II C 492/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2022-04-12

Sygnatura akt II C 492/21

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 października 2020 roku, Krajowy Ośrodek (...) Oddział Terenowy w Ł., następca prawny (...) Oddział Terenowy w W. Filia w Ł., wniósł o:

orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla, że pozwani: Przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł., I. K. (1) oraz S. K. mają solidarnie zapłacić na rzecz Krajowego Ośrodka (...) Oddział Terenowy w Ł., kwotę 255.714,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 29 marca 2019 roku do dnia zapłaty,

solidarne zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg, norm przepisanych, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo by w tym terminie wnieśli zarzuty do sądu.

W przypadku wniesienia przez któregokolwiek z pozwanych skutecznych zarzutów od nakazu zapłaty, powód wniósł o utrzymanie w mocy nakazu zapłaty.

( pozew k.4-5)

W sprawie został wydany w dniu 30 grudnia 2020 roku nakaz zapłaty z weksla.

(nakaz k. 68)

Pozwani wnieśli zarzuty od nakazu zapłaty, domagając się wstrzymania jego wykonania. Pozwani podnieśli, iż dokument na którym oparł się sąd nie jest wekslem, nadto podnieśli zarzuty dotyczące zobowiązania powiązanego ze złożonym wekslem.

(zarzuty k. 84-86)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 lutego 2014r. strona powodowa zawarła z pozwaną Spółką (...) „umowę sprzedaży zabudowanej nieruchomości rolnej, położonej w miejscowości Ł., w gminie K., o łącznym obszarze 547,3486 ha, w tym zespołu dworsko-parkowego, wpisanego do rejestru zabytków ówczesnego województwa (...), o powierzchni 9,09 ha.

Zgodnie z treścią powyższego aktu, cena działek stanowiących zespół dworsko- parkowy, została obniżona o 50 %, a pozwana Spółka zobowiązała się dokonać nakładów na rzeczony zespół, co najmniej o wartości 255.714,00 złotych, w terminie 5 lat od nabycia nieruchomości rolnej.

(akt notarialny k.17-26)

Celem zabezpieczenia powyższego zobowiązania, pozwana Spółka złożyła do dyspozycji powoda, dwa weksle in blanco poręczone bez protestu. Pozwani ad. 2 i ad. 3 potwierdzili i wyrazili zgodę na treść deklaracji wystawcy weksla in blanco bez protestu jako poręczyciele solidarni.

(weksel k.27, deklaracja k.29-30)

W dniu 5 lutego 2020r. powód przeprowadził kontrolę realizacji warunków umowy sprzedaży, w tym nakładów poczynionych przez pozwaną spółkę. W trakcie kontroli stwierdzono, iż spółka nie wywiązała się ze swojego zobowiązania.

(protokół kontroli z dnia 05.02.2020r. k.31-33)

W związku z powyższym, pismem z dnia 7 lutego 2020r. powód wezwał pozwaną spółkę do zapłaty kwoty 255.714 złotych wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie, wystawiając w tym celu fakturę VAT nr (...).

(pismo powoda z dnia 07.02.2020r. k.35, dowód doręczenia k.36, faktura k.37)

Spółka nie uregulowała zobowiązania pomimo kolejnych wezwań ze strony powoda.

( wezwanie do zapłaty z dnia 20.05.2020r. i 21.07.2020r.k.38-41)

Powód w dniu 27 sierpnia 2020 roku wypełnił weksel własny in blanco na kwotę zadłużenia, powiększoną o kwotę ustawowych odsetek za opóźnienie obliczonych od dnia wymagalności tj. od dnia 29.03.2019 roku do dnia płatności weksla tj. na łączną kwotę 280.346 złotych. Płatność weksla określona została na dzień 15 września 2020 roku, zaś miejscem płatności była siedziba powoda w Ł. przy ulicy (...).

O fakcie wypełnienia weksla, powód zawiadomił pozwaną spółkę oraz poręczycieli solidarnych.

(pismo k.41)

Sąd zważył co następuje:

Powód oparł swoje roszczenia na wekslu własnym wystawionym przez pozwanych. Weksel miał charakter gwarancyjny i był związany z zawartą w dniu 27 lutego 2014 roku umową sprzedaży zabudowanej nieruchomości rolnej, położonej w miejscowości Ł., w gminie K., o łącznym obszarze 547,3486 ha, obejmującą zespół dworsko-parkowy, wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa (...) - o powierzchni 9,09 ha. Zgodnie z treścią powyższego aktu, cena działek stanowiących zespół dworsko-parkowy, została obniżona o 50 %, a pozwana Spółka zobowiązała się dokonać nakładów na rzeczony zespół, co najmniej o wartości 255.714,00 zł, w terminie 5 lat od nabycia nieruchomości rolnej.

Nakłady na nieruchomość nie zostały przez pozwanych poczynione.

Powód uzupełnił weksel zgodnie z dołączoną do weksla deklaracją wekslową.

Zgodnie z art.485§ 1k.p.c. Sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli fakty uzasadniające dochodzone roszczenie są udowodnione dołączonym do pozwu:

1) dokumentem urzędowym;

2) zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;

3) wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu.

Sąd wydaje Sąd wydaje również nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości. W przypadku przejścia na powoda praw z weksla lub czeku, do wydania nakazu niezbędne jest również przedstawienie dokumentów uzasadniających roszczenie, o ile przejście tych praw na powoda nie wynika bezpośrednio z weksla lub czeku. Jeżeli dłużnikiem jest konsument, niezbędne jest przedstawienie wraz z pozwem umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami. W treści pozwu skierowanego przeciwko osobie fizycznej zamieszcza się oświadczenie o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą z konsumentem. (§2art.485k.p.c.)

W sprawie na podstawie art. 480 1§ 1k.p.c. w zw. z art. 480 2 k.p.c. Sąd wydał nakaz zapłaty.

Pozwani w oparciu o art. 480 3 § 1 k.p.c. zaskarżyli wydany nakaz zapłaty. W piśmie zawierającym środek zaskarżenia od nakazu zapłaty pozwani mieli obowiązek wskazać, czy zaskarżają nakaz w całości czy w części oraz przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. (art. 480 3 § 2 k.p.c.)

Dokonane ustalenia prowadzą do wniosku, że powołane w treści zarzutów argumenty nie odnosiły oczekiwanego przez pozwanych skutku. Nie zostały wykazane żadne okoliczności mogące wpływać na prawidłowość orzeczenia na podstawie załączonego do pozwu weksla.

Zgodnie art. 9 prawa wekslowego z dnia 28 kwietnia 1936 r. (Dz.U. Nr 37, poz. 282) wystawca odpowiada za przyjęcie i za zapłatę wekslu. Jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa. (art.10 prawa wekslowego) W sprawie pozwani nie wykazali okoliczności, które prowadziłyby do konstatacji, iż weksel został uzupełniony niezgodnie z deklaracją wekslową. W związku z wniesieniem zarzutów, sąd zbadał stosunek podstawowy wynikający z zwartej umowy. Przeniesienie sporu, po złożeniu zarzutów od nakazu zapłaty, na płaszczyznę stosunku podstawowego, nie oznacza, że dochodzi do zmiany powództwa. Przedmiotem postępowania jest nadal to samo roszczenie wekslowe, a okoliczności faktyczne wynikające z tego stosunku rozstrzygają o tym, czy i w jakim zakresie podniesione przez dłużnika zarzuty, oparte na stosunku cywilnoprawnym (art. 16) lub na zawartym przez strony porozumieniu, co do uzupełnienia weksla wystawionego in blanco (art. 10), czynią roszczenie wekslowe powoda bezzasadnym. Wynika z tego, że zarówno zarzuty podniesione przez dłużnika, jak i twierdzenie faktyczne powoda zgłaszane na ich odparcie mogą się obracać wyłącznie w granicach roszczenia objętego wekslem. (postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 25 października 2018 r., II CSK 253/18 )

Przypomnieć także należy zasady dowodowe obowiązujące w postępowaniu w którym powód oparł swoje roszczenia na wekslu, a pozwany podnosi zarzuty wynikające ze stosunku podstawowego. Jak wskazał Sąd Najwyższy - Izba Cywilna w wyroku z dnia 23 maja 2018 r., IV CSK 267/17, (publ.Legalis) rozkład ciężaru dowodu w procesie, w którym powód dochodzi należności z weksla, a dłużnik wekslowy broni się zarzutami nawiązującymi do stosunku podstawowego, który określa zasady wypełnienia weksla jest konsekwencją podstaw zgłaszanych żądań. Powód dochodzący roszczenia na podstawie weksla nie ma obowiązku dowodzenia pozawekslowej podstawy swojego żądania. Ciężar dowiedzenia okoliczności wskazanych w art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282 ze zm.) w celu zwolnienia się ze zobowiązania wekslowego ciąży na dłużniku. Tak samo rozkłada się ciężar dowodu w wypadku, kiedy wierzyciel wekslowy kieruje roszczenie do poręczyciela wekslowego, który zgodnie z art. 32 Prawa wekslowego odpowiada za zapłatę weksla tak samo jak wystawca i akceptant. Powyższe oznacza, że po stronie pozwanych leżał obowiązek udowodnienia braku podstaw do wypełnienia weksla.

Pozwani w sprawie w ocenie sądu nie przedstawili faktów, które wpływają na odmienną niż przy wydaniu nakazu zapłaty ocenę powództwa.

Zarzuty formalne skierowane przeciwko prawidłowości wypełnienia weksla sprowadzają się do zakwestionowania jego wypełnienia poprzez brak określenia waluty. Zarzut ten jest chybiony. Zgodnie bowiem z treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2015 r., III CZP 11/15.(publ.Legalis), brak określenia waluty, w której ma nastąpić zapłata oznaczonej sumy pieniężnej w samym poleceniu lub przyrzeczeniu zapłaty tej sumy, nie powoduje nieważności weksla w sytuacji, gdy nazwa tej waluty została zamieszczona poza osnową weksla w prawym górnym narożniku blankietu wekslowego.

Pozostałe zarzuty odnoszą się do toczącego się postepowania administracyjnego w przedmiocie stwierdzenia czy nieruchomość będąca przedmiotem umowy stron podpadała pod dekret o reformie rolnej oraz tego, że zobowiązanie do poniesienia nakładów na nieruchomość ciążące na pozwanych na podstawie aktu notarialnego nie jest wymagalne w braku stosownego programu zatwierdzonego przez konserwatora.

Jak wcześniej wskazano zarzuty formalne co do ważności weksla są chybione, zaś pozwani nie kwestionują w zarzutach tego, że nie wykonali obowiązku poniesienia nakładów na nieruchomość. Nie przedstawili w toku procesu żadnego pewnego dowodu, wskazującego na niedopuszczalność zbycia nieruchomości, czy zwolnienia z obowiązku poniesienia nakładów.

Dlatego w ocenie Sądu nie było podstaw do uchylenia nakazu zapłaty.

Mając powyższe na uwadze, Sąd utrzymał nakaz zapłaty w mocy z tą tylko zamianą, że orzekł o kosztach postępowania zgodnie ze stawkami obowiązującymi w postępowaniu rozpoznawczym w oparciu o art. 98 w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804 z późn.zm.) Na zasądzone na rzecz powoda koszty złożyła się opłata od pozwu uiszczona przez powoda i koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu rozpoznawczym i zażaleniowym.

Wobec stwierdzenia że postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości, na podstawie art. 15zzs 2 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z dnia 2 marca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 z późn. zm.), Sąd wydał wyrok na posiedzeniu niejawnym.

Na marginesie wskazać należy, iż doręczenie nakazu zapłaty dla pozwanej I. K. (2) nastąpiło nieprawidłowo poprzez doręczenie jej osobiście, a nie reprezentującemu I. K. (2) pełnomocnikowi. Powyższe uchybienie nie wpłynęło jednak na sytuację procesową pozwanej. Pozwana zaskarżyła bowiem nakaz zapłaty w terminie, podniosła zarzuty co do nakazu zapłaty. Składając na zarzuty do nakazu zapłaty pozwana nie powołała się na nieprawidłowość doręczenia nakazu zapłaty, aż do chwili rozpoczęcia rozprawy w dniu 23 listopada 2021 roku. W związku z podniesionym zarzutem dotyczącym nieprawidłowości doręczenia nakazu zapłaty, zarządzono ponowne doręczenie nakazu pełnomocnikowi I. K. (2). Po dokonaniu doręczenia nakazu zapłaty profesjonalnemu pełnomocnikowi, pozwana nie zgłosiła dodatkowych zarzutów odnoszących się do treści nakazu zapłaty, które w związku z zaistniałą sytuacją podlegałyby rozpoznaniu. Powyższe oznacza, iż prawo do obrony pozwanej nie zostało naruszone. Dodatkowo wskazać należy, iż powoływanie się przez pozostałych pozwanych na wymienione uchybienie było niedopuszczalne.

Z/: odpis uzasadnienia wraz z odpisem postanowienia doręczyć pełnomocnikowi pozwanych poprzez zamieszczenie na PI.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Sylwia Nowakowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: