II C 447/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2025-03-13
Sygn. akt II C 447/23
UZASADNIENIE
Powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. w dniu 3 marca 2023 roku wniósł przeciwko pozwanemu P. K. pozew o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda, umowę darowizny zawartą 6 marca 2018 roku w Kancelarii Notarialne w Ł. przed notariuszem B. P. rep. (...), pomiędzy P. K. a dłużnikiem J. K., dotyczącej nieodpłatnego zbycia przez J. K. na rzecz P. K. udziału w wysokości ¼ w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu nr (...) położonej w Ł. przy ul. (...) o pow. 1151 ha, dla Której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą o nr (...)
- w celu umożliwienia powodowi dochodzenia z w/w udziału w prawie własności nieruchomości dłużnika, wierzytelności powoda w łącznej wysokości 110.812,89 zł, wynikającej z następujących tytułów:
- ⚫
-
nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie sygn. VI Nc-e 549450/19 z dnia 17-04-2019 – na kwotę 37.432,77 zł,
- ⚫
-
nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie sygn. VI Nc-e 867759/19 z dnia 23 maja 2019 r. – na kwotę 66.262,04 zł,
- ⚫
-
nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie sygn. VI Nc-e 867758/19 z dnia 23 maja 2019 r. – na kwotę 7.118,08 zł.
W uzasadnieniu powód wskazał, że wierzytelności wynikające z w/w tytułów wykonawczych nabył na mocy umowy cesji z dnia 22 września 2020 r. od pierwotnego wierzyciela – Banku (...) S.A. z/s w W., z którym dłużnik J. K. zawarł trzy umowy pożyczek o numerach (...), których nie regulował w terminie. Powód podał też, że egzekucje komornicze prowadzone przeciwko dłużnikowi w oparciu o przedmiotowe tytuły wykonawcze przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi K. B. pod sygn. akt: (...), okazały się bezskuteczne, bowiem J. K., dokonując w dniu 6 marca 2018 r. opisanej wyżej darowizny na rzecz P. K., wyzbył się już w toku egzekucji jedynego wartościowego składnika swojego majątku w postaci udziału w nieruchomości w momencie, kiedy wierzytelności stwierdzone nakazami zapłaty były już wymagalne. Powód podał, że postępowanie komornicze prowadzone pod sygn. akt (...) zostało umorzone, zaś dwa pozostałe postępowania komornicze nie rokują spłaty wierzytelności, ponieważ czynności przeprowadzone przez komornika nie doprowadziły do odnalezienia majątku umożliwiającego zaspokojenie roszczeń powoda, objętych pozwem.
Powód wniósł także o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego ustalonych według norm prawem przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia zapadłego w sprawie do dnia zapłaty.
(pozew k. 4-11 w zw. z pismem procesowym powoda z dnia 19-04-2023 k. 157)
W odpowiedzi na pozew z dnia 12 kwietnia 2024 r. pozwany P. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości, podnosząc, że zaskarżona czynność prawna, której uznania za bezskuteczną domaga się powód jest nieważna z mocy prawa.
Uzasadniając zajęte w sprawie stanowisko pozwany podał, że J. K., będący jego ojcem, nie mógł dokonać darowizny udziału we własności nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), wpisanej do ewidencji gruntów jako działka nr (...), z uwagi na to, że przedmiotowy udział nigdy nie stanowił jego własności z uwagi na uchylenie przez sąd aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 r., na podstawie którego J. K. i P. K. jako spadkobiercy ustawowi H. K., zmarłej 2 grudnia 2014 r., zostali wpisani do w/w księgi wieczystej jako współwłaściciele nieruchomości w udziale wynoszącym po ¼ i stwierdzenie, że jedynym spadkobiercą zmarłej jest P. K. na podstawie testamentu notarialnego z 23 kwietnia 1999 roku.
Pozwany wniósł o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego ustalonych według norm prawem przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia zapadłego w sprawie do dnia zapłaty.
(odpowiedź na pozew k. 209-214)
W dniu 22 maja 2024 r. (data wpływu pisma) powód złożył pismo procesowe ze zmianą żądania pozwu (datowane na 15 maja 2024 r.), w którym oświadczył, że podtrzymuje żądanie pozwu, wskazując jednocześnie, że w związku z uchyleniem aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 r., na podstawie którego J. K. i P. K. jako spadkobiercy ustawowi H. K., zmarłej 2 grudnia 2014 r., zostali wpisani do w/w księgi wieczystej jako współwłaściciele nieruchomości w udziale wynoszącym po ¼ i stwierdzeniem, że jedynym spadkobiercą zmarłej jest P. K. na podstawie testamentu notarialnego z 23 kwietnia 1999 roku, precyzuje żądanie pozwu i wnosi o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda, umowę darowizny zawartą 6 marca 2018 roku w Kancelarii Notarialnej w Ł. przed notariuszem B. P. rep. (...), pomiędzy P. K. a dłużnikiem J. K., dotyczącej nieodpłatnego zbycia przez J. K. na rzecz P. K. udziału w wysokości 1/12 w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu nr (...) położonej w Ł. przy ul. (...) o pow. 1151 ha, dla Której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą o nr (...) - w celu umożliwienia powodowi dochodzenia zaspokojenia z w/w udziału w prawie własności nieruchomości w łącznej wysokości 110.812,89 zł, wynikającej z opisanych w pozwie tytułów wykonawczych w postaci prawomocnych nakazów zapłaty wydanych przeciwko dłużnikowi J. K..
Powód podniósł, że nie zgadza się z zarzutem pozwanego, że umowa darowizny z dnia 6 marca 2018 roku, zawarta między pozwanym a dłużnikiem J. K. jest nieważna, ponieważ treści księgi wieczystej wynika, że J. K. na podstawie umowy darowizny z dnia 23 kwietnia 1999 r. nabył udział we własności przedmiotowej nieruchomości w wysokości 1/12, który następnie zbył na rzecz syna P. K. w dniu 6 marca 2018 roku na podstawie zaskarżonej umowy darowizny Rep. (...). Zdaniem pozwanego, pomimo uchylenia aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 roku, umowa darowizny jest ważna w zakresie zbycia udziału w wysokości 1/12 w prawie własności nieruchomości i w związku z tym, powinna ona zostać uznana za bezskuteczną w stosunku do powoda.
(pismo procesowe pozwanego k. 223-224)
W odpowiedzi na modyfikację powództwa, pozwany w piśmie procesowym z dnia 27 września 2024 r. podtrzymał żądanie oddalenia powództwa w całości, także w kształcie objętym modyfikacją.
Pozwany podniósł, że zgodnie z dyspozycją art. 534 k.c., roszczenie powoda wygasło z uwagi na przekroczenie pięcioletniego terminu zawitego, który to skutek nastąpił w związku z dokonaną przez powoda zmianą powództwa stosownie do art. 193 § 3 k.p.c., który to przepis przewiduje, że zmiana powództwa odnosi skutki takie, jak doręczenie pozwu od chwili zgłoszenia na rozprawie w obecności pozwanego bądź doręczenia pisma zawierającego zmianę i odpowiadającego wymaganiom pozwu.
Pozwany argumentował, że z uwagi na dokonanie zmiany powództwa w zakresie wprowadzenia do procesu nowego roszczenia, skutki zarówno procesowe, jak i materialnoprawne wytoczenia powództwa zaistniały z dniem 27 czerwca 2024 r. zważywszy zaś na to, że umowa darowizny, której uznania za bezskuteczną domaga się powód zawarta została w dniu 6 marca 2018 r., ostatnim dniem, w którym powód mógł dochodzić roszczenia, stosownie do art. 534 k.c. był 6 marca 2023 r., jako że przepis ten wskazuje termin zawity, który rozpoczyna się w dniu dokonania czynności prawnej, która skutkuje pokrzywdzeniem wierzyciela, a jego niedochowanie prowadzi do wygaśnięcia uprawnienia do wystąpienia ze skargą pauliańską, co zważywszy na dokonaną przez powoda zmianę powództwa i wystąpienie przez niego z nowym roszczeniem ma miejsce w niniejszej sprawie.
Zdaniem pozwanego zaskarżona powództwem umowa darowizny udziału ¼ w prawie własności nieruchomości z dnia 6 marca 2018 roku jest nieważna w całości i nie podlega uzdrowieniu stosownie do art. 58 § 3 k.c., ponieważ w związku z uchyleniem aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 roku, stwierdzić należy, że J. K. w dacie zawierania umowy darowizny z pozwanym nie miał prawa do rozporządzania nieruchomością stanowiącą przedmiot darowizny, gdyż właścicielem tej nieruchomości w dacie 6 marca 2018 był pozwany, jednak nie z mocy umowy darowizny zawartej z J. K., a z mocy spadkobrania testamentowego.
(odpowiedź pozwanego na modyfikacje powództwa k. 229-235)
Powód w piśmie procesowym z dnia 16 października 2024 r. oświadczył, że podtrzymuje w całości swoje stanowisko w sprawie i wnosi o wydanie wyroku zgodnego z żądaniem pozwu i pisma procesowego z dni 15 maja 2024 r.
(pismo procesowe powoda k. 237-238)
Sąd Okręgowy ustalił:
Pozwany P. K. jest synem J. K..
(okoliczność bezsporna)
Właścicielką nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), wpisanej do ewidencji gruntów jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi była H. K., która zmarła 2 grudnia 2014 r., pozostawiając po sobie dwóch spadkobierców ustawowych, tj. męża J. K. i syna P. K..
(odpis zupełny księgi wieczystej k. 123-141; postanowienie k. 217)
Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 r. J. K. i P. K. zostali wpisani do w/w księgi wieczystej jako współwłaściciele nieruchomości w udziale wynoszącym po ¼ na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 r. Rep. (...).
(odpis zupełny księgi wieczystej k. 123-141; postanowienie k. 217)
Postanowieniem z dnia 26 października 2018 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt II Ns 367/18 uchylił akt poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 r. i stwierdził, że na podstawie testamentu notarialnego z dnia 23 kwietnia 1999 r. sporządzonego przez notariusz A. S. za Rep (...), spadek po H. K. nabył w całości P. K..
(postanowienie k. 217)
Następnie w księdze wieczystej nr (...) zostało wpisane ostrzeżenie o niezgodności treści księgi z rzeczywistym stanem prawnym, polegającym na uchyleniu przez sąd aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2015 r. i stwierdzeniu, że spadek po H. K. nabył w całości P. K..
(zawiadomienie o zmianie właściciela nieruchomości k. 245; odpis zupełny księgi wieczystej k. 123-141)
W dniu 25 lutego 2014 roku J. K. jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zawarł z Bankiem (...) S.A. z/s w W. umowę o kredyt gotówkowy nr (...). Pieniądze z kredytu zostały przeznaczone na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej. Kwota udzielonego kredytu wyniosła 13.200 zł i została rozłożona na 72 raty. J. K. nie spłacał zadłużenia w terminach ustalonych w umowie.
(umowa kredytu k. 74)
W dniu 6 marca 2018 roku w Kancelarii Notarialnej w Ł. przed notariuszem B. P. pomiędzy P. K. a dłużnikiem J. K. została zawarta umowa darowizny wpisana do rep. (...) na podstawie której J. K. zbył nieodpłatnie na rzecz P. K. (do jego majątku osobistego) udział w wysokości ¼ w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu nr (...) położonej w Ł. przy ul. (...) o pow. 1151 ha, dla Której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą o nr (...) (§ 4 aktu notarialnego).
Wartość przedmiotu darowizny określono na 100.000 zł (§ lit. a. aktu notarialnego).
W akcie notarialnym (§ 2 lit. a i b) J. K. oświadczył, że na podstawie umowy darowizny objętej aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza A. S. w dniu 14 kwietnia 1999 r. Rep. (...), udział w wysokości ¼ we własności w/w nieruchomości nabyła jego ówczesna żona H. K. do majątku osobistego. Z kolei na podstawie umowy darowizny objętej aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza A. S. w dniu 23 kwietnia 1999 r. Rep. (...), udziały wynoszące po 1/12 we własności w/w nieruchomości nabyli m.in. on i jego ówczesna żona H. K. – każdy z małżonków do majątku osobistego.
(akt notarialny - umowa darowizny Rep. (...) k. 246-252; akt notarialny - umowa darowizny Rep. (...) k. 253-256; akt notarialny - umowa darowizny Rep. (...) k. 259-262; odpis zupełny księgi wieczystej k. 123-141)
W dniu 24 maja 2018 r. Bankiem (...) S.A. wezwał J. K. do zapłaty przeterminowanej należności z tytułu umowy o kredyt gotówkowy nr (...) z dnia 25 lutego 2014 r. Kredytobiorca nie spłacił zaległości, w związku z czym bank skutecznie wypowiedział umowę kredytu i wystąpił do Sądu z powództwem o zapłatę.
Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 23 maja 2019 roku w sprawie VI Nc-e 867759/19 wydał nakaz zapłaty, w którym zasądził od dłużnika na rzecz Banku (...) S.A. kwotę 5.836,27 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie i kosztami postępowania w kwocie 73 zł. Sąd postanowieniem z dnia 16-08-2019 roku opatrzył przedmiotowy nakaz zapłaty klauzulą wykonalności.
( wezwanie do zapłaty k. 75-77; wypowiedzenie umowy kredytu k. 78-79v.; nakaz zapłaty k. 158; postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności k. 158v.)
W dniu 13 maja 2015 roku J. K. zawarł z Bankiem (...) S.A. z/s w W. umowę pożyczki gotówkowej nr (...). Kwota udzielonej pożyczki wyniosła 30.000 zł i została rozłożona na 84 raty. J. K. nie spłacał zadłużenia w terminach ustalonych w umowie.
Pożyczkobiorca nie spłacał rat kredytu w terminach uzgodnionych w umowie, w związku z czym bank skutecznie wypowiedział umowę pożyczki i wystąpił do Sądu z powództwem o zapłatę.
Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 17 kwietnia 2019 roku w sprawie VI Nc-e 549450/19 wydał nakaz zapłaty, w którym zasądził od dłużnika na rzecz Banku (...) S.A. kwotę 27.310,05 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, nie wyższych niż odsetki maksymalne za opóźnienie i kosztami postępowania w kwocie 342 zł. Sąd postanowieniem z dnia 19-07-2019 roku opatrzył przedmiotowy nakaz zapłaty klauzulą wykonalności.
(umowa pożyczki k. 82-83; wypowiedzenie umowy pożyczki k. 85-87v.; nakaz zapłaty k. 159; postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności k. 159v.)
W dniu 26 listopada 2015 roku J. K. jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zawarł z Bankiem (...) S.A. z/s w W. umowę o kredyt gotówkowy nr (...). Pieniądze z kredytu zostały przeznaczone na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej. Kwota udzielonego kredytu wyniosła 50.000 zł i została rozłożona na 72 raty. J. K. nie spłacał zadłużenia w terminach ustalonych w umowie.
Pismem z dnia 24 maja 2018 r. Bankiem (...) S.A. wezwał J. K. do zapłaty przeterminowanej należności z tytułu kredytu. Kredytobiorca nie spłacił zaległości, w związku z czym bank skutecznie wypowiedział umowę kredytu i wystąpił do Sądu z powództwem o zapłatę.
Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 23 maja 2019 roku w sprawie VI Nc-e 867758/19 wydał nakaz zapłaty, w którym zasądził od dłużnika na rzecz Banku (...) S.A. kwotę 43.308,03 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie i kosztami postępowania w kwocie 542 zł. Sąd postanowieniem z dnia 16-08-2019 roku opatrzył przedmiotowy nakaz zapłaty klauzulą wykonalności.
(umowa kredytu k. 87; wezwanie do zapłaty k. 88-90; wypowiedzenie umowy kredytu k. 91-91v.; nakaz zapłaty k. 160; postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności k. 160v.)
Na podstawie w/w tytułów wykonawczych Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi K. B. wszczęła na wniosek wierzyciela postępowania egzekucyjne opatrzone sygnaturami akt: (...)).
(bezsprne)
W postępowaniu (...)) komornik ustalił, że dłużnik pobiera świadczenie emerytalno – rentowe z ZUS, po zajęciu świadczenia nastąpił zbieg sądowo – administracyjny, na skutek czego egzekucję przekazano do Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego Ł.; egzekucja z rachunków bankowych dłużnika okazała się bezskuteczna z uwagi na brak środków i zbiegi; dłużnik nie posiada zarejestrowanych pojazdów mechanicznych i nie jest właścicielem nieruchomości
(informacja komornika KM 1586/11 k. 106, 107)
W postępowaniu (...) komornik postanowieniem z dnia 11 sierpnia 2022 r. umorzył postępowanie z urzędu wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.
(postanowienie komornika k. 113)
W postępowaniu (...) komornik ustalił, że dłużnik pobiera świadczenie emerytalno – rentowe z ZUS, po zajęciu świadczenia nastąpił zbieg sądowo – administracyjny, na skutek czego egzekucję przekazano do Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego Ł.; egzekucja z rachunków bankowych dłużnika okazała się bezskuteczna z uwagi na brak środków i zbiegi; dłużnik nie posiada zarejestrowanych pojazdów mechanicznych i nie jest właścicielem nieruchomości
(informacja komornika (...) k. 99, 100)
W toku postępowania egzekucyjnego doszło do zmiany wierzyciela poprzez przeniesienie opisanych wyżej wierzytelności Banku (...) S.A. w W. na (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. na podstawie omowy cesji wierzytelności zawartej w dniu 22 września 2020 r.
(umowa cesji wierzytelności k. 26-34 z wykazem nabytych wierzytelności k. 28)
(...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. złożył oświadczenia o wstąpieniu do postępowań egzekucyjnych (...) w miejsce dotychczasowego wierzyciela.
(oświadczenia k. 95-96v., 102-103v., 109-110v.)
Pismem z dnia 25 stycznia 2022 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 36.748,02 zł wraz z odsetkami z tytułu nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie sygn. akt (...) z dnia 17 kwietnia 2019 r.
Pismem z dnia 20 stycznia 2023 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 65.324,08 zł wraz z odsetkami z tytułu nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie sygn. akt (...) z dnia 23 maja 2019 r.
Pismem z dnia 15 lutego 2023 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 7.063,47 zł wraz z odsetkami z tytułu nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie sygn. akt (...) z dnia 23 maja 2019 r. wynosiły 7.118,08 zł.
(wezwania do zapłaty: 142, 143-144, 145)
Na dzień 3 marca 2023 r. (data wniesienia pozwu) wierzytelność powoda z tytułu:
- ⚫
-
nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie sygn. akt (...) z dnia 17 kwietnia 2019 r. wynosiły 37.432,77 zł,
- ⚫
-
nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie sygn. akt (...) z dnia 23 maja 2019 r. wynosiły 66.262,04 zł,
- ⚫
-
nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie sygn. akt (...) z dnia 23 maja 2019 r. wynosiły 7.118,08 zł.
Suma w/w wierzytelności wyniosła 110.812,89 zł.
(raporty spłat k.: 15-116, 117-118 i 119-120)
Sąd zważył co następuje:
Powództwo podlegało oddaleniu w całości.
Zgodnie z art. 527 § 1 k.c., gdy osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Stosownie do treści § 2 czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.
W myśl art. 528 k.c. jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy dołożeniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.
Jak wynika z treści § 3 art. 527 k.c. jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskała osoba będąca w bliskim stosunku z dłużnikiem, domniemywa się, że było wiadome tej osobie, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Do kręgu osób pozostających w bliskim stosunku, w pierwszym rzędzie obok bliskich członków rodziny zaliczyć należy przyjaciół, kolegów, zaufanych pracowników, podwładnych (SA w Gdańsku w wyroku z dnia 10 stycznia 1995 r. w sprawie I ACr 1014/94; OSA 1995/2/6).
W sprawie doszło do zawarcia umowy darowizny pomiędzy ojcem a synem. Darczyńca był także dłużnikiem pozwanego, a egzekucja prowadzona przeciwko niemu okazała się bezskuteczna. Zatem co do zasady zostały spełnione przesłanki uznania czynności za bezskuteczną.
Umowa darowizny została zawarta w dniu 6 marca 2018 roku i jej przedmiotem był udział wynoszący ¼ części własności nieruchomości, który J. K. nabył w drodze dziedziczenia po zmarłej żonie. Powyższe wynika z treści aktu notarialnego Rep.A nr (...). Mimo że w akcie powołano, iż przysługuje dłużnikowi udział wynoszący 1/12 części nieruchomości, powyższe nie było objęte umową darowizny.
Zatem przedmiotem umowy był wyłącznie udział nabyty w drodze dziedziczenia po H. K. na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 lutego 2025 roku. Powyższy akt poświadczenia dziedziczenia został uchylony postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 26 października 2018 roku. Na podstawie testamentu ustalono, iż spadek po H. K. nabył w całości P. K..
Powyższe prowadzi do wniosku, iż w dacie zawierania umowy darowizny, darczyńca rozporządził udziałem który mu nie przysługiwał, co czyni zawartą umowę z mocy prawa nieważną, w oparciu o art. 58 § 1 k.c.
Powód w związku z podniesionymi przez pozwanego zarzutami, zmienił powództwo i żądał uznania za bezskuteczną w stosunku do niego umowy przeniesienia w drodze przedmiotowej darowizny 1/12 części nieruchomości.
Jak wcześnie wskazano, w ocenie sądu przedmiotem umowy darowizny był udział nabyty przez darczyńcę w drodze dziedziczenia, zatem powyższa umowa nie obejmowała przysługującego J. k. udziału w 1/12 części.
Gdyby nawet przyjąć, iż jej przedmiotem był wymieniony udział, wobec dokonania zmiany powództwa, pismem z dnia 15 maja 2024 roku, upłynął termin zawity do dochodzenia roszczenia wynikający z art. 534 k.c.
Zgodnie bowiem z art. 534 k.c. uznania czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli za bezskuteczną nie można żądać po upływie lat pięciu od daty tej czynności.
Z uwagi na to, że żądanie powoda zostało oddalone w całości, sąd o kosztach procesu rozstrzygnął na podstawie art. 98 k.p.c. Na rzecz pozwanego, Sąd od powoda zasądził kwotę 5.417 zł, na którą to składały się: 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 5.400 zł (§ 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.).
Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć poprzez PI.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: