Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 2 marca 2015 r. , w sprawie Dz.Kw.2201/15 Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił wniosek I. L., A. P. i W. P. o sprostowanie działu I-O księgi wieczystej (...) oraz o wpisanie w dziale II tej księgi prawa własności na rzecz I. L. na podstawie dołączonych do wniosku dokumentów : umowy darowizny z dnia 13 czerwca 2014 roku rep. A 3712/2014 sporządzonej w Kancelarii Notarialnej notariusz B. M. w Ł. oraz wypisu z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej nr GK. (...). (...).2014.PB z dnia 22 maja 2014 roku.

Sąd Rejonowy ustalił, że księga wieczysta nr (...) prowadzona jest dla nieruchomości położonej w S., oznaczonej jako działka nr (...) o obszarze 0,1766 ha. W dziale II tej księgi jako właściciele wpisani są W. P. i A. P. na prawach wspólności ustawowej. W dniu 13 czerwca 2014 roku przed notariuszem B. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w Ł. W. P. i A. P. oraz I. L. zawarli umowę darowizny w formie aktu notarialnego rep. A Nr (...). Jako przedmiot darowizny wskazano „nieruchomość opisaną w par.1 aktu notarialnego”, przy czym w paragrafie tym opisano z jednej strony stan wynikający z danych zawartych w księdze wieczystej, zgodnie z którą działka nr (...) ma powierzchnię 0,1766 ha, jak i w ewidencji gruntów. Według danych ewidencyjnych działka nr (...) (dawny numer (...)) położona w S.-L. przy ul. (...) ma powierzchnię 0,1691 ha.

Dokonawszy takich ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy zważył, że zgodnie z treścią art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. Sąd rozpoznając sprawę w postępowaniu wieczystoksięgowym bada jedynie treść wniosku, treść i formę dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Co do zasady, dane w dziale I księgi wieczystej ujawniane są na podstawie dokumentów geodezyjnych zawierających klauzulę, iż stanowią podstawę wpisu do księgi wieczystej (art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece ( tekst jednolity Dz.U. z 2013 r.poz.707) oraz § 76 ust. 1, 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 roku w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym (Dz. U. z 2013 roku poz.1411) . Złożenie tego rodzaju dokumentów jest warunkiem niezbędnym, ale nie zawsze wystarczającym do dokonania zmiany danych w dziale I księgi wieczystej. Należy bowiem podkreślić, iż zmiany dokonywane w ewidencji gruntów co do obszaru nieruchomości muszą mieć swoją podstawę prawną. Organy ewidencyjne nie mogą tworzyć nowych stanów prawnych, a jedynie rejestrować to, co wynika ze zmian w stanie prawnym spowodowanym zdarzeniami zewnętrznymi. Podzielić należy pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 15 kwietnia 1997r. I CKN 26/97 – OSNIC 11/97, poz. 167 ), iż dane z ewidencji gruntów są wystarczającą podstawą sprostowania oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej, jeżeli niezgodność powierzchni nieruchomości podanej w księdze wieczystej z danymi z ewidencji gruntów i budynków wynika nie ze zmiany granic nieruchomości, lecz z nowych, dokładniejszych jej pomiarów. Wnioskodawca żądając zmiany danych co do obszaru nieruchomości winien zatem wykazać, że podstawą ich wprowadzenia do ewidencji gruntów były dokładniejsze pomiary bądź dołączyć do wniosku dokument wskazujący podstawę prawną zmiany powierzchni swoją legitymację do rozporządzenia inną nieruchomością niż opisana w księdze wieczystej. W rozpoznawanej sprawie, według danych zawartych w dziale I księgi wieczystej (...) wpisanych w 1969 roku na podstawie mapy zawartej w aktach księgi, z której odłączano wówczas nieruchomość (k. 2 akt kw LD1G/00012772/7), działka nr (...) miała większą powierzchnię, niż obecna działka oznaczona w ewidencji gruntów numerem (...). Złożone przez wnioskodawców dokumenty nie zawierają wyjaśnienia, co jest przyczyną tej różnicy, w szczególności – nie wskazują, iż wynika ona jedynie z nowych pomiarów, zaś granice działki nr (...) nie uległy żadnej zmianie. Jak już wyżej wskazano, brak tego rodzaju potwierdzenia stanowi przeszkodę do dokonania wpisu w dziale I przedmiotowej księgi. W związku z wątpliwościami co do tożsamości działek nr (...), zachodzi także przeszkoda do ujawnienia I. L. jako właścicielki nieruchomości objętej księgą wieczystą (...). Oświadczenie darczyńców nie jest bowiem precyzyjne i budzi wątpliwości, czy istotnie darowali córce całą nieruchomość objętą tą księgą czy też jedynie jej część oznaczoną obecnie jako działka nr (...).

Apelację od tego postanowienia złożyli wnioskodawcy . Podnieśli, że nie są w stanie wyjaśnić podstawy , dla której doszło do zmniejszenia obszaru nieruchomości . Zarzucili, że złożyli do akt sprawy dokument urzędowy w postaci wypisu z rejestru gruntów , opatrzony klauzulą , iż stanowi on podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Wskazali, iż małżonkowie A. P. i W. P. przekazali I. L. całą posiadaną przez nich nieruchomość w S.. W konkluzji wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia i dokonanie wnioskowanego wpisu.

Sąd Okręgowy zważył,

co następuje ;

Apelacja częściowo jest zasadna, ale summa summarum skutkuje uchyleniem zaskarżonego postanowienia i przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania .

Przedmiotem tego postępowania są dwa wnioski : o dokonanie wpisu w dziale II oraz w dziale I . Trzeba podejść do nich oddzielnie .

Aktualnie , księga wieczysta (...) prowadzona jest dla nieruchomości położonej w S. , oznaczonej jako działka nr (...) o obszarze 1,1766 ha . W dziale II jako współwłaściciele nieruchomości ujawnieni są A. P. i W. P. na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej . W dniu 13 czerwca 2014 r. w formie aktu notarialnego zawarli z I. L. umowę mocą której darowali jej nieruchomość opisaną w § 1 umowy darowizny . W § 1 umowy darowizny nieruchomość darowana opisano następująco : nieruchomość położona w S. , powiat Ł. , oznaczona jako działka gruntu nr (...) o powierzchni 0,1766 ha , objęta księgą wieczystą (...). W tymże § 1 umowy darowizny zawarto informację , iż działka nr (...) nosi obecnie numer (...) i zawiera powierzchni 0,1691 ha .

Z treści oświadczeń zawartych w umowie darowizny oraz oświadczeń składanych zarówno przez darczyńców jak i obdarowaną w toku postępowania wieczystoksięgowego jednoznacznie wynika , iż przedmiotem darowizny była cała nieruchomość objęta księgą wieczystą (...) i to bez względu na istotne wątpliwości co do powierzchni tej nieruchomości . Darowano całą nieruchomość objętą księgą wieczystą, abstrahując od jej rzeczywistej powierzchni . Stąd wniosek o dokonanie wpisu w dziale II księgi wieczystej został błędnie oddalony .

Inaczej przedstawia się kwestia wniosku o wpis w dziale I przedmiotowej księgi wieczystej. Jak bowiem stanowi przepis § 76 ust 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym (Dz. U. z 2013r. poz.1411 z późn. zm. ) dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się w księdze wieczystej na podstawie wyrysu z mapy ewidencyjnej oraz wypisu z rejestru gruntów lub innego dokumentu sporządzonego na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej; jeżeli zmiana oznaczenia nieruchomości, o których mowa w ust. 1, dotyczy wyłącznie położenia nieruchomości, numeracji działek ewidencyjnych, obrębu ewidencyjnego lub sposobu korzystania z nieruchomości, podstawę wpisu w księdze wieczystej stanowi wypis z rejestru gruntów. Oznacza to , że wypis z rejestru gruntów , choćby opatrzony klauzulą , iż stanowi podstawę dokonania wpisu w księdze wieczystej , nie jest wystarczającą podstawą do dokonania zmian w zakresie powierzchni nieruchomości objętej daną księgą .

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 w zw z art. 13 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania .