeniu, co pociągałoby za sobą dodatkowe wydatki, obciążające w ostatecznym rozrachunku wszystkich członków spółdzielni. Natomiast przeprowadzenie głosowania Walnego Zgromadzenia i komisyjne ujawnienie jego wyników skróciło obrady nie pozbawiając przy tym członków spółdzielni ich praw, ani też nie powodując wadliwości podjętych uchwał, w tym zaskarżonej uchwały.

Wreszcie, sposób głosowania nad kandydaturami został ustalony w Regulaminie Obrad Walnego Zgromadzenia, który również stanowił uchwałę, nie zakwestionowaną przez powoda.

Z przytoczonych względów, zaskarżonej uchwały w żaden sposób nie można uznać za nieistniejącą.

Nie było również podstaw do uchylenia uchwały.

Przepis art. 42 § 3 pr.sp. stanowi, że uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu. Taka uchwała jest dotknięta względną nieważnością, co oznacza, że osoby, którym przysługuje legitymacja czynna do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały, mogą podważać jej moc obowiązującą zasadniczo w trybie powództwa o uchylenie. Sama niezgodność uchwały z postanowieniami statutu może się wyrażać zarówno w treści uchwały, jak i wadach postępowania prowadzącego do jej wydania. Oznacza to, że członek spółdzielni wytaczając powództwo na podstawie art. 42 § 3 ustawy może powoływać zarzuty o charakterze merytorycznym (odnoszące się do niezgodności treści uchwały z postanowieniami statutu), jak i formalne (wskazywać wady postępowania). Jednakże uchybienia natury formalnej, które miały miejsce przy podjęciu uchwały uzasadniają uchylenie tej uchwały, jeżeli miały lub mogły mieć wpływ na jej istotną treść (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 czerwca 2013 roku o sygn. akt I ACa 125/13).

Przeprowadzone przed Sądem postępowanie dowodowe nie wykazało zasadności zarzutów powoda odnośnie przebiegu walnego zgromadzenia. W szczególności, brak jest dowodów na szkalowanie powoda przez władze Spółdzielni czy udzielania przez nie nieprawdziwych informacji co do faktu pozostawania powoda w sporze sądowym ze Spółdzielnią. W ocenie sądu, dopóki nie zapadło rozstrzygnięcie w przedmiocie skargi kasacyjnej obu stron, spór sądowy trwał nadal. Stwierdzenie pełnomocników, że powód pozostaje w sporze prawnym ze spółdzielnią, nie mijało się z prawdą i nie było „mataczeniem”.

Analiza zeznań świadków i protokołów z przebiegu poszczególnych części Walnego Zgromadzenia pozwala na wysnucie wniosku, że to powód był osobą, która wprowadzała chaos w obradach, co mogło wywołać w uczestnikach negatywne odczucia co do kandydatury powoda. W sprawie nie wykazano, by uchwała była sprzeczna ze Statutem spółdzielni, bądź też, by przy jej podjęciu nastąpiły jakiekolwiek uchybienia formalne, a w szczególności takie, które mogły wpłynąć na treść uchwały.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu zapadło w oparciu o art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Powód przegrał proces, zaś strona pozwana poniosła koszty zastępstwa procesowego w kwocie 180 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, a zatem należała się jej od powoda kwota 197 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.