Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Inspektorat w K. stwierdził, że W. K. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 3.430,67 zł, w tym:

1)  z tytułu:

składek na ubezpieczenie społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2017 roku do sierpnia 2017 roku w kwocie: 2.249,82 zł

- odsetek za zwłokę: 72,00 zł

- kosztów upomnienia: 0,00 zł

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł

2)  z tytułu:

składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2017 roku do sierpnia 2017 roku w kwocie: 891,84 zł

- odsetek za zwłokę: 29,00 zł

- kosztów upomnienia: 0,00 zł

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł

3)  z tytułu:

składek na Fundusz Pracy w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2017 roku do sierpnia 2017 roku w kwocie: 188,01 zł

- odsetki za zwłokę: 0,00 zł

- kosztów upomnienia: 0,00 zł

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł

Organ rentowy wskazał, że płatnik składek W. K. nie dopełnił obowiązku określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych, działając na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ww. ustawy, określił wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy.

/decyzja – k. 9-10 akt ZUS/

W odwołaniu od powyższej decyzji, złożonym w dniu 19 lutego 2018 roku W. K. zaskarżył powyższą decyzję w całości i wniósł o jej uchylenie. W uzasadnieniu skarżący wskazał, że w jego ocenie brak jest podstaw do wydania tego typu decyzji, a tym samym jest ona wydana bez podstawy prawnej oraz, że decyzja nie może wywołać skutków prawnych, jako nie doręczona – brak prawidłowego doręczenia. Skarżący podnosił, że w toku postępowania wyraźnie złożył wniosek m.in. o doręczanie korespondencji w niniejszej sprawie na adres elektroniczny strony (...) (doręczanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej – art. 39 ¹ § 1 pkt 2 KPA), a organ nie doręczył ubezpieczonemu pism, czy też samej decyzji, pomimo iż był do tego zobligowany bowiem organ nie ma dowolności ale jest związany wnioskiem strony co do doręczania za pomocą środków komunikacji elektronicznej, co jednoznacznie wynika z art. 39 ¹ § 1 pkt 2 KPA (jeżeli organ nie doręcza w ten sposób to doręczenie nie wywołuje skutku prawnego). Tym samym według skarżącego, wobec wadliwości postępowania, przedmiotowa decyzja nie wywołuje skutków prawnych oraz jest przedwczesna, z uwagi na fakt, iż organ winien przeprowadzić postępowanie mediacyjne. Z tych względów w jego ocenie brak było podstaw do wydania zaskarżonej decyzji.

/odwołanie – k. 3 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz wskazując, iż zaskarżona decyzja została do wnioskodawcy wysłana listem poleconym ze zwrotnym poświadczeniem odbioru, z którego wynika, iż Pan W. K. odebrał decyzję w dniu 17 stycznia 2018 roku. Również zawiadomienie o wszczęciu postępowania i jego zakończenia zostało osobiście odebrane przez Pana K.. Organ wskazał również, że w dniu 27 listopada 2017 roku Pan K. złożył do organu rentowego pismo wnosząc o wyjaśnienie wskazanych w nim kwestii, na co została udzielona odpowiedź i wysłana, zgodnie z prośbą wnioskodawcy na adres korespondencyjny.

/odpowiedź na odwołanie – k. 6/

Zgodnie z zobowiązaniem Sądu, organ rentowy w dniu 28 marca 2018 roku złożył pismo procesowe, w którym poinformował, że w odpowiedzi na wniosek Pana K. z dnia 27 listopada 2017 roku organ rentowy, pismem z dnia 19 grudnia 2017 roku, wezwał wnioskodawcę do dostarczenia w ciągu 14 dni dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia podania, pod rygorem pozostawienia go bez rozpoznani. Wezwanie skierowano elektronicznie, przez (...) i doręczone w dniu 3 stycznia 2018 roku. Wobec niedostarczenia ww. dokumentów w określonym terminie, Wydział skierował do Pana K. zawiadomienie (pismo z dnia 26 stycznia 2018 roku) o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku z dnia 27 listopada 2017 roku. Nadto, organ rentowy wskazał, że wniosek o odroczenie mógłby ewentualnie dotyczyć jedynie składek bieżących i przyszłych, których termin płatności nie upłynął. Natomiast odpowiedź w zakresie zaległych składek, została udzielona poprzez wydanie decyzji merytorycznej określającej wysokość zadłużenia z tytułu składek.

/pismo – k. 12 – 14/

W dniu 20 kwietnia 2018 roku wnioskodawca złożył pismo podtrzymując dotychczasowe stanowisko, w tym zarzut:

-

wadliwego wyliczenia odsetek w załączniku do zaskarżonej decyzji,

-

wadliwego rozliczenia w załączniku do decyzji,

-

nie uwzględnienia w rozliczeniach organu rentowego wszelkich nadpłaconych w okresie wcześniejszym składek na ubezpieczenie chorobowe,

wnosząc o ich uwzględnienie i rozliczenie, a nadto wnosząc o uwzględnienie/pomniejszenie należności z tytułu składek o kwoty odpowiadające odsetkom ustawowym z tytułu opóźnienia w przekazywaniu przez organ rentowy składek do OFE oraz o uwzględnienie wpłat dokonywanych, których dowody wpłat zostały załączone do niniejszego pisma (w ocenie skarżącego winny zostać zarachowane na należności objęte niniejszym postępowaniem, jako ostatnio wymagalne).

/pismo – k. 18, przelewy k. 19-28/

Na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2018 roku pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania. Pełnomocnik organu rentowego oświadczył, że nie otrzymał odpisu pisma wnioskodawcy z dnia 20 kwietnia 2018 roku oraz, że na dzień 19 kwietnia 2018 roku wnioskodawca nie uregulował należności.

/protokół rozprawy – k. 33 – 34/

Wnioskodawca w wykonaniu zobowiązania Sądu z dnia 23 kwietnia 2018 roku, złożył do akt sprawy odpis pisma z dnia 20 kwietnia 2018 roku celem doręczenia go organowi rentowemu.

/pismo – k. 36, przelewy k. 37 – 46/

Organ rentowy ustosunkowując się do pisma wnioskodawcy z dnia 20 kwietnia 2018 roku wskazał, że:

-

zarzut wadliwego wyliczenia odsetek jako bliżej niesprecyzowany ani co do okresów, ani co do podstaw wyliczenia, ani co do kwoty, wobec braku skonkretyzowania, nie daje podstaw organowi rentowemu do ustosunkowania;

-

zarzut wadliwego rozliczenia w załączniku do decyzji jako bliżej niesprecyzowany co do tytułów, kwot, okresów zadłużenia nie może być ze względu na brak skonkretyzowania przedmiotem stanowiska organu rentowego;

-

zarzut braku uwzględnienia w rozliczeniach nadpłaconych składek na ubezpieczenie chorobowe za okresy, w których Płatnik składek nie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (maj/czerwiec 2015 roku) jest niezasadny, jak wynika z pisma z organu rentowego z dnia 14 grudnia 2017 roku, wysłanego do Płatnika składek za pośrednictwem poczty elektronicznej i załączonego do akt sprawy na ostatniej rozprawie w dniu 23 kwietnia 2018 roku. Z przedmiotowego pisma wynika, że nie tylko składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za maj/czerwiec 2015 roku, ale również za inne okresy szczegółowo wskazane w tym piśmie zostały zaliczone na poczet zadłużenia Płatnika składek;

-

ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie daje podstaw prawnych do pomniejszenia należności z tytułu składek o kwoty odsetek za opóźnienie w przekazania składek do OFE;

-

wniosek o uwzględnienie w rozliczeniach wpłat dokonanych przez Płatnika składek po dacie wydania spornej decyzji nie ma znaczenia dla oceny zgodności z prawem tej decyzji, albowiem przedmiotem badania Sądu jest to, czy w dniu wydania sporna decyzja była zgodna z prawem;

Organ rentowy przedstawił również szczegółowe zestawienie zawierające rozliczenie wpłat dokonanych przez Płatnika składek, które załączył on do pisma procesowego z dnia 20 kwietnia 2018 roku.

/pismo – k. 48 – 51/

Na rozprawie w dniu 28 maja 2018 roku pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania. Przewodnicząca stwierdziła, że do akt sprawy wpłynęło pismo wnioskodawcy z wnioskiem o odroczenie rozprawy wraz z potwierdzeniem wpłaty składek ZUS na kwotę 1.166,85 złotych. Pełnomocnik organu rentowego podniósł, że dopiero finalne rozstrzygnięcie sporu umożliwi skuteczne rozłożenie kwoty na raty oraz, że wpłata z dnia 25 maja 2018 roku nie będzie miała wpływu na wysokość zadłużenia ustalonego w zaskarżonej decyzji.

/protokół z rozprawy – k. 60 – 61/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. K. prowadzi działalność gospodarczą – Kancelaria Radcy Prawnego.

/okoliczność bezsporna/

Pismem z dnia 2 listopada 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadomił W. K. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy. Ponadto organ rentowy wezwał płatnika składek Kancelaria Radcy Prawnego w charakterze strony do złożenia w terminie 7 dni pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów.

/zawiadomienie o wszczęciu postępowania – k. 1 – 2 akt ZUS/

Pismem z dnia 27 listopada 2017 roku W. K. wniósł o:

1.  umorzenie postępowania albo zawieszenie postępowania,

2.  udzielenie dodatkowego terminu do spłaty zobowiązania do dnia 31 stycznia 2018 roku,

3.  rozłożenie na raty zaległości z tytułu ww. składek i za okres objęty zawiadomieniem o wszczęciu postępowania, bądź też odroczenie terminu płatności zobowiązania do dnia 31 stycznia 2018 roku,

4.  przeliczenie od kiedy dokładnie ustało ubezpieczenie chorobowe po dniu 1 października 2001 roku i zaliczenie nadpłaconych składek z tego tytułu na zaległości z tytułu innych składek,

5.  nie wymierzanie dodatkowej opłaty, ani nie wszczynanie innych postępowań (brak zapłaty nastąpił w sposób nie zamierzony, zamierzam je jak najszybciej spełnić),

6.  udzielenie dodatkowego co najmniej 1-miesięcznego terminu na złożenie wyjaśnień i złożenie ewentualnych wniosków,

7.  doręczanie korespondencji w niniejszej sprawie na adres elektroniczny strony: (...) (doręczanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej – art. 39 ¹ § 1 pkt 2 KPA)

/pismo – k. 1a akt ZUS/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na pismo z dnia 27 listopada 2017 roku wskazał, iż przeanalizował konto wnioskodawcy, i ustalił, że dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po dnia 1 października 2001 roku ustało w miesiącach: (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...). Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki na to ubezpieczenie. W związku z opłaceniem składki po ustawowym terminie płatności Zakład Ubezpieczeń Społecznych uporządkował podleganie ubezpieczeniu chorobowemu i sporządził korekty deklaracji rozliczeniowych.

/pismo – k. 2 -3 akt ZUS/

Z kolei pismem z dnia 28 listopada 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadomił, że został wyznaczony stronie 7-dniowy termin, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia, na wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy.

/zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego – k. 6 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 3 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Inspektorat w K. stwierdził, że W. K. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy. Organ rentowy wskazał, że płatnik składek W. K. nie dopełnił obowiązku określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych, działając na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ww. ustawy, określił wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy.

/decyzja – k. 9-10 akt ZUS/

Wysokość należnych składek za okres od czerwca 2017 roku do sierpnia 2017 roku jest to łączna kwota 3.430,67 zł (2.321,82 + 920,84 + 188,01 = 3.430,67) z tego:

1.  z tytułu ubezpieczenia społecznego FUS kwota 2.249,82 zł

- odsetki za zwłokę kwota 72,00 zł

razem z tytułu ubezpieczenia społecznego i odsetek za zwłokę 2.321,82 zł

2.  z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego FUZ kwota 891,84 zł

-odsetki za zwłokę kwota 29,00 zł

razem z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego FUZ i odsetek za zwłokę kwota 920,84 zł

3.  z tytułu Funduszu Pracy (...) kwota 188,01 zł

/decyzja – k. 9-10 akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie i jako takie podlega oddaleniu.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz obliczania i opłacania składek reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. Z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 i 5 oraz art. 12 ust. 1 i art. 13 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. (tekst jedn.: Dz. U. Z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą systemową, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Obowiązek ubezpieczenia powstaje od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego rozwiązania dla pracowników oraz od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 36 ust. 1 wyżej powołanej ustawy systemowej, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązek zgłoszenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą spoczywa na tej osobie (ust. 3).

Natomiast zgodnie z art. 17 w związku z art. 46 ustawy, płatnik składek obowiązany jest, według zasad wynikających z przepisów niniejszej ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie składek oraz wypłaconych przez płatnika w tym samym miesiącu świadczeń następuje w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

Zgodnie z treścią art. 48 tejże ustawy, jeżeli płatnik składek nie złoży w terminie deklaracji rozliczeniowej, nie będąc z tego obowiązku zwolnionym, organ rentowy dokonuje wymiaru składek z urzędu w wysokości wynikającej z ostatnio złożonej deklaracji, bez uwzględniania wypłaconych płatnikowi świadczeń, zawiadamiając go o tym. Jeżeli po wymierzeniu składek z urzędu płatnik złoży deklarację rozliczeniową, organ rentowy koryguje wymiar składek do wysokości wynikającej ze złożonej deklaracji z uwzględnieniem wykazanych w niej świadczeń.

Powyższe obowiązki płatnika, wynikają wprost z przepisów ustawy, nie ma zatem potrzeby nakładania na niego takiego obowiązku w drodze decyzji. Przepisy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący.

W myśl zaś art. 32 ww. ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne.

Natomiast w przypadku nie wywiązania się przez płatnika składek ze swojego obowiązku, organ rentowy ma prawo do samodzielnego wydania stosownej decyzji, ustalającej wysokość zaległych składek i wezwać do ich opłacenia, a następnie do ściągnięcia ich w drodze egzekucji.

Podstawę prawną stanowi tu art. 83 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym ZUS wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności:

1) zgłaszania do ubezpieczeń społecznych;

2) przebiegu ubezpieczeń;

3) ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek;

3a) ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu tych składek;

4) ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

5) wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

W myśl art. 23 ust. 1 ustawy, od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.).

Z kolei zgodnie z art. 31 omawianej ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, do należności z tytułu składek, w tym składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych stosuje się odpowiednio m.in. art. 26 i art. 29 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Organ rentowy wszczął z urzędu postępowanie w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy. O fakcie tym zawiadomił wnioskodawcę, zobowiązując go do wyjaśnienia przyczyn nieopłacenia składek. Natomiast, gdy zakończył wskazane postępowanie zawiadomił o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy. Odwołujący nie wziął udziału we wskazanym postępowaniu, nie złożył wyjaśnień ani nie odniósł się do zebranego w sprawie materiału dowodowego. Następnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał zaskarżoną decyzję z dnia 3 stycznia 2018 roku, określając kwotowo stan zadłużenia wnioskodawcy w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wnioskodawca w uzasadnieniu odwołania wskazał, że w jego ocenie brak jest podstaw do wydania tego typu decyzji, a tym samym jest ona wydana bez podstawy prawnej oraz, że decyzja nie może wywołać skutków prawnych, jako nie doręczona – brak prawidłowego doręczenia. Nadto wnioskodawca w toku postępowania podniósł zarzut wadliwego wyliczenia odsetek w załączniku do zaskarżonej decyzji, wadliwego rozliczenia w załączniku do decyzji, nie uwzględnienia w rozliczeniach organu rentowego wszelkich nadpłaconych w okresie wcześniejszym składek na ubezpieczenie chorobowe, wnosząc o ich uwzględnienie i rozliczenie, a nadto wnosząc o uwzględnienie/pomniejszenie należności z tytułu składek o kwoty odpowiadające odsetkom ustawowym z tytułu opóźnienia w przekazywaniu przez organ rentowy składek do OFE oraz o uwzględnienie wpłat dokonywanych, których dowody wpłat zostały załączone do niniejszego pisma.

Sąd ustalił, że kwoty zadłużenia za sporny okres, tj. od czerwca 2017 roku do sierpnia 2017 roku zostały prawidłowo przez ZUS określone, zarówno kwota zadłużenia, jak i odsetki. Również pozostałe zarzuty wnioskodawcy nie mogły zostać uwzględnione. W związku z tym składki za ten okres są w pełni należne. Ponadto nie ma podstaw do zaliczenia ewentualnych odsetek z tytułu opóźnienia w przekazywaniu składek do OFE na zadłużenie składkowe. Nie ma podstawy prawnej na takie przenoszenie środków.

W oparciu o poczynione ustalenia i obowiązujące przepisy prawa Sąd Okręgowy uznał, że skarżona decyzja jest prawidłowa.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ze zn. 14 § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.