Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

V Ka 959/16 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2017-02-08

Sygn. akt V Ka 959/16

UZASADNIENIE

K. R. (1) został oskarżony o to, że:

I. w dniu 15 listopada 2003 r. w Ł. przy ulicy (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 oraz osobami, co do których materiały wyłączono do odrębnego postępowania, dokonał kradzieży z włamaniem do kiosku typu „szczęki” w ten sposób, że po uprzednim odcięciu kabłąka w dwóch kłódkach dostał się do wnętrza kiosku, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci wyrobów pończoszniczych wartości 600 zł na szkodę U. K., tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

II. w okresie od 18 czerwca 2004 roku do 19 czerwca 2004 roku w Ł. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 oraz osobami, co do których materiały wyłączono do odrębnego postępowania, dokonał kradzieży z włamaniem do sklepu w ten sposób, że po uprzednim wybiciu dwóch szyb wystawowych dostał się do jego wnętrza, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci artykułów przemysłowych wartości 322,72 zł na szkodę (...), tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

III. w okresie od maja 2003 roku do 18 września 2003 roku w Ł. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 dokonał kradzieży z włamaniem do garażu typu blaszak w ten sposób, że po odgięciu ściany bocznej garażu dostał się do jego wnętrza, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci roweru górskiego koloru żółtego o wartości 500 zł na szkodę Z. J., tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

IV. w okresie od 15 lutego 2000 roku do 16 lutego 2000 roku w Ł. przy ulicy (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 oraz osobami, co do których materiały wyłączono do odrębnego postępowania, dokonał kradzieży z włamaniem do kiosku spożywczego w ten sposób, że po uprzednim podważeniu drzwi wejściowych dostał się do jego wnętrza, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci artykułów spożywczych wartości 184 zł na szkodę M. G. (1), tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

V. w okresie od 28 czerwca 2001 roku do 29 czerwca 2001 roku w Ł. przy ulicy (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 oraz osobami, co do których materiały wyłączono do odrębnego postępowania, dokonał kradzieży z włamaniem do kiosku w ten sposób, że po uprzednim wyważeniu dwóch zamków w drzwiach dostał się do jego wnętrza, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci papierosów różnych marek wartości 16.654,93 zł na szkodę J. S. i Towarzystwa (...) S.A., tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

VI. w okresie od 18 sierpnia 2001 roku do 19 sierpnia 2001 roku w Ł. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 oraz osobami, co do których materiały wyłączono do odrębnego postępowania, dokonał kradzieży z włamaniem do sklepu spożywczego w ten sposób, że po uprzednim wybiciu szyby wystawowej dostał się do jego wnętrza między oknem wystawowym, a kratą zamontowaną wewnątrz sklepu, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w zasięgu ręki w postaci napojów na łączną kwotę 172,21 zł na szkodę (...), tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

VII. w okresie od 8 września 2001 roku do 9 września 2001 roku w Ł. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 oraz osobami, co do których materiały wyłączono do odrębnego postępowania, dokonał kradzieży z włamaniem do księgarni w ten sposób, że po uprzednim wybiciu szyby wystawowej dostał się do wnętrza księgarni między oknem wystawowym, a kratą zamontowaną wewnątrz księgarni, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w zasięgu ręki w postaci dwudziestu książek różnych autorów wartości 417,60 zł na szkodę (...) Sp. z o.o., tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

VIII. w dniu 10 października 2001 roku w Ł. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13 oraz osobą, co do której materiały wyłączono do odrębnego postępowania, dokonał kradzieży z włamaniem do sklepu spożywczego w ten sposób, że po uprzednim wybiciu szyby wystawowej dostał się do jego wnętrza między oknem wystawowym, a kratą zamontowaną wewnątrz sklepu, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci napojów i chipsów wartości 100 zł na szkodę (...), tj. o czyn z art. 279 § 1 kk.

T. S. został oskarżony o to, że:

XII. w dniu 16 lipca 2012 r. w Ł. przy ulicy (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1), skazanym prawomocnie za ten czyn wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział IV Karny w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13, będąc uprzednio karanym za umyślne przestępstwo podobne i w ciągu 5 lat po odbyciu za nie kary w wymiarze co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności, dokonał uszkodzenia mienia w ten sposób, że podpalił drewniany dom wyrządzając szkody na łączną wartość 7.000 zł na szkodę F. G. i K. J., tj. o czyn z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 23 marca 2016 r. wydanym w sprawie o sygnaturze IV K 291/15 Sąd Rejonowy dla Łodzi–Widzewa w Łodzi:

1.  uznał oskarżonego K. R. (1) za winnego dokonania zarzucanych mu czynów opisanych w pkt I i III, z których każdy wyczerpuje dyspozycję art. 279 § 1 kk i przyjmując, że stanowią one ciąg przestępstw z art. 91 § 1 kk na podstawie art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk skazał oskarżonego na karę 1 roku pozbawienia wolności;

2.  uznał oskarżonego K. R. (1) za winnego dokonania zarzucanego mu czynu opisanego w pkt II i na podstawie art. 279 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk skazał oskarżonego na karę 1 roku pozbawienia wolności;

3.  uznał oskarżonego K. R. (1) za winnego dokonania zarzucanego mu czynu opisanego w pkt IV i na podstawie art. 279 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk skazał oskarżonego na karę 1 roku pozbawienia wolności;

4.  uznał oskarżonego K. R. (1) za winnego dokonania zarzucanych mu czynów opisanych w pkt V, VI, VII i VIII, z których każdy wyczerpuje dyspozycję art. 279 § 1 kk i przyjmując, że stanowią one ciąg przestępstw z art. 91 § 1 kk na podstawie art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk skazał oskarżonego na karę 1 roku pozbawienia wolności;

5.  na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1 kk w zw. z art. 91 § 2 kk w zw. z art. 4 § 1 kk za zbiegające się przestępstwa i ciągi przestępstw orzekł wobec oskarżonego K. R. (1) karę łączną 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

6.  na podstawie art. 69 § 1 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk i art. 73 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu K. R. (1) na okres 5 lat próby i oddał oskarżonego pod dozór kuratora;

7.  uznał oskarżonego T. S. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu opisanego w pkt XII wyczerpującego dyspozycję art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i na podstawie art. 288 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk skazał oskarżonego na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

8.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. B. kwotę 1.136,52 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu K. R. (1);

9.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. K. (2) kwotę 1.033,20 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu T. S.;

10.  zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

Powyższy wyrok zaskarżyli w całości obrońcy odpowiednio w zakresie dotyczącym oskarżonego K. R. (1) i oskarżonego T. S. .

Obrońca oskarżonego K. R. (1) na podstawie art. 427 § 2 kpk w zw. z art. 438 pkt 2 i pkt 3 kpk zarzucił:

- obrazę przepisów postępowania, tj. art. 2 § 2 kpk, art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 74 § 1 kpk w zw. z art. 410 kpk oraz art. 424 kpk w zakresie mającym istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia polegającą na:

1.  dowolnej, a nie swobodnej ocenie materiału dowodowego prowadzącej do nieuprawnionego przypisania przez Sąd I instancji waloru prawdziwości zeznaniom świadka P. K. (1) podczas, gdy prawidłowa ocena dowodów nie upoważniała do przyjęcia takiego ustalenia, bowiem zeznania te były sprzeczne z konsekwentnymi, spójnymi i jednolitymi wyjaśnieniami oskarżonych K. R., T, S. oraz D. M. oraz co najważniejsze nie znalazły potwierdzenia w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym;

2.  odmówienie wiary wyjaśnieniom oskarżonych, którzy w sposób konsekwentny wskazywali, że nigdy nie popełnili przestępstw wskazanych przez świadka P. K. (1), a oskarżony K. R. (1) dodatkowo podkreślał, że zna świadka jedynie z widzenia i nieuzasadnionym uznaniu, że jest to taktyka obrończa, a oskarżeni powinni dostarczyć dowodu na swoją niewinność (uzasadnienie wyroku s. 8);

3.  bezkrytycznej i dowolnej ocenie dowodu z pomówień świadka P. K. który składając wyjaśnienia oraz zeznania (w zależności od roli procesowej) w postępowaniu przygotowawczym nie był w stanie odnieść się do nich w postępowaniu przed Sądem ograniczając się do lakonicznego stwierdzenia, że „wszystko potwierdza” nie udzielając praktycznie żadnych odpowiedzi na pytania tak Sądu, jak i stron postępowania, co uniemożliwiło ich należytą weryfikację w związku z wyłaniającymi się na ich tle wątpliwościami i niejasnościami, co z kolei skutkowało błędną oceną przez Sąd dowodów zarówno w płaszczyźnie faktycznej, jak i logicznej, gdyż zgodnie z obowiązującymi zasadami weryfikacji tego dowodu, nie można mu dać wiary w świetle stanowiska judykatury, bez ich wcześniejszego wnikliwego sprawdzenia i porównania z innymi dowodami w sprawie;

4.  bezkrytycznym nadaniu przymiotu wiarygodności zeznaniom świadka P. K. (1) pomimo, że jego przeszłość kryminalna i fakt, że dzięki obciążeniu innych osób uzyskał karę pozbawienia wolności w znacznie niższym wymiarze jednoznacznie świadczą o tym, że świadek P. K. składając zeznania kierował się osobistą korzyścią, co podważa wartość jego zeznań;

5.  nieuzasadnionym uznaniu, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie w postaci zeznań świadków – U. K., M. G. (2), Z. J., K. J., F. G., D. B., M. G. (1), J. S., G. K., R. K. oraz R. P. oraz fakt rozpoznania oskarżonego przez świadka P. K. na tablicy poglądowej stanowią dowód współsprawstwa zarzucanych oskarżonemu czynów pomimo, że żaden ze świadków nie widział oskarżonego na miejscu przestępstw, zaś świadek P. K. (1) mieszkał w pobliżu oskarżonego K. R. i znał go z widzenia, co umożliwiło mu rozpoznanie oskarżonego;

- art. 5 kpk poprzez nieuwzględnienie wytycznych interpretacyjnych płynących z zasady „ in dubio pro reo”, w szczególności poprzez zdeprecjonowanie faktu, iż poza pomówieniami świadka P. K. (1) brak jakichkolwiek dowodów mogących wskazywać na zasadność zarzutów stawianych oskarżonemu K. R. (1) – nie ujawniono bowiem ani osób, które miałyby rzekomo być świadkami czynów zabronionych popełnianych przez K. R., co w oczywisty sposób przesądza o braku podstaw do uznania postawionych oskarżonemu zarzutów za zasadne;

co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na nieuzasadnionym uznaniu, że oskarżony K. R. (1) współdziałał ze świadkiem P. K. (1) podczas dokonywania czynów zabronionych wskazanych w akcie oskarżenia mimo, że w rzeczywistości K. R. (1) nawet nie zna świadka P. K..

W konkluzji obrońca wniósł o uchylenie kary łącznej orzeczonej w pkt 5 zaskarżonego wyroku i zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego K. R. (1) od zarzucanych mu czynów oraz o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu w postępowaniu przed Sądem II instancji z urzędu według norm prawem przepisanych, ewentualnie wniósł o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonego T. S. na podstawie art. 427 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 2 i 3 kpk zarzucił:

I.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie obrazę:

1)  art. 5 kpk poprzez skazanie oskarżonego na podstawie wyłącznie dowodu z zeznań świadka P. K. (1) – wobec braku innych dowodów wskazujących na winę oskarżonego T. S.;

2)  art. 4 kpk, art. 7 kpk oraz art. 410 kpk, art. 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez oparcie rozstrzygnięcia na mało wnikliwej ocenie materiału dowodowego, pominięciu szeregu okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego oraz naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów oraz niezachowanie przy dokonywaniu tej oceny obiektywizmu, przejawiających się w:

- uznaniu za wiarygodne zeznań świadka P. K. (1) w zakresie, w jakim opisywał on udział i rolę oskarżonego T. S., podczas gdy twierdzenia świadka w tym zakresie nie znajdują żadnego potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, a precyzyjny czas czynu zabronionego został ustalony w oparciu o zeznania pokrzywdzonych świadków, a nie świadka P. K. (1);

- uznaniu za wiarygodne zeznań świadka P. K. (1) w zakresie, w jakim opisywał on udział T. S., z uwagi na rozpoznanie przez świadka wizerunku oskarżonego na tablicy poglądowej jako tego, który wspólnie z nim dokonał przestępstwa w 2012 r. w sytuacji, gdy z wyjaśnień oskarżonego wynika, że obaj znali się od dawna, co świadczyło o tym, że świadek z łatwością mógł go rozpoznać;

- niepoddaniu zeznań świadka P. K. (1) w zakresie, w jakim opisywał on udział i rolę oskarżonego T. S. w popełnieniu przestępstwa opisanego w pkt XII aktu oskarżenia szczegółowej, ponadprzeciętnej analizie w sytuacji, gdy zeznania P. K. (1) w tym zakresie stanowiły jedyny obciążający oskarżonego dowód w sprawie;

- uznaniu za wiarygodne zeznań świadka P. K. (1) w sytuacji, gdy istniało duże prawdopodobieństwo, że świadek dążąc do uniknięcia kary ujawniając innego współsprawcę mógł liczyć na poprawę sytuacji procesowej w sprawie o sygn. akt IV K 1040/13;

3)  art. 7 kpk poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny tych dowodów polegający na:

- odmowie wiarygodności wyjaśnień oskarżonego w zakresie dotyczącym relacji ze świadkiem P. K. (1), motywów działania świadka w sytuacji, gdy oskarżony wyjaśnił, że zawsze jeżeli faktycznie popełniał przestępstwo, przyznawał się do niego;

- przyjęciu wyłącznie w oparciu o jedyny obciążający oskarżonego dowód z zeznań świadka P. K. (1) pomimo, że istnienie jednego dowodu, z pomówienia, jako nieweryfikowalnego nie pozwala na uznanie winy oskarżonego w oparciu o jego treść;

4)  art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez dokonanie oceny wyjaśnień oskarżonego T. S. w sposób niepełny, jednostronny, bez rozważenia wszystkich okoliczności wynikających z treści wyjaśnień oskarżonego, a także w oderwaniu od wymowy pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a zatem z istotnym naruszeniem przesłanek zasady swobodnej oceny dowodów;

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, będących wynikiem w/w uchybień procesowych, a polegających na przypisaniu oskarżonemu T. S. popełnienia zarzucanego mu czynu i przyjęciu, że oskarżony T. S. w dniu 16 lipca 2012 r. dokonał uszkodzenia mienia w ten sposób, że podpalił drewniany dom w sytuacji, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał do tego podstaw w świetle poważnych wątpliwości w zeznaniach świadka obciążającego oskarżonego.

W konkluzji obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego T. S. od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Na wypadek nieuwzględnienia powyższych zarzutów obrońca oskarżonego T. S. zaskarżył wyrok w części dotyczącej kary na korzyść oskarżonego.

Na podstawie art. 427 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 4 kpk obrońca zarzucił zaskarżonemu wyrokowi rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary w postaci 6 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności, podczas gdy stopień społecznej szkodliwości czynu zabronionego przypisanego oskarżonemu, stopień jego zawinienia, a także wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara powinna osiągnąć w stosunku do skazanego oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa uzasadniają wymierzenie kary łagodniejszej.

Jednocześnie obrońca wniósł o przyznanie kosztów udzielonej oskarżonemu obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym oświadczając, iż koszty te nie zostały uiszczone ani w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego K. R. (1), a także apelacja obrońcy oskarżonego T. S. są zasadne i w wyniku kontroli instancyjnej wywołanej ich wniesieniem koniecznym stało się dokonanie zmiany zaskarżonego wyroku.

Na wstępie zastrzec należy, iż pomimo tego, że oskarżeni K. R. (1) i T. S. stali w niniejszej sprawie pod zarzutem popełnienia różnych, nie pozostających ze sobą w jakimkolwiek związku przestępstw, ze względu na charakter zarzutów podnoszonych przez obrońców i rodzaj stwierdzonych uchybień, jakich dopuścił się Sąd I instancji, celowym jest łączne omówienie zarzutów apelacji obrońców, z ewentualnymi odrębnymi rozważaniami odnoszącymi się do apelacji obrońcy konkretnego oskarżonego.

Rację mają skarżący podnosząc, iż Sąd Rejonowy dla Łodzi–Widzewa w Łodzi oparł rozstrzygnięcie w sprawie w istocie wyłącznie na zeznaniach świadka P. K. (1), który był współsprawcą wszystkich czynów zarzucanych oskarżonym K. R. (1) i T. S. i w innym postępowaniu prowadzonym przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi pod sygn. IV K 1040/13 został za nie prawomocnie skazany. Pozostały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy posłużył Sądowi meriti wyłącznie do ustalenia sposobu popełnienia przestępstw zarzucanych oskarżonym, ustalenia wartości wyrządzonych szkód oraz pozwolił na precyzyjniejsze ustalenie czasu popełnienia tychże przestępstw. Oczywistym jest, że dowód z zeznań świadka P. K. (1), stanowiący tzw. dowód z pomówienia, mógł stanowić podstawę ustaleń Sądu i w konsekwencji podstawę wyroku skazującego, ale w tego rodzaju sytuacji procesowej – jak przyjmuje się w orzecznictwie – dowód ten powinien być badany szczególnie wnikliwie, z jednoczesnym rozważeniem, czy istnieją dowody potwierdzające choćby pośrednio wersję przedstawianą przez pomawiającego (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 lutego 1970 r., sygn. IV KR 249/69, OSNKW 1970, nr 4-5, poz. 46). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem tego rodzaju dowód powinien podlegać ocenie ze „szczególną wnikliwością”, „z całą ostrożnością”, „nader ostrożnie” i dla przyjęcia pomówienia za podstawę ustaleń faktycznych trzeba, aby wyjaśnienia te (w tym wypadku zeznania) były nie tylko logiczne, konsekwentne, ale również wsparte innymi dowodami, które bezpośrednio lub choćby pośrednio potwierdziłyby wyjaśnienia pomawiającego (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 listopada 2007r., sygn. WA 45/07, OSNwSK 2007, poz. 2584). Sąd I instancji dokonując analizy zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, nie poczynił jednak tego rodzaju szczególnie wnikliwej i ostrożnej oceny zeznań świadka P. K. (1). Tymczasem zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 kpk wówczas, gdy: a) jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy; b) stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego; c) jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – umotywowane w uzasadnieniu wyroku (tak: Sąd Najwyższy w wyroku składu 7 sędziów z dnia 9 listopada 1990 r., sygn. WRN 149/90, OSNKW 1991, Nr 7-9, poz. 41, czy też w wyroku z dnia 3 września 1998 r., sygn. V KKN 104/98, Prokuratura i Prawo 1999, wkładka do z. 2, poz. 6). W niniejszej sprawie zabrakło oceny zeznań świadka P. K. (1), która mogłaby zostać uznana za rezultat rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonych, a wyraz dokonanej oceny zeznań wskazanego świadka w uzasadnieniu wyroku nie daje się pogodzić z zasadami prawidłowego rozumowania i wskazaniami doświadczenia życiowego. Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że P. K. (1) złożył swoje zeznania (początkowo wyjaśnienia) znajdując się w specyficznej sytuacji procesowej, tj. będąc tymczasowo aresztowanym i podejrzanym o popełnienie szeregu przestępstw, dzięki czemu – jak sam przyznał podczas przesłuchania przed Sądem (k. 584) – uzyskał łagodniejszy wymiar kary, gdyż skorzystał z dobrodziejstwa art. 60 § 3 kk. Ponadto, składając w roku 2013 wyjaśnienia w charakterze podejrzanego, w których P. K. (1) zaczął ujawniać czyny, jakich miał dopuścić się wspólnie z oskarżonym K. R. (1), a zatem po upływie 9-13 lat od ich popełnienia, potrafił w miarę precyzyjnie opisać poszczególne czyny, jakich wówczas się dopuścił, a wraz z nim – jak twierdził – miał je popełnić K. R. (1). Natomiast podczas przesłuchania na rozprawie w lutym 2016 r., a zatem po upływie 3 lat od podania w/w informacji, P. K. (1) w zasadzie niczego nie pamiętał i nie był w stanie podać żadnych szczegółów dotyczących przestępstw, których wraz z nim miał dopuścić się K. R. (1). Stwierdził nawet wprost, że są to zbyt odległe zdarzenia, aby pamiętał szczegóły. Taka postawa świadka podczas składania zeznań w postępowaniu sądowym rodzi uzasadnione wątpliwości co do wiarygodności wcześniejszych depozycji świadka i sprawia, że jego zeznania (wyjaśnienia) składane na etapie postępowania przygotowawczego są niemożliwe do zweryfikowania. Tym bardziej, że zeznania P. K. (1) nie są poparte żadnym innym dowodem, gdyż przesłuchani w niniejszej sprawie pokrzywdzeni nie wnieśli jakichkolwiek okoliczności dla ustalenia sprawstwa oskarżonych K. R. (1) i T. S. w odniesieniu do czynów zarzucanych każdemu z nich.

Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że Sądowi Rejonowemu przy dokonywaniu oceny zeznań świadka P. K. (1) umknęło to, że nawet składając zeznania (wyjaśnienia) w postępowaniu przygotowawczym, które podtrzymał następnie w toku rozprawy głównej, świadek nie był precyzyjny i konsekwentny w opisie czynów, których wspólnie z nim mieli dopuścić się oskarżeni. Przesłuchiwany po raz pierwszy na te okoliczności w dniu 19 kwietnia 2013 r. P. K. (1) podał, że kradzieży z włamaniem do kiosków położonych na targowisku przy ul. (...) w Ł. wspólnie z różnymi osobami popełnił nawet około 60 (k. 11), a podczas kolejnego przesłuchania w dniu 12 lipca 2013 r. podał, że włamań tych było około 30 (k. 29). Już choćby z tego względu, przy pozostałym materiale dowodowym, nie sposób zweryfikować i ustalić, które z tychże włamań miały zostać popełnione wspólnie z oskarżonym K. R. (1) i dlaczego akurat te 3 czyny popełnione w tym miejscu, które zostały zarzucone przez oskarżyciela publicznego i przypisane w wyroku Sądu I instancji. Podobnie rzecz się ma z czynami polegającymi na kradzieżach z włamaniem do sklepu spożywczego należącego do (...) położonego przy ulicy (...) w Ł., odnośnie których P. K. (1) podał, że włamywał się tam wielokrotnie z różnymi osobami w latach 1999-2003 (k. 12 i 29). Sąd I instancji nie wskazał, na jakiej podstawie uznał, że akurat tych 3 kradzieży z włamaniem do wymienionego sklepu razem z P. K. (1) miał dopuścić się oskarżony K. R. (1). Natomiast odnośnie kradzieży z włamaniem do księgarni położonej przy ulicy (...) w Ł. P. K. (1) podczas eksperymentu procesowego w dniu 24 kwietnia 2013 r. wskazał, że był to tylko jeden raz, prawdopodobnie w roku 2003 (k. 13v), natomiast podczas przesłuchania w dniu 12 lipca 2013 r. podał, że robił to wielokrotnie (k. 29), żeby przy kolejnym przesłuchaniu w dniu 24 września 2013 r. stwierdzić, że było to kilka razy (k. 37). Sąd I instancji dokonując oceny zeznań P. K. (1) i przypisując K. R. (1) popełnienie czynu polegającego na kradzieży z włamaniem do wskazanej księgarni w okresie od 8 września 2001 r. do 9 września 2001 r. wspólnie i w porozumieniu z P. K. (1) oraz z innymi osobami, co do których materiały wyłączono do odrębnego postępowania, w ogóle pominął opisany brak konsekwencji w relacjach świadka składanych podczas kolejnych czynności procesowych, choć dowód z zeznań świadka był jedyną podstawą faktyczną poczynionych ustaleń prowadzących do uznania sprawstwa K. R. (1) w zakresie zarzucanych mu czynów.

Natomiast w odniesieniu do czynu zarzucanego oskarżonemu T. S. i przypisanemu ostatecznie zaskarżonym wyrokiem podnieść należy, iż Sąd Rejonowy przy ocenie zeznań P. K. (1) pominął istotną okoliczność, iż świadek podał bardzo mało szczegółów dotyczących roli oskarżonego w popełnieniu tego czynu. Podczas eksperymentu procesowego przeprowadzonego w dniu 24 kwietnia 2013 r. ograniczył się bowiem wyłącznie do stwierdzenia, iż wraz z T. S. podpalili opuszczony budynek mieszkalny, a przed podpaleniem zabrali z budynku odkurzacz i mikrofalówkę (k. 15). Zauważyć przy tym należy, że czyn ten, w odróżnieniu do przestępstw zarzucanych oskarżonemu K. R. (1), miał miejsce stosunkowo krótko przed podaniem tych okoliczności przez P. K. (1) – w lipcu 2012 r., a zatem zaledwie 9 miesięcy wcześniej, lecz mimo tego został przez P. K. (1) omówiony równie skrótowo, jak czyny popełniane 8-12 lat wcześniej. Podczas rozprawy w dniu 8 lutego 2016 r. świadek nie doprecyzował bliżej okoliczności popełnienia czynu wskazując jedynie „weszliśmy na posesję, podpaliliśmy i wyszliśmy”. Dodał ponadto, że było to między godziną 9 a 12 rano (k. 584). Tymczasem z raportu Straży Pożarnej wynika, że pożarem objęta była jedynie wersalka znajdująca się w jednym z pomieszczeń budynku (k. 38-39). Sąd I instancji bezkrytycznie oceniając zeznania P. K. (1) przyjął jednak, że został wówczas podpalony budynek. Ponadto P. K. (1) twierdził, że przed podpaleniem mieli wraz z oskarżonym T. S. wynieść z budynku odkurzacz i kuchenkę mikrofalową, jednakże właściciel rzeczy znajdujących się w budynku nie wspominał o tym, aby z budynku cokolwiek zginęło (k. 99). Sąd Rejonowy dokonując oceny zeznań P. K. (1) nie miał jednak na uwadze wskazanych rozbieżności w zeznaniach świadka z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym, choć – uwzględniając datę popełnienia czynu polegającego na uszkodzenia mienia poprzez podpalenie drewnianego domu w relacji do daty składania na ten temat wyjaśnień oraz zeznań – oczekiwać należało znacznie większej precyzji i szczegółowości w wypowiedzi świadka oraz spójności jego relacji z wymową innych dowodów.

Podzielić należy zarzuty apelacji obrońców, iż Sąd meriti z naruszeniem zasady obiektywizmu wyrażonej w art. 4 kpk nadał znaczenia rozpoznaniu przez P. K. (1) wizerunków oskarżonych na okazanych mu tablicach poglądowych, co miało potwierdzać wiarygodność jego zeznań, gdy tymczasem P. K. (1) mieszkał w jednej okolicy z K. R. (1), wobec czego znał go z widzenia, a T. S. znał od dawna.

Wreszcie zwrócić należy uwagę na fakt, iż w oparciu o identyczny materiał dowodowy, na który składały się zeznania świadka P. K. (1), Sąd Rejonowy dla Łodzi–Widzewa w Łodzi uniewinnił trzeciego oskarżonego w niniejszej sprawie D. M. (2).

Reasumując, ocenę zeznań świadka P. K. (1) dokonaną przez Sąd meriti, uznać należy za mało wnikliwą, wręcz powierzchowną i dokonaną z pominięciem konieczności rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonych. Została ona zatem dokonana z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 7 kpk, wobec czego nie pozostaje pod ochroną prawa procesowego.

Wykazana powyżej obraza przepisów postępowania miała istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, gdyż w rezultacie skutkowała błędem w ustaleniach faktycznych i w konsekwencji przypisaniem oskarżonym popełnienia zarzucanych każdemu z nich czynów. Tymczasem w sytuacji, gdy dowód z zeznań świadka P. K. (1) nie zasługuje na przyznanie waloru wiarygodności, w obliczu wymowy pozostałych dowodów zgromadzonych w toku niniejszego postępowania, które w żaden sposób, choćby pośredni, nie wskazują na sprawstwo K. R. (1), czy też T. S. w zakresie zarzucanych im czynów, brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie ich popełnienia przez oskarżonych. Zauważyć przy tym należy, że wbrew zarzutom podnoszonym w apelacjach obrońców, w niniejszej sprawie nie doszło do naruszenia przez Sąd I instancji zasady „ in dubio pro reo” wyrażonej w art. 5 § 2 kpk, gdyż naruszenie tej zasady jest możliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec niemożności ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Natomiast, gdy pewne ustalenia faktyczne zależne są np. od dania wiary lub odmówienia jej wyjaśnieniom oskarżonego, nie można mówić o naruszeniu tej zasady, a ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów rozstrzygane mogą być jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobody ocen wynikającej z treści art. 7 kpk (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 października 2002 r., sygn. V KKN 251/01, Prok. i Pr. – wkł. 2003, nr 11, poz. 5). W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wydając zaskarżony wyrok oparł się na dowodzie, który uznał za wiarygodny z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów. Nie powziął natomiast żadnych wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych, które miałby z naruszeniem zasady „ in dubio pro reo” rozstrzygnąć na niekorzyść oskarżonych.

W świetle powyżej wskazanych okoliczności zgodnie z art. 437 § 1 i 2 kpk Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przez oskarżonych zarzucanych czynów orzekł odmiennie co do istoty uniewinniając oskarżonego K. R. (1) oraz T. S. od ich popełnienia stosownie do art. 17 § 1 pkt 1 kpk.

Na podstawie § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 4 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2015 r. poz. 1801) w zw. z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1714) zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. B. oraz na rzecz adw. P. K. (2) kwoty po 619,92 zł tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu odpowiednio oskarżonemu K. R. (1) i oskarżonemu T. S. w postępowaniu przed sądem II instancji. Kwota zasądzonego wynagrodzenia uwzględnia należny podatek od towarów i usług oraz stawiennictwo obrońców na rozprawie odwoławczej w dniach 17 listopada 2016 r. i 20 stycznia 2017 r.

Następstwem uniewinnienia oskarżonych od popełnienia wszystkich zarzucanych czynów było obciążenie Skarbu Państwa kosztami postępowania za obie instancje na podstawie art. 632 pkt 2 kpk.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Kmieciak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: