Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 stycznia 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddział w Ł. stwierdził, że Ł. J. jako prezes zarządu (...) spółki z o.o. ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek w łącznej kwocie 1 454 572,67 zł w tym:

1)  na ubezpieczenie społeczne za okres 12.2017 – 03.2022 r.:



należność główna: 825445,38 zł;



odsetki za zwłokę liczone na 27.01.2023 r.: 243 450,00 zł;



koszty egzekucyjne: 21 706,54 zł;

ogółem: 1 090 601,92 zł

2)  na ubezpieczenie zdrowotne za okres 12.2017 – 03.2022 r.:



należność główna: 207 467,94 zł;



odsetki za zwłokę liczone na 27.01.2023 r.: 60 955,00 zł;



koszty egzekucyjne: 6 771,52 zł;

ogółem: 275 194,46 zł

3)  na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres 12.2017 – 03.2022 r.:



należność główna: 66 069,37 zł;



odsetki za zwłokę liczone na 27.01.2023 r.: 19 614,00 zł;



koszty egzekucyjne: 3 092,92 zł;

ogółem: 88 776,29 zł

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że (...) spółka z o.o. prowadziła działalność na podstawie wpisu do KRS pod numerem (...) i zatrudniała pracowników, a zatem z tego tytułu była zobowiązana do opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jednak nie wywiązała się z tego obowiązku.

Wskazano, że w stosunku do spółki było prowadzone postępowanie egzekucyjne przez Dyrektora Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł., egzekucja okazała się bezskuteczna, nie złożono wniosku o otwarcie likwidacji ani o ogłoszenie upadłości spółki, spółka nie posiada żadnego majątku ruchomego ani nieruchomego, z którego można prowadzić skuteczną egzekucję.

(decyzja – k. 37-38 verte pliku (...) akt ZUS)

Ł. J. odwołała się od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości, zarzucając:



naruszenie prawa materialnego tj. art. 116 § 1 pkt 1 lit. b ustawy Ordynacja podatkowa poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie w sytuacji, gdy organ emerytalno - rentowy nie przeprowadził jakichkolwiek czynności dowodowych i ustaleń okoliczności zbadania czy niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nie nastąpiło bez winy odwołującej się, której w ogóle nie przesłuchano w toku postępowania na żadną okoliczność związaną z pełnieniem funkcji prezesa zarządu spółki, zaś sama decyzja została wydana automatycznie jedynie w oparciu o zestawienie zaległości składkowych oraz ustalenie czasookresu pełnienia przez odwołującą się funkcji prezesa zarządu spółki bez przeprowadzenia jakiegokolwiek dalszego postępowania dowodowego;



naruszenie prawa materialnego tj. art. 116 § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie w sytuacji gdy organ emerytalno– rentowy nie ustalił i nie przyjął od odwołującej się żadnych wyjaśnień dotyczących składników majątku spółki, z których ewentualna egzekucja mogłaby umożliwić zaspokojenie zaległości wobec ZUS;



błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonej decyzji polegający na obarczeniu odwołującej się odpowiedzialnością za zobowiązania spółki wobec ZUS w sytuacji, gdy odwołująca się poza faktem powołania jej na stanowiska prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. nigdy nie wykonywała w spółce żadnych czynności faktycznych i prawnych, a także nie była informowana o żadnych zadłużeniach.

W oparciu o powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i rozstrzygnięcie co do istoty sprawy poprzez przyjęcie, iż nie ponosi odpowiedzialności całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP z uwagi na brak winy w powstaniu tych zaległości oraz brak winy w braku zgłoszenia w stosownym terminie wniosku o upadłość spółki, względnie o uchylenie przedmiotowej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi ją wydającemu oraz o zasądzenie od ZUS na rzecz powódki kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

(odwołanie – k. 3-12 akt VIII U 626/23)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, a także o zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych przy uwzględnieniu wartości przedmiotu sporu. (odpowiedź na odwołanie k. 15-16 VIII U 626/23)

Kolejną decyzją z dnia 21 grudnia 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddział w Ł. zmienił decyzję z dnia 27 stycznia 2023 r. i orzekł, że Ł. J. jako była Prezes Zarządu (...) spółłki z o.o. (NIP: (...)) „firmująca” ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem wraz z M. M. (PESEL: (...)) „firmowanym”, za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek w łącznej kwocie 1 454 572,67 zł w tym:

1)  na ubezpieczenie społeczne za okres 12.2017 – 03.2022 r.:



należność główna: 825445,38 zł;



odsetki za zwłokę liczone na 27.01.2023 r.: 243 450,00 zł;



koszty egzekucyjne: 21 706,54 zł;

ogółem: 1 090 601,92 zł

2)  na ubezpieczenie zdrowotne za okres 12.2017 – 03.2022 r.:



należność główna: 207 467,94 zł;



odsetki za zwłokę liczone na 27.01.2023 r.: 60 955,00 zł;



koszty egzekucyjne: 6 771,52 zł;

ogółem: 275 194,46 zł

3)  na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres 12.2017 – 03.2022 r.:



należność główna: 66 069,37 zł;



odsetki za zwłokę liczone na 27.01.2023 r.: 19 614,00 zł;



koszty egzekucyjne: 3 092,92 zł;

ogółem: 88 776,29 zł

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że mając na uwadze okoliczności ujawnione w toku postępowania odwoławczego przed sądem, organ rentowy uznał, że wnioskodawczyni firmowała jedynie działalność (...) spółki z o.o., faktycznie prowadzoną przez M. M., w związku z czym jej odpowiedzialność za zobowiązania wraz z odpowiedzialnością M. M. winna być oparta na podstawie art. 113 ustawy Ordynacja podatkowa (firmactwo).

(decyzja – k. 18-19 pliku II akt ZUS)

Od powyższej decyzji odwołąla się tylko Ł. J., zarzucając:



naruszenie prawa materialnego tj. art. 113 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez błędne przyjęcie, że Ł. J. wyraziła zgodę na posługiwanie się przez M. M. danymi firmy (...) Sp. z o.o. dla zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej M. M. i ukrycia rzeczywistych jej rozmiarów, tym samym błędne przyjęcie, że Ł. J. ponosi solidarną odpowiedzialność całym swoim majątkiem za te zobowiązania, równocześnie błędne przyjęcie, że wskazane w decyzji zobowiązania są zobowiązaniami (...) Sp. z o.o., podczas gdy ZUS przyznał w treści decyzji, że dotyczą one działalności firmowanego (M. M.) są więc jego zobowiązaniami, a nie zobowiązaniami firmy, której danymi się posługiwał dla prowadzenia własnej działalności, z której wyłącznie i samodzielnie czerpał korzyści,



błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu, że Ł. J. wyraziła zgodę na posługiwanie się przez M. M. danymi firmy (...) Sp. z o.o. dla zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej M. M..

W oparciu o powyższe zarzuty wniosła o zmianę przedmiotowej decyzji i przyjęcie, iż nie ponosi odpowiedzialności całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP, które są zobowiązaniami M. M., który bezprawnie i bez jej zgody posługiwał się danymi (...) spółki z o.o. dla ukrycia własnej działalności gospodarczej i zatajenia rzeczywistych rozmiarów tej działalności, względnie o uchylenie przedmiotowej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi ją wydającemu celem orzeczenia o odpowiedzialności M. M. za zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek związanych z prowadzoną przez niego działalnością, którą ukrywał posługując się bezprawnie danymi firmy (...) Sp. z o.o. oraz o zasądzenie od ZUS na rzecz powódki kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(odwołanie od decyzji nr (...)/ (...) k. 3-5 verte akt VIII U 697/24)

Odpowiadając na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Wniósł nadto o zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych przy uwzględnieniu wartości przedmiotu sporu.

(odpowiedź na odwołanie – k. 15-16 VIII U 626/23)

Postanowieniem z dnia 20 marca 2024 r. tut. Sąd postanowił połączyć sprawę o sygnaturze akt VIII U 697/24 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 626/23 i obie sprawy rozpoznać łącznie pod numerem sprawy o sygnaturze akt VIII U 626/23.

(postanowienie – k. 14 akt VIII U 697/24)

Na ostatniej rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. pełnomocnicy wnioskodawczyni poparli odwołania oraz wnieśli o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołań i zasądzenie kosztów zastępstwa według norm przepisanych z uwzględnieniem wartości sporu. (końcowe stanowiska stron na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):40:59 - 00:49:40 – koperta k. 362)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z o.o. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 28 czerwca 2017 r. Siedzibą spółki jest Ł.. Przedmiotem przeważającej działalności spółki jest transport drogowy towarów. Wysokość kapitału zakładowego spółki wynosi 5000,00 zł. (odpis pełny KRS – k. 2-4 verte pliku (...) akt ZUS)

Pierwszy zarząd spółki był jednoosobowy i stanowiła go Ł. J. (prezes zarządu). Do reprezentacji spółki uprawniony był jedyny członek Zarządu - samodzielnie. (akt notarialny z dnia 13 czerwca 2017 r., Rep. A nr 5625/2017 – k. 99-101 verte akt VIII U 626/23, wykaz członków – k. 104 VIII U 626/23, odpis pełny KRS – k. 2-4 verte pliku (...) akt ZUS)

Skarżąca z zawodu jest (...). W okresie pełnienia funkcji Prezesa Zarządu wskazanej spółki pracowała jako (...) na podstawie umowy o pracę. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Pomiędzy Ł. J. a M. M. istniały relacje rodzinne. Wnioskodawczyni w dniu 27 kwietnia 2018 r. zawarła związek małżeński z synem M. J. S.-M.. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód w dniu 31 marca 2021 r. We wspólnym pożyciu wnioskodawczyni pozostawała z byłym mężem do początku grudnia 2020 r. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Jedynym wspólnikiem (...) spółki z o.o. był J. M., były mąż wnioskodawczyni. (lista wspólników – k. 103 akt VIII U 626/23, oświadczenie dot. jedynego wspólnika – k. 105 akt VIII U 626/23)

Ł. J. zgodziła się zostać prezesem zarządu na prośbę teścia - M. M.. Wskazywał jej, że pierwotnie chciał, żeby to jego syn J. M. objął to stanowisko, ale było to niemożliwie, ponieważ wcześniej syn był karany. Wnioskodawczyni – według ustaleń poczynionych z M. M. - miała figurować jako prezes zarządu jedynie w dokumentach. Wszystkie sprawy związane z prowadzeniem spółki miał załatwiać M. M.. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Skarżąca przez cały okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu nie wiedziała, co dzieje się w spółce. M. M. przekonywał skarżącą, że ma wszystko pod kontrolą i zobowiązał się wszystkim zajmować. Wnioskodawczyni nie miała dostępu do dokumentacji spółki. Nigdy również nie domagała się do niej dostępu, ponieważ ufała teściowi. M. M. poinformował skarżącą, że wszystkie dokumenty finansowe przechowuje księgowa – I. R.. Wnioskodawczyni od początku wiedziała, kto jest księgową spółki, lecz nigdy się z nią nie spotkała. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Skarżąca nie wiedziała, czy spółka posiada konto bankowe. Nie próbowała również uzyskać do niego dostępu. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

(...) spółka z o.o. zatrudniała pracowników – kierowców, którzy byli następnie wynajmowani do pracy w firmie prowadzonej przez M. M.. M. M. zatrudniał tych pracowników do (...) spółki z o.o. bez konsultacji ze skarżącą. Wnioskodawczyni nie miała również kontaktu z tymi pracownikami – polecenia wydawał im M. M., jak również to on wypłacał im wynagrodzenia. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Od początku (...) spółka z o.o. była postrzegana jako spółka outsourcingowa, której pracownicy mieli świadczyć pracę bezpośrednio dla firmy prowadzonej przez M. M.. (zeznania świadka I. R. na rozprawie z dnia 17 października 2023 r. e - protokół (...):12:16 - 00:54:23 – koperta k. 273, zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Ł. J. nie kontaktowała się z księgową prowadzącą sprawy księgowo – kadrowo (...) spółki z o.o., która w zakresie rozliczania tej spółki współpracowała tylko z M. M.. Wszystkie dokumenty związane z prowadzeniem spółki były przekazywane księgowej przez M. M.. To były faktury (m.in. dotyczące zakupu odzieży, szkoleń bhp pracowników) i dane do wyliczeń wynagrodzeń (...) spółki z o.o. Księgowa co miesiąc przekazywała M. M. dane dotyczące wysokości składek i podatków do odprowadzania. M. M. nie przedstawił księgowej pełnomocnictwa od Ł. J. dotyczącego załatwiania spraw z nim, a nie z odwołującą, formalności związanych z podatkami i składkami ZUS. Księgowa współpracowała z M. M. od kilku lat, dlatego zaufała mu, że jest osobą decyzyjną w (...) spółce z o.o. W latach 2022 i 2023 z księgową spółki kontaktował się Urząd Skarbowy w sprawie kontroli w związku z niezłożeniem sprawozdania finansowego spółki. Księgowa przekazała bezpośrednio dokumenty do Urzędu Skarbowego (sprawozdania finansowe nie były składane do Urzędu Skarbowego przez kilka lat). (zeznania świadka I. R. na rozprawie z dnia 17 października 2023 r. e - protokół (...):12:16-00:54:23 – koperta k. 273)

W 2017 r. spółka z.o.o. (...) wystawiała faktury dla firmy prowadzonej przez M. M.. Były one wówczas regulowane. W późniejszym czasie faktury przestały być wystawiane. (zeznania świadka I. R. na rozprawie z dnia 17 października 2023 r. e - protokół (...):12:16-00:54:23 – koperta k. 273)

(...) spółki z o.o. za swoje usługi wystawiała faktury tylko na rzecz M. M., który miał się następnie rozliczać z (...) Sp. z o.o. (zeznania świadka I. R. na rozprawie z dnia 17 października 2023 r. e - protokół (...):12:16-00:54:23 – koperta k. 273)

Od 2018 r. (...) spółka z o.o. nie przynosiła żadnych przychodów. (zeznania świadka I. R. na rozprawie z dnia 17 października 2023 r. e - protokół (...):12:16-00:54:23 – koperta k. 273)

Skarżąca Ł. J. nie nadzorowała M. M. ani go nie kontrolowała. Nie podjęła również żadnych działań aby ustalić, czy należności za pracowników wobec ZUS i Urzędu Skarbowego były odprowadzane. Odwołująca zgodziła się, aby spółka powstała i żeby to M. M. zajął się jej prowadzeniem. Podpisywała różne dokumenty w formie elektronicznej. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25-00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

O tym, że spółka ma zaległości skarżąca dowiedziała się gdy zaczęły przychodzić do niej powiadomienia z Urzędu Skarbowego. Z tytułu zaległości podatkowych otrzymywała grzywny, ale były one częściowo regulowane przez M. M.. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Z dniem 20 kwietnia 2022 r. Ł. J. zrezygnowała z funkcji członka Zarządu spółki i prezesa zarządu (...) spółki z o.o. Jednocześnie w związku z rezygnacją przez nią z funkcji prezesa zarządu wspólnicy spółki podjęli decyzję o powołaniu nowego członka zarządu i jednocześnie Prezesa Zarządu (...) spółki z o.o. w osobie M. M.. (uchwała z dnia 20 kwietnia 2022 r. – k. 16 pliku (...) akt ZUS, rezygnacja – k. 17 pliku I akt ZUS)

Wnioskodawczyni chciała wcześniej zrezygnować w pełnionej funkcji. Przed swoją sprawą rozwodową napisała pismo, w którym zrzekła się funkcji prezesa zarządu, ale pomimo zapewnień M. M. nie zostało ono nigdy wysłane do sądu. Następnie wnioskodawczyni została poproszona o nierezygnowanie ze stanowiska do czasu uregulowania sprawy w Urzędzie Skarbowym (dotyczącej zaległości podatkowych). M. M. zobowiązał się uregulować te należności, w międzyczasie skarżąca stawiała się w Urzędzie Skarbowym i składała zeznania. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25-00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Postanowieniem z dnia 3 października 2022 r. Dyrektor (...) Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Ł. postanowił umorzyć postępowanie egzekucyjne prowadzone na wobec (...) Sp. z o.o. W uzasadnieniu decyzji podkreślono analiza zgromadzonej w sprawie dokumentacji wskazuje, że wyczerpano wszystkie możliwości zaspokojenia należności objętych tytułem wykonawczym wystawionym przez wierzyciela. (postanowienie z dnia 3 października 2022 r. – k. 18-19 pliku (...) akt ZUS)

Spółka nie złożyła wniosku o otwarcie likwidacji oraz o ogłoszenie upadłości spółki. (bezsporne, a nadto odpis pełny KRS – k. 2-4 verte pliku (...) akt ZUS)

Spółka nie posiada żadnego majątku ruchomego ani nieruchomego, z którego można prowadzić skuteczną egzekucję. (bezsporne, a nadto dokumenty w pliku (...) i pliku II akt ZUS)

Pismem z dnia 9 listopada 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. zawiadomił Ł. J. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie przeniesienia na nią odpowiedzialności jako prezesa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP. Doręczenie nastąpiło przez awizo. (zawiadomienie z dnia 9 listopada 2022 r. – k. 21-23 verte pliku (...) akt ZUS)

Pismem z dnia 13 grudnia 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. zawiadomił Ł. J. o zakończeniu postępowania wyjaśniającego prowadzone w sprawie o przeniesienie na w/w odpowiedzialności jako prezesa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP. Pismo zostało doręczone w dniu 16 grudnia 2022 r. (zawiadomienie z dnia 13 grudnia 2022 r. – k. 24-25 pliku (...) akt ZUS)

Dopiero z zawiadomienia o zakończeniu prowadzenia powyższego postępowania skarżąca dowiedziała się, że spółka ma zaległości również wobec ZUS. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

W dniu 10 stycznia 2023 r. Ł. J. zapoznała się z aktami postępowania i istniejącym zadłużeniem na koncie spółki. (protokół z przesłuchania – k. 28 pliku (...) akt ZUS)

W odniesieniu do spółki toczyły się liczne postępowania egzekucyjne, w tym postępowania egzekucyjne prowadzone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł.. (dokumenty zawarte w teczce nadesłanej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł.)

Wobec Ł. M. (obecnie J.) toczyło się postępowanie karne o to, że będąc jako prezes odpowiedzialną za płacenie podatków w imieniu (...) spółce z o.o. w Ł. uporczywie nie wpłacała w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek Urzędu Skarbowego Ł. podatku od towarów i usług za m-ce VIII-XII/2017 r. i I-III/2018 r. na łączną kwotę 63 645,00 z, czym naruszyła przepis art. 103 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. o wykroczenie skarbowe określone w art. 57 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. oraz o to, że będąc jako prezes zarządu odpowiedzialną za płacenie podatków w okresie od 20 września 2017 r. do 22 stycznia 2018 r. działając w krótkich odstępach czasu z wykorzystaniem takiej samej sposobności w imieniu (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. nie wpłacała w terminie do 20 dnia miesiąca następująco po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek Urzędu Skarbowego Ł. pobranych zaliczek na podatek dochodowy od wypłaconych wynagrodzeń prawniczych dokonanych za m-ce VIII-XII/2017 r. w łącznej kwocie 15 841,00 zł, czym naruszyła przepis art. 38 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych., tj. o przestępstwo skarbowego z art. 77 § 2 k.k.s. w zw. z § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s.

Wyrokiem z dnia 5 września 2019 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi, VI Wydział Karny w sprawie o sygn. akt VI K 367/19 uznał oskarżoną Ł. M. w ramach zarzuconego jej pierwszego z w/w czynów za winną tego, że w okresie od 26 września 2017 r. do dnia 26 kwietnia 2018 r. w Ł., jako Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. w Ł. zajmującej się sprawami finansowymi, uporczywie nie wpłacała w terminach określonych ustawą o podatku od towarów i usług za miesiące od sierpnia 2017 r. do marca 2018 r. w łącznej kwocie 63 102,00 zł tj. popełnienia wykroczenia skarbowego wyczerpującego dyspozycję z art. 57 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. i za to na podstawie art. 57 § 1 k.k.s. wymierzył oskarżonej karę grzywny w wysokości 5 000,00 zł oraz uznał oskarżoną w ramach zarzuconego jej drugiego z w/w czynów za winną tego, że w okresie 21 września 2017 r. do dnia 21 stycznia 2018 r. w Ł. działając w krótkich odstępach czasu z wykorzystaniem takiej samej sposobności, jako Prezes Zarządu zajmując się sprawami finansowymi (...) Sp. z o.o. w Ł. będącej płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, nie wpłacała w terminach określonych ustawą zaliczek na poczet podatku od wynagrodzeń wypłaconych pracownikom Spółki pobranych za miesiące od sierpnia 2017 r. do grudnia 2017 r. w łącznej kwocie 15 841,00 zł, tj. popełnienia przestępstwa skarbowego wyczerpującego dyspozycje art. 77 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. i za to na podstawie art. 77 § 2 k.k.s. wymierzył oskarżonej karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 100,00 zł oraz zwolnił oskarżoną od kosztów sądowych i ustalił, że wydatki postępowania ponosi Skarb Państwa.

(dokumenty zawarte w aktach sprawy VI K 367/19)

Wobec Ł. J. toczyło się również postepowanie karne o to, że jako prezes zarządu działając w imieniu płatnika (...) spółki z o.o. w Ł. w okresie od 21 lutego 2018 r. do 21 stycznia 2019 r. w krótkich odstępach czasu, działając z wykorzystaniem takiej samej sposobności nie wpłacała w terminie do 20 dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym pobrano zaliczkę, na rachunek Urzędu Skarbowego Ł. pobranych zaliczek na podatek dochodowy od wypłat dokonanych pracownikom za okres od stycznia 2018 r. do grudnia 2018 r. w łącznej wys. 40 620,00 zł, czym naruszyła art. 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. o czyn z art. 77 § 2 k.k.s. w zw. z art. 77 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s.

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2023 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, V Wydział Karny w sprawie o sygn. V K 1191/22 akt na podstawie art. 17 § 1 k.k.s. udzielił Ł. J. jako sprawcy przestępstwa skarbowego wypełniającego dyspozycję art. 77 § 2 w zw. z § 1 k.k.s. zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, na podstawie art. 18 § 1 pkt 1 k.k.s. orzekł wobec Ł. J. tytułem kary grzywny kwotę 6000,00 zł oraz orzekł od Ł. J. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 301,00 zł tytułem zryczałtowanej równowartości kosztów postępowania.

(dokumenty zawarte w aktach sprawy V K 1191/22)

Ze względu na zadłużenie w Urzędzie Skarbowym wynagrodzenie skarżącej zostało zajęte. (zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 14 maja 2024 r. e-protokół (...):06:25 - 00:37:09 – koperta k. 362 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 27 lipca 2023 r. e-protokół (...):11:34-00:45:17 – koperta k. 53)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w załączonych do akt sprawy aktach ZUS, a także aktach Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. oraz załączonych aktach Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawach o sygn. akt VI K 367/19, oraz V K 1191/22.

Ponadto Sąd oparł się o spontaniczne i szczere zeznania świadka I. R., która była księgową (...) spółki z o.o. w okresie pełnienia przez skarżącą funkcji prezesa jej zarządu, dając im wiarę w całości, albowiem korelowały one z zeznaniami wnioskodawczyni oraz dokumentami, tworząc spójną, logiczną całość.

Podkreślenia także wymaga, że przesłuchany w sprawie świadek to osoba obca dla skarżącej, księgowa spółki, a tym samym mająca bezpośredni wgląd i styczność z dokumentacją spółki. Świadek dysponował więc niezbędnymi wiadomościami dotyczącymi działalności spółki.

Tym samym, zdaniem Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe umożliwiało wydanie merytorycznego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie od decyzji z dnia 21 grudnia 2023 roku podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 116 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy systemowej za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1) nie wykazał, że:

a)  we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

b)  niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;

2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu.

Opisany powyżej przepis art. 116 Ordynacji podatkowej stanowi wyjątek od zasady, że osoba prawna odpowiada za swoje zobowiązania jedynie własnym majątkiem, inne zaś podmioty, w szczególności akcjonariusze (udziałowcy) czy też władze spółki takiej odpowiedzialności nie ponoszą. W tym kontekście przepisy szczególne statuujące tego rodzaju wyjątkową odpowiedzialność winny być wykładane w sposób rygorystycznie ścisły, który nie prowadzi do rozszerzenia odpowiedzialności poza ramy przesłanek ustawowych.

W świetle art. 107 § 1 i 2 pkt. 2 i 4 Ordynacji podatkowej odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości z tytułu składek wynikające z prowadzenia działalności i odsetki za zwłokę oraz koszty egzekucyjne.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy decyzją z dnia 27 stycznia 2023 r., stwierdził, że Ł. J. ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek w łącznej kwocie 1 454 572,67 zł za okres od grudnia 2017 r. do marca 2022 r., kiedy to nieprzerwanie pełniła funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. Ł. J. uznała tę decyzję za niesłuszną i wniosła od niej odwołanie. Zaznaczenia w tym miejscu wymaga, że sam fakt istnienia zaległości z tytułu nieopłaconych składek w spornym okresie nie był sporny, podobnie jak wysokość zaległości.

Jednakże w toku trwania postępowania organ rentowy podzielił prezentowany w postępowaniu odwoławczym przez pełnomocnika skarżącej pogląd, zgodnie z którym należności z tytułu składek wykazane przez (...) spółkę o.o. w rzeczywistości były zobowiązaniami z tytułu indywidualnej działalności gospodarczej prowadzonej przez M. M.. W konsekwencji organ rentowy uznał, że Ł. J. i M. M. powinni odpowiadać solidarnie za zobowiązania tego podmiotu za miesiące od grudnia 2017 r. do marca 2022 r. tj. Ł. J. z tytułu firmanctwa oraz M. M. jako osoba, której działalności gospodarczej zobowiązania w rzeczywistości dotyczą.

Wobec powyższego organ rentowy decyzją dnia 21 grudnia 2023 r. zmienił zaskarżoną przez wnioskodawczynie decyzję z dnia 27 stycznia 2023 r. w ten sposób, że stwierdzono, iż Ł. J. i M. M. odpowiadają solidarnie za zobowiązania z tytułu składek (...) Sp. z. o.o. za miesiące grudzień 2017 r. do marca 2022 r.

W związku z powyższym w tym miejscu wskazania wymaga, iż stosownie do treści art. 477 ¹³ k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zaskarżonego orzeczenia przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd – przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony – powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji lub orzeczenia nie ma wpływu na bieg sprawy.

Zmiana lub wykonanie przez organ rentowy decyzji nie ma wpływu na bieg sprawy przez sądem ubezpieczeń społecznych (art. 477 ¹³ zdanie drugie k.p.c.). Sąd ten zobowiązany jest jednak umorzyć postępowanie w całości lub w części, jeżeli przed rozstrzygnięciem sprawy nastąpi wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony (art. 477 ¹³ zdanie pierwsze k.p.c.). Przyjmuje się, że wskazany przepis stanowi samodzielną podstawę uchylenia lub zmiany decyzji na korzyść odwołującego się, obok przyczyn przewidzianych w art. 83a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (por. postanowienie SN z dnia 14 stycznia 2021 r., (...) 6/21, LEX nr 3105998).

Decyzja uwzględniająca w całości lub w części żądanie stron w rozumieniu art. 477 ¹³ k.p.c., to nie tylko decyzja zmieniająca, lecz każda forma decyzji, byleby z niej w sposób jednoznaczny wynikało, że rozstrzyga o materialnoprawnym stosunku, będącym przedmiotem wcześniejszej decyzji i to zgodnie z żądaniem odwołania (por. postanowienie SA w Lublinie z dnia 27 lutego 2013 r., III AUa 910/12, LEX nr 1282950).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 477 ¹³ k.p.c. postanowił umorzyć postępowanie w zakresie dotyczącym oceny prawidłowości decyzji z dnia 27 stycznia 2023 roku nr (...)/ (...).

W dalszej kolejności należy odnieść się do decyzji organu rentowego z dnia 21 grudnia 2023 roku nr (...)/ (...).

W ocenie Sądu Okręgowego tę decyzję – wbrew twierdzeniom strony skarżącej – należy uznać za prawidłową.

Zdaniem odwołującej - nie ponosi ona odpowiedzialności całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP, ponieważ są to zobowiązania M. M., który bezprawnie i bez zgody Ł. J. posługiwał się danymi (...) spółki z o.o. dla ukrycia własnej działalności gospodarczej i zatajenia rzeczywistych rozmiarów tej działalności. Z twierdzeniem tym nie sposób się zgodzić.

W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, że w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji wnioskodawczyni była prezesem zarządu (...) spółki z o.o. i zgodziła się, aby M. M. prowadził działalność gospodarczą po szyldem omawianej spółki.

Ustalenia Sądu dokonane w sprawie wykazują, że w spornym okresie ubezpieczona nie tylko nie interesowała się funkcjonowaniem spółki, ale także nie posiadała o niej nawet podstawowej wiedzy, nie wiedziała czy spółka posiada konto bankowe, ilu pracowników zatrudnia, jakie obowiązki mają zatrudnieni pracownicy, czy i z jakiego rachunku bankowego mają wypłacane wynagrodzenia, jaka jest kondycja finansowa spółki itp. Co więcej, skarżąca pomimo uzyskania pierwszych informacji o zadłużeniach spółki (zaległościach podatkowych w Urzędzie Skarbowym) w dalszym ciągu oficjalnie pełniła funkcję prezesa zarządu w tym podmiocie, jednocześnie nie próbując nawet pozyskać wiedzy o konkretnych zadłużeniach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Skarżąca w całości powierzyła prowadzenie działalności gospodarczej M. M., nie kontrolując go w żaden sposób ani nie interesując się kondycją spółki.

Nadto, podkreślenia wymaga, że dla przedmiotowej sprawy nie ma znaczenia fakt, że Ł. J. próbowała kilkukrotnie zrezygnować z funkcji prezesa zarządu. Należy mieć bowiem na względzie, że skarżąca pełniąc swoje obowiązki w oparciu o przepisy prawa, powinna swoje działania podejmować z zachowaniem szczególnej staranności, oczekiwanej od osób pełniących funkcje organów osób prawnych prowadzących działalność gospodarczą.

W takiej sytuacji złożenie przez członka zarządu w sposób nieformalny rezygnacji z pełnionej funkcji, nieuwzględniający przyjętych w tym względzie zasad, powoduje, że pozostaje on nadal w kręgu podmiotów odpowiedzialnych finansowo za zaległości podatkowe spółki (tak: wyrok: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. z 26 stycznie 2018 r., (...) SA/Kr 960/17, LEX nr 2448950).

Wskazania również wymaga, że Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko organu rentowego, zgodnie z którym w przedmiotowej sprawie doszło do zjawiska firmanctwa. Zgodnie z art. 113 Ordynacji podatkowej firmanctwo zachodzi wówczas, gdy podatnik, za zgodą innej osoby, w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługuje się lub posługiwał się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą tej osoby. W układzie tym osobą prowadzącą realną działalność gospodarczą jest firmowany. Firmujący służy mu do zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej lub jej rozmiarów (por. wyrok NSA z 13.01.2022 r., (...), LEX nr 3319864).

Przyczyną wystąpienia tego zjawiska w rozpoznawanej sprawie było obciążenie wszelkimi należnościami publicznymi w postaci podatków czy składek (...) Sp. z o.o. i brak zaległości z tego tytułu po stronie prowadzonej działalności gospodarczej przez M. M.. Rzeczywiście to M. M. w (...) Sp. z o.o. zatrudniał pracowników tylko po to, żeby świadczyli pracę bezpośrednio dla firmy, którą prowadził, a tym samym mógł uniknąć ponoszenia kosztów związanych z prowadzeniem przez niego działalności gospodarczej.

Nie można jednak tracić z pola widzenia, że członkowi zarządu powinien być znany na bieżąco stan finansów spółki, sposób jej funkcjonowania, charakter zawieranych transakcji, powinien pozyskać także wiedzę o jej kontrahentach. Powoływanie się na brak wiedzy o nieprawidłowościach: firmanctwie i wystawianiu pustych faktur nie oznacza wyłączenia odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania podatkowe spółki (por. wyrok NSA z 17.02.2015 r., I (...), LEX nr 1770400).

Nieznajomość stanu finansów spółki nie stanowi okoliczności uzasadniającej zwolnienie członka zarządu z odpowiedzialności na podstawie art. 116 o.p. Znajomość powyższych faktów jest obowiązkiem członka zarządu, nawet jeśli zagadnienia te nie pozostają w jego bezpośredniej gestii czy kompetencji. Obowiązek posiadania elementarnej wiedzy o najważniejszych sprawach spółki, do których z całą pewnością należy jej kondycja finansowa, stan zadłużenia i trudności płatnicze wynika bowiem z ustanowionego w art. 208 § 2 k.s.h. prawa i obowiązku prowadzenia spraw spółki przez każdego członka zarządu. Bierna postawa członka zarządu w powyższym zakresie nie tylko nie pozwala na uwolnienie się przez niego od odpowiedzialności za zobowiązania składkowe spółki, ale przeciwnie - uniemożliwia mu wykazanie jednej z przesłanek uwalniających od odpowiedzialności przewidzianych w art. 116 o.p. (por. wyrok SA w Krakowie z 10.03.2015 r., III AUa 1516/14, LEX nr 1667580).

W tym miejscu raz jeszcze podkreślenia wymaga, że członek zarządu ponosi odpowiedzialność za sam fakt pełnienia, nie zaś wykonywania funkcji członka zarządu, co oznacza, że będąc członkiem odpowiada nawet wówczas, gdy nie uczestniczył w podejmowaniu decyzji, w tym w prowadzeniu spraw finansowych, jeśli mógł i powinien uczestniczyć w tym zakresie .

Do orzeczenia o odpowiedzialności członka zarządu Spółki za zobowiązania składkowe organ rentowy jest obowiązany wykazać jedynie okoliczność pełnienia obowiązków członka zarządu w czasie powstania zobowiązania składkowego, które przerodziło się w zaległość składkową spółki/stowarzyszenia oraz bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce/stowarzyszeniu, bowiem ciężar wykazania którejkolwiek okoliczności uwalniającej odpowiedzialność, spoczywa na członku zarządu (tak: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 6 marca 2003 roku, SA (...)/03, POP (...)).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy organ rentowy wystawił tytuły egzekucyjne i prowadził egzekucję należnych mu świadczeń racjonalnie, kierując ją do tych znanych mu składników majątku spółki, które mogły przynieść mu zaspokojenie – a przy tym uruchomił wszystkie przysługujące mu środki, aby zaspokoić się z istniejącego majątku dłużnika.

Należy mieć bowiem na względzie, że bezskuteczność egzekucji może być stwierdzona na podstawie każdego prawnie dopuszczalnego dowodu, a nie tylko na podstawie postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego. Bezskuteczność egzekucji w rozumieniu art. 116 § 1 o.p. oznacza, że w wyniku wszczęcia i przeprowadzenia przez organ egzekucyjny egzekucji skierowanej do majątku podmiotu nie doszło do przymusowego zaspokojenia wierzyciela. Bezskuteczność tę stwierdza się na podstawie okoliczności wynikających z czynności przeprowadzonych w postępowaniu egzekucyjnym. Wystarczy, że organ na podstawie zebranych dowodów wykaże, że kontynuowanie egzekucji nie może przynieść żadnych pozytywnych rezultatów (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. z dnia 31 stycznia 2018 r. (...) SA/Kr 773/17, LEX nr 2480287 ).

W ocenie Sądu Okręgowego organ rentowy przesłankę bezskuteczności egzekucji niewątpliwie wykazał.

W toku przedmiotowego postępowania bezspornym był również fakt, że wnioskodawczyni nie złożyła w badanym okresie wniosku o upadłość (...) spółki z o.o. ani też w tym czasie nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne ani nie zatwierdzono układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

Należy podkreślić, że profesjonalizm wymagany od członków zarządu spółki kapitałowej, a także wynikająca z niego podwyższona staranność (art. 355 § 2 k.c.), pozwala na przyjęcie, że każdy członek zarządu obowiązany jest kontrolować sytuację w spółce przynajmniej z taką uwagą, która pozawala na zorientowanie się, iż jest ona niewypłacalna i że należy wystąpić z wnioskiem o ogłoszenie upadłości (zob. wyrok SN z 6.12.2010 r., II UK 136/10).

O przesłance „braku winy” w sytuacji niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, można mówić jedynie wtedy, gdy członek zarządu spółki, przy zachowaniu wszelkiej należytej staranności podczas prowadzenia jej spraw, wniosku takiego nie złożył z przyczyn od niego niezależnych. Dla wykazania tej przesłanki egzoneracyjnej uwalniającej członka zarządu od odpowiedzialności za zobowiązania spółki nie wystarczy subiektywne poczucie braku winy w niezgłoszeniu wniosku o upadłość (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8.03.2022 r., (...)).

Nieznajomość faktycznego stanu finansów spółki lub jego błędna subiektywna ocena, która jest nieadekwatna do rzeczywistego stanu rzeczy, nie stanowi okoliczności uzasadniającej zwolnienie członka zarządu z odpowiedzialności na podstawie art. 116 § 1 pkt 1b Ordynacji podatkowej. Znajomość powyższych faktów jest obowiązkiem członka zarządu i to nawet wówczas, gdy zagadnienia te nie pozostają w jego bezpośredniej gestii, czy kompetencji. Obowiązek posiadania elementarnej wiedzy o najważniejszych sprawach spółki, do których z całą pewnością należy jej kondycja finansowa, stan zadłużenia i trudności płatnicze wynika bowiem z ustanowionego w art. 208 § 2 k.s.h. prawa i obowiązku prowadzenia spraw spółki przez każdego członka zarządu. Bierna postawa członka zarządu w powyższym zakresie nie tylko nie pozwala na uwolnienie się przez niego od odpowiedzialności za zobowiązania składkowe spółki, ale przeciwnie - uniemożliwia mu wykazanie jednej z przesłanek uwalniających od odpowiedzialności przewidzianych w art. 116 O.p. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 10.03.2015 r., III AUa 1516/14).

Przypomnieć należy również, że pełnienie funkcji prezesa zarządu jest dobrowolne i z funkcji tej można zrezygnować w każdym czasie natomiast, gdy dana osoba pełni tę funkcję - powinna zdawać sobie sprawę z tego, że przypisany jest jej zwiększony zakres odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności za skutki działań kierowanej spółki. Działania prezesa zarządu spółki kapitałowej ocenia się według podwyższonej staranności oczekiwanej od osoby pełniącej funkcję organu osoby prawnej prowadzącej działalność gospodarczą, uwzględniającej pewne ryzyko gospodarcze związane z prowadzeniem tej działalności. Poza tym, trzeba pamiętać, że taka podwyższona staranność w prowadzeniu spraw spółki i kontroli jej sytuacji finansowej, pozwalającej na zorientowanie się w odpowiednim momencie, że jest ona niewypłacalna i że należy wystąpić z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, czy wnioskiem o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego dotyczy każdej osoby, która decyduje się pełnić takie funkcje.

W okresie, kiedy wnioskodawczyni zajmowała rzeczone stanowisko, winna dysponować wiedzą o wszystkich sferach działalności spółki – analizować sprawozdania, bilanse, stany kont i podejmować adekwatne do sytuacji czynności. W toku całego postepowania odwołująca się natomiast wielokrotnie podnosiła, że zgodziła się na realizowanie zadań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez M. M.. Skarżąca pomimo pełnionej funkcji nie tylko nie brała czynnego udziału w prowadzeniu spółki, ale także nie interesowała się działaniami podejmowanymi przez M. M. – pozostawiając mu całkowitą swobodę, nie kontrolując go ani nie nadzorując.

Reasumując słuszne jest stanowisko organu rentowego wyrażone w decyzji z dnia 21 grudnia 2023 roku.

Biorąc powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie od decyzji z dnia 21 grudnia 2023 roku.

W pozostałym zakresie postępowanie podlegało umorzeniu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasądzając od Ł. J. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w Ł. kwotę 10. 800 złotych – stosownie do treści § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1935) – przy uwzględnieniu wartości przedmiotu sporu. Stosownie do dyspozycji art. 98 §1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzono odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

SSO Paulina Kuźma