Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

  Sygn. akt VIII U 2306/16

Decyzją z dnia 19 sierpnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 2 w zw. z art. 11 ust. 2, art. 14 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że P. Z. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej:

- podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia 2010 r do 31 stycznia 2013 r i od 1 marca 2013 r do 30 kwietnia 2016 r,

- nie podlega temu ubezpieczeniu od 1 lutego 2013 r do 28 lutego 2013 r i od dnia 1 maja 2016 r.

W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że ustalono, że w deklaracjach rozliczeniowych pierwszorazowych złożonych za miesiące od stycznia 2010 r do kwietnia 2016 r wnioskodawca deklarował podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe) w ustawowym terminie rozliczania i opłacania składek, natomiast w deklaracjach rozliczeniowych za miesiące od maja 2016 r do lipca 2016 r obliczył i rozliczył składki na ubezpieczenia społeczne bez wykazania składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Stwierdzono, że składki na ubezpieczenia społeczne, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące od stycznia 2010 r do stycznia 2013 r i od marca 2013 r do kwietnia 2016 r zostały opłacone w ustawowym terminie płatności oraz w prawidłowej wysokości, a za miesiąc luty 2013 r zostały opłacone po ustawowym terminie płatności, co spowodowało ustanie w miesiącu lutym 2013 podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Organ rentowy wywiódł, że ustawa nie precyzuje wymogów, jakim powinien odpowiadać wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, a zakład uznaje jako złożenie takiego wniosku również takie zachowanie ubezpieczonego, które stanowi czytelne wyrażenie woli przystąpienia do tego ubezpieczenia. Za taki wniosek, w przypadku braku wcześniej złożonego dokumentu (...), uznaje się fakt terminowego rozliczania i opłacania składek należnych na ubezpieczenie społeczne, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, w takiej sytuacji objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od pierwszego dnia miesiąca, za który składka została opłacona w terminie i w pełnej wysokości.

/decyzja – akta ZUS/

Od powyższej decyzji wnioskodawca złożył odwołanie w dniu 15 września 2015 r w części, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że ubezpieczony w okresie 1 stycznia 2010 do 31 stycznia 2013 r oraz w okresie od 1 marca 2013 r do 30 kwietnia 2016 r nie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, ewentualnie o uchylenie decyzji w tej części i przekazanie sprawy organowi rentowemu do rozpoznania. W uzasadnieniu podniósł, że ze złożonego przez niego druku (...) jednoznacznie wynika, że nie zgłosił siebie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

/odwołanie – k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 10 października 2016 r organ rentowy wniósł o jego oddalenie , argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 4/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym. ( bezsporne)

W dniu 6 stycznia 2010 r wnioskodawca złożył druk (...) , na podstawie którego od dnia 1 stycznia 2010 r zgłosił się do ubezpieczenia emerytalnego, rentowych i wypadkowego. Nie wystąpił z wnioskiem o objęcie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.(bezsporne , druk (...) akta ZUS – k. 2)

Od stycznia 2010 r do kwietnia 2016 r wnioskodawca deklarował podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe) w ustawowym terminie rozliczania i opłacania składek. W deklaracjach rozliczeniowych za miesiące od maja 2016 r do lipca 2016 r obliczył i rozliczył składki na ubezpieczenia społeczne bez wykazania składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.

Składki na ubezpieczenia społeczne, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące od stycznia 2010 r do stycznia 2013 r i od marca 2013 r do kwietnia 2016 r zostały opłacone w ustawowym terminie płatności oraz w prawidłowej wysokości, za miesiąc luty 2013 r zostały opłacone po ustawowym terminie płatności.(bezsporne)

Ubezpieczony nie występował z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie.(bezsporne)

W dniu 30 maja 2016 r ubezpieczony złożył deklaracje rozliczeniowe korygujące za miesiące od stycznia 2010 r do kwietnia 2016 z wykazaniem składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne bez składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.(okoliczność bezsporna)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

  Osoby prowadzące działalność gospodarczą podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie (art.11 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych – (Dz. U. z 2015 r., poz. 121)).

  Zgodnie z dyspozycją art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowym i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia , w którym wniosek został zgłoszony.

Zgodnie z dyspozycją art. 14 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenie (...) chorobowe ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie; w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a .

Objęcie dobrowolnymi ubezpieczenia emerytalnym i rentowymi czy też dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym może nastąpić najwcześniej od dnia złożenia wniosku w tym zakresie Wniosek o objęcie powyższymi ubezpieczeniami składany jest poprzez złożenie w ZUS odpowiednio wypełnionego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych ( (...)).

Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie przewidują możliwości objęcia dobrowolnymi ubezpieczeniami w trybie dorozumianego wniosku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13 lutego 2013 r., III AUa 1390/12; wyrok SN z dnia 8 sierpnia 2001 r., II UKN 518/00).

Za przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia w tym chorobowego, czy też za jego kontynuację (po ustaniu z mocy prawa dobrowolnego tytułu ubezpieczenia) nie może zostać uznane samo opłacanie składek na dobrowolne ubezpieczenie społeczne. Ustawodawca wymaga dla skutecznego objęcia dobrowolnym ubezpieczeniom złożenia przez zainteresowanego stosownego wniosku, i to wniosku wyraźnego, jednoznacznego. Wystarczającym nie zatem opłacanie składek przez zainteresowanego oraz przyjmowanie ich przez organ rentowy./tak SA w Gdańsku z dnia 8 czerwca 2016 r. ,III AUa 148/16 ,LEX nr 2106943/

Z treści przepisu art. 14 ust. 1 w sposób oczywisty wynika, że nie jest możliwe objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym bez wniosku oraz od wcześniejszej daty, niż data, w której wniosek został zgłoszony. W sytuacji, gdy dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego ustało z mocy prawa wskutek niedotrzymania ustawowego terminu zapłaty należnych składek na ten rodzaj ubezpieczenia, ponowne objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym wymaga złożenia w tym zakresie ponownego wniosku przez zainteresowanego. Wykładnia językowa art. 11 ust. 2 oraz art. 14 ust. 1 i 1a wskazuje na konieczność złożenia przez ubezpieczonego odpowiedniego wniosku jako warunku objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Samo opłacanie składek na dobrowolne ubezpieczenie społeczne po ustaniu z mocy prawa dobrowolnego tytułu ubezpieczenia nie powoduje dalszego trwania ochrony ubezpieczeniowej z wygasłego stosunku ubezpieczenia społecznego. Nie można przyjąć dorozumianego oświadczenia zainteresowanego o objęcie go dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, gdyż brak do tego podstaw./tak SA w Łodzi w wyroku z dnia 18 maja 2016 r. ,III AUa 1704/15 ,LEX nr 2071300/.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca nie składał wniosku o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Natomiast organ rentowy przyjął, iż wnioskodawca podlega takiemu ubezpieczeniu z uwagi na opłacanie składek na to ubezpieczenie w terminie. Co więcej, nawet po lutym 2013 r – gdy składka nie została opłacona, organ rentowy nadal przyjmuje od kolejnego miesiąca, w związku z zapłatą kolejnej składki, że wnioskodawca nadal podlega temu ubezpieczeniu, mimo braku wniosku czy wniosku o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie

Mając na względzie cytowane, aktualne orzecznictwo, stanowisko organu rentowego co do tego, że wnioskodawca, mimo braku stosownego wniosku podlega od dnia 1 stycznia 2010 r do 31 stycznia 2013 r i od 1 marca 2013 r do 30 kwietnia 2016 r, jest nieprawidłowe.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku, zmieniając decyzję w zaskarżonej części, ustalając, że P. Z. także w okresie od dnia 1 stycznia 2010 r do 31 stycznia 2013 r i od 1 marca 2013 r do 30 kwietnia 2016 r nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, wobec niezłożenia wniosku w tym zakresie.

z/

odpis wyroku z uzasad nieniem doręczyć peł . ZUS