Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2017 roku Ł. C. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. pismo o wydanie decyzji w przedmiocie zwrotu składek.

/wniosek z dnia 14 września 2017 roku k. 11 akt ZUS/

Decyzją z dnia 27 września 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu powyższego wniosku, odmówił, Ł. C., zwrotu nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że w dniu 22 sierpnia 2017 roku wpłynęło pismo o zwrot nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP. Zawiadomieniem z dnia 31 sierpnia 2017 roku Zakład odmówił wnioskodawcy zwrotu nienależnie opłaconych składek należących do płatnika (...). Przekazując do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP nie posiadał odwołujący się statusu płatnika składek w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wykonywał jedynie obowiązki pracownika wynikające z zawartej umowy z firmą (...). Decyzją z dnia 27 stycznia 2017 roku Zakład stwierdził, że wnioskodawca nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 10 sierpnia 2016 roku do dnia 9 listopada 2016 roku, jako pracownik świadczący pracę na rzecz podmiotu nie posiadającego siedziby w Polsce. W toku przeprowadzonego postępowania ustalono, że firma (...), z którą zawarł wnioskodawca - umowę o pracę, posiada swoją siedzibę w W. w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Organ rentowy zwrócił uwagę, że świadczona przez wnioskodawcę praca wykonywana była na terytorium Polski na rzecz pracodawcy z siedzibą w USA. W związku z tym, powinien podlegać polskiemu ustawodawstwu, w zakresie ubezpieczenia społecznego, a płatnikiem składek, w omawianym przypadku, winien być pracodawca amerykański, tj. firma (...).

/decyzja z dnia 27 września 2017 roku k. 12 - 12v akt ZUS/

W dniu 30 października 2017 roku, do organu rentowego, wpłynęło odwołanie Ł. C., w którym wniósł o zmianę w/w decyzji i zwrot nienależnie opłaconych przez niego składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2017 roku lub uznanie, że należne składki wpłacane były prawidłowo i zobowiązanie ZUS do wypłaty zasiłku chorobowego za okres od 12 października 2016 roku do 15 listopada 2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 listopada 2016 roku. W uzasadnieniu, odwołujący się wskazał, że za miesiące: sierpień 2016 roku, października 2016 roku oraz listopad 2016 roku, samodzielnie opłacał dobrowolne składki na rzecz ZUS. W tym czasie pracował w Q. (...) z siedzibą w W. w USA i w związku z tym, że amerykański pracodawca nie miał obowiązku przekazywania składek na rzecz ZUS - ustalone zostało, że sam dobrowolnie będzie odprowadzał składki, tak by okres świadczenia pracy został zaliczony w Polsce do uprawnień emerytalnych, rentowych, chorobowych i wypadkowych. Wysokość, sposób i forma przekazywania składek nie zostały przez ZUS zakwestionowane do czasu, gdy wystąpił o wypłatę zasiłku chorobowego. Wtedy uruchomiono procedurę kontrolną zakończoną decyzją z dnia 23 lutego 2017 roku o odmowie prawa do zasiłku chorobowego za okres 12 października 2016 roku do 15 listopada 2016 roku. Odwołujący się , zwrócił uwagę, że ZUS nie kwestionuje, że składki wpłynęły na konto, jednak nie chce uznać, że były to składki dobrowolne i w żaden sposób nie ustosunkował się do przekazywanych, przez niego, świadczeń. Zatem, skoro indywidualnie płacił składki, dlaczego nie jest uznawany jako płatnik składek dla ZUS, nie może być stroną postępowania.

/odwołanie z dnia 30 października 2017 roku k. 2 - 3/

W odpowiedzi na odwołanie, która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 15 listopada 2017 roku pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. W treści odpowiedzi przytoczono argumentację, zawartą w treści zaskarżonej decyzji oraz wskazano, że wnioskodawca wniósł również o zasądzenie odsetek ustawowych od dnia 1 września 2017 roku od nienależnie przekazanych przez niego składek. Organ rentowy odwołując się do dyspozycji art. 85 ust. 1 ustawy systemowej wskazał, że zawarte w tym przepisie określenie: "okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności" jest bardziej zbliżone znaczeniowo do używanego w przepisach prawa określenia: "przyczyn niezależnych od organu", co oznacza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest obowiązany do wypłaty odsetek nie tylko wtedy, gdy nie ponosi winy w opóźnieniu, lecz także wtedy, gdy opóźnienie w ustaleniu i wypłacie prawa do świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia społecznego, jest skutkiem innych przyczyn, niezależnych od Zakładu.

/odpowiedź na odwołanie z dnia 15 listopada 2017 roku k. 24- 25/

Pismem procesowym z dnia 5 stycznia 2018 roku wnioskodawca wniósł o ustalenie, że wpłacone przez niego składki na rzecz ZUS w czasie wrzesień - listopada 2016 roku były składkami dobrowolnymi i podlegają zaliczeniu do uprawnień emerytalnych, rentowych, chorobowych itp., a w konsekwencji uprawniają go do otrzymania z ZUS zasiłku chorobowego za okres 12 października 2016 roku do 15 listopada 2016 roku lub, jeśli jest to niemożliwe, do zwrotu nienależnie wpłaconych składek oraz o przypozwanie firmy (...) sp. z o.o. sp.k z siedzibą w W. przy ul. (...), (...)-(...) W., która zajmowała się obsługą powoda i została przez niego upoważniona do występowania wobec ZUS oraz do przygotowania dokumentów

/pismo procesowe z dnia 5 stycznia 2018 roku k. 31- 31v/

Na rozprawie w dniu 10 stycznia 2018 roku - poprzedzającej wydanie wyroku - wnioskodawca poparła odwołanie zaś pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowisko stron e - protokół z dnia 10 stycznia 2018 roku 00:01:06 - 00:01:14 płyta CD k. 44/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 sierpnia 2016 roku między wnioskodawcą Ł. C. a firmą (...), która posiada swoją siedzibę w W. w Stanach Zjednoczonych Ameryki została zawarta umowa na okres próbny 3 miesięcy.

/umowa o pracę z dnia 10 sierpnia 2016 roku k. 2 akt ZUS/

W tym samym dniu strony zawarły również umowę o przejęciu obowiązków płatnika. Między innymi zgodnie z jej postanowieniami:

Niezależnie od obowiązków, o których mowa w § 3 Umowy o pracę Pracownik zobowiązuje się do przejęcia obowiązków płatnika w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w części finansowanej ze środków pracownika, a także składek na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w części finansowanej ze środków pracodawcy, począwszy od dnia roku 10 sierpnia 2016 roku (§ 1 ust 1)

W celu realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 1, Pracownik zobowiązuje się zarejestrować we właściwej jednostce ZUS i we właściwym terminie, poprzez dokonanie stosownego zgłoszenia na druku (...), który sporządzi i prześle w formie elektronicznej G. F. - wykwalifikowany podmiot świadczący na rzecz Pracodawcy usługi kadrowo płacowe (dalej jako (...)). (§ 1 ust 2)

Środki niezbędne do uregulowania składek, do których zapłaty zobowiązany jest Pracodawca, wskazane w § 2 ust. 2 Umowy o pracę, będą przekazywane przez pracodawcę, w terminie wypłaty wynagrodzenia za pracę, na uzgodniony między stronami, rachunek bankowy, z którego Pracownik , będzie przesyłał je na odpowiednie konta Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wskazane przez (...) (dalej rachunek rozliczeniowy z ZUS) w terminach właściwych dla zapłaty tych należności. (§ 1 ust 5)

/umowa o przejęciu obowiązków płatnika z dnia 10 sierpnia 2016 roku k. 32 -33v/

Wnioskodawca, z tytułu zatrudnienia w Q. (...), przekazywał na rachunek ZUS składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

/przelewy z dnia 8 września 2016 roku k.4-6, z dnia 11 listopada 2016 roku k. 7-9 oraz z dnia 11 grudnia 2016 roku k. 10-12/

Pismem z dnia 14 listopada 2016 roku, organ rentowy zobowiązał wnioskodawcę, w związku ze złożonym wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego, do złożenia dokumentów dotyczących zatrudnienia w Q. (...).

/pismo z dnia 14 listopada 2016 roku k. 13/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., wszczął z urzędu postępowanie w sprawie wydania decyzji dotyczącej faktycznego świadczenia pracy przez Ł. C. na rzecz płatnika składek (...) z siedziby w W. przy ul. (...) w okresie od dnia 10 sierpnia 2016 roku do 13 listopada 2016 roku.

/zawiadomienie o wszczęciu postępowania z urzędu z dnia 6 grudnia 2016 roku k. 15/

Decyzją z dnia 27 stycznia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że Ł. C. jako pracownik podlegający ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu uprawniony przez pracodawcę zagranicznego nie mającego siedziby w Polsce, do opłacania składek na własne ubezpieczenia nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 10 sierpnia 2016 roku do dnia 9 listopada 2016 roku. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Ł. C. zawarł umowę o pracę z firmą (...), która posiada swoją siedzibę w W. w Stanach Zjednoczonych Ameryki. W przedmiotowej sprawie koordynację systemów zabezpieczenia społecznego obowiązujących w Polsce i drugim umawiającym się państwie zapewniają umowy dwustronne o zabezpieczeniu społecznym. Zgodnie z art. 6 ust. 1 Umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzeczypospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki z dnia 2 kwietnia 2008 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 46, poz. 374) osoba zatrudniona na terytorium jednej ze Stron, w odniesieniu do tego zatrudnienia, podlega przepisom prawa wyłącznie tej Strony. Z opisu stanu faktycznego wynika, że pracownik wykonuje na terytorium Polski pracę na rzecz pracodawcy z siedzibą w USA. W myśl powołanego przepisu art. 6 ust. 1 w/w Umowy, osoba taka podlega polskiemu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego. Płatnikiem składek w omawianym przypadku jest wyłącznie pracodawca amerykański, który ma obowiązek dostosować się w trym zakresie do zasad wynikających z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z powyższym w okolicznościach przedmiotowej sprawy zgłoszenie Ł. C. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. ubezpieczenia emerytalnego, rentowych, chorobowego i wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia (...) - osoba zatrudniona u zagranicznego płatnika samodzielnie opłacająca składki z tytułu zatrudnienia w firmie (...) z siedzibą w W. USA od dnia 10 sierpnia 2016 roku do dnia 13 listopada 2016 roku zostało zakwestionowane.

/decyzja z dnia 27 stycznia 2017 roku k. 3 akt ZUS/

Wnioskodawca od powyższej decyzji odwołania nie złożył.

/okoliczność bezsporna/

Po uprawomocnieniu się decyzji z dnia 27 stycznia 2017 roku, Zakład sporządził, z urzędu, korekty deklaracji rozliczeniowych za okres sierpień - listopada 2016 roku, z zerowymi składkami na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy

/okoliczność bezsporna, raport zestawienia deklaracji i wpłat k. 4 akt ZUS/

Decyzją z dnia 23 lutego 2017 roku organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 12 października 2016 roku do dnia 9 listopad 2016 roku. Zakład stwierdził, że w okresie od 10 sierpnia 2016 roku do 9 listopada 2016 roku wnioskodawca nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym, wypadkowym z tytułu świadczenia pracy na rzecz podmiotu zagranicznego tj. Q. (...) w W. w USA.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 22 sierpnia 2017 roku Ł. C. złożył do organu rentowego pismo o zwrot wpłaconych składek.

/pismo z dnia 22 sierpnia 2017 roku k. 7 akt ZUS/

Pismem z dnia 31 lipca 2017 roku ZUS odmówił Ł. C. zwrotu wpłaconych składek z uwagi na fakt, że nie posiadał statusu płatnika składek.

/pismo z dnia 31 lipca 2017 roku k. 9 akt ZUS/

W dniu 12 września 2017 roku odwołujący się złożył pismo o wydanie decyzji o zwrot składek. Wnioskodawca podniósł, że zawierając umowę o pracę z Q. (...) z siedzibą w W. w USA kierował się dwustronną umową między Rzeczpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki z dnia 2 kwietnia 2008 roku i praca świadczona na rzecz amerykańskiego pracodawcy miała zostać potraktowana tak jak praca w Polsce, (tj. zaliczania do uprawnień emerytalnych, rentowych, chorobowych, wypadkowych). Ponieważ amerykański pracodawca nie miał obowiązku przekazywania składek na rzecz ZUS - ustalone zostało, że sam wnioskodawca dobrowolnie będzie odprowadzał należności - tak by okres świadczenia jego pracy - zaliczony został w Polsce do uprawnień emerytalnych, rentowych, chorobowych i wypadkowych (co znalazło odzwierciedlenie w wysokości jego wynagrodzenia, zaś możliwość dobrowolnego przekazywania składek wynika z Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Do fizycznego przekazywania w/w składek upoważniona została (...) sp. z o.o. sp. K , która była jedynie przekaźnikiem i gwarantem dla pracodawcy i pracownika, że spełnione zostały wymogi dwustronnej, międzynarodowej umowy. Składki na rzecz ZUS wpływały regularnie, a odwołujący się był przekonany, że składki opłaca indywidualnie (ze swojego wynagrodzenia), zaś upoważniona przez pracodawcę firma jest jedynie wykonawcą. Gdy wystąpił do ZUS o wypłatę zasiłku chorobowego i otrzymałem odmowną decyzję kwestionującą zasadność wpłaconych składek - uznał, że jego składki powinny zostać mu zwrócone. Nie są to składki należne pracodawcy - bo były to należności wpłacane przeze niego dobrowolnie.

/wniosek z dnia 12 września 2017 roku k. 11 akt ZUS/

Reakcją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na powyższy wniosek było wydanie zaskarżonej decyzji z dnia 27 września 2017 roku, którą to odmówiono Ł. C. zwrotu nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że w dniu 22 sierpnia 2017 roku wpłynęło pismo o zwrot nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP. Zawiadomieniem z dnia 31 sierpnia 2017 roku Zakład odmówił wnioskodawcy zwrotu nienależnie opłaconych składek należących do płatnika (...). Przekazując do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP nie posiadał odwołujący się statusu płatnika składek w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wykonywał jedynie obowiązki pracownika wynikające z zawartej umowy z firmą (...). Decyzją z dnia 27 stycznia 2017 roku Zakład stwierdził, że wnioskodawca nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 10 sierpnia 2016 roku do dnia 9 listopada 2016 roku, jako pracownik świadczący pracę na rzecz podmiotu nie posiadającego siedziby w Polsce. W toku przeprowadzonego postępowania ustalono, że firma (...), z którą zawarł wnioskodawca umowę o pracę, posiada swoją siedzibę w W. w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Organ rentowy zwrócił uwagę, że świadczona przez wnioskodawcę praca wykonywana była na terytorium Polski na rzecz pracodawcy z siedzibą w USA. W związku z tym powinien podlegać polskiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczenia społecznego, a płatnikiem składek w omawianym przypadku winien być pracodawca amerykański, tj. firma (...).

/decyzja z dnia 27 września 2017 roku k. 12 - 12v akt ZUS/

Sąd Okręgowy oddalił wniosek Ł. C. o przypozwanie firmy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej, jako zbędny dla rozpoznania niniejszej sprawy, albowiem , zgodnie z art. 87 § 1. k.p.c - strona, której w razie niekorzystnego dla niej rozstrzygnięcia, przysługiwałoby roszczenie względem osoby trzeciej, albo przeciwko której osoba trzecia mogłaby wystąpić z roszczeniem, może zawiadomić taką osobę o toczącym się procesie i wezwać ją do wzięcia w nim udziału.
§ 2. W tym celu strona wnosi do sądu pismo procesowe wskazujące przyczynę wezwania i stan sprawy. Pismo to doręcza się niezwłocznie osobie trzeciej, która może zgłosić swe przystąpienie do strony jako interwenient uboczny.

W przedmiotowej sprawie: wnioskodawcę i G. F. łączył nie stosunek – ubezpieczeniowy , tylko upoważnienie, wystawione przez Ł. C. dla pracowników G. F., w związku z zawarciem umowy o pracę z firmą (...) oraz umowy o przejęciu obowiązków płatnika składek. Wynika , z tego upoważnienie jednoznacznie, , że (...) sp. z o.o. sp. k. , świadczyła, do czego – zobowiązała się, naliczania wynagrodzenia dla Pana Ł. C. zgodnie z umową o pracę z dnia l0 sierpnia 2016r. , zawartą z pracodawcą wnioskodawcy [ & 1 pkt 2 i 3 umowy k. 1 , k. 2 , oświadczenie z dnia 29.11.2016r. A. W., manager (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej – w aktach ZUS] .

Sąd przeanalizował także , w związku z wniosek Ł. C. , dyspozycję Art. 477 ^{(11 k.p.c)}.

Zgodnie z & 1 -stronami są ubezpieczony, osoba odwołująca się od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, inna osoba, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, organ rentowy, wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności i zainteresowany.

§ 2. - zainteresowanym jest ten, czyje prawa lub obowiązki zależą od rozstrzygnięcia sprawy. Jeżeli zainteresowany nie bierze udziału w sprawie, sąd zawiadomi go o toczącym się postępowaniu. Zainteresowany może przystąpić do sprawy w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia zawiadomienia.

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej – nie posiada, w przedmiotowym stanie faktycznym – waloru – zainteresowanego.

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy , aktach organu rentowego.

Okoliczności stanu faktycznego nie budzą wątpliwości , budzi je, natomiast, sposób interpretacji przepisów prawnych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Skarżący domagał się zwrotu nienależnie opłaconych przez niego składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2017 roku lub uznanie, że należne składki wpłacane były prawidłowo i zobowiązanie ZUS do wypłaty zasiłku chorobowego za okres od 12 października 2016 roku do 15 listopada 2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 listopada 2016 roku.

Przepisy ustawy dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2017 roku, poz. 1778) regulują obszerną problematykę zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania składek, podstaw ich wymiaru, określają tryb i terminy zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych oraz konkretyzują prawa i obowiązki podmiotów tych stosunków ubezpieczeniowych.

Przechodząc do oceny prawnej przedstawionego stany faktycznego, na wstępie rozważań trzeba zaznaczyć, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami.

Z kolei zgodnie z treścią art. 17, 32 oraz art. 46 i 47 ust. 1 cyt. ustawy, płatnicy składek obliczają, rozliczają i przekazują za dany miesiąc do ZUS składki na poszczególne ubezpieczenia.

Natomiast stosownie do art. 24 ust. 6c i ust. 6d cyt. ustawy, po stwierdzeniu, że składki zostały nienależnie opłacone, płatnik składek może złożyć wniosek o ich zwrot . Zaś nienależnie opłacone składki podlegają zwrotowi w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku, o którym mowa w ust. 6c. W przypadku braku płatnika składek lub jego następcy prawnego Zakład zawiadamia ubezpieczonego o kwocie nienależnie opłaconych składek w części sfinansowanej przez ubezpieczonego i na jego wniosek zwraca nienależnie opłacone składki. Przepisy ust. 6c-6e stosuje się odpowiednio (6f).

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami, co do zasady, to płatnikowi składek przysługuje prawo do złożenia wniosku o zwrot nienależnie opłaconych składek i dopiero w przypadku braku płatnika składek lub jego następcy prawnego Zakład zawiadamia ubezpieczonego o kwocie nienależnie opłaconych składek w części sfinansowanej przez ubezpieczonego i na jego wniosek zwraca nienależnie opłacone składki.

Z kolei w myśl art. 6 ust. 1 umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzeczypospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki z dnia 2 kwietnia 2008 roku (Dz. U z 2009 roku, Nr 46, poz. 374) osoba zatrudniona na terytorium jednej ze Stron, w odniesieniu do tego zatrudnienia, podlega przepisom prawa wyłącznie tej Strony.

Oznacza to, że zgodnie z zapisami powyższej umowy Ł. C. powinien podlegać polskiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczenia społecznego, natomiast płatnikiem składek winien być pracodawca amerykański tj. firma (...).

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że płatnikiem składek jest pracodawca wnioskodawcy firma (...), która posiada swoją siedzibę w W. w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Zatem to temu podmiotowi przysługuje uprawnienie o jakim mowa w art. 24 ust.6 c. ww. ustawy. W takiej sytuacji wnioskodawcy nie ma prawo do żądania zwrotu nienależnie opłacanych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP, skoro pracodawca Ł. C. nadal istnieje i nie zachodzą żadne okoliczności, które mogłyby świadczyć o jego likwidacji.

Ponadto - wbrew twierdzeniom wnioskodawcy - nie wynika z akt sprawy, że składki na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP, opłacał z własnego uposażenia. Zgodnie z regulacją zawartą w umowie z dnia 10 sierpnia 2016 roku o przejęciu obowiązków płatnika, środki, niezbędne do uregulowania składek, do których zapłaty zobowiązany jest Pracodawca, wskazane w § 2 ust. 2 Umowy o pracę, będą przekazywane przez Pracodawcę, w terminie wypłaty wynagrodzenia za pracę, na uzgodniony między stronami rachunek bankowy, z którego Pracownik będzie przesyłał je na odpowiednie konta Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (…). Zatem zapis powyższej umowy przeczy tezie regulowania powyższych zobowiązań z własnych środków otrzymywanych od pracodawcy.

Reasumując, ten etap rozważań stwierdzić należy, że w świetle zapisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uprawnionym do złożenia przedmiotowego wniosku jest płatnik składek, a dokładnie - w sytuacji powoda podlegającego polskiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczeń społecznych - pracodawca. Dlatego też to firmie (...) , przysługuje uprawnienie o jakim mowa w art.24 ust.6 c. ww. ustawy.

Konsekwencją nie uwzględnienia żądania zasądzenia zwrotu nienależnie opłaconych składek było brak podstaw do uwzględnienie roszczenia o zasądzenie odsetek ustawowych. W tej sytuacji nie było możliwe analizowanie czy faktycznie i od kiedy odsetki ustawowe wnioskodawcy się należą.

Nie było również możliwe przychylenie się do żądania wnioskodawcy ewentualnego uznania, że należne składki wpłacane były prawidłowo i zobowiązanie ZUS do wypłaty zasiłku chorobowego za okres od 12 października 2016 roku do 15 listopada 2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 listopada 2016 roku.

Znamiennym jest, że sąd odwoławczy rozpoznając sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych bezwzględnie związany jest zakresem decyzji organu rentowego. Oznacza to, że treść decyzji wyznacza zakres i przedmiot rozpoznania sądowego, w którym sąd rozstrzyga o zasadności wniosku w granicach przedmiotu zaskarżonej decyzji. Sąd nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym nie ustala ab initio prawa do świadczeń i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji. Przed sądem wnioskodawca może żądać jedynie korekty stanowiska zajętego przez organ rentowy i wykazywać swoją rację, odnosząc się do przedmiotu sporu objętego zaskarżoną decyzją, natomiast nie może żądać czegoś, o czym organ rentowy nie decydował. Z tego względu odwołanie wnoszone od decyzji organu ubezpieczeń społecznych nie ma charakteru samodzielnego żądania, a jeżeli takie zostanie zgłoszone, sąd nie może go rozpoznać, lecz zobowiązany jest postąpić zgodnie z art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. I tak, w wyroku z dnia 9 września 2010 roku wydanym w sprawie II UK 84/10 (opubl: L.) Sąd Najwyższy wskazał, że przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji, a między stronami spornych; poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć. Oznacza to więc, że spór sądowy w konsekwencji odwołania od decyzji ogranicza się do okoliczności w niej uwzględnionych, ale tylko tych, które są sporne między stronami. A contrario, okoliczności niesporne między stronami, jak i sporne lecz nie uwzględnione w decyzji pozostają poza granicami tego postępowania sądowego. Powyższe wynika wprost z charakteru postępowania sądowego z zakresu ubezpieczeń społecznych, które ma charakter rozpoznawczy i kontrolny. Tym samym, postępowanie bezwzględnie sprowadza się do oceny zasadności rozstrzygnięcia dokonanego przez organ rentowy w zakresie wyznaczonym przez treść zaskarżonej decyzji (tak m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1999 roku, II UZ 51/99 OSNP 2000/15/601; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2011 roku, w sprawie o sygn. akt II UZ 1/11, LEX; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2012 roku, w sprawie o sygn. akt II UK 275/11 LEX oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 stycznia 2013 roku, w sprawie o sygn. akt III AUa 940/12, LEX).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika wprost, iż dotyczyła ona tylko odmowy zwrotu wnioskodawcy nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP. Organ rentowy nie odnosił się do kwestii prawa do zasiłku chorobowego czy też braku podlegania ubezpieczeniu społecznemu w okresie od dnia 10 sierpnia 2016 roku do dnia 9 listopada 2016 roku. Tym samym okoliczności te nie mogły być badane w niniejszym postępowaniu w kontekście prawidłowości zaskarżonej decyzji.

Na marginesie jedynie należy wskazać, że kwestia prawa wnioskodawcy do zasiłku chorobowego za okres od 12 października 2016 roku do 15 listopada 2016 roku była analizowana już przez ZUS, który w dniu 23 lutego 2017 roku wydał decyzje o odmowie prawa do zasiłku chorobowego. W związku z tym nie było możliwe odnoszenie się do powyższej kwestii, co do której została wydana decyzja i którą wnioskodawca miał prawo skarżyć.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy nie był uprawnionych do wychodzenia poza granice zaskarżonej decyzji i „przy okazji” rozpoznawania odwołania od decyzji z dnia 27 września 2017 roku analizować i badać wszelkie żądania wnioskodawcy skierowane przeciwko organowi rentowemu występującemu jako pozwany w niniejszym procesie.

W konsekwencji zaskarżoną decyzją organ rentowy zasadnie odmówił wnioskodawcy zwrotu nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP. W świetle poczynionych ustaleń ZUS nie był zobowiązany do zwrotu składek o jakich mowa w art. 24 ust. 6d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2017 roku, poz. 1778)

Kierując się powyższym, Sąd Okręgowy w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie skarżącego.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy

E.W.