Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Powodowie Z. B. i E. B. (1) pozwem z dnia 5 lipca 2018 skierowanym przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. wnieśli o zasądzenie na:

1.  na rzecz Z. B. kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci osoby najbliższej – syna, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty,

2.  na rzecz E. B. (1) kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci osoby najbliższej – syna, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty, kwoty 5.349 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów pogrzebu

oraz zasądzenia od pozwanego odrębnie na rzecz każdego z powodów zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powodowie podali, że na skutek wypadku drogowego z dnia 26 lutego 2017 r. śmierć poniósł K. B. (1) – syn powodów. Wskutek tego zdarzenia powodowie doznali olbrzymiego wstrząsu psychicznego, utracili bowiem bliską im osobę. Nagła i przedwczesna śmierć syna stanowi dla powodów wydarzenie traumatyczne, a utrata najbliższej osoby wprowadziła w ich życie pustkę i niepewność o przyszłość.

(pozew – k. 3-17)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, a także o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, że kwestionuje powództwo zarówno co do zasady, jak i wysokości. Wskazał, że nie ma podstaw do przyjęcia zasady odpowiedzialności, albowiem ze sprawy karnej prowadzonej w przedmiocie w/w wypadku wynika, że to poszkodowany był wyłącznym sprawcą wypadku. Jednocześnie, z ostrożności procesowej, pozwany podniósł zarzut przyczynienia się K. B. (2) do powstania szkody w wysokości 90% oraz zakwestionował wysokość dochodzonych roszczeń. W ocenie pozwanego powodowie nie udowodnili aby doznali krzywdy w wymiarze wskazanej w pozwie. Jednocześnie według pozwanego koszty pogrzebu zostały przez powodów znacząco zawyżone. Co więcej w ocenie pozwanego dochodzone koszty pogrzebu mogły zostać zrekompensowane w ramach zasiłku pogrzebowego.

(odpowiedź na pozew k. 86-88)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 lutego 2017 r., około godziny 18:30 na ul. (...) w miejscowości D. doszło do wypadku komunikacyjnego. Z. K., kierujący samochodem marki M. (...), jadąc z kierunku Ł. w stronę autostrady, potrącił na przejściu dla pieszych M. K. (1) oraz syna powodów K. B. (1). Po wypadku pokrzywdzony K. B. (1) został przetransportowany do Wojewódzkiego Szpitala (...)-Curie w Z. na Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii. Na skutek poniesionych wielonarządowych urazów K. B. (1) zmarł w w/w placówce w dniu 7 marca 2017 r.

W chwili wypadku kierującym pojazdem Z. K. był trzeźwy. Piesi byli w stanie nietrzeźwości, M. K. (1) miała 2,45‰ alkoholu etylowego we krwi, K. B. (1) zaś miał 2,6‰ alkoholu etylowego we krwi. Piesi byli ubrani w ciemną odzież, nie posiadali elementów odblaskowych. Miejsce zdarzenia leżało w obszarze niezabudowanym, dozwolona prędkość na skrzyżowaniu wynosiła 70 km/h. W rejonie przejścia dla pieszych była działająca lampa uliczna. W momencie wypadku występowały opady deszczu, wiał słaby wiatr, nie było mgły.

(okoliczności bezsporne)

Zakres ujawnionych na miejscu zdarzenia śladów nie dał odstaw do kategorycznego określenia prędkości poruszania się pieszych na jezdni oraz prędkości samochodu. Jednocześnie nie było przesłanek do zweryfikowania, czy piesi, będący pod wpływem alkoholu, w momencie zdarzenia poruszali się w obrębie oznakowanego przejścia dla pieszych, czy też byli za tym przejściem.

Uznając, że piesi byli w obrębie oznakowanego przejścia i poruszali się wolnym chodem, kierujący pojazdem miałby możliwość uniknięcia potrącenia pieszych przez wykonanie skutecznego manewru hamowania. Błąd kierującego pojazdem (spóźniona reakcja na zagrożenie), pozostawałaby w związku przyczynowym z wypadkiem. Jednakże bezzasadnie wolny chód pieszych i nie reagowanie na zagrożenie wynikające ze zbliżania się w ich kierunku samochodu, stanowiłoby o nieprawidłowym sposobie poruszania się pieszych na jezdni i również pozostawałoby w związku przyczynowym z wypadkiem.

Dla wersji poruszania się pieszych w obrębie oznakowanego przejścia dla pieszych zwykłym chodem piesi wkroczyliby na jezdnię w bliskiej odległości od zbliżającego się samochodu, czym stworzyliby sytuację zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i ich zachowanie pozostawałoby w związku przyczynowym z wypadkiem. Kierujący pojazdem nie miałby możliwości wykonania skutecznego manewru hamowania przed pieszymi. Spóźniona reakcja na zagrożenie i ewentualne przekroczenie prędkości dopuszczalnej, mogłoby jedynie pozostawać w związku skutkowym z wypadkiem.

Przy wersji z przekroczeniem jezdni przez pieszych poza oznakowanym przejściem, ich nieprawidłowe zachowanie pozostawałoby w bezpośrednim związku przyczynowym z wypadkiem.

W każdym z powyższych wariantów piesi nie poruszali się w strefie całkowitej ciemności, piesi byli objęci plamą światła z latarni ulicznej.

(opinia biegłego ds. badania przyczyn wypadków drogowych k. 203-217, opinia uzupełniająca k. 227-230, opinia uzupełniająca k. 244-248)

W sprawie w/w wypadku komunikacyjnego było prowadzone przez Prokuraturę Rejonową w Zgierzu śledztwo, sygn. akt PR 2 Ds. 331.2017, o czyn z art. 177 § 1 i 2 k.k., które w dniu 10 października 2017 r. zostało umorzone z uwagi na brak dostatecznych dowodów uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. W uzasadnieniu postanowienia o umorzeniu śledztwa wskazano, że kierujący samochodem nie mógł unikną wypadku i jego zachowanie nie pozostawało w związku przyczynowym z wypadkiem. Podniesiono, że postępowanie zostało umorzone, gdyż przyczyną wypadku było niewłaściwe zachowanie samych pokrzywdzonych, którzy weszli na przejście dla pieszych pomimo, tego iż nadjeżdżał samochód.

(postanowienie k. 22-24)

W momencie zdarzenia pojazd marki M. (...) posiadał ważne ubezpieczenie OC w Towarzystwie (...) S.A.

(okoliczność bezsporna)

W związku ze śmiercią K. B. (1) powodowie ponieśli koszty pogrzebu, na które składały się: opłata za pogrzeb – 1.200 zł, opłata za plac – 600 zł, kremacja – 600 zł, koszt trumny, urny, tabliczki, przewozu, włożenia i oprawy muzycznej – 2.150 zł, koszt zakupu ubrań – łącznie 529 zł, ksero w szpitalu – 120 zł.

(akta szkody k. 91)

Pismami z dnia 14 maja 2018 r. powodowie zgłosili do pozwanego roszczenia o wypłatę:

⚫

na rzecz E. B. (1) kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwoty 5.205 zł tytułem odszkodowania za leczenie i pogrzeb, kwoty 264 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty zakupu odzieży żałobnej oraz kwoty 100.000 tytułem odszkodowania za utracone dochody i pogorszenie sytuacji życiowej,

⚫

na rzecz Z. B. kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwoty 405 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty zakupu odzieży żałobnej oraz kwoty 100.000 tytułem odszkodowania za utracone dochody i pogorszenie sytuacji życiowej.

Strona pozwana, pismami z dnia 7 czerwca 2018 r., odmówiła wypłaty świadczeń na rzecz powodów, kwestionując odpowiedzialność kierującego pojazdem za zdarzenie.

(akta szkody k. 91)

Powódka E. B. (1) w chwili zdarzenia miała 53 lata. Powódka była matką zmarłego.

Powód Z. B. w chwili zdarzenia miał 59 lat. Powód był ojcem zmarłego.

K. B. (1) zamieszkiwał wraz z rodzicami oraz młodszą siostrą A.. Miał również trójkę dalszego rodzeństwa, które wyprowadziło się od rodziców i pozakładało własne rodziny. Spotykał się z M. K. (1), chciał z nią założyć rodzinę. K. B. (1) pracował dorywczo, szkolił się, pomagał rodzicom finansowo i przy pracach domowych.

Po śmierci syna powodowie zamknęli się w sobie, rzadziej się uśmiechają, są ciągle przygnębieni, chodzą smutni i osowiali, nie cieszy ich widok wnuków. Często chodzą na grób zmarłego. Pozostałe dzieci powodów, po śmierci K. B. (1), otoczyło powodów opieką, starają się by nie byli sami w domu. Powodowie nie poszli na terapię psychologiczną, nie leczyli się u psychiatry. Po śmierci K. B. (1) z domu rodzinnego wyprowadziła się także jego młodsza siostra A., nie mogąc znieść panującej tam atmosfery i poczucia straty brata.

(świadectwo pracy k. 55, certyfikaty, zaświadczenia, dyplom k. 56-61, zeznania świadka E. B. k. 199 nagranie 00:05:09-00:15:51, zeznania świadka M. S. k. 200 nagranie 0:25:55-00:36:53, zeznania świadka M. S. k. 200 nagranie 00:36:53-00:41:28, zeznania powódki k. 264 nagranie 00:07:46-00:24:44, zeznania powoda k. 264-265 nagranie 00:24:44-00:26:40)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów w postaci dokumentów złożonych do akt niniejszej sprawy, opinii biegłego oraz zeznań świadków i zeznań powodów, uznając, że dowody te tworzą one spójną, logiczną całość.

Jednocześnie Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych. W ocenie Sądu okoliczności, na które odpowiedzi udzielić miał w/w biegły zostały w sposób całkowity i wystarczający wyjaśnione w opinii głównej oraz opiniach uzupełniających wydanych przez biegłego M. K. (2). Zdaniem Sądu dopuszczenie w/w dowodu prowadziłoby jedynie do przewlekłości niniejszego postępowania.

Sąd oddalił także wniosek o przesłuchanie świadka Z. K., bowiem dopuszczenie tego dowodu zdaniem Sądu było zbędne i prowadziłoby jedynie do zbędnego przedłużenia procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo częściowo okazało się zasadne, zasługując w tym zakresie na uwzględnienie. W pozostałej części powództwo jako niezasadne zostało oddalone.

Na gruncie niniejszej sprawy, w pierwszej kolejności, konieczne było odniesienie się do zasady odpowiedzialności strony pozwanej, która była przez nią kwestionowana. Wynika ona z przejęcia przez stronę pozwaną ciężaru odpowiedzialności za skutki cywilnoprawne wypadku komunikacyjnego w związku z zawartą umową ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego oraz przepisów art. 822 k.c. oraz art. 34 i 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Podstawą odpowiedzialności Z. K., kierującego samochodem marki M. (...), za którego odpowiedzialność ponosi pozwane Towarzystwo, w związku z udzieloną ochroną ubezpieczeniową jest art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 k.c. W oparciu o te przepisy samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego pojazdu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Istota zasady ryzyka sprowadza się do nałożenia na dłużnika odpowiedzialności odszkodowawczej niezależnej od istnienia po jego stronie winy i bezprawności, co oznacza, że dowód braku winy (ekskulpacja) nie zwalnia go z odpowiedzialności. Równocześnie drugą cechą odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, jest jej wyłączenie w ustawowo wymienionych przypadkach, określanych mianem okoliczności egzoneracyjnych. Ocena, że w sytuacji faktycznej danej sprawy ma miejsce jedna z przyczyn egzoneracyjnych wyłącza także odpowiedzialność za wyrównanie tego uszczerbku po stronie poszkodowanego przez zakład ubezpieczeń posiadacza pojazdu, ten bowiem odpowiada jedynie w przypadku odpowiedzialności za następstwa zdarzenia szkodzącego samego ubezpieczonego i tylko w granicach tej odpowiedzialności, dodatkowo kształtowanych warunkami opisanymi w umowie ubezpieczenia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt I ACa 1181/15, Legalis 1428461 , wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 marca 2015 r., sygn. akt I ACA 62/15, Legalis 1249540).

Zdaniem Sądu na gruncie niniejszej sprawy nie wystąpiły jakiekolwiek okoliczności egzoneracyjne. Jednocześnie uznać należy, że umorzenie śledztwa, prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Zgierzu pod sygn. akt PR 2 Ds. 331.2017, nie może stanowić podstawy do przyjęcia, że strona pozwana nie ponosi odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 26 lutego 2017 r.

Jak bowiem stanowi art. 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Sąd w postępowaniu cywilnym jest związany wyłącznie orzeczeniem spełniającym kumulatywnie wszystkie przesłanki wymienione we wskazanym przepisie, a zatem: 1) wyrokiem, 2) prawomocnym, 3) skazującym, 4) wydanym w postępowaniu karnym. Tym samym postanowienie Prokuratury z dnia 15 grudnia 2015 r. o umorzeniu śledztwa o popełnienie przestępstwa z art. 177 k.k. w żadnej mierze nie może wiązać sądu w niniejszej sprawie, a tym samym wywoływać jakiegokolwiek wpływu na ocenę odpowiedzialności strony pozwanej.

Z uwagi na powyższe Sąd uznał, że zostały spełnione wszelkie przesłanki odpowiedzialności, przewidziane w treści art. 436 § 1 k.c. tj. wystąpienie szkody i istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy ruchem pojazdu, a szkodą. Nie ulega bowiem wątpliwości, że na skutek wypadku z dnia 26 lutego 2017 r. poniósł śmierć syn powodów – K. B. (1).

Podstawą materialnoprawną roszczeń powodów jest art. 446 § 4 k.c. Przepis ten stanowi, że jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie to ma zrekompensować cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci osoby najbliższej. Określając wysokość tego zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej przez poszkodowanego krzywdy, a więc przede wszystkim wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rolę w rodzinie pełnioną przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej (np. nerwicy, depresji), stopień w jakim pokrzywdzony będzie umiał znaleźć się w nowej rzeczywistości i ją zaakceptować, wiek pokrzywdzonego (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2011 roku, sygn. akt III CSK 279/10, z dnia 10 maja 2012 roku, sygn. akt IV CSK 416/11).

Należy przy tym pamiętać, że zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 KC powinno mieć przede wszystkim kompensacyjny charakter. Nie może zatem stanowić zapłaty symbolicznej, ale musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość tego zadośćuczynienia nie może jednak być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001 roku, sygn. akt III CKN 427/00). Przesłanka przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa nie może jednak pozbawić tego zadośćuczynienia funkcji kompensacyjnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2006 roku, OSN z 2006 roku, z. 10, poz. 175).

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, że powodowie ze swoim synem żyli w zgodnej i kochającej relacji. K. B. (1) mieszkał wraz z rodzicami, utrzymywał z nimi żywe relacje, spędzał z nimi czas, pomagał także finansowo oraz przy pracach na terenie domu. Stanowił dla nich ogromne wsparcie i pomoc. Zmarły wraz z powodami snuli plany na przyszłość, zamierzali dalej mieszkać razem.

Bezsprzecznym też jest fakt, że przedwczesna i niespodziewana śmierć syna stanowiła dla powodów wydarzenie głęboko traumatyczne. Po śmierci syna powodowie nie są w stanie wrócić do normalności. W dalszym ciągu odczuwają głęboki smutek, pustkę i żal po stracie syna, nie mogą się pogodzić z jego śmiercią.

Jednocześnie Sąd, dokonując oceny wysokości należnego powodom zadośćuczynienia, miał na uwadze okoliczności przedmiotowego wypadku. Jak wynika z opinii biegłego ds. rekonstrukcji wypadków drogowych K. B. (1) niezależnie od przyjętego prawdopodobnego wariantu przebiegu zdarzenia poruszał się w sposób nieprawidłowy i jego zachowanie pozostawało w związku przyczynowym ze szkodą. Co więcej zmarły w chwili wypadku znajdował się pod wpływem alkoholu i był ubrany w ciemne rzeczy bez jakichkolwiek elementów odblaskowych. Tym samym, zasadnym w ocenie Sądu jest przyjęcie, że zmarły przyczynił się do powstania szkody w 30%. Drugą okolicznością wziętą przez Sąd pod uwagę jest fakt, że zmarły K. B. (1) nie był jedynym dzieckiem powodów, posiadał czwórkę rodzeństwa. Powodowie więc nie pozostali sami ze swoją stratą i bólem po śmierci syna. Po przedmiotowym wypadku zostali otoczeni pomocą i wsparciem pozostałych dzieci oraz ich rodzin, które trwają do chwili obecnej.

W każdej sprawie o zadośćuczynienie uwzględnienia wymaga również okoliczność, że wysokość zadośćuczynienia powinna być z jednej strony odczuwalna dla strony powodowej, ale z drugiej strony nie może prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia. Z uwagi więc na fakt, że suma zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa na datę zdarzenia (w niniejszej sprawie był to rok 2017) oraz uwzględniając wszystkie wskazane i rozważone powyżej okoliczności, Sąd Okręgowy uznał, mając na uwadze stopień przyczynienia się poszkodowanego, że odpowiednią sumą tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną przez powodów na skutek śmierci syna, w szczególności z uwagi na silną więź łączącą powodów z K. B. (1) i okoliczność, że jego śmierć stanowiła dla nich traumatyczne zdarzenie, jeszcze bardziej nasilone ze względu na nagłość wypadku i przedwczesność tej śmierci, będzie kwota po 56.000 zł dla każdego z powodów.

Zdaniem Sądu Okręgowego powyższa kwota powinna być dla powodów wartością odczuwalną, pozwalającą na przezwyciężenie pozostałych ujemnych przeżyć psychicznych przy jednoczesnym zachowaniu jej w rozsądnych granicach i nie podważającej kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia. W pozostałym zakresie żądanie powodów w tym zakresie należało oddalić.

Sąd w pełni zaakceptował żądanie odsetkowe powodów tj. zasądzenie zadośćuczynienia od dnia 8 czerwca 2018 r., przyjmując jako zasadę, zadośćuczynienie za krzywdę stają się wymagalne po wezwaniu ubezpieczyciela przez poszkodowanego (pokrzywdzonego) do spełnienia świadczenia odszkodowawczego (art. 455 k.c.). Od tej zatem chwili biegnie termin wymagalności odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.). Wobec powyższego, Sąd zasądził kwotę zadośćuczynienia i odsetki ustawowe, przyjmując termin wymagalności tego świadczenia na dzień 8 czerwca 2018 r. tj. następny dzień po dniu, w którym pozwane Towarzystwo wydało merytoryczną decyzję w sprawie zgłoszonej szkody.

Ponadto Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki E. B. (1) kwotę 3.744,30 złotych tytułem zwrotu kosztów pogrzebu. Stosownie do art. 446 § 1 k.c. jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł. Krąg uprawnionych jest ograniczony do osób, które faktycznie poniosły te koszty, natomiast nie ma znaczenia, czy należą one do osób bliskich zmarłego bądź czy są jego spadkobiercami. Obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu obejmuje swym zakresem wydatki poniesione zgodnie z lokalnymi i środowiskowymi zwyczajami, a które obejmują przygotowanie pogrzebu, samą ceremonię oraz postawienie nagrobku. W szczególności za uzasadnione tradycjami uważa się poniesienie kosztów: przygotowania zwłok do pogrzebu i ich dostarczenia na cmentarz, nabycia trumny, kremacji zwłok, zakupu miejsca na cmentarzu, postawienia nagrobku, zakupu kwiatów i odzieży żałobnej, koszty ceremonii pogrzebowej, poczęstunku po pogrzebie dla osób bliskich (por. wyrok SN z 4 czerwca 1998 r., II CKN 852/97, OSN 1998, nr 11, poz. 196; wyrok SN z 6 stycznia 1982 r., II CR 556/81, LEX nr 8388; wyrok SN z 22 stycznia 1981 r., II CR 600/80, LEX nr 8301; wyrok SN z 7 marca 1969 r., II PR 641/68, OSN 1970, nr 2, poz. 33). Powódka wskazała, że poniosła koszty pogrzebu w łącznej kwocie 5.349 zł, co zostało wykazane stosowną dokumentacją. Po odliczeniu przyczynienia się, na rzecz powódki z tego tytułu pozostaje kwota 3.744,30 zł i taką kwotę Sąd zasądził, oddalając żądanie w pozostałym zakresie.

Jednocześnie w tym miejscu Sąd pragnie odnieść się do podniesionego przez stronę pozwaną twierdzenia, że powyższe roszczenie w zakresie kosztów pogrzebu było bezprzedmiotowe, albowiem koszty te zostały zrekompensowane przez zasiłek pogrzebowy z ZUS. W ocenie Sądu twierdzenie to uznać należało za całkowicie nietrafne. Jak bowiem podkreślił Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dna 15 maja 2009 r., sygn. akt III CZP 140/08, zasiłek pogrzebowy nie podlega uwzględnieniu przy ustalaniu odszkodowani dochodzonego a podstawie art. 446 § 1 k.c. Nie ma bowiem podstaw, by w wyniku kompensacji podmiot zobowiązany do naprawienia szkody na podstawie przepisów prawa cywilnego czerpał korzyści z faktu wypłacenia najbliższej rodzinie poszkodowanego zasiłku pogrzebowego pełniącego dla niej w przeważającym zakresie funkcje pomocy socjalnej i pochodzącego ze środków Skarbu Państwa oraz składek poszkodowanego. Sąd Najwyższy podkreślił także, że nie ma tym przypadku mowy nieusprawiedliwionym wzbogaceniu się członków rodziny zmarłego, którym przysługuje zasiłek pogrzebowy i roszczenie odszkodowawcze z art. 446 § 1 k.c. Ze względu na charakter i źródła zasiłku pogrzebowego, w odczuciu społecznym kumulacja tych świadczeń nie prowadzi do nieusprawiedliwionego wzbogacenia uprawnionych członków rodziny. Jest raczej przeciwnie: za nieusprawiedliwione społecznie uznaje się zaliczanie zasiłku pogrzebowego na poczet odszkodowania z art. 446 § 1 k.c., przy braku przepisu prawa nakazującego kompensację. Dlatego też argumentacja strony pozwanej podnoszona w tym zakresie nie mogła znaleźć uznania.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 100 k.p.c. i zasądził na rzecz powodów częściowy zwrot kosztów zastępstwa procesowego, stosownie wielkości uwzględnionych powództw.

Jednocześnie na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążył powodów nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonych części powództw. Sąd miał w tym zakresie na uwadze sytuację materialną powodów oraz charakter zgłaszanych w pozwie roszczeń, których wysokość zależy ostatecznie od oceny Sądu dokonywanej na podstawie często niewymiernych okoliczności, co usprawiedliwia subiektywne przekonanie powodów o słuszności żądań.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. 2016/623 ze zm.) w zw. z art. 100 zd. 1 k.p.c. Sąd nakazał pobranie od strony pozwanej kwoty 1.388 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionych części powództw.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć zgodnie z wnioskiem.