VIII U 702/19 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2019-08-01

Sygn. akt VIII U 702/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 grudnia 2018 znak (...)/25/021196179 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 19 listopada 2018 roku, odmówił A. P. prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie spełnił warunków, określonych w ustawie o emeryturach pomostowych, ponieważ po dniu 31 grudnia 2008 roku, nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy. Organ rentowy, do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, nie zaliczył okresu od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 marca 2009 roku, od dnia 1 stycznia 2011 roku do dnia 1 lipca 2011 roku oraz od dnia 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku, ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 37 lat 8 miesięcy i 6 dni, w tym 10 miesięcy i 27 dni okresów nieskładkowych oraz staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 19 lat 5 miesięcy i 10 dni.

/decyzja k. 55 plik I akt ZUS/

W dniu 14 stycznia 2018 roku A. P., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu podniósł, że, w swojej ocenie, spełnia wszystkie wymagane warunki, powołanej przez organ rentowy, ustawy i nie zgadza się z decyzją. Wskazał, że w okresie od 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku, wykonywał pracę w U. J. J..

/odwołanie k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 15 kwietnia 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania podnosząc argumentację tożsamą co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 10/

Na rozprawie w dniu 8 lipca 2019, bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku, roku wnioskodawca poparł odwołanie, pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowiska : wnioskodawcy i pełnomocnika ZUS: 00:23:16 – 00:24:24– płyta CD k.27/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. P. urodził się w dniu (...). Ma wykształcenie zawodowe; ukończył zasadniczą szkołę zawodową . Z zawodu jest kierowcą . Posiada prawo jazdy (...) , z którego wynikają uprawnienia kategorii D od 21.07.1984r. do 17.01.2021r.

/okoliczności bezsporne, prawo jazdy, okazane na rozprawie w dn. 8.07.2019r. k. 26/

W dniu 19 listopada 2018 roku A. P. wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej.

/wniosek k. 44-47 plik I akt ZUS /

Wnioskodawca legitymuje się stażem pracy w łącznym wymiarze 37 lat 8 miesięcy i 6 dni, w tym 10 miesięcy i 27 dni okresów nieskładkowych.

/bezsporne/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w dniu 17 grudnia 2018 roku, wydał zaskarżoną decyzję, mocą której odmówił wnioskodawcy prawa od wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie spełnił warunków określonych w ustawie o emeryturach pomostowych, ponieważ po dniu 31 grudnia 2008 roku, nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy. Organ rentowy, do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, nie zaliczył okresu od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 marca 2009 roku, od dnia 1 stycznia 2011 roku do dnia 1 lipca 2011 roku oraz od dnia 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku , ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony do ZUS, jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany, ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 37 lat 8 miesięcy i 6 dni, w tym 10 miesięcy i 27 dni okresów nieskładkowych oraz staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 19 lat 5 miesięcy i 10 dni.

/decyzja k. 55 plik I akt ZUS/

Następnie, na skutek złożonego odwołania, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził postępowanie wyjaśniające i poinformował, pismem z dnia 16 stycznia 2019 roku, wnioskodawcę, o przesunięciu terminu wydania decyzji dotyczącej emerytury pomostowej.

/bezsporne, nadto pismo k. 57 plik I akt ZUS/

W dniu 13 marca 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję mocą której odmówił wnioskodawcy prawa od wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie spełnił warunków określonych w ustawie o emeryturach pomostowych, ponieważ po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy. Organ rentowy, do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, nie zaliczył okresu od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 marca 2009 roku oraz od dnia 1 stycznia 2011 roku do dnia 1 lipca 2011 roku, ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych oraz od dnia 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku ponieważ nie został wystarczająco udowodniony. Zakład podkreślił, że przeprowadził postępowanie wyjaśniające, zwrócił się pismami do pracodawcy wnioskodawcy, na które nie otrzymał odpowiedzi. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany, ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 37 lat 8 miesięcy i 6 dni, w tym 10 miesięcy i 27 dni okresów nieskładkowych oraz staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 19 lat 5 miesięcy i 10 dni.

/decyzja k. 61 plik I akt ZUS/

Wnioskodawca obecnie pozostaje w stosunku pracy.

/bezsporne/

Wnioskodawca, w spornych okresach, pracował w:

- Firma (...) w okresie od 4 sierpnia 2008 roku do 31 marca 2019 roku na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 7,5 tony, pracodawca, w świadectwie pracy z dnia 31.03. (...). w punkcie 8 – wskazał, ze wnioskodawca wykonywał prace we szczególnych warunkach, a w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 20.03.2018r., pracodawca wskazał, że w okresie od 1 stycznia 2009 roku do 31 marca 2009 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 7,5 tony;

- (...), w świadectwie pracy z dnia 5.07.2011r. , wskazał, w punkcie 8, że w okresie od 1 stycznia 2011 roku do 1 lipca 2011 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach, na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego/mechanika/kierownika warsztatu;

- U.-P. J. J. w okresie od 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku ; w świadectwie pracy z dnia 31.10.2018r., pracodawca wskazał , że wnioskodawca wykonywał na stanowisku kierowcy; w świadectwie pracy w szczególnych warunkach z dnia 31.10.2018r. , pracodawca wskazał, że w powyższym okresie wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako kierowca, powołując pozycję 8 załącznika nr 2 do Ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych.

/świadectwo pracy k. 21 akt ZUS, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 22 akt ZUS , świadectwo pracy k. 27-28, świadectwo pracy k. 50-51, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 52 plik I akt ZUS, umowa o pracę k. 29 odwrót/

Ubezpieczony, z tytułu świadczenia pracy w szczególnych warunkach w okresie od 1 stycznia 2009 roku do 31 marca 2009 roku oraz w okresie od 1 stycznia 2011 roku do 1 lipca 2011 roku, nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik świadczący pracę w warunkach szczególnych.

/bezsporne/

Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych zostały odprowadzane za okres od 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku.

/zaświadczenie k. 29/

Wnioskodawca, jako kierowca autobusu pięćdziesięcioosobowego, w wersji turystycznej, miał nieregulowany czas pracy , nie wykonywał pracy kierowcy w wymiarze 8 godzin dziennie . Kierował autobusem , gdy była taka potrzeba . Ale były dni , w których w ogóle nie wykonywał – czynności prowadzenia autobusu , ponieważ nie był to autobus liniowy. Czyli , bywały dni, że pracy w ogóle nie świadczył.

/bezsporne/

Wnioskodawca jest osobą aktywną zawodową , pracuje od dnia 3 czerwca 2019r. jako kierowca samochodu ciężarowego.

/okoliczność bezsporna/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów, znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach ZUS. Okoliczności , przedstawione przez wnioskodawcę , w informacyjnych wyjaśnieniach , nie były podważone przez ZUS, zatem Sąd , mając na uwadze, że dowód z przesłuchania stron jest dowodem

nie służącym umożliwieniu stronie ustosunkowania się do, zebranego wcześniej, materiału dowodowego, ale złożeniu zeznań o faktach, które nie zostały dostatecznie wyjaśnione .Dowód z przesłuchania stron ma specyficzny charakter. Zgodnie z art. 299 k.p.c. jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, sąd dla wyjaśnienia tych faktów może dopuścić dowód z przesłuchania stron. Zeznania stron mają charakter subsydiarny, a więc pomocniczy. Przedstawiony przepis kodeksu postępowania cywilnego wskazuje właśnie na taki charakter tego dowodu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924 ze zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku;

2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5. przed dniem 1 stycznia 1999 roku, wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;

6. po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Prawo do emerytury pomostowej zgodnie z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle wykładni językowej art. 4 i art. 49 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie się określonym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy, a więc po dniu 1 stycznia 2009 r. W przypadku, kiedy osoba ubiegająca się o to świadczenie nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy "szczególnej" według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do "nowego" świadczenia jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy (okres prac) można kwalifikować jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy). Innymi słowy brak jest podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, dziś nie może być tak kwalifikowany (por. wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt II UK 164/11, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 2 kwietnia 2014 r., III AUa 2302/13).

Wstępnie tytułem uporządkowania ostatecznego stanu sprawy należy przypomnieć, że początkowo wnioskodawca w odwołaniu od decyzji z dnia 17 grudnia 2018 roku wnosił o uwzględnienie do jego stażu pracy w szczególnych warunkach okresu pracy od 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku nieuwzględnionego przez ZUS, natomiast ZUS po wydaniu zaskarżonej decyzji przeprowadził postępowanie wyjaśniające, następnie wydał decyzję z dnia 13 marca 2019 roku mocą której odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że nie uwzględnił powyższego okresu jako pracy w szczególnych warunkach ponieważ nie został wystarczająco udowodniony. Zakład podkreślił, że przeprowadził postępowanie wyjaśniające, zwrócił się pismami do pracodawcy wnioskodawcy na które nie otrzymał odpowiedzi.

Wobec powyższego Sąd zważył, że stosownie do treści art. 477 13 k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Zgodnie zaś z art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli wydanie wyroku stało się zbędne.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 13 kpc w związku z art. 355 § 1 k.p.c., postępowanie umorzył , w punkcie 1 wyroku, postępowanie w zakresie objętym decyzją z dnia 13 marca 2019 roku.

Odwołanie w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

Z materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca po 31 grudnia 2008r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, a zatem nie spełnił przesłanki wskazanej w art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że wnioskodawca, w postępowaniu przed organem rentowym, przedstawił świadectwa pracy i świadectwa wykonywania pracy w szczególnym warunkach, jednak z ustaleń organu rentowego wynika, że za okresy od 1 stycznia 2009 roku do 31 marca 2009 roku oraz w okresie od 1 stycznia 2011 roku do 1 lipca 2011 roku, nie został zgłoszony do ZUS jako osoba świadcząca pracę w szczególnych warunkach. Taki obowiązek spoczywa na pracodawcy, zgodnie z art. 38 ustawy o emeryturach pomostowych. Zgodnie z powołanym przepisem, zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, płatnik składek powinien przekazywać do ZUS, corocznie w terminie do dnia 31 marca danego roku kalendarzowego, za poprzedni rok kalendarzowy. W przedmiotowej sprawie, pracodawca ubezpieczonego nie dopełnił tego obowiązku. Nie można, więc, uznać, na podstawie samych świadectw, że wykonywał, w tym okresie ,pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku zatrudnienia wnioskodawcy w U.-P. J. J. w okresie od 2 sierpnia 2018 roku do 31 października 2018 roku, pracodawca dopełnił obowiązku wynikającego z art. 38 w/w ustawy, jednakże należy podkreślić, że wnioskodawca nie świadczył pracy stale w pełnym wymiarze. Z dokonanych ustaleń wynika, że wnioskodawca, jako kierowca autobusu pięćdziesięcioosobowego, w wersji turystycznej, miał nieregulowany czas pracy , nie wykonywał pracy kierowcy w wymiarze 8 godzin dziennie . Kierował autobusem , gdy była taka potrzeba . Ale były dni , w których w ogóle nie wykonywał – czynności prowadzenia autobusu , ponieważ nie był to autobus liniowy. Czyli , bywały dni, ze pracy w ogóle nie świadczył. Warunkiem zaliczenia pracy jako pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest świadczenie jej stale w pełnym wymiarze czasu pracy. W sytuacji gdy wnioskodawca nie świadczył jej stale, a nawet w niektóre dni w ogóle jej nie świadczył nie można uznać, że wykonywał pracę w szczególnych warunkach. W świetle powyższego ubezpieczony nie spełnia przesłanki z art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych tj. świadczenia pracy w szczególnych warunkach po 31 grudnia 2008 roku.

Sąd analizował kolejną przesłankę nabycia prawa do emerytury pomostowej, wymienionej w art. 4 pkt 7 ustawy o emeryturach pomostowych tj. rozwiązanie stosunku pracy. Należy też podkreślić, że postępowanie sądowe w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, wszczynane jest, w wyniku złożenia odwołania przez ubezpieczonego ,od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem decyzji wydanej przez organ rentowy. Postępowanie sądowe ma zatem charakter odwoławczy i ma na celu dokonanie kontroli decyzji organu rentowego, przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego, istniejącego w chwili wydawania decyzji.

Jednakże Sąd zwraca uwagę, że ubezpieczony obecnie pozostaje w stosunku pracy [ od dnia 3.06.2019r.] - zatem pozostaje w stosunku pracy w dniu orzekania 22.07.2019r. , choć niewątpliwie , w dniu wydawania zaskarżonej decyzji [ 17.12.2018r.] , jego stosunek pracy został rozwiązany – od 31.10.2018r. .

Okoliczność, że wnioskodawca legitymuje się 15 – letnim okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pozostaje jednakże bez znaczenia w przedmiotowej sprawie, gdyż tak jak już wyżej wskazano w związku z tym, że skarżący, po dniu 31 grudnia 2008 roku, nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Podkreślić należy, że prawo do emerytury pomostowej jest ściśle związane z szybszą utratą zdolności do zarobkowania z uwagi na szczególne warunki lub szczególny charakter pracy. Praca taka, świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też wykonująca ją osoba ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Prawo to stanowi przywilej i odstępstwo od zasady powszechnego wieku emerytalnego, a zatem, regulujące je przepisy, należy wykładać w sposób gwarantujący zachowanie celu, uzasadniającego to odstępstwo.

Powyższe sprawia, iż wnioskodawca nie spełnia warunków z art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych , co sprawia, że wydana decyzja organu rentowego jest prawidłowa i zgodna z obowiązującym prawem.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy uznając odwołanie za nieuzasadnione, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. w pkt 2 wyroku oddalił odwołanie

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Łuczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Barbara Kempa
Data wytworzenia informacji: