Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 23 marca 2020 r. w sprawie o sygn. akt II Ns 15/11 z wniosku A. S. z udziałem Z. S. (1), M. S., D. J., K. S. o podział majątku wspólnego A. S. i Z. S. (1), o dział spadku po A. S., o zniesienie współwłasności nieruchomości Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi:

1.  ustalił, że w skład spadku po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., wchodzi:

a)  udział w wysokości ½ (jedna druga) w nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), o wartości 6 600,00 zł,

b)  odrębna własność lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), o wartości 15 107,00 zł,

2.  oddalił wniosek o dokonanie podziału majątku wspólnego A. S. i Z. S. (1),

3.  dokonał działu spadku po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., zniósł współwłasność nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), w ten sposób, że:

a)  nieruchomość, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), przyznał na własność A. S.,

b)  odrębną własność lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), przyznał na własność Z. S. (1),

4.  zasądził od A. S. na rzecz Z. S. (1) kwotę 620,22 zł (sześćset dwadzieścia złotych 22/100), tytułem spłaty wartości udziału przysługującego w majątku spadkowym po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na małżeński majątek wspólny A. S. i Z. S. (1), tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na majątek spadkowy po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., płatną w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności,

5.  zasądził od A. S. na rzecz M. S. kwotę 867,71 zł (osiemset sześćdziesiąt siedem złotych 71/100), tytułem spłaty wartości udziału przysługującego w majątku spadkowym po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na majątek spadkowy po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., płatną w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności,

6.  zasądził od Z. S. (1) na rzecz K. S. kwotę 536,72 zł (pięćset trzydzieści sześć złotych 72/100), tytułem spłaty wartości udziału przysługującego w majątku spadkowym po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na małżeński majątek wspólny A. S. i Z. S. (1), tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na majątek spadkowy po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., płatną w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności,

7.  zasądził od Z. S. (1) na rzecz D. J. kwotę 536,72 zł (pięćset trzydzieści sześć złotych 72/100), tytułem spłaty wartości udziału przysługującego w majątku spadkowym po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na małżeński majątek wspólny A. S. i Z. S. (1), tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na majątek spadkowy po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., płatną w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności,

8.  zasądził od M. S. na rzecz Z. S. (1) kwotę 2 295,84 zł (dwa tysiące dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych 84/100), tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na małżeński majątek wspólny A. S. i Z. S. (1), tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na majątek spadkowy po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., płatną w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności,

9.  zasądził od D. J. na rzecz A. S. kwotę 369,79 zł (trzysta sześćdziesiąt dziewięć złotych 79/100), tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na majątek spadkowy po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., płatną w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności,

10.  zasądził od K. S. na rzecz A. S. kwotę 369,79 zł (trzysta sześćdziesiąt dziewięć złotych 79/100), tytułem rozliczeń wydatków poniesionych na majątek spadkowy po A. S., synu A. i M., zmarłym w dniu 1 lipca 1997 roku w Ł., płatną w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności,

11.  zobowiązał Z. S. (1) i M. S. do wydania A. S. nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), w terminie 7 (siedmiu) dni licząc od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na następujących ustaleniach faktycznych.

A. S. i Z. S. (1) zawarli związek małżeński w dniu 9 grudnia 1995 roku. A. S. zmarł w dniu 1 lipca 1997 roku. Spadkobiercami A. S. są: Z. S. (1), w 4/16 części spadku, M. S., A. S., K. S., D. J., każda z tych osób po 3/16 części spadku.

A. S. w chwili śmierci był współwłaścicielem z udziałem w wysokości 1/2 (jedna druga) w nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), jak również był właścicielem odrębnej własności lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...). Współwłaścicielem drugim - obok A. S. - nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), jest A. S., z udziałem w wysokości 1/2 (jedna druga) części.

A. S. kupił odrębną własności lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...) za pieniądze pożyczone od osoby trzeciej. Odrębna własności lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...) /l, jest od wielu lat, to jest od śmierci A. S., wykorzystywana wyłącznie przez Z. S. (1) jako miejsce składowania rzeczy ruchomych. Z. S. (1) jest jedyną osobą, która ma klucze od tego garażu i jest tak od wielu lat, to jest od śmierci A. S..

Nieruchomość, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), to zabudowana budowla w postaci domku letniskowego działka gruntu o powierzchni 425 m . Owa budowla jest samowolą budowlaną.

Koszt rozbiórki budowli stanowiącej samowolę budowlaną, znajdującej się na gruncie stanowiącym nieruchomość, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), wynosi 18 100,00 zł. Wartość gruntu stanowiącego nieruchomość, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), przedstawia wartość 31 300,00 zł. Udział w wysokości 1/2 (jedna druga) w gruncie stanowiącym nieruchomość, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), uwzględniając koszt rozbiórki budowli stanowiącej samowolę budowlaną, znajdującej się na tym gruncie, przedstawia wartość 6 600,00 zł.

Odrębna własności lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), przedstawia wartość 15 107,00 zł.

Samochody osobowe marki F. (...), wyprodukowany w 1991 roku, marki F. F. (...), wyprodukowany w 1983 roku, zostały skradzione wiele lat temu, w pierwszej dekadzie XX wieku. Samochody te zostały kupione przez A. S. i Z. S. (1) w czasie trwania ich związku małżeńskiego, bo - odpowiednio - w dniu 3 sierpnia 1996 roku i 21 stycznia 1996 roku.

Z. S. (1) po śmierci A. S. poniosła koszty: opłacania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy wyżej wskazanego pojazdu mechanicznego marki F. (...) za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu, w łącznej wysokości 5 528,30 zł, a także podatek od nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...) /l, w łącznej kwocie 1 716,19 zł. Nadto, Z. S. (1) spłaciła po śmierci A. S. pożyczkę zaciągniętą przez A. S. na poczet kupna odrębnej własności lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...) /l, w łącznej wysokości 5 000,00 zł.

A. S. po śmierci A. S. poniósł koszty: podatku od wyżej wskazanych nieruchomości, dla których są prowadzone księgi wieczyste o numerach (...). opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu, na którym jest lokal niemieszkalny w postaci garażu, dla której to odrębnej własności lokalu jest urządzona księga wieczysta o numerze (...). A. S. koszty te poniósł w następujących wysokościach: 1 036,29 zł i 1575,00 zł - łączna suma podatku od nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), 227,00 zł, 211,62 zł, 144,00 zł, 84,00 zł - łączna suma podatku od nieruchomości i opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...) /l.

Wobec tak ustalonego stany faktycznego, Sąd Rejonowy w rozważaniach zwrócił uwagę, iż pomiędzy A. S. i Z. S. (1) w chwili zawarcia przez nich związku małżeńskiego, co miało miejsce w dniu 9 grudnia 1995 roku, powstał ustrój majątkowy wspólności majątkowej stosownie do normy art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy, (Dz. U. nr 9, poz. 59 ze zm.), wskazywanej dalej jako „k.r.o.” Ten ustrój majątkowy objął - co do zasady - przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa tych wyżej wskazanych osób przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Ustrój majątkowy wyżej wskazany trwał do chwili zgonu A. S., co miało miejsce w dniu 1 lipca 1997 roku. Wówczas to prawa i obowiązki o charakterze cywilnoprawnym przeszły na spadkobierców A. S., jak to stanowi przepis art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.), dalej wskazywanej jako „k.c.”. Spadkobiercami A. S. są: Z. S. (1), w 4/16 (cztery szesnaste) części spadku, M. S.. A. S., K. S., D. J., każda z tych osób po 3/16 (trzy szesnaste) części spadku.

Sąd I instancji stosownie do treści art. 684 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. nr 43, poz. 296 ze zm.), wskazywanej dalej jako ,,k.p.c.’', ustalił skład i wartość spadku po A. S., co znalazło swoje odzwierciedlenie w punkcie pierwszym sentencji uzasadnianego postanowienia.

Sąd Rejonowy ustalił skład spadku na podstawie odpisów ksiąg wieczystych nieruchomości, wskazanych powyżej. W zakresie tych składników nie było zresztą sporu między zainteresowanymi co do tego, że stanowiły przedmiot praw spadkodawcy, i to w takim zakresie, jak ustalony przez Sąd I instancji w punkcie pierwszym sentencji postanowienia.

Samochody marki F. (...), wyprodukowany w 1991 roku, marki F. F. (...), wyprodukowany w 1983 roku, które istniały w dacie zgonu spadkodawcy, w dacie ustanie wspólności majątkowej między spadkodawcą i Z. S. (2) — S., które stanowiły przedmiot własności spadkodawcy i Z. S. (1), co Sąd ustalił za pomocą dokumentów wskazanych powyżej, odnoszących się do tych rzeczy, zostały skradzione po śmierci spadkodawcy przez osoby trzecie. Aktualnie nie istnieją. Fakty te były poza sporem. Wszyscy zainteresowani zgodnie na to wskazywali. Skoro żaden z zainteresowanych nie jest w posiadaniu żadnego z tych samochodów, nie rozporządził żadną z tych rzeczy, nie osiągnął z tego tytułu korzyści, jak i nie osiągnął pożytku z żadnej z tych rzeczy, w związku z czym Sąd I instancji nie objął podziałem majątku wspólnego i działu spadku tych samochodów.

W wyniku przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy postępowania dowodowego nie udowodnionym pozostało twierdzenie wnioskodawcy, że w skład spadku wchodzi jakiś nakład z majątku spadkowego na majątek wspólny spadkodawcy i Z. S. (1), czy też nakład z majątku spadkowego lub wspólnego spadkodawcy i Z. S. (1) na majątek osobisty Z. S. (1), co należałoby rozliczyć w ramach niniejszego postępowania. Twierdzenie wnioskodawcy w tym zakresie było gołosłowne, nieudowodnione, pomimo obowiązku spoczywającego na wnioskodawcy jako twierdzącym, że było inaczej niż ustalił to w tym zakresie Sąd I instancji. Taki obowiązek spoczywał na wnioskodawcy, należało wymagać od wnioskodawcy udowodnienia takiego twierdzenia z powodu treści norm art. 6 k.c., art. 232 k.p.c. w związku z art. 3 k.p.c. Przeprowadzone przez Sąd Rejonowy postępowanie dowodowe w postaci zeznających w tej kwestii świadków, zgromadzone dokumenty, nie dało podstaw do poczynienia takiego ustalenia, jak twierdził w tej kwestii wnioskodawca.

W zakresie dotyczącym wartości spadku, Sąd Rejonowy poczynił ustalenie - co do składnika wskazanego w punkcie pierwszym litera „a” sentencji postanowienia - w oparciu o dowód z opinii biegłego. W zakresie dotyczącym wartości spadku - co do składnika wskazanego w punkcie pierwszym litery „b” sentencji postanowienia - Sąd I instancji kierował się zgodnymi wypowiedziami zainteresowanych i przyjął wartość zgodnie przez zainteresowanych wskazywaną.

W przypadku ustalenia wartości składnika wskazanego w punkcie pierwszym litery „a” sentencji zaskarżonego postanowienia Sąd Rejonowy wziął pod uwagę, że spadkodawcy przysługiwał udział w wysokości 1/2 w tej nieruchomości, jak i to, że na terenie tej nieruchomości znajduje się budowla, która została postawiona bez wymaganego pozwolenia na budowę, co zgodnie przyznali zainteresowani i co wynika z dokumentów odnoszących się do tej kwestii, a wskazanych powyżej w tym uzasadnieniu. Oznacza to, ze budowla ta stanowi tak zwaną samowolę budowlaną, która zgodnie z przepisami prawa budowlanego skutkuje koniecznością dokonania jej rozbiórki, przywrócenia stanu tej nieruchomości do takiego, jaki był przed rozpoczęciem prac bez pozwolenia na budowę, efektem których to prac jest aktualnie owa budowla znajdująca się na tej nieruchomości. Sąd Rejonowy podkreślił, że dokonał rozstrzygnięcia w sprawie co do przedmiotu, jaki został poddany pod osąd, biorąc pod uwagę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Wskazuje na to przepis art. 316 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. W chwili zamknięcia rozprawy stan faktyczny nieruchomości objętej księgą wieczystą o numerze (...), wskazanej w punkcie pierwszym litera „a” sentencji zaskarżonego postanowienia, oraz skutki prawne będące konsekwencją takiego stanu faktycznego, na które zostały wskazane wcześniej, skutkują oceną uznania budowli znajdującej się na gruncie objętym księgą wieczystą o numerze (...) za obciążenie finansowe dla uprawnionych do tej nieruchomości, bo będą oni musieli ponieść koszty rozbiórki tej budowli jako postawionej nielegalnie. W konsekwencji, Sąd I instancji przy pomocy dowodu z opinii biegłego ustalił wartość gruntu objętego księgą wieczystą o numerze (...), co wyraża się kwotą 31 300,00 zł, wartość kosztu rozbiórki budowli stanowiącej samowolę budowlaną, znajdującej się na tym gruncie, co wynosi 18 100,00 zł. Po odjęciu wartości 18 100,00 zł od wartości 31 300,00 zł, które to działanie jest konieczne, z przyczyn wskazanych powyżej, pozostaje kwota 13 200,00 zł, wskazana przez biegłego w opinii. Pamiętając o tym, że w skład spadku wchodzi jedynie udział w wysokości ½ (jedna druga), Sąd I instancji ustalił, że ów udział spadkowy przedstawia wartość połowy owych wskazanych powyżej 13 200,00 zł, a więc 6 600,00 zł.

Jeśli zaś chodzi o ustalenie wartości składnika wskazanego w punkcie pierwszym litera „b” sentencji zaskarżonego postanowienia, to wartość ta została ustalona w sposób następujący. Mianowicie, wszyscy zainteresowani zgodnie wskazali w grudniu 2019 roku, w 2020 roku, że uznają za aktualną wartość tego składnika, oszacowaną wcześniej przez biegłą w ramach tego postępowania. Biegła sporządziła opinię, w której oszacowała wartość tego składnika na kwotę 15 107,00 zł. Tak wynika z uzupełniającej opinii biegłej sporządzonej na terminie rozprawy (karta 383-384 akt). Operat biegłej nie mógł być jednak wykorzystany, sprzeciwiało się temu bowiem brzmienie normy art. 156 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. nr 115, poz. 741 ze zm.). Od chwili sporządzenia przez biegłą operatu szacującego wartość tej nieruchomości minęło dwanaście miesięcy, liczonych wstecz od daty zamknięcia rozprawy w tej sprawie. Operat szacunkowy może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres dwunastu miesięcy od daty jego sporządzenia, jak to stanowi wyżej wskazany art. 156 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W realiach przedmiotowego przypadku możliwym było oparcie się przez Sąd I instancji w zakresie ustalenia wartości tego składnika na zgodnych oświadczeniach wszystkich zainteresowanych co do wartości tego składnika, co ostatecznie miało miejsce, jak to Sąd Rejonowy wskazał powyżej w tym uzasadnieniu.

Sąd I instancji wobec ustalenia, że nic nie wchodzi w skład majątku wspólnego spadkodawcy i Z. S. (1), który to obowiązek ustalenia spoczywał na Sądzie Rejonowym z mocy art. 567 § 3 k.p.c. w związku z art. 684 k.p.c., oddalił wniosek o podział majątku wspólnego, jak w punkcie drugim sentencji zaskarżonego postanowienia, na podstawie art. 46 k.r.o. Postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie nie dało podstaw do ustalenia, że w skład małżeńskiego majątku wspólnego spadkodawcy i Z. S. (1) wchodziły jakieś rzeczy, które powinny być przedmiotem rozstrzygnięcia w ramach sądowego podziału majątku zainicjowanego wnioskiem w tej sprawie. Warto w tym miejscu jeszcze wskazać, że Sąd I instancji w ramach podziału majątku wspólnego jest ograniczony w zakresie rozstrzygania o składnikach majątku wspólnego treścią zgłoszonych żądań co do składników mających być przedmiotem podziału. Stanowi o tym art. 321 k.p.c. w związku art. 13 § 2 k.p.c. i art. 506 k.p.c. Przyczyny, dla których Sąd I instancji nie objął rozstrzygnięciem samochodów marki F. (...) i F. F. (...), zostały już wskazane powyżej.

Sąd Rejonowy nie objął rozstrzygnięciem kosztów związanych z wybudowaniem budowli na gruncie, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), czy - jak żądano - rozliczenia nakładów w związku z wybudowaniem tej budowli. Budowla ta bowiem stanowi samowolę budowlaną, na co wskazano już wcześniej. Wobec tego, Sąd Rejonowy nie uznał wydatków, które miałyby poniesione za nakład, a obciążenie finansowe dla uprawnionych do nieruchomości, na której znajduje się ta budowla, bo będą oni musieli ponieść koszty rozbiórki tej budowli jako postawionej nielegalnie. Sąd I instancji uznał, że nie można skutecznie żądać rozliczenia kosztów wybudowania tej budowli w przedmiotowym postępowaniu, ponieważ pozytywne rozstrzygnięcie sądu w tej materii byłoby sankcjonowaniem nielegalnego działania, aprobatą dla postępowania tych, którzy z bezprawnego zachowania chcieliby czerpać owoce. W tych warunkach wyłączoną jest możliwość przewidziana art. 45 k.r.o., stanowiąca podstawę prawną żądania wskazanego powyżej w tym akapicie.

Sąd I instancji dokonał działu spadku po A. S. i zniósł współwłasność nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), jak w punkcie trzecim sentencji postanowienia, na podstawie art. 212 k.c. w związku z art. 1035 k.c. i art. 212 k.c. Źródłem uprawnień zainteresowanych do nieruchomości dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), było nie tylko spadkobranie po A. S.. A. S. był współwłaścicielem tej nieruchomości także z innego źródła, na podstawie innego zdarzenia prawnego niż śmierć poprzednika prawnego. A. S. uzyskał bowiem udział w wysokości ½ w tej nieruchomości w wyniku darowizny. W związku z czym Sąd I instancji uznał za zasadny wniosek o zniesienie współwłasności tej nieruchomości.

W zakresie sposobu działu spadku i zniesienia współwłasności, Sąd Rejonowy wziął pod uwagę wielkość udziałów w tych nieruchomościach przysługujących każdemu z zainteresowanych, będącą następstwem tego konieczność dokonania spłat tych z zainteresowanych, którzy tego chcieli przez tego z zainteresowanych, który otrzymałby nieruchomości i zasadę stąd wynikającą, by podziału dokonać w taki sposób, by te spłaty były jak najniższe, którą to zasadę, postulat można wywieść z normy art. 212 k.c. Sąd I instancji uwzględnił także w zakresie sposobu działu spadku i zniesienia współwłasności oświadczenia zainteresowanych, z których jedynie A. S. i Z. S. (1) żądali przyznania na swoją rzecz tych składników, zaś pozostali zainteresowani nie chcieli by im przyznano któryś z tych składników. Przyznanie jednej z nieruchomości jednemu z zainteresowanych, a drugiej nieruchomości drugiemu z zainteresowanych czyni zadość postulatom wyrażonym w art. 212 k.c. A. S. przysługiwał udział w łącznej wysokości 19/32 (dziewiętnaście trzydziestych drugich) w nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...). Z. S. (1) w tej nieruchomości przysługiwał zaś udział w wysokości jedynie 4/32 (cztery trzydzieste drugie). Udział A. S. w tej nieruchomości był więc wielokrotnie większy od udziału w tej nieruchomości Z. S. (1). To miało przełożenie na wysokość zasądzanych spłat. Większą spłatę musiałby Sąd I instancji orzec, gdyby przyznał tę nieruchomość na własność Z. S. (1), niż jest to w sytuacji, gdy musi takiej spłat dokonywać większościowy udziałowiec w nieruchomości, jakim jest A. S.. Kwestie związku emocjonalnego każdego z tych zainteresowanych z tą nieruchomością zostały uznane przez Sąd I instancji za irrelewantne dla rozstrzygania. W związku z tym, iż Sąd I instancji zdecydował o przyznaniu A. S. nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), to mające na względzie powyżej wskazane standardy dokonywania podziału nieruchomościami, drugi składnik spadku Sąd Rejonowy przyznał Z. S. (1). Poza powyższymi przyczynami, za przyznaniem Z. S. (1) owej odrębnej własności lokalu niemieszkalnego - garażu przemawiało i to, że tylko ta osoba od wielu lat jest jedynym posiadaczem tej rzeczy, bo tylko ona ma klucze od tego garażu, tylko ona decyduje, jak ta rzecz ma być wykorzystywana, o czym świadczy to, że od lat trzyma w tym garażu rzeczy ruchome, czyniąc tak bez konsultacji z pozostałymi uprawnionymi do tego składnika masy spadkowej.

W związku z orzeczonym sposobem działu spadku, Sąd Rejonowy orzekł o spłatach z tytułu posiadania przez zainteresowanych uprawnień do majątku spadkowego po A. S., jak w punktach od czwartego do dziesiątego sentencji zaskarżonego postanowienia, na podstawie art. 212 k.c. w związku z art. 1035 k.c. Co istotne, Sąd Rejonowy wziął przy tym pod uwagę zajmowane przez każdego z zainteresowanych stanowisko w zakresie żądanej, ewentualnej spłaty. Miało to znaczenie dla rozstrzygnięć w zakresie spłat. D. J. oświadczyła, że nie chce spłaty z tytułu posiadanych przezeń praw do nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), w przypadku, gdyby taka jej się należała i w przypadku, gdyby Sąd tę nieruchomość przyznał na własność A. S., nie chciała też żadnego ze składników majątku spadkowego. K. S. oświadczył, że nie chce spłaty z tytułu posiadanych przezeń praw do nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), gdyby taka jemu się należała i w przypadku, gdyby Sąd tę nieruchomość przyznał na własność A. S., nie chce też żadnego ze składników majątku spadkowego (karta 947 akt i protokół rozprawy z dnia 28 października 2019 roku). M. S. oświadczył, że nie chce spłaty z tytułu posiadanych przezeń praw do majątku spadkowego, gdyby taka jemu się należała i w przypadku, gdyby taka spłata należała mu się od Z. S. (1), nie chce też żadnego ze składników majątku spadkowego.

Sąd I instancji uznał, że spadkobiercom A. S. przysługiwało prawo do majątku spadkowego po A. S. w następujących wielkościach: Z. S. (1), w 4/16 (cztery szesnaste) wartości spadku, M. S., A. S., K. S., D. J., każda z tych osób po 3/16 (trzy szesnaste) wartości spadku. Wartość spadku po A. S. opiewa na łączną kwotę 21 707,00 zł, bo 15 107,00 zł + 6 600,00 zł. Powyższe oznacza, że: Z. S. (1) powinna przypaść wartość spadku w kwocie 5 426,75 zł, ((bo: 4/16 (cztery szesnaste) x 21 707,00 zł)), M. S., A. S., K. S., D. J., powinna przypaść wartość spadku w kwocie po 4 070,06 zł, ((bo: 3/16 (trzy szesnaste) x 21 707,00 zł)).

Z. S. (1) otrzymała w wyniku podziału spadku po A. S. wartość majątku opiewającą na 15 107,00 zł. A. S. otrzymał w wyniku podziału spadku po A. S. wartość majątku opiewającą na 6 600,00 zł.

Uwzględniając powyższe wartości, to, co każdy ze spadkobierców otrzymał w wyniku działu spadku po A. S., wysokość, w jakiej każdemu z zainteresowanych przysługiwało prawo do majątku spadkowego po A. S., oświadczenia zainteresowanych w kwestii spłat, należy wskazać, co poniżej. Z. S. (1) należy się od A. S. spłata w wysokości 1 650,00 zł ((bo: 6 600,00 zł x % (jedna czwarta)). A. S. należy się od Z. S. (1) spłata w wysokości 2 832,56 zł ((bo: 15 107,00 zł x 3/16 (trzy szesnaste)). K. S. należy się od Z. S. (1) spłata w wysokości 2 832,56 zł ((bo: 15 107,00 zł x 3/16 (trzy szesnaste)). Sąd I instancji zaznaczył, że K. S. oświadczył, że nie chce spłaty z tytułu posiadanych przezeń praw do nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), gdyby taka jemu się należała i w przypadku, gdyby Sąd Rejonowy tę nieruchomość przyznał na własność A. S., co nastąpiło, jak i, że nie chce żadnego ze składników majątku spadkowego. D. J. należy się od Z. S. (1) spłata w wysokości 2 832,56 zł ((bo: 15 107,00 zł x 3/16 (trzy szesnaste)). Sąd I instancji podkreślił również, że D. J. oświadczyła, że nie chce spłaty z tytułu posiadanych przezeń praw do nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), w przypadku, gdyby taka jej się należała i w przypadku, gdyby Sąd Rejonowy tę nieruchomość przyznał na własność A. S., co nastąpiło, jak i, że nie chce żadnego ze składników majątku spadkowego. M. S. należy się od A. S. spłata w wysokości 1 237,50 zł ((bo: 6 600,00 zł x 3/16 (trzy szesnaste)). Sąd Rejonowy zauważył, że M. S. oświadczył, że nie chce spłaty z tytułu posiadanych przezeń praw do majątku spadkowego, gdyby taka jemu się należała i w przypadku, gdyby taka spłata należała mu się od Z. S. (1), nie chce też żadnego ze składników majątku spadkowego. W konsekwencji konieczności pokonania przez A. S. i Z. S. (1) wzajemnych spłat, jak wyżej, A. S. należy się od Z. S. (1) spłata w wysokości 1 182,56 zł (bo: 2 832,56 zł - 1 650,00 zł).

Przy dokonywaniu rozliczeń wskazanych jak wyżej, w ramach działu spadku po A. S. Sąd Rejonowy dokonał rozliczenia zgłoszonych w tym postępowaniu i udowodnionych wydatków na ten majątek spadkowy, poniesionych, tak przez A. S., jak i przez Z. S. (1). Sąd I instancji uwzględnił te wydatki, jak w punktach od czwartego do dziesiątego sentencji zaskarżonego postanowienia, co rzutowało na wysokość orzeczonych kwot, które są inne od kwot wynikających z wyliczeń wskazanych dotychczas powyżej w tym uzasadnieniu. Podstawą prawą w tym zakresie orzeczenia jest art. 207 k.c. w związku z art. 1035 k.c.

Z. S. (1) po śmierci A. S. poniosła koszty: opłacania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy wyżej wskazanego pojazdu mechanicznego marki F. (...) za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu, w łącznej wysokości 5 528,30 zł, a także podatek od nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...) /l, w łącznej kwocie 1 716,19 zł. Nadto, Z. S. (1) spłaciła po śmierci A. S. pożyczkę zaciągniętą przez A. S. na poczet kupna odrębnej własności lokalu niemieszkalnego w postaci garażu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), w łącznej wysokości 5 000,00 zł. A. S. po śmierci A. S. poniósł koszty: podatku od wyżej wskazanych nieruchomości, dla których są prowadzone księgi wieczyste o numerach (...), opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu, na którym jest lokal niemieszkalny w postaci garażu, dla której to odrębnej własności lokalu jest urządzona księga wieczysta o numerze (...). A. S. koszty te poniósł w następujących wysokościach: 1 036,29 zł i 1575,00 zł - łączna suma podatku od nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...), 227,00 zł, 211,62 zł, 144,00 zł, 84,00 zł - łączna suma podatku od nieruchomości i opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu, dla którego jest prowadzona księga wieczysta o numerze (...).

Sąd I instancji uznał, że Z. S. (1) powinna partycypować w wydatkach związanych ze składnikami majątku spadkowego po A. S. w wielkości odpowiadającej ¼ (jedna czwarta) sumy tych wydatków. Każdy z pozostałych spadkobierców A. S. powinien partycypować w wydatkach związanych ze składnikami majątku spadkowego po A. S. w wielkości odpowiadającej ¼ (jedna czwarta) sumy tych wydatków.

Wobec tego, zgodnie z opinią Sądu I instancji, Z. S. (1) należy się: od A. S., K. S., D. J., M. S. po 2 295,84 zł jako kwoty jakie pozostali spadkobiercy A. S., poza Z. S. (1), powinni ponieść jako wydatki związane ze składnikami majątku spadkowego po A. S., a które to wydatki poniosła Z. S. (1).

Sąd Rejonowy uznał, że A. S. należy się zaś: od Z. S. (1), 493,06 zł, a od K. S., D. J., M. S. po 369,79 zł jako kwoty jakie pozostali spadkobiercy A. S., poza A. S., powinni ponieść jako wydatki związane ze składnikami majątku spadkowego po A. S., a które to wydatki poniósł A. S..

W konsekwencji konieczności pokonania przez A. S. i Z. S. (1) wzajemnych rozliczeń z tytułu wydatków związane ze składnikami majątku spadkowego po A. S., które to wydatki każda z tych osób poniosła, Z. S. (1) należy się od A. S. zapłata w wysokości 1 802,78 zł (bo: 2 295,84 zł - 493,06 zł).

Uwzględniając w zakresie dokonywanych rozliczeń to, co wywiódł Sąd I instancji, ostateczna wysokość orzeczonych sum jako zapłaty opiewa na kwoty, jak w punktach od czwartego do dziesiątego sentencji zaskarżonego postanowienia. A. S. powinien zapłacić Z. S. (1) kwotę 1 802,78 zł, ale jednocześnie przysługuje mu zapłata od Z. S. (1) w kwocie 1 182,56 zł, a więc 1 802,78 zł - 1 182,56 zł, co daje 620,22 zł. K. S. i D. J. powinni zapłacić Z. S. (1) kwotę po 2 295,84 zł, ale jednocześnie przysługuje im zapłata od Z. S. (1) w kwocie po 2 832,56, a więc 2 832,56 zł - 2 295,84 zł, co daje po 536,72 zł. M. S. powinien zapłacić Z. S. (1) kwotę 2 295,84 zł. M. S. powinni zapłacić A. S. kwotę 369,79 zł, ale jednocześnie przysługuje mu zapłata od A. S. w kwocie 1 237,50 zł, a więc 1 237,50 zł - 369,79 zł, co daje 867,71 zł. D. J. i K. S. powinni zapłacić A. S. kwotę po 369,79 zł.

Sąd Rejonowy orzekł o terminach spłat, jak w punktach od czwartego do dziesiątego sentencji zaskarżonego postanowienia, na podstawie art. 212 k.c. w związku z art. 1035 k.c. Niewielkie wartości spłat, rozliczeń, jakimi obarczeniu zostali zainteresowani predestynowały do takiego rozstrzygnięcia. W tym zakresie należało także uwzględnić to, że postępowanie toczyło się wiele lat, co skutkuje tym, że można oczekiwać od tych z zainteresowanych, którzy zostali zobowiązani do zapłaty, że poczynili, a przynajmniej mogli poczynić starania zabezpieczenia we własnym budżecie środków finansowych na ten cel. Możliwości majątkowe każdego zainteresowanych do zapłaty, które to możliwości Sąd I instancji ustalił w ramach postępowania, są takie, że dają możliwość zobowiązanemu do zapłaty na niezwłoczne wykonanie nałożonego obowiązku i na uzyskanie przez uprawnionego do otrzymania zapłaty należnych środków w nieodległej przyszłości.

Sąd Rejonowy orzekł, jak w punkcie jedenastym sentencji zaskarżonego postanowienia, na podstawie art. 688 k.p.c. w związku art. 624 k.p.c.

Apelację od powyższego postanowienia wniosła uczestniczka Z. S. (3) w części, tj. w zakresie punktów 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8 i 11, zarzucając:

1)  naruszenie art. 327 ¹ § 1 k.p.c. oraz art. 233 k.p.c. polegające na nierozważeniu całokształtu materiału dowodowego i przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, które to uchybienia doprowadziły do błędów w ustaleniach faktycznych i wskazała na fakty ustalone przez Sad I instancji niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy i fakty nieustalone przez Sad I instancji tj.

a)  brak poczynienia ustaleń, który z uczestników postępowania przed śmiercią, a także po śmierci spadkodawcy aż do chwili obecnej z wyłączeniem pozostałych współspadkobierców posiadał i korzystał z nieruchomości położonej w miejscowości R., objętej księgą wieczystą (...), posiadał do niej klucze, opiekował się nieruchomością, utrzymywał ją w stanie zdatnym do użytku, a także czynił nakłady na tą nieruchomość, gdy tymczasem takie ustalenia zostały poczynione odnośnie garażu przy ul. (...), a więc drugiej nieruchomości, która weszła w skład spadku i były podstawą do przyznania garażu na rzecz uczestniczki Z. S. (1),

b)  brak ustaleń na okoliczność, że to uczestniczka Z. S. (1) razem ze spadkodawcą rozpoczęli i wspólnie prowadzili budowę domku letniskowego na działce położonej w R., a także ją wspólnie finansowali i wpływu powyższego związku faktycznego na ocenę zasadności przyznania działki w R. na wyłączną własność uczestniczki Z. S. (1),

c)  brak poczynienia ustaleń dotyczących przyczyn wyboru przez Sąd wariantu wyceny nieruchomości dokonanej przez biegłą z zakresu szacunku nieruchomości B. D. przy założeniu, że dom letniskowy położony na nieruchomości w R. stanowi samowolę budowlaną ( wariant wyceny w wypadku legalizacji samowoli i wariant w wypadku rozbiórki tzw. likwidacyjny ), w sytuacji gdy nie została wydana żadna decyzja administracyjna nakazująca rozbiórkę, nie toczy się żadne postępowania administracyjne w przedmiocie rozbiórki, a nadto możliwa jest legalizacja w/w samowoli budowlanej,

d)  brak ustaleń w zakresie nakładów poniesionych przez Z. S. (1) na nieruchomość położoną w R. i braku ich rozliczenia w niniejszym postępowaniu wobec okoliczności, że inwestycje poczynione na w/w działce czynione były wspólnie przez spadkodawcę i uczestniczkę, którzy pozostawali we wspólnym gospodarstwie domowym, a biegła A. K. w opinii z dnia 12.08.2015r. wyceniła same nakłady na grunt ( bez wartości gruntu) na kwotę 77.923 zł, a nakłady uczestniczki wymienione szczegółowo w pkt a), b) i c) opinii na kwotę 13.385 złotych, a nadto nakłady w postaci nasadzeń zieleni na kwotę 2.900 zł oraz budowę szamba z kanalizacją na kwotę 2.722 zł, co łącznie zamyka się kwotą co 19.007 zł,

e)  braku ustaleń w zakresie nakładów uczestniczki Z. S. (1) poniesionych na nieruchomość w R. w części, w której nakłady te nie wchodzą w zakres tzw. samowoli budowlanej tj. nakłady na wykonanie nasadzenia zieleni o wartości 2.900 zł oraz budowę szamba z kanalizacją 2.722 zł,

f)  nieuzasadnionego twierdzenia, że za przyznaniem działki w R. na własność Z. S. (1) przemawiają jedynie ewentualne niemiarodajne związki emocjonalne, w sytuacji gdy Sąd pominął w ustaleniach stanu faktycznego ( co wynika ze zgodnych zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, jak i wnioskodawcy), że jedynie Z. S. (1) do śmierci spadkodawcy wspólnie z nim, a po śmierci spadkodawcy w 1997 r. (a więc przez 23 lata ) zajmowała się działką w R., dbała o nią, zachowując w ją należytym stanie, dokonywała na niej ulepszeń, remontów, w tym corocznego remontu boazerii, gdyż dach przeciekał, dokończyła łazienkę, taras, tynki, kupiła wyposażenie domu, w tym hydrofory, pompy, wyposażenie łazienki, meble na górę domu, wyposażenie kuchni, kilkakrotnie malowała dom z zewnątrz i na zewnątrz, dokonywała nasadzeń i pielęgnacji zieleni, jako jedyna miała i nadal ma klucze od działki, a wobec tego jej związek z powyższą nieruchomością nie tylko jest związkiem emocjonalnym, ale przede wszystkim związkiem faktycznym, gdyż jedynie ona ze wszystkich współwłaścicieli zajmowała się tą działką, czego nie czynił wnioskodawca i współwłaściciel A. S., któremu przyznano nieruchomość,

g)  błędne uznanie, że za przyznaniem nieruchomości w R. przemawia okoliczność, że od Z. S. (1) Sąd musiałby zasądzić wyższą spłatę, gdyż w realiach niniejszej sprawy wobec określenia przez Sąd wartości nieruchomości w R. na kwotę zaledwie 13.200 zł, spłata nawet w całości takiej kwoty na rzecz pozostałych współspadkobierców i współwłaściciela nie jest znaczna i każdy ze uczestników mógłby podołać takiej spłacie, wobec czego kwestia wysokości spłat ma drugorzędne znaczenie,

h)  brak ustaleń, czy w skład spadku wchodzi wierzytelność o zwrot nakładów na budowę domu letniskowego w R. w wysokości 38.500 zł, jakie zostały poniesione przez spadkodawcę i uczestniczkę Z. S. (1) na majątek drugiego ze współwłaścicieli nieruchomości, a która to wierzytelność powinna zostać rozliczona w toku niniejszego postępowania o dział spadku i zniesienie współwłasności,

2)  naruszenie art. 212 k.c. i art. 1035 k.c. poprzez ich błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że w realiach niniejszej sprawy za przyznaniem nieruchomości w R. na rzecz A. S. przemawia okoliczność, że od Z. S. (1) Sąd musiałby zasądzić wyższą spłatę, skoro wartości nieruchomości spłacanej została określona przez Sąd kwotą zaledwie 13.200 zł a spłata nawet w całości takiej kwoty na rzecz pozostałych współspadkobierców i współwłaściciela nie jest znaczna i każdy ze uczestników mógłby podołać takiej spłacie, wobec czego w niniejszej sprawie zasada ta nie powinna być zasadniczą przesłanką decydującą o przyznaniu nieruchomości na rzecz któregokolwiek ze spadkobierców, pominięciu przez Sąd związku faktycznego uczestniczki Z. S. (1) z sporną działką ( nie tylko emocjonalnego), gdyż po śmierci spadkodawcy tylko ona od 23 lat zajmowała się działką w R., dbała o nią, zachowując w ją należytym stanie, dokonywała na niej ulepszeń, remontów, w tym corocznego remontu boazerii, gdyż dach przeciekał, dokończyła łazienkę, taras, tynki, kupiła wyposażenie domu, w tym hydrofory, pompy, wyposażenie łazienki, meble na górę domu, wyposażenie kuchni, kilkakrotnie malowała dom z zewnątrz i na zewnątrz, dokonywała nasadzeń i pielęgnacji zieleni, jako jedyna miała i nadal ma klucze od działki, a wobec tego jej związek z powyższą nieruchomością nie tylko jest związkiem emocjonalnym, ale przede wszystkim związkiem faktycznym, gdyż jedynie ona ze wszystkich współwłaścicieli zajmowała się tą działką, czego nie czynił wnioskodawca i współwłaściciel A. S., któremu przyznano nieruchomość, a także na uznaniu, że nakłady w postaci budynku letniskowego na działce w R. stanowią jedynie obciążenie i nie należy ich uwzględniać w rozliczeniach w sytuacji, gdy nie zapadła decyzja administracyjna nakazująca rozbiórkę w/w budynku, braku odniesienia się co do istnienia w/w nakładów i ich wysokości, a także brak uwzględnienia przy dziale spadku i zniesieniu współwłasności wierzytelności o zwrot 14 części nakładów z majątku spadkowego na budowę domu letniskowego w R., poniesionych przez spadkodawcę i Z. S. (1) na majątek drugiego ze współwłaścicieli działki tj. wnioskodawcy i jego poprzednika prawnego,

3)  naruszenie art. 618 k.p.c. poprzez brak rozliczenia w niniejszym postępowaniu nakładów Z. S. (1) na budowę , ulepszenie i utrzymanie w należytym stanie działki w R., poprzez przyjęcie, że w niniejszej sprawie nakłady w postaci budynku letniskowego na działce w R. stanowią jedynie obciążenie i nie należy ich uwzględniać w rozliczeniach w sytuacji, gdy nie zapadła decyzja administracyjna nakazująca rozbiórkę w/w budynku, a wnioskodawca, który otrzymał budynek będzie mógł zalegalizować przedmiotową samowolę i będzie korzystał z nakładów, z których nie rozliczył się w niniejszym postępowaniu, co jest krzywdzące szczególnie dla uczestniczki Z. S. (2) j- S., która była zaangażowana zarówno przez osobistą pracę jak i finansowo w wybudowanie spornego domu letniskowego i utrzymanie go w należyty stanie, a także poprzez brak uwzględnienia przy dziale spadku i zniesieniu współwłasności wierzytelności o zwrot ¹/2 części nakładów z majątku spadkowego na budowę domu letniskowego w R., poniesionych przez spadkodawcę i Z. S. (1) na majątek drugiego ze współwłaścicieli działki tj. wnioskodawcy i jego poprzednika prawnego (tj. na tę część działki , która nie weszła do spadku),

4)  naruszenie art. 624 k.p.c. polegające na uznaniu, że Z. S. (1) i M. S. zobowiązani są wydać nieruchomość w R. wnioskodawcy A. S. w terminie zaledwie 7 dni od uprawomocnienia się postanowienia, w sytuacji gdy na nieruchomości powyższej znajduje się wyposażenie ruchome działki w postaci mebli, eurokuchni, sprzętów gospodarstwa domowego i ogrodowych, które stanowią własność uczestniczki Z. S. (1) i nie jest możliwe opróżnienie przedmiotowej nieruchomości w terminie 7 dni, a więc termin ten nie może zostać uznany za stosowny do okoliczności,

5)  naruszenie art. 151 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz Powszechnymi Krajowymi Z. Wyceny ( (...) ) Krajowego Standardu Wyceny Podstawowego 1 pkt 1.6 (...) 1 „Wartość rynkowa i Wartość odtworzeniowa” poprzez wybór wariantu wyceny nieruchomości w R. z pominięciem najkorzystniejszego sposobu użytkowania i rażącym pokrzywdzeniem uczestniczki Z. S. (1).

W konkluzji uczestniczka wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia w ten sposób, że:

1)  w punkcie 1 postanowienia ustalić, że w skład spadku po A. S. wchodzi udział w wysokości ½ w nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr (...) o wartości 6.600 złotych oraz wierzytelność o zwrot ½ nakładów na budowę domu letniskowego na działce w R. w wysokości 38.500 zł, jakie zostały poniesione przez spadkodawcę i Z. S. (1) na majątek drugiego ze współwłaścicieli nieruchomości,

2)  w punkcie 3 a) w ten sposób, aby nieruchomość położoną w miejscowości R., dla której jest prowadzona księga wieczysta o nr (...) przyznać na wyłączną własność uczestniczki Z. S. (1),

3)  w punkcie 4 w ten sposób, że w związku z przyznaniem na wyłączną własność uczestniczce Z. S. (1) nieruchomości położonej w R. objętej księgą wieczystą (...) i rozliczenia udziałów spadkowych i we współwłasności z uwzględnieniem jej nakładów poniesionych na majątek spadkowy w łącznej wysokości 31.251,45 złotych w miejsce zasądzenia od A. S. na rzecz uczestniczki kwoty 620,22 zł to uczestniczka Z. S. (1) byłaby zobowiązana spłacić wnioskodawcę A. S. kwotą 3.676,61 złotych,

4)  w punkcie 6 w ten sposób, że w związku z przyznaniem na własności nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) uczestniczce Z. S. (1) i rozliczeniem udziałów spadkowych z uwzględnieniem jej nakładów poniesionych na majątek spadkowy w łącznej wysokości 31.251,45 złotych w miejsce zasądzenia kwoty 536,72 zł od Z. S. (1) na rzecz K. S. to K. S. byłby zobowiązany do zapłaty na rzecz Z. S. (1) kwoty 3.7242,85 złotych z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności,

5)  w punkcie 7 w ten sposób, że w związku z przyznaniem na własność nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) uczestniczce Z. S. (1) i rozliczeniem udziałów spadkowych z uwzględnieniem jej nakładów poniesionych na majątek spadkowy w łącznej wysokości 31.251,45 złotych w miejsce zasądzenia kwoty 536,72 zł od Z. S. (1) na rzecz D. J. to D. J. byłaby zobowiązana do zapłaty na rzecz Z. S. (1) kwoty 3.7242,85 zł z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności,

6)  w punkcie 8 w ten sposób, że w związku z przyznaniem na własność nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) uczestniczce Z. S. (1) i rozliczenia udziałów spadkowych z uwzględnieniem jej nakładów poniesionych na majątek spadkowy w łącznej wysokości 31.251,45 złotych w miejsce zasądzenia kwoty 2.295,84 zł od M. S. na rzecz Z. S. (1) byłby on zobowiązany do zapłaty na jej rzecz kwoty 3.7242,85 zł z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności,

7)  w punkcie 11 w ten sposób, aby to wnioskodawca A. S., D. J. i K. S., M. S. zobowiązani byli wydać uczestniczce Z. S. (1) nieruchomość, dla której jest prowadzona księga wieczysta (...) , a z ostrożności procesowej na wypadek nie uwzględnienia wniosku uczestniczki Z. S. (1) o przyznanie jej na własność przedmiotowej nieruchomości uczestniczka wniosła o zmianę w/w punktu 11 poprzez zobowiązanie uczestniczki Z. S. (1) oraz M. S. do wydania nieruchomości w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia,

8)  ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania z uwagi na nierozpoznanie części wniosków uczestniczki Z. S. (1) w zakresie zgłoszonych nakładów, w tym w szczególności nie związanych z tzw. samowolą budowlaną i brak jakiekolwiek ich rozliczenia, nie odniesienia się do przyczyn, dla których w/w wierzytelności nie zostały rozliczone w toku niniejszego postępowania, braku rozliczenia pomiędzy współwłaścicielami nakładów z majątku spadkowego na majątek drugiego ze współwłaścicieli w postaci połowy wartości domu letniskowego, nie odniesienie się do przyczyn oparcia się przez Sąd na wariancie rozbiórkowym wyceny biegłego, co uniemożliwia weryfikację orzeczenia w instancji odwoławczej, oparcie się przez Sąd na hipotetycznym założeniu, iż nastąpi rozbiórka samowoli budowlanej, w sytuacji braku jakiejkolwiek decyzji administracyjnej w tym zakresie i przy braku dopuszczalności drogi sądowej w zakresie orzekania o samowoli budowlanej w postępowaniu cywilnym,

9)  zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki Z. S. (1) zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych,

10)  nieobciążanie uczestniczki Z. S. (1) kosztami postępowania,

11)  uczestniczka wniosła również o wyznaczenie rozprawy.

Wnioskodawca w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie, zasądzenie od uczestniczki Z. S. (2) na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania apelacyjnego oraz o przeprowadzenie w niniejszej sprawie rozprawy.

Sąd Okręgowy ustalił dodatkowo, co następuje:

Wartość nieruchomości położonej w R. według jej aktualnego stanu i cen obecnych z naniesieniami wynosi 68.000 zł zaś z uwzględnieniem tego, że budynek letniskowy został wybudowany niezgodnie z przepisami prawa budowlanego i wymaga przeprowadzenia procesu inwestycyjnego celem doprowadzenia go do zgodności z przepisami prawa budowlanego, wynosi 63.000 zł. Koszty przeprowadzenia tego procesu inwestycyjnego wynoszą obecnie 5.000 zł z uwagi na wprowadzoną zmianę przepisów prawa budowalnego od dnia 20 września 2020 r, upraszczającą legalizację samowoli budowlanych na podstawie ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020 poz. 471). Zmianą tych przepisów zlikwidowano opłatę legalizacyjną, która w niniejszej sprawie wynosiła 25.000 zł Pozostał tylko koszty inwentaryzacji i przeprowadzenia procesu inwestycyjnego związanego z legalizacja budynków, który wynosi 5.000 zł. Wartość prawa własności gruntu bez naniesień wynosi 31.300 zł (opinia biegłej do spraw wyceny nieruchomości k. 857-884, opinia uzupełniająca k. 933-939).

Oznacza to, że wartość nakładów na przedmiotową nieruchomość wynosi 31.700 zł (63.000 - 31.300 zł). Uczestniczka Z. S. (1) po śmierci spadkodawcy poniosła nakłady na działkę położoną w R. w postaci nasadzenia krzewów ozdobnych o wartości rynkowej 1.700 zł i pobudowała szambo i kanalizację do szamba o wartości 2.722 zł. Nakłady te nie wchodzą w zakres samowoli budowlanej (opinia biegłej do spraw wyceny nieruchomości k. 611- 673). Uczestniczka postepowania po śmierci spadkodawcy korzystała w wyłącznym zakresie z całej nieruchomości i korzysta do chwili obecnej. Poniosła po śmierci spadkodawcy koszty zawiązane z ulepszeniem, remontami i bieżącym utrzymaniem domku letniskowego w kwocie 5.270 zł. Ponadto brat uczestniczki podarował jej na budowę domku letniskowego jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego ze spadkodawcą materiały budowlane na kwotę 3.894 zł, które zostały wykorzystane do budowy domku letniskowego (opinia biegłej do spraw wyceny nieruchomości k. 611- 673).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Apelacja uczestniczki jest częściowo zasadna i skutkuje częściową zmianą zaskarżonego postanowienia.

Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 378 § 1 k.p.c., który poprzez art. 13 § 2 k.p.c. znajduje odpowiednie zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym, sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak pod uwagę z urzędu nieważność postępowania.

Granice apelacji wyznaczone są przede wszystkim wskazanym w apelacji zakresem zaskarżenia. Oznacza to, że sąd odwoławczy nie może rozpoznać sprawy i orzec w zakresie niezaskarżonej części wyroku (postanowienia co do istoty sprawy w postępowaniu nieprocesowym). Granic apelacji nie wyznaczają natomiast podniesione przez skarżącego zarzuty, ani zgłoszone wnioski, co do kierunku rozstrzygnięcia, w tym znaczeniu, że sąd odwoławczy nie jest nimi bezwzględnie związany. Sam skarżący również nie jest nimi związany i w toku postępowania odwoławczego może przytaczać nowe zarzuty i zmieniać wnioski apelacyjne, pod warunkiem, że mieszczą się w granicach zaskarżenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2000 roku, III CKN 812/98, OSNC 2000/10/193). Zarzuty apelacji, podobnie jak jej wnioski, podlegają tylko rozważeniu przez sąd drugiej instancji. Zastrzec przy tym trzeba, że zarzuty naruszenia prawa procesowego są dla tego sądu wiążące, a zatem sąd nie ma obowiązku badania wszelkich możliwych uchybień procesowych sądu pierwszej instancji, poza wskazanymi w apelacji i poza tymi, które winien brać pod uwagę z urzędu. Zarzutami naruszenia prawa materialnego sąd odwoławczy nie jest natomiast związany, zaś jego obowiązkiem jest zawsze rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy w oparciu o właściwe dla niej przepisy prawa materialnego. Jeżeli zatem sąd ten dostrzeże naruszenie przez sąd pierwszej instancji prawa materialnego, to winien tę okoliczność uwzględnić rozstrzygając sprawę w granicach zaskarżenia, nawet jeśli tego rodzaju uchybienie nie było przedmiotem zarzutu apelacji (por. uchwałę Sądu Najwyższego skł. 7 sędziów, z dnia 31 stycznia 2008 roku, III CZP 49/07, zasada prawna, OSNC 2008/6/55).

Za zasadny należało uznać zarzut niepełnych ustaleń faktycznych, bowiem Sąd Rejonowy całkowicie pominął kwestię nakładów jakie poniosła uczestniczka Z. S. (1) na nieruchomość położoną w R.. Okoliczność ta spowodowała pominięcie niektórych nakładów w rozliczeniach pomiędzy stronami.

Ponadto, wadliwie Sąd Rejonowy ustalił wartość tejże nieruchomości przyjmując do rozliczeń wartość działki przy uwzględnieniu, że nakłady w postaci budynku letniskowego są obciążeniem powodującym obniżenie wartości nieruchomości wobec konieczności ich rozbiórki i uprzątnięcia. Rację ma skarżąca, że w toku postępowania nie zapadła decyzja, która nakazywałaby współwłaścicielom rozbiórkę przedmiotowego domku letniskowego i jego uprzątniecie i dlatego przyjęcie takiego wariantu wyceny nieruchomości na kwotę 13.200 zł nie znajduje żadnego uzasadnienia i jest bardzo krzywdzące dla uczestniczki, co czyni zasadnym zarzut naruszenia art. 618 k.p.c. Do rozliczeń pomiędzy stronami winna być przyjęta wartość przedmiotowej nieruchomości w wysokości 68.000 zł, bowiem przedmiotowa samowola budowlana może zostać zalegalizowana po przeprowadzeniu procesu inwestycyjnego celem doprowadzenia do zgodności z przepisami prawa budowlanego i legalizacją budynków. Jednakże koszt tego procesu inwestycyjnego wynosi 5.000 zł, co w znaczący sposób wpływa na wartość nieruchomości, obniżając ją do kwoty 63.000 zł, jednakże nie w sposób tak znaczący jak przy przyjęciu wariantu likwidacyjnego samowoli budowlanej. Dlatego też Sąd Okręgowy podwyższył wartość składnika majątku spadkowego udziału ½ w przodowej nieruchomości opisanej w punkcie 1 a/ postanowienia do kwoty do kwoty 31.500 zł (1/2 z kwoty 63.000 zł ).

Ponadto rację ma skarżąca, że pominięto jeden ze składników majątku spadkowego, a mianowicie nie uwzględniano wierzytelności o zwrot ½ nakładu na budowę domu letniskowego na udział drugiego współwłaściciela nieruchomości opisanej w punkcie 1 a/ postanowienia. Co prawda skarżąca wskazała, że wierzytelność ta wyraża się kwotą 38.500 zł, to jednak nie znajdują te twierdzenia żadnego uzasadnienia i oparcia w dowodach. Wartość całej nieruchomości wraz z naniesieniami została przez biegłą oszacowana na kwotę 68.000 zł według jej aktualnego stanu i cen obecnych. Sąd Okręgowy przyjął taką wartość, bowiem od daty otwarcia spadku minęło prawie 25 lat , co ma znaczenie, bowiem tak długi upływ czasu w znaczący sposób wpłynął na aktualny stan spadku. Trzeba przypomnieć w tym miejscu, że wartość nakładów na przedmiotową nieruchomość wynosi 31.700 zł (63.000 zł - 31.300 zł), do rozliczenia jako nakład spadkodawcy na udział drugiego współwłaściciela (w tym wypadku na udział wnioskodawcy) wynosi połowę powyżej wskazanej kwoty, tj. 15.850 zł.

Dlatego też Sąd Okręgowy ustalił dodatkowo, że w skład spadku po spadkodawcy wchodzi wierzytelność o zwrot połowy nakładu, jaki ten poczynił na udział drugiego współwłaściciela przedmiotowej nieruchomości. (punkt I podpunkt 1 c/ postanowienia).

Rację również miała skarżąca, że Sąd Rejonowy błędnie nie uwzględnił we wzajemnych rozliczeniach nakładów jakie ona poniosła po śmierci spadkodawcy w postaci nasadzeń na przedmiotową nieruchomość i na wybudowanie szamba oraz kanalizacji, co stanowi łącznie kwotę 4.422 zł (1.700 zł + 2.722 zł). Przy czym należy mieć na uwadze, że przedmiotowe nakłady były czynione na całą nieruchomość czyli również na udział wnioskodawcy. Sąd Okręgowy uwzględnił przedmiotowe nakłady, bowiem nie były one dokonane na samowolę budowalną i podniosły one walory działki, co wpłynęło z całą pewnością na podwyższenie jej wartości.

Sąd Okręgowy wbrew apelacji skarżącej nie uwzględnił jej nakładów poczynionych jeszcze przed zawarciem małżeństwa z spadkodawcą, bowiem nie pochodziły one z jej majątku, a stanowiły darowiznę jej brata. W związku z czym skarżąca nie poniosła z tego tytułu żadnego uszczerbku w swoim majątku. Ponadto, zarówno przedmiotowe nakłady, jak i nakłady późniejsze, które nastąpiły po śmierci spadkodawcy były czynione na dom letniskowy, który stanowi nadal samowolę budowlaną. Ponadto trzeba podnieść, że skarżąca od śmierci spadkodawcy, czyli od 1997 r., w sposób nieprzerwany korzysta z całej przedmiotowej nieruchomości, w tym również z udziału wnioskodawcy oraz z poczynionych nakładów i wykonywanych remontów, przez co udogodnienia , remonty służyły jej potrzebom i w naturalny sposób się zużywały. Ponadto Sąd Okręgowy podziela pogląd wyrażony w orzecznictwie, że nakłady powinny być pokrywane jedynie przez tego ze współwłaścicieli, który korzysta z nieruchomości. (tak Sąd Najwyższy m.in. w uchwale z dnia 8 stycznia 1980 r., akt III CZP 80/79, opubl. OSNC Nr 9/1980 poz. 157 oraz w uchwale z dnia 10 maj 2006 r., III CZP 11/06, opubl. OSNC Nr 3/2007 poz. 38. Uwzględnienie tych nakładów w rozliczeniach, które nie podniosły wartości tej nieruchomości i wyłącznie służyły skarżącej, byłoby sprzeczne z poczuciem sprawiedliwości. Dlatego tez w tym zakresie apelacja skarżącej podlegała oddaleniu.

Sąd Rejonowy dokonując działu spadku i zniesienia współwłasności nie naruszył art. 212 k.c., bowiem Sąd ten prawidłowo podzielił składniki w naturze. Rozstrzygnięcie o tym, któremu z kilku współwłaścicieli należy przyznać na własność w naturze całą nieruchomość, powinno być poprzedzone rozważaniem usprawiedliwionych interesów wszystkich uprawnionych (post. SN z 8.6.1983 r., III CRN 111/83, L.). W świetle zaś art. art. 212 § 3 k.c., sąd, zasądzając spłatę musi brać pod uwagę usprawiedliwione interesy zarówno zobowiązanego, jak i uprawnionego do tych świadczeń, a w konsekwencji tak rozłożyć ciężar spłat, aby nie doprowadzić zobowiązanego do stanu niewypłacalności, a jednocześnie nie pozbawić uprawnionego korzyści płynących z zasądzonej kwoty. Wbrew zapatrywaniom skarżącej Sąd I instancji prawidłowo wziął pod uwagę przy podziale składników tę okoliczność, że wnioskodawca jest większościowym współwłaścicielem (19/32) przedmiotowej nieruchomości i przyznanie wnioskodawczyni, która posiada jedynie udział 4/32, całej nieruchomości nie znajduje uzasadnienia. Ponadto uczestnicy Z. i K. oświadczyli, że udziały w nieruchomości przekazują bez spłat swojemu bratu. Przyznanie skarżącej całej nieruchomości i garażu doprowadziłoby do tego, że skarżąca w efekcie uzyskała by wszystkie składniki majątkowe, gdyż nie zaskarżyła przyznania na jej rzecz przez Sąd I instancji garażu. Na skutek skutecznie podważonej wartości nieruchomości wysokość należnych spłat, łącznie ze spłatą z garażu, która obciążałaby skarżącą, byłaby duża i przekraczałaby jej możliwości finansowe i mogła doprowadzić do jej niewypłacalności. W tym zakresie również apelacja uczestniczki polegała oddaleniu jako niezasadna.

Na skutek ustalenia przez Sąd Okręgowy wartości udziału ½ w nieruchomości położonej w R. na kwotę 31.500 zł i po ustaleniu dodatkowego składnika majątkowego wchodzącego w skład spadku po spadkodawcy, uległa zmianie wartość masy spadkowej podlagającej działowi i wyraża się ona kwotą 62.457 zł (31.500 zł + 15.850 zł + 15.107 zł). Okoliczność ta miała wpływ na zasądzenie należnych spłat na rzecz uczestniczki Z. S. (1). Ponadto, na wysokość spłat należnych skarżącej miało wpływ uwzględnienie w rozliczeniach nakładów poczynionych przez uczestniczkę na całość przedmiotowej nieruchomości w kwocie łącznej 4.422 zł.

Mając na uwadze, że wartość masy spadkowej wyraża się kwotą 62.457 zł to skarżąca stosownie do swojego udziału winna otrzymać składniki o wartości 15.614,25 zł, a w wyniku działu otrzymała składnik majątkowy o wartości 15.107 zł, w związku z czym uczestniczka powinna otrzymać dopłatę w kwocie 507,25 zł. Skoro uczestniczka poniosła nakłady na majątek spadkowy w kwocie 12.244,49 zł ( nakłady nie skarżone, które uznał Sąd Rejonowy: zwrot pożyczki, ubezpieczenie samochodu, podatek) to wnioskodawca i każdy z pozostałych uczestników powinien skarżącej zwrócić kwotę 2.295,84 zł. Takie też kwoty Sąd Okręgowy zasądził na rzecz uczestniczki od uczestników K. S. i D. J. w punkcie I f i w punkcie I g postanowienia.

Przechodząc do rozliczeń skarżącej uczestniczki i wnioskodawcy należy wskazać, że wnioskodawca winien skarżącej zwrócić nakłady jakie poczyniła ona na połowę jego nieruchomości z tytułu nasadzeń i pobudowania szamba i kanalizacji, tj. połowę kwoty 4.422 zł czyli kwotę 2.211 zł. Ponadto, druga połowa nakładów w kwocie 2.211 zł winna zostać poniesiona przez wszystkich spadkobierców proporcjonalnie do swoich udziałów, w tym przez uczestniczkę w kwocie 552,75 zł (2211 zł x ¼) i przez uczestnika M. S. w kwocie 414,56 zł, zaś w pozostałej części przez wnioskodawcę w wysokości 1.243,68 zł. Oznacza to, że wnioskodawca winien tytułem nakładów uiszczonych przez uczestniczkę zwrócić jej kwotę 3.454,68 zł (2.211 zł + 1243,68 zł). Ponadto wnioskodawca winien uczestniczce zwrócić pozostałe nakłady przypadające do spłaty na jego udział uwzględnione przez Sąd Rejonowy w kwocie 2295,84 zł (12.244,49 zł x 3/16). Łącznie nakłady, które powinien zwrócić wnioskodawca uczestniczce zamykają się w kwocie 5.750,52 zł (3.454,68 zł + 2.295,84 zł). Ponadto wnioskodawca winien dopłacić uczestniczce kwotę 507,25 zł tytułem jej udziału spadkowego. Należy dodać, że spłata należna dla uczestniczki powinna zostać pomniejszona o kwotę poniesionych przez wnioskodawcę nakładów, które zostały uwzględnione w rozliczeniach przez Sąd Rejonowy w wysokości 493,06 zł i którymi winna być obciążona uczestniczka. Razem daje to kwotę do spłaty dla uczestniczki od wniskodawcy z tytułu zwrotu nakładów w wysokości 5.764,71 zł (6.257,77 zł - 493,06 zł).

Wnioskodawca otrzymał składniki majątkowe o wartości 47.350 zł (62.451zł -15.107 zł), a powinien otrzymać składniki proporcjonalnie do swojego udziału w kwocie 11.710,68 zł, dlatego też powinien pozostałych uczestników (rodzeństwo) spłacić kwotami po 11.710,68 zł. Trzeba wskazać, że uczestnik M. S. oświadczył na rozprawie dnia 8 sierpnia 2016 roku (k. 761) , że dokonuje cesji swoich praw do spadku po ojcu na rzecz matki Z. S. (1) i wnosi o przyznanie jej wszystkiego co należałoby mu się w wyniku działu spadku. Wobec powyższego, wnioskodawca winien uczestniczce dokonać spłaty z udziału spadkowego przysługującego M. S.. Należy przypomnieć, że M. S. przysługiwała spłata od wnioskodawcy w kwocie 11.710,68 zł, jednakże tę kwotę należało pomniejszyć o kwotę nakładów jakie poniósł wnioskodawca na majątek spadkowy proporcjonalnie do udziału M. S.. Nakłady uwzględniane w rozliczeniach przez Sąd Rejonowy i niekwestionowane przez strony, które powinien ponieść M. S. wyrażały się kwotą 369,79 zł. Dlatego też Sąd Okręgowy zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki Z. S. (1) kwotę 11.340,89 zł (11.710,68 zł -369,79 zł), co znalazło odzwierciedlenie w punkcie I e postanowienia.

Sąd II instancji oznaczył wnioskodawcy termin spłaty na czas 6 miesięcy, aby umożliwić mu pozyskanie środków pieniężnych. Również z tych samych przyczyn Sąd Okręgowy oznaczył termin na dokonanie spłat na rzecz uczestniczki Z. S. (1) od uczestników K. S. i D. J.. Termin ten zbiega się również z terminem jaki Sąd Okręgowy wydłużył na wydanie przez uczestników Z. S. (2) i M. S. przedmiotowej nieruchomości wnioskodawcy. Sąd Okręgowy uznał bowiem za zasadny zarzut wyrażony w apelacji skarżącej, że termin siedmiodniowy wyznaczony przez Sąd Rejonowy na wydanie nieruchomości jest zbyt krótki i dlatego wydłużył go do rozsądnych granic, tj. do 6 miesięcy. Ponadto ze względu na zasądzenie wysokich spłat na rzecz uczestniczki, zaistniały również podstawy do wydłużenia terminu opuszczenia nieruchomości tak jak chciała skarżąca do 6 miesięcy. Termin ten jest jednakowy dla zobowiązanych stron postępowania i odpowiedni zarówno na poszukanie miejsca składowego, do którego rzeczy miałyby zostać przewiezione, na wydanie nieruchomości wnioskodawcy jak i na dokonanie spłat przez wnioskodawcę i uczestników.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy uznał apelację uczestniczki za częściowo zasadną, zmieniając tym samym zaskarżone postanowienie jak w sentencji postanowienia.

W pozostałym zakresie apelacja podlegała oddaleniu jako niezasadna na postawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13§2 k.p.c.

O koszach postępowania apelacyjnego Sąd II Instancji orzekł zgodnie z regułą przewidzianą w art. 520 § 1 k.p.c. zgodnie z którą każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. W postępowaniu tym należy uznać, że strony są w równym stopniu zainteresowane rozstrzygnięciem i ich interesy są wspólne, bowiem celem postępowania jest wyjście ze współwłasności i uregulowanie wzajemnych stosunków majątkowych.