Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 czerwca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 1,3, art. 6 ust. 1 pkt. 4, art. 9 ust. 1a, art. 12 ust. 1, art. 13 ust. 2, art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, stwierdził, że P. P. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) SA podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach 1 grudnia 2001 r do 31 grudnia 2001 r oraz 1 grudnia 2003 r do 31 grudnia 2003 r i podstawy wymiaru składek wynoszą:

- na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy za (...) – 15600 zł, za 12/2003 r- 4300 zł,

- na ubezpieczenie zdrowotne za (...) – 13063,44 zł, za (...) – 3600,82 zł , 82 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że P. P. był zgłoszony w spornym okresie do ubezpieczenia zdrowotnego jako osoba wykonująca umowę zlecenia mając ustalone prawo do emerytury, nie został natomiast, mimo takiego obowiązku, zgłoszony do ubezpieczeń społecznych. /decyzja - w aktach ZUS /.

W dniu 27 lipca 2015 roku płatnik składek (...) SA w Ł. złożyła odwołanie od w/w decyzji, podnosząc, że decyzja została wydana w sytuacji, gdy nastąpiło w całości przedawnienie roszczeń o zapłatę składek objętych zaskarżoną decyzją. Z ostrożności procesowej wniosła o ustalenie przedawnienia obowiązku zapłaty składek przez płatnika składek. Wniosła także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. /odwołanie k. 2-4/.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie z dnia 26 sierpnia 2015 roku wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji. Podniósł, że sporna decyzja nie dotyczy kwestii dochodzenia uregulowania składek, natomiast wniosek o stwierdzenie przedawnienia składek został przekazany do rozpoznania / odpowiedź na odwołanie k. 15/.

Na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 roku pełnomocnik ZUS wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2400 zł /e - protokół rozprawy z dnia 14 stycznia 2016 r 00:11:03/

W piśmie z dnia 5 kwietnia 2016 r ubezpieczony P. P. reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu wniósł o oddalenie odwołania i przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, oświadczając, że koszty nie zostały zapłacone w żadne części. /pismo – k. 37/

Na rozprawie w dniu 30 sierpnia 2016 r pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o nieobciążanie kosztami procesu.

/e – protokół z dnia 30 sierpnia 2016 r 00:03:37/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) SA w Ł. łączyła umowa zlecenie w okresie od 1 do 31 grudnia 2001 r i od 1 grudnia 2003 r do 31 grudnia 2003 r. Z tego tytułu został zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego w grudniu 2013 r, nie został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych od dnia 1 grudnia 2001 r, został złożony za niego raport (...) z uwzględnieniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. W tym okresie nie miał innego tytułu do ubezpieczeń.

/okoliczność bezsporna/

Podstawy wymiaru składek za sporny okres wynoszą:

- na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy za (...) – 15600 zł, za 12/2003 r- 4300 zł,

- na ubezpieczenie zdrowotne za (...) – 13063,44 zł, za (...) – 3600, 82 zł .

/imienne raporty miesięczne – k. 83 -86/

ZUS sporządził z urzędu prawidłowe dokumenty zgłoszeniowe i rozliczeniowe za sporne okresy, uwzględniając podleganie obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.

/okoliczność bezsporna/

P. P. pismem z dnia 27 maja 2015 r wystąpił do ZUS o wydanie decyzji w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym w grudniu 2001 r i grudniu 2003 r oraz o podstawy wymiaru składek.

/wniosek – akta ZUS/

W dniu 27 lipca 2015 r (...) SA w Ł. wniosła o wydanie decyzji stwierdzającej wygaśnięcie obowiązku zapłaty ustalonych zaskarżoną decyzją składek w związku z przedawnieniem obowiązku ich zapłaty.

/kopia wniosku – k. 41/

Sąd Okręgowy zważył , co następuje:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 4, art. 9 ust. 4a ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.Dz. U. 2016/963), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Osoby te mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy.

Zgodnie z art. 13 pkt. 2 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i ust. 3 podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 , ust. 2c, art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U 1997/153 – w brzmieniu w spornym okresie)

do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych. Jeżeli spełnione są przesłanki do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia, z więcej niż jednego tytułu, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie, z zastrzeżeniem ust. 3-7.

W rozpoznawanej sprawie ostatecznie poza sporem pozostawała kwestia zawartej umowy (mimo wcześniejszego żądania płatnika o załączanie umów o dzieło) i podstawy wymiaru składek (w tym zakresie strona nie podnosiła żadnych zarzutów, wnosząc dodatkowo o ustalenie wygaśnięcia obowiązku opłacania składek). Płatnik nie podważył w żaden sposób merytorycznych kwestii zawartych w decyzji (okresu umowy, rodzaju umowy i podstawy wymiaru składek) poprzez podjęcie w tym zakresie inicjatywy dowodowej. Podnosił wyłącznie, iż brak jest możliwości wydania decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym wskazanym w decyzji w tych okresach, co do których upłynął termin przedawnienia należności z tytułu tego ubezpieczenia.

W istocie, zgodnie z treścią art. 24 ust. 4 cytowanej ustawy systemowej należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne. Przepis ten jednak nie odnosi się do przepisów regulujących zasady ustalania podstawy wymiaru składek.

Zgodnie z art. 83 ustawy systemowej organ rentowy wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności:

1) zgłaszania do ubezpieczeń społecznych;

2) przebiegu ubezpieczeń;

3) ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

Prawo do wydania decyzji w zakresie podstawy wymiaru składek nie ulega przedawnieniu, a przedawnieniu ulegają jedynie należności z tytułu składek. /tak wyrok SA w Łodzi z dnia 17 lipca 2013 r, III AUa 1688/12/

Dopuszczalne jest zatem ustalenie w decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podlegania ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia w sytuacji, gdy należności z tytułu składek na te ubezpieczenia uległy przedawnieniu przed wydaniem decyzji. /tak SN w uchwale z dnia 8 czerwca 2016 r, III UZP 8/16, opubl. na stronie www.sn.pl/

W ocenie Sądu wskazać należy, że wydana decyzja nie pozostaje bez wpływu na status ubezpieczonego, który występując o świadczenie będzie mógł legitymować się dodatkowym okresem ubezpieczenia. Przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości okresy składkowe uwzględnia się jako okresy ubezpieczenia (art. 6 ust. 1 pkt 1 u.e.r.f.u.s.), bez względu na to, czy płatnik niebędący ubezpieczonym opłacił należne za niego składki/tak SN w wyroku z dnia 20 kwietnia 2016 r, II UK 194/15, lex nr 2048969/.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł w stosunku do organu rentowego na podstawie art. 98 kpc w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu /Dz.U. 2013/490/ w zw. z § 1 pkt. 3 i § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 r zmieniające powyższe rozporządzenie/Dz.U. 2015/1078/, w stosunku do zainteresowanego dodatkowo na podstawie § 2 ust. 3 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r i art. 122 kpc. Sąd przyjął do ustalenia wysokości wynagrodzenia stawkę minimalną, z uwagi na to, że strony nie sprecyzowały wartości przedmiotu sporu.

Sąd nie znalazł podstaw do nieobciążania wnioskodawcy kosztami procesu na podstawie art. 102 kpc, z uwagi na niewykazanie okoliczności wynikających z tego przepisu, w szczególności okoliczność, iż w istocie obowiązek zapłaty składek uległ przedawnieniu, nie oznacza, co było przedmiotem tego postępowania, że wydana decyzja była bezprzedmiotowa.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy