VIII U 1284/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2022-07-12

Sygn. akt VIII U 1284/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 marca 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. M. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą: podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu w okresie od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 30 stycznia 2020 roku.

Podstawa wymiaru składek wynosi:

Okres

(rrrr/mm)

(...) emerytalne i rentowe

Ubezpieczenie

chorobowe

Ubezpieczenie

wypadkowe

Ubezpieczenie

zdrowotne

2017-08

2 557,80

0,00

2 557,80

3 303,13

2017-09

2 557,80

0,00

2 557,80

3 303,13

2017-10

2 557,80

0,00

2 557,80

3 303,13

2017-11

2 557,80

0,00

2 557,80

3 303,13

2017-12

2 557,80

0,00

2 557,80

3 303,13

2018-01

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-02

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-03

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-04

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-05

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-06

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-07

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-08

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-09

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-10

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-11

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2018-12

2 665,80

0,00

2 665,80

3 554,93

2019-01

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-02

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-03

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-04

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-05

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-06

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-07

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-08

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-09

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-10

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-11

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2019-12

2 859,00

0,00

2 859,00

3 803,56

2020-01

3 035,03

0,00

3 035,03

4 026,01

oraz podstawa wymiaru składek na Fundusz Pracy wynosi:

Okres (rrrr/mm)

Fundusz Pracy

2017-08

2 557,80

2017-09

2 557,80

2017-10

2 557,80

2017-11

2 557,80

2017-12

2 557,80

2018-01

2 665,80

2018-02

2 665,80

2018-03

2 665,80

2018-04

2 665,80

2018-05

2 665,80

2018-06

2 665,80

2018-07

2 665,80

2018-08

2 665,80

2018-09

2 665,80

2018 - 10

2 665,80

2018 - 11

2 665,80

2018 - 12

2 665,80

oraz podstawa wymiaru składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy wynosi:

Okres (rrrr/mm)

Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy

2019-01

2 859,00

2019-02

2 859,00

2019-03

2 859,00

2019-04

2 859,00

2019-05

2 859,00

2019-06

2 859,00

2019-07

2 859,00

2019-08

2 859,00

2019-09

2 859,00

2019- 10

2 859,00

2019- 11

2 859,00

2019-12

2 859,00

2020 - 01

3 035,03

W uzasadnieniu wskazano, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wskazał, że M. M. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej (...) s.c. (...), M. M. w ciągłości od 1 maja 2009 r. do 30 stycznia 2020 r.

(decyzja – k. 51-54 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł M. M. wnosząc o jej uchylenie w całości. Zdaniem wnioskodawcy wbrew twierdzeniom organu rentowego nie sposób uznać, że w spornym okresie prowadził on pozarolniczą działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej (...).C. A. M. (1), M. M..

(odwołanie – k. 3-4)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 121-122 verte)

W piśmie procesowym z dnia 11 lutego 2022 roku profesjonalny pełnomocnik skarżącego poparł złożone przez niego odwołanie i wniósł zmianę zaskarżonej decyzji ZUS poprzez stwierdzenie, że M. M. nie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu w okresie od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 30 stycznia 2020 roku jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, a ponadto o zasądzenie od strony przeciwnej na rzecz odwołującego zwrotu kosztów postępowania według nrom przepisanych.

(pismo – k. 138-142)

Strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska do końca postępowania w sprawie.

(pismo – k. 203-204 verte, rozprawa z dnia 21 marca 2022 roku e-protokół (...):29:25 – 00:35:27 – płyta CD – k. 202 oraz rozprawa z dnia 22 czerwca 2022 roku e-protokół (...):00:16 – 00:02:59 – płyta CD – k. 233)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z danych zawartych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej wynika, iż (...) S.C. M. M., A. M. (1) została zarejestrowana w (...) ze wskazaniem daty rozpoczęcia wykonywania działalności od dnia 1 maja 2009 roku. Jako przeważający przedmiot działalności spółki wskazano (kod (...)): sprzedaż detaliczna pieczywa, ciast, wyrobów ciastkarskich i cukierniczych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach. Jako stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej wskazano: ul. (...), lok. 10, Ł..

(dane z wpisu w rejestrze REGON – k. 23, wypis z (...) k. 24-25 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

A. M. (1) jest matką M. M..

(okoliczność bezsporna)

Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w ramach spółki cywilnej (...) s.c. (...), M. M. wnioskodawca został zgłoszony jako płatnik składek od dnia 1 maja 2009 roku oraz zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 1 maja 2009 roku.

Do 30 kwietnia 2011 roku wnioskodawca był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30% obowiązującego minimalnego wynagrodzenia.

Od 1 maja 2011 roku wnioskodawca zgłosił się jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą dla którego podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

W dniu 31 stycznia 2020 roku skarżący dokonał zmiany we wpisie w (...) wskazując datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej od dnia 31 stycznia 2020 roku.

W dniu 10 listopada 2020 roku wnioskodawca dokonał zmiany we wpisie w (...), wznawiając wykonywanie działalności gospodarczej od dnia 31 stycznia 2020 roku.

Natomiast w dniu 12 listopada 2020 roku skarżący dokonał zmian we wpisie w (...), określając datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej od dnia 31 marca 2017 roku.

(dane z wpisu w rejestrze REGON – k. 23, wypis z (...) k. 24-25, dokonane zmiany we wpisie w (...) k. 26-28 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W złożonych deklaracjach VAT-7 podatku od towarów i usług (...) S.C. M. M., A. M. (1) w okresie od dnia 31 marca 2017 roku do dnia 31 stycznia 2020 roku występuje całkowity brak przychodu.

(deklaracje VAT-7 – k. 1-18 załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 34-119)

Z zeznania podatkowego PIT-36 wraz z załącznikiem PIT-B za rok 2018 oraz 2019 M. M. wynika, iż zarówno przychody, jak i koszty uzyskania przychodów ze spółki (...) S.C. M. M., A. M. (1) są zerowe.

Jednocześnie przychody tj. 60.000,00 złotych wykazane w zeznaniu podatkowym skarżącego PIT-36 za rok 2019 wynikają z informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach PIT-11 za 2019 rok wystawionych przez płatnika składek (...) Sp. z o.o. (umowy zlecenia typu pracowniczego).

Również osiągnięte przez odwołującego w 2017 roku dochody wynikają z informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach PIT-11 za 2017 rok wystawionych przez płatnika składek 7 GSM A. M. (2) (umowy zlecenia typu pracowniczego).

(PIT-11 – k. 5-7, k. 31-33, (...) k. 12-13, PIT – 36 wraz z załącznikami PIT/B– k. 14-30, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 26 stycznia 2022 roku e-protokół (...):04:48 – 00:17:26 – płyta CD – k. 135)

Zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej tj. sklepu spożywczego mieszczącego się na rogu ul. (...) w Ł. związane było z wybudowaniem trasy W-Z . W latach 2017-2020 wnioskodawca nie prowadził w (...) S.C. żadnej pozarolniczej działalności gospodarczej. Również jego wspólnik A. M. (1) po miesiącu marcu 2017 roku nie prowadziła w (...) S.C. żadnej pozarolniczej działalności gospodarczej, nie było żadnej transakcji. Po marcu 2017 roku zaprzestano prowadzenia jakiekolwiek działalności gospodarczej w (...) S.C.

(wydruki z elektronicznie prowadzonej księgi przychodów i rozchodów – k. 143-158, kopia wydruku paragonów z kasy fiskalnej (...) S.C. za okresy od 01.06.2017 r. do 30.06.2017 r., od 01.07.2017 r. do 31.07.2017 r., od 01.08.2017 r. do 31.08.2017 r. – k. 159-161, prośba o informację – k. 162, PIT-36 za 2020 r. wraz z załącznikiem PIT-B za rok 2020 r. – k. 165-170, PIT-36 za 2019 r. (złożenie zeznania) wraz z załącznikiem PIT-B za rok 2019 r. – k. 171-175 verte, PIT-36 za 2019 r. (korekta zeznania) wraz z załącznikiem PIT-B za rok 2019 r. – k. 176 – 180 verte, ORD-ZU – k. 181, (...) k. 182, PIT-36 za 2018 r. wraz z załącznikiem PIT-B za rok 2018 r. – k. 183-187 verte, PIT-36 za 2017 r. wraz z załącznikiem PIT-B za rok 2017 r. – k.190-197, pismo z dnia 23.03.2022 r. –k. 207, odpowiedź e-mail – k. 208-209, pismo z dnia 04.03.2022 r. – k. 210, akt notarialny z dnia 09.01.2013 r. – k.. 211-213, akt notarialny z dnia 21.08.2013 r. – k. 214-215 verte, pismo z dnia 21.06.2022 r. – k. 223, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 26 stycznia 2022 roku e-protokół (...):04:48 – 00:21:30 – płyta CD – k. 135 i na rozprawie w dniu 21 marca 2022 roku e-protokół (...):19:13 – 00:29:25– płyta CD – k. 202, zeznania świadka A. M. (1) na rozprawie w dniu 21 marca 2022 roku e-protokół (...):02:53 – 00:19:13 – płyta CD – k. 202)

W (...) S.C. próbowano także prowadzić myjnię samochodową i sklep z telefonami i akcesoriami mieszczący się przy ul. (...) w Ł.. Ostatecznie, zarówno w/w lokal jak i myjnia zostały wynajęte prywatnie.

(zeznania świadka A. M. (1) na rozprawie w dniu 21 marca 2022 roku e-protokół (...):02:53 – 00:19:13 – płyta CD – k. 202, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 21 marca 2022 roku e-protokół (...):19:13 – 00:29:25– płyta CD – k. 202)

M. M. nie miał świadomości, że należy zgłosić zaprzestanie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 26 stycznia 2022 roku e-protokół (...):20:12 – 00:21:30 – płyta CD – k. 135)

Od 2017 roku wnioskodawca zajmował się rolnictwem w ramach gospodarstwa swoich rodziców.

(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 26 stycznia 2022 roku e-protokół (...):04:48 – 00:17:26 – płyta CD – k. 135, zeznania świadka A. M. (1) na rozprawie w dniu 21 marca 2022 roku e-protokół (...):02:53 – 00:19:13 – płyta CD – k. 202)

Pismem z dnia 23 marca 2022 roku M. M., A. M. (1) zwrócili się do Urzędu Gminy B. z prośba o udzielnie informacji czy w 2017 roku w budynku owego urzędu znajdował się punkt informacyjny ewidencji działalności gospodarczej.

(pismo – k. 207)

Gmina B. w piśmie z dnia 6 kwietnia 2022 roku poinformowała, że w 2017 roku nie było punktu informacyjnego ewidencji działalności gospodarczej. Wszelkich zmian dotyczących (...) dokonywał pracownik Urzędu Gminy B. na pisemny wniosek osoby prowadzącej działalność gospodarczą.

(pismo – k. 223)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dokumenty, których wartości dowodowej nie podważyła żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł żadnych powodów by czynić to z urzędu. Zdaniem Sądu zeznania wnioskodawcy i świadka A. M. (1) korelują z niekwestionowanymi przez żadną ze stron co do autentyczności dokumentami, które zostały złożone do akt sprawy, z którymi tworzą razem spójną, logiczną całość, nakazując przyjąć, że twierdzenia wnioskodawcy o tym że po marcu 2017 roku, w tym w spornym okresie w istocie doszło do zaprzestania prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej przez niego i A. M. (1) w ramach spółki cywilnej (...) s.c. Sąd zważył, że ZUS w toku postępowania nie podważył wiarygodności zeznań wnioskodawcy oraz świadka, którzy potwierdzili w/w okoliczności, a i Sąd nie znalazł żadnych powodów by podważyć wartość tych zeznań.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zakres rozpoznania i orzeczenia (przedmiot sporu) w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyznaczony jest w pierwszej kolejności przedmiotem decyzji organu rentowego zaskarżonej do sądu ubezpieczeń społecznych, a w drugim rzędzie przedmiotem postępowania sądowego, określonego zakresem odwołania od decyzji organu rentowego do sądu (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2008 r., II UZ 4/08, OSNP 2009 nr 11-12, poz. 163 oraz z dnia 19 sierpnia 2015 r., II UZ 12/15, LEX nr 1789937).

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 5 i art.12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz.U.2022.0.1009.) osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie na swój wniosek (art.11 ust.2 ww. ustawy). Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art.12 ust.1 ww. ustawy).

Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem ust. 6a (art.8 ust.6 punkt1 ww. ustawy).

Okres podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom określa przepis art.13 punkt 4 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu , na który, wykonywanie działalności, zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tj. Dz. U. z 2019 r. , poz.1292). W orzecznictwie Sądu Najwyższego, jednolicie przyjmuje się, że wykonywanie tejże działalności, to rzeczywista działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14 września 2007 r., III UK 35/07, LEX nr 483284; z dnia 18 lutego 2009 r., II UK 207/08, LEX nr 736738; z dnia 19 lutego 2009 r., II UK 215/08, LEX nr 736739; z dnia 19 lutego 2010 r., II UK 186/09, LEX nr 590235; z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 240/09, LEX nr 585723; z dnia 18 listopada 2011 r., I UK 156/11, LEX nr 1102533).

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność została określona w art. 18 ust. 8 ww. ustawy, zgodnie z którym podstawę tę stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Kwotę tę ustala się miesięcznie poczynając od trzeciego miesiąca kwartału kalendarzowego na okres 3 miesięcy na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych.

Art. 47 ust 1 w/w ustawy stanowi, że płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, nie później niż:

2) do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3) do 15 dnia następnego miesiąca – dla płatników składek posiadających osobowość prawną;

4) do 20 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek.

Zgodnie z art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2021.0.1285 t.j.), podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski".

Ponadto w myśl ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.2022.0.690 t.j.), obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę opłacają osoby prowadzące pozarolniczą działalność za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz.U.2020.1787 t.j.), do obowiązkowych składek na Fundusz stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy.

W rozpoznawanej sprawie, organ rentowy uznał, że wnioskodawca prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej (...).C. A. M. (1), M. M. w ciągłości od dnia 1 maja 2009 roku do dnia 30 stycznia 2020 roku.

Odnosząc się do powyższej spornej kwestii, wskazać, w pierwszej kolejności, należy, na definicję działalności gospodarczej.

Definicja działalności gospodarczej do 29 kwietnia 2018 r. była ujęta w art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2017 r. , poz. 2168). Stosownie do tego przepisu działalnością gospodarczą była zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. W chwili obecnej art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców określa, iż działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Pomimo wprowadzenia przez ustawodawcę na początku 2018 r. nowych regulacji prawnych dotyczących podjęcia, prowadzenia i zakończenia działalności gospodarczej, a w konsekwencji zdefiniowania jej na nowo, nie ulega wątpliwości, że nadal jest to działalność zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, o charakterze stałym i zawodowym (profesjonalnym).

W judykaturze powszechnie przyjętym jest pogląd, że podstawą do powstania obowiązku ubezpieczenia w oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy jest faktyczne wykonywanie działalności pozarolniczej (art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), w tym gospodarczej, co oznacza, że prowadzenie tejże działalności – to rzeczywista działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (vide: wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 25 listopada 2005 r., I UK 80/05 OSNAPiUS 2006, nr 19-20, poz. 309; z dnia 14 września 2007 r., III UK 35/07; z dnia 18 lutego 2009 r., II UK 207/08; z dnia 19 lutego 2009 r., II UK 215/08; z dnia 19 lutego 2010 r., II UK 186/09; z dnia 22 lutego 2010 r. I UK 240/09; z dnia 18 listopada 2011 r., I UK 156/11).

W orzecznictwie (np. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 6 grudnia 1991 r., sygn. III CZP 117/91, OSNCP 1992/5/65) przyjmuje się, że cechami działalności gospodarczej są:

1) zawodowy (a więc stały) charakter,

2) związana z nią powtarzalność podejmowanych działań,

3) podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania

4) uczestnictwo w obrocie gospodarczym.

Podkreśla się także, iż dla uznania określonej przedmiotowo działalności, za działalność gospodarczą konieczne jest łączne zaistnienie trzech jej cech funkcjonalnych: zarobkowości, zorganizowania i ciągłości. Brak którejkolwiek z nich oznacza, że dana działalność nie może być zakwalifikowana do kategorii działalności gospodarczej.

Przyjmuje się, zatem, że działalność gospodarcza z założenia jest działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany i nastawioną na nieokreślony z góry okres, a ponadto związana jest z nią konieczność ponoszenia przez przedsiębiorcę ryzyka gospodarczego. Nie uznaje się, więc, za działalność gospodarczą: działalności okresowej i sporadycznej.

Przesłanka wykonywania działalności gospodarczej w sposób ciągły, nie jest rozumiana jako konieczność jej wykonywania bez przerwy, lecz jako zamiar powtarzalności, określonych czynności, w odróżnieniu od ich przypadkowości, sporadyczności lub okazjonalności.

Należy, także, wskazać, iż zgodnie z treścią a rt.43 1 k.c. przedsiębiorcą jest osoba fizyczna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. W polskim prawie nie ma wymogu, aby działalność gospodarcza była prowadzona wyłącznie osobiście.

Kluczowe znaczenie dla zdefiniowania pojęcia przedsiębiorcy ma element funkcjonalny, łączący się z prowadzeniem działalności gospodarczej lub zawodowej. Ustawa wymaga bowiem, aby przedsiębiorca „prowadził” działalność gospodarczą lub zawodową. Samo stwierdzenie „prowadzi działalność” zakłada określony ciąg działań, a nie tylko pojedyncze czynności. Przedsiębiorcą jest więc tylko ten, kto wykonuje czynności powtarzalne i to w taki sposób, że tworzą one pewną całość, a nie stanowią oderwanego świadczenia, czy też świadczeń określonych rzeczy lub usług ( vide: wyrok SA w Łodzi z dnia 20 lipca 2015 r., III AUa 1339/14, LEX).

W ocenie ciągłości istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu. To zamiar powtarzalności w odniesieniu do aktywności (działalności) decyduje o pozytywnym lub negatywnym zaistnieniu przesłanki ciągłości ( vide: wyrok SN z dnia 4 listopada 2014r., I UK 103/14, LEX)

Zamiar niekrótkiego prowadzenia działalności gospodarczej zależy od zachowania osoby podejmującej działalność gospodarczą ( vide: wyrok SN z dnia 16 stycznia 2014 r., I UK 235/13, L.).

Specyficzne cechy działalności gospodarczej, to zawodowy, a więc stały charakter, powtarzalność podejmowanych działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania, uczestnictwo w obrocie gospodarczym ( vide: uchwała SN z dnia 6 grudnia 1991 r., III CZP 117/91, OSNCP 1992, Nr 5, poz. 65).

Formalne zarejestrowanie działalności gospodarczej ma znaczenie w sferze dowodowej, lecz samo w sobie nie przesądza podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, gdyż decydujące znaczenie dla istnienia tego obowiązku ma faktyczne prowadzenie działalności, a nie posiadanie uprawnień do jej prowadzenia ( vide: wyrok SN z dnia 18 lutego 2009 r., II UK 207/08, LEX).

W rozpoznawanej sprawie istota sporu sprowadzała się w zasadzie do ustalenia, czy w okresie określonym w zaskarżonej decyzji odwołujący rzeczywiście prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą, czy też domniemanie związane z wpisem i zawieszeniem działalności w rejestrze zostało przez niego obalone.

Ustawodawca, wraz z momentem wprowadzenia do ustawy o swobodzie gospodarczej instytucji zawieszenia działalności gospodarczej (od 20 września 2008 r.),
dodał w ustawie - Prawo działalności gospodarczej art. 7ba, zobowiązujący przedsiębiorcę do zgłoszenia w ewidencji działalności gospodarczej informacji o zawieszeniu i o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej. Przyjąć zatem należy, że
na przedsiębiorcy ciążył obowiązek zgłoszenia do organu ewidencyjnego zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej od początku wprowadzenia tej instytucji.
Jednakże wskazane zmiany legislacyjne związane z instytucją zawieszenia
wykonywania działalności gospodarczej nie mają decydującego wpływu na dotychczasową interpretację pojęcia „zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej”. Dalej bowiem zasadniczym przepisem pozostaje art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych, który stanowi, że obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Jak
trafnie podkreśla skarżący, o obowiązku ubezpieczenia przesądzają przepisy prawa,
a z nich wynika, że obowiązkowym ubezpieczeniom podlega „osoba prowadzącą
pozarolniczą działalność”. Nadal więc obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej
pozarolniczą działalność - w tym działalność gospodarczą - wynika z faktycznego
prowadzenia tej działalności. Innymi słowy, również i aktualnie osoby faktycznie nie-
prowadzące takiej działalności nie podlegają ubezpieczeniu, nawet jeżeli dokonały
wpisu do ewidencji i odpowiednio osoby, które nie zgłosiły tej działalności organowi
ewidencyjnemu, a faktycznie ją prowadzą, objęte są obowiązkiem ubezpieczenia.
Informacje zgłaszane w organie ewidencyjnym o rozpoczęciu i zakończeniu wykonywania działalności gospodarczej (bądź ich brak) mają niewątpliwie znaczenie w sferze dowodowej, bowiem prowadzą do domniemania, że stan faktyczny kształtuje się
tak, jak to wynika z ewidencji działalności gospodarczej. Domniemanie to może być
obalone w postępowaniu sądowym, a ciężar udowodnienia, że ewidencja nie odzwierciedla rzeczywistego stanu rzeczy, spoczywa na stronie, która z tej okoliczności
wywodzi skutki prawne. Wpis do ewidencji dotyczący rozpoczęcia działalności gospodarczej (art. 7b ustawy - Prawo działalności gospodarczej) i jej zakończenia (art.
7d ust. 1 ustawy - Prawo działalności gospodarczej
) ma zatem wyłącznie charakter
deklaratoryjny (zob. wyrok SN z dnia 17 czerwca 2011 r., II UK 377/10, L.).

Biorąc pod uwagę powyższe nie ulega wątpliwości, że sam wpis w ewidencji działalności gospodarczej ma charakter jedynie deklaratoryjny, a rozpoczęcie i prowadzenie działalności gospodarczej polega na podjęciu i wykonywaniu w celu zarobkowym działań określonych we wpisie do ewidencji. Przesłanka zarobkowego charakteru działalności zostanie spełniona wtedy, gdy jej prowadzenie przynosi rzeczywisty zysk, ale należy również uznać sytuację, gdy pomimo jego nieosiągnięcia, przedsiębiorca nastawiony był na uzyskanie dochodu. W tej mierze istotny jest wyznaczony przez przedsiębiorcę cel, który w każdym przypadku, poprzez realizację zamierzonych przedsięwzięć, musi zakładać wynik finansowy. Natomiast zorganizowany charakter działalności gospodarczej oznacza wpisanie obranego rodzaju działalności w formalne ramy organizacyjne, które zasadniczo oznaczają, np. ustanowienie określonej formy prawnej, utworzenie siedziby, zorganizowanie biura, bądź innych pomieszczeń do prowadzenia działalności, zatrudnianie pracowników i ustanowienie wewnątrzzakładowych uregulowań prawnych. Ponadto, wykonywanie działalności nie może mieć charakteru incydentalnego, od przypadku do przypadku, ani tym bardziej jednorazowego. Cel zadaniowy, związany z prowadzeniem przedsiębiorstwa i jego utrzymaniem, wytyczony przez osobę podejmującą działalność, musi więc zakładać nastawienie na trwanie działalności w dłuższym przedziale czasowym.

Od faktycznego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej odróżnić
należy jej zawieszenie na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (art. 14a). W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Może natomiast: wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przyjmować należności i regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, zbywać własne środki trwałe i wyposażenia, uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej, wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa, osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej. Pozostaje więc on nadal osobą prowadzącą pozarolniczą działalność w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym,
chorobowemu i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do
dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, w którym wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie
działalności gospodarczej (art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). W tym okresie ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest dobrowolne; nie
opłaca się ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego (art. 36a ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych). Analiza art. 14a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej prowadzi do wniosku, że zawieszenie działalności gospodarczej nie jest
czasowym jej zaprzestaniem, ale w istocie jej ograniczeniem. Z przepisu tego nie
można bowiem wyprowadzić wniosku, że ograniczenie czynności - do dozwolonych
w okresie zawieszenia - oznacza zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej. W świetle definicji ustawowej zawartej w art. 2 ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie
kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Wykonywanie czynności, o których mowa w art. 14a ust. 4 ustawy, jest
nadal wykonywaniem, choć w ograniczonym zakresie, podjętej działalności gospodarczej. Są one właśnie przejawem „zorganizowania i ciągłości” działalności gospodarczej. Za traktowaniem okresu zawieszenia działalności gospodarczej jako okresu
jej ograniczenia, a nie zaprzestania, przemawia także możliwość dobrowolnego
ubezpieczenia. Wszak osoba nieprowadząca działalności gospodarczej nie może
zostać objęta ubezpieczeniem nie tylko obowiązkowym, ale i dobrowolnym, skoro
tytuł ubezpieczenia nie istnieje (zob. wyrok SN z dnia 17 czerwca 2011 r., II UK 377/10, L.).

Zdaniem tutejszego sądu analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że po marcu 2017 roku w tym w spornym okresie ubezpieczony faktycznie nie prowadził żadnej działalności gospodarczej w (...) S.C. M. M., A. M. (1), mimo iż zgodnie z danymi zawartymi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej formalnie zgłosił w ów ewidencji fakt jej zawieszenia od dnia 31 marca 2017 roku w dniu 12 listopada 2020 roku.

O zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej mówić można gdy dochodzi do trwałego zaprzestania wykonywania wszelkich czynności wchodzących w zakres przedmiotowej działalności, jak zamawianie towarów, poszukiwanie kontrahentów, oraz innych działań, których celem jest kontynuowanie tej działalności.

Zasadnicze znaczenie w rozpoznawanej sprawie ma niekwestionowana treść załączonych w sprawie dokumentów w postaci deklaracji podatkowych czy dokumentacji finansowej przedmiotowej spółki, które stanowią faktyczny dowód potwierdzający wersję odwołującego się o nieprowadzeniu w spornym okresie działalności gospodarczej. Twierdzenia ubezpieczonego oraz świadka korespondują z faktem braku przychodów z działalności w latach 2017-2020 (m.in. PIT-36 wraz z załącznikami PIT/B, PIT-11), jak również znajdują odzwierciedlenie w złożonych deklaracjach VAT-7 wskazujących że w okresie od dnia 31 marca 2017 roku do dnia 31 stycznia 2020 roku w spółce (...) S.C. M. M., A. M. (1) występował całkowity brak przychodu. W istocie sąd zwrócił uwagę, że w zeznaniu podatkowym skarżącego PIT-36 za rok 2019 r., jak i w PIT-11 za 2017 r. wykazano co prawda przychód. Odnoszą się one jednak wyłącznie do przychodów uzyskiwanych przez wnioskodawcę na podstawie zawartych umów zlecenia typu pracowniczego, a zatem pozostają w oderwaniu od prowadzenia przedmiotowej działalności gospodarczej (PIT-11 za 2019 r. wystawiony przez płatnika składek (...) Sp. z o.o. i PIT -11 za 2017 r.). Okoliczność że (...) S.C. nie osiągali żadnych przychodów, a ponadto że w żaden sposób nie prowadzili w jej ramach pozarolniczej działalności gospodarczej potwierdza również plik załączonych do sprawy deklaracji podatkowych PIT-36 wspólnika A. M. (1). Sąd przejrzał ów dokumenty i doszedł do wniosku że w latach 2017-2020 z tytułu prowadzenia ów działalności podatnik wykazał przychód wynoszący ,,0” złotych. Powyższemu nie przeczy pojawienie się w zeznaniu podatkowym A. M. (1) PIT-36 za 2019 rok i w załączniku do niego PIT/B za 2019 rok kwoty tj. 406,50 zł jakoby z prowadzenia działalności gospodarczej bowiem kwestia to została skorygowana w drodze korekty gdzie wpisano kwotę ,,0” złotych z działalności gospodarczej wskazując jako uzasadnienie że uprzednio błędnie została przyjęta kwota przychodu, zgodnie z deklaracją VAT-7 za 2019 rok przychód z prowadzenia działalności gospodarczej wyniósł 0 złotych. Należy również zaakcentować, że zaprzestanie prowadzenia w/w działalności, jak zeznał wnioskodawca i powołany w sprawie świadek tj. sklepu spożywczego mieszczącego się na rogu ul. (...) w Ł. stanowiło konsekwencję wybudowania trasy W-Z. Sąd ustalił także, że w (...) S.C. wspólnicy próbowali prowadzić również myjnię samochodową i sklep z telefonami i akcesoriami mieszczący się przy ul. (...) w Ł.. Ostatecznie, zarówno w/w lokal jak i myjnia zostały wynajęte prywatnie, zaś od 2017 roku skarżący zajmował się rolnictwem w ramach gospodarstwa swoich rodziców. Sąd uwzględnił także, że pismem z dnia 23 marca 2022 roku M. M., A. M. (1) zwrócili się do Urzędu Gminy B. z prośbą o udzielnie informacji czy w 2017 roku w budynku owego urzędu znajdował się punkt informacyjny ewidencji działalności gospodarczej. W odpowiedzi na powyższe Gmina B. poinformowała, że w 2017 roku nie było punktu informacyjnego ewidencji działalności gospodarczej. Wszelkich zmian dotyczących (...) dokonywał pracownik Urzędu Gminy B. na pisemny wniosek osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Powyższe prowadzi do wniosku, że skarżący jak najbardziej już w 2017 roku mógł w w/w urzędzie próbować zgłosić odpowiednie zmiany w ewidencji działalności gospodarczej.

Przyjąć należało, że działalność (...) S.C. M. M., A. M. (1) po marcu 2017 roku nie przyniosła żadnego przychodu, potwierdzają to dowody w postaci m.in. księgi przychodów i rozchodów, kopii wydruków paragonów z kasy fiskalnej (...) s.c. Skoro więc nie deklarowano żadnych obrotów z tytułu działalności gospodarczej i w efekcie nie odnotowano zysku, to również ta okoliczność przemawia za uznaniem, że działalność faktycznie nie była prowadzona.

W konsekwencji Sąd stwierdził, że z uwagi na fakt, iż w spornym okresie działalność gospodarcza nie była prowadzona, to obowiązek uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne nie powstał, a zatem odwołanie było zasadne.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

Stosownie do wyniku postępowania na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez pełnomocnika wnioskodawcy. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił w oparciu o § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.0.265) - punkt 2 sentencji wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem

doręczyć pełnomocnikom stron przez P.I.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Kurczewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Jacek Chrostek
Data wytworzenia informacji: