Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wpisem z dnia 17 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Kutnie wykreślił z działu III księgi wieczystej (...), wpisane tytułem zabezpieczenia na czas trwania postępowania, ostrzeżenia o toczącym się przed Sądem Rejonowym w Kutnie, w sprawie I Ns 485/12, postępowaniu o dział spadku.

Powyższy wpis zaskarżył w całości apelacją uczestnik postępowania W. K. (1), wnosząc o uchylenie zaskarżonego wpisu w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez sąd I instancji.

Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej oceny zebranego materiału dowodowego skutkującej błędnym przyjęciem, iż spełnione zostały warunki formalne do dokonania wpisu w księdze wieczystej - wykreślenia ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Księga wieczysta (...) prowadzona jest dla nieruchomości położonej w Ż., przy ul. (...), o powierzchni 1, (...) hektara, oznaczonej jako działka numer (...). Jako właściciel w dziale II księgi wieczystej ujawniony jest T. K. (dowód - odpis zupełny księgi k. 58 - 63).

Postanowieniem z dnia 13 marca 2013 roku, wydanym w sprawie I Ns 485/12 z wniosku W. K. (1) z udziałem A. K. i T. K., Sąd Rejonowy w Kutnie zabezpieczył roszczenie uprawnionego W. K. (1) poprzez wpisanie w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kutnie o numerze (...) dla nieruchomości stanowiącej własność obowiązanej A. K. ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu w sprawie I Ns 485/12 z wniosku W. K. (1) o dział spadku po W. K. (2) obejmującym żądanie zwrotu wchodzących w skład spadku nakładów na nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w Kutnie prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) (dowód - postanowienie k. 35).

Działając na skutek wniosku W. K. (1), w dniu 14 lutego 2014 roku Sąd Rejonowy w Kutnie wpisał w dziale III księgi wieczystej o numerze (...) ostrzeżenie o toczącym się postępowaniu sądowym w sprawie I Ns 485/12 (dowód - zawiadomienie o wpisie k. 40 - 41).

W dniu 9 kwietnia 2015 roku T. K. złożył wniosek o wykreślenie z działu III księgi wieczystej o numerze (...) ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu sądowym w sprawie I Ns 485/12. Do wniosku załączył odpis prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Kutnie z dnia 23 grudnia 2014 roku wydanego w sprawie I Ns 485/12 umarzającego postępowanie w sprawie (dowód - wniosek k. 45 - 46, postanowienie k. 47).

Wpisem z dnia 17 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Kutnie wykreślił z działu III księgi wieczystej (...), wpisane tytułem zabezpieczenia na czas trwania postępowania, ostrzeżenia o toczącym się przed Sądem Rejonowym w Kutnie, w sprawie I Ns 485/12, postępowaniu o dział spadku (dowód - zawiadomienie o wpisie k. 49 - 50).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest zasadna o tyle, że skutkuje koniecznością uchylenia zaskarżonego wpisu, aczkolwiek z innych przyczyn niż wskazano w apelacji.

Według art. 626 ⁸ § 1 k.p.c. wpis dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach, chyba że przepis szczególny przewiduje dokonanie wpisu z urzędu. Według § 2 tego przepisu rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Powołany przepis określa zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym. Badanie to ogranicza się do okoliczności przytoczonych we wniosku oraz legitymacji wnioskodawcy, a także wymogów formalnych wniosku, a także dokumentów stanowiących załączniki do wniosku i treści księgi wieczystej.

Rozstrzygnięcie w sprawie zależy od odpowiedzi na pytanie, czy dla wykreślenia wzmianki dokonanej w trybie zabezpieczenia, wystarczającym jest załączenie orzeczenia kończącego postępowanie.

Z art. 744 § 1 k.p.c. wprost wynika, że wraz z prawomocnym zwrotem albo odrzuceniem pozwu, oddaleniem powództwa albo umorzeniem postępowania, zabezpieczenie upada. Treść tego przepisu nie daje jednak odpowiedzi na pytanie dotyczące tego, na jakiej podstawie sąd wieczystoksięgowy, ograniczony w swej kognicji wyżej wskazanym unormowaniem zawartym w art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., może stwierdzić upadek zabezpieczenia.

W ocenie Sądu Okręgowego dla osiągnięcia skutku procesowego poszukiwanego przez wnioskodawcę niezbędne jest złożenie postanowienia stwierdzającego upadek zabezpieczenia. Pogląd taki prezentowany jest w piśmiennictwie przedmiotu, w tym przez E. G. w pozycji: Wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, (R. 2003, Nr 10, s. 37). Nadto za zasadnością takiego stanowiska przemawia sam fakt wprowadzenia do regulacji dotyczącej zabezpieczenia unormowania zawartego w art. 754 ¹ § 3 k.p.c.. Trudno bowiem przyjmować, że ustawodawca z jednej strony znowelizował Kodeks Postępowania Cywilnego uzupełniając go o to unormowanie, ale z drugiej dopuścił możliwość przesłankowego ustalania, że zabezpieczenie upadło, z pominięciem tegoż przepisu. Dlatego należało ocenić, że złożony wraz z wnioskiem odpis postanowienia nie daje dostatecznych podstaw do dokonania żądanego wykreślenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na skutek apelacji na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżony wpis i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając sprawę wyda rozstrzygnięcie w przedmiocie żądania wykreślenia ostrzeżenia uwzględniając przedstawiony wyżej pogląd prawny Sądu Okręgowego.