Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 24 listopada 2021 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie z wniosku G. Ż. i P. Ż. z udziałem (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. (Oddział Ł.) o ustanowienie służebności przesyłu:

-

w punkcie pierwszym oddalił wniosek;

-

w punkcie drugim zasądził solidarnie od G. Ż. i P. Ż. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. (Oddział Ł.) kwotę 480 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

-

w punkcie trzecim nakazał pobrać solidarnie od G. Ż. i P. Ż. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwotę 2 310,73 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygniecie na następujących ustaleniach:

P. Ż. i G. Ż. są właścicielami na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości rolnej położonej we W. oznaczonej jako działka nr ew. 73/46, dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu prowadzi księgę wieczystą (...).

Przez nieruchomość wnioskodawców przebiega dwutorowa linia elektroenergetyczna napowietrzna 15 kV SN (średniego napięcia) relacji O. – W. – S. – R. wraz z dwoma stanowiskami słupowymi nr 10 – P – 12/10/E (słup z pojedynczej żerdzi strunobetonowej) i nr 11 – P – 12/10/E (słup z podwójnej żerdzi strunobetonowej). Odległość pomiędzy skrajnymi przewodami roboczymi wynosi 1 m.

Linia przebiegająca przez działkę wnioskodawców została wybudowana w 1967 r.
W związku z posadowieniem przedmiotowych urządzeń na nieruchomości wnioskodawców korzystanie z nieruchomości ograniczone jest poprzez istnienie dwóch stref: eksploatacyjnej i ochronnej. (...) pasa eksploatacyjnego konieczna jest dla prawidłowej obsługi linii elektroenergetycznej i jej urządzeń, tj. dokonywania okresowych konserwacji linii, jej ewentualnych modernizacji, wykonywania pomiarów i dokonywania napraw
w przypadku awarii. Pas eksploatacyjny należy rozumieć jako teren położony bezpośrednio pod przewodami linii elektroenergetycznej, którego szerokość ocenia się z uwzględnieniem metod eksploatacji linii (zastosowanie technologii i rozwiązań indywidualnych). W niniejszej sprawie szerokość pasa eksploatacyjnego dla dwutorowej linii napowietrznej 15 kV SN wynosi 6 m (po 3 m od środka/osi linii). Potrzeba określenia stref ochronnych wzdłuż linii powstaje ze względów bezpieczeństwa dla właściciela nieruchomości. W niniejszej sprawie obejmuje ona obszar pod liniami i w odległości po 5 m od skrajnych przewodów linii. W tym obszarze ograniczona jest m.in. możliwość budowy i rozbudowy budynków mieszkalnych
i gospodarczych. Nie ma natomiast żadnych ograniczeń w zakresie wykorzystania tych terenów do wszelkiego rodzaju upraw i nasadzeń z zachowaniem niezbędnych odległości
od przewodów określonych w normie PN- (...)-1:2013-03

Decyzją z dnia 19 października 1998 r. Urząd Miejski w O. ustalił warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na budowie, remoncie
i modernizacji linii kablowo – napowietrznej 15 kV w O. w rejonie ulic (...) w sposób pokazany na załączniku do decyzji oraz w drugim etapie budowy parterowej stacji trafo 15/04 kV na działce (...).

Decyzją z dnia 22 grudnia 1998 r. nr R-g 7351/52/98 Urząd Gminy w P. zatwierdził projekt budowlany i udzielił (...) S.A.
w Ł. pozwolenia na remont linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV relacji (...) O. – S. – R. w obrębie T. i M., gm. P..

Decyzją z dnia 29 grudnia 1998 r. (...) Urząd Miejski w O. zatwierdził projekt budowlany i udzielił (...) S.A. pozwolenia na budowę linii kablowo – napowietrznej na terenie miasta O. na odcinku (...) O. – W..

Ówczesny właściciel działki nr (...) (poprzedni nr 73/36) Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna (...) wyraziła zgodę na remont linii przebiegającej przez teren ww. działki.

Przebieg linii po modernizacji nie uległ zmianie na działce wnioskodawców. Pracownicy (...) wykonują przeglądy linii co 4 lata oraz oględziny linii według potrzeb. Uczestnik nieprzerwanie korzystał z linii.

Pismem z dnia 30 września 2014 r. wnioskodawcy wezwali (...) S.A.
do podjęcia negocjacji w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie
z nieruchomości wnioskodawców oraz ustanowienia na nieruchomości służebności przesyłu
za wynagrodzeniem.

W odpowiedzi (...) S.A. wskazała, że linia elektroenergetyczna przebiegająca przez działkę wnioskodawców została wybudowana w latach 60-tych ubiegłego wieku zgodnie z obowiązującym wówczas prawem.

W 1959 roku zostało utworzone przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakłady (...) z siedzibą w W.. Zarządzeniem nr 13/ORG/89 Ministra Przemysłu z dnia 16 stycznia 1989 roku utworzono ze składników mienia Centralnego O. Energetycznego w W. na bazie Zakładu (...) przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...) w Ł.. Zarządzeniem nr 181/O./93 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 9 lipca 1993 roku z dniem
12 lipca 1993 roku podzielono przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...) i wydzieloną część jego mienia przeniesiono do (...) S.A. w W., a pozostałą część przekształcono w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą (...) S.A. w Ł.. W dniu 30 czerwca 2007 r. doszło
do aportowego zbycia części przedsiębiorstwa (...) S.A. w Ł.,
w tym przysługujących spółce (...) służebności gruntowych, a wśród nich służebności polegających na zapewnieniu dostępu do urządzeń służących do doprowadzenia prądu elektrycznego, na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w W. (od 2008 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), której następcą prawnym po przejęciu w trybie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. w dniu 31 sierpnia 2010 r. jest (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. (Oddział Ł.-Miasto
w Ł.).

Oceniając zgromadzone w sprawie dowody, Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom wnioskodawcy, iż po remoncie z 1998 r. przebieg linii elektroenergetycznej na działce (...) uległ zmianie. Co innego wynika bowiem z jednoznacznej i jasnej opinii biegłego jak i zeznań świadka M. W..

Przechodząc do rozważań prawnych Sąd Rejonowy zważył, iż podstawę prawną wniosku stanowi przepis art. 305 ² § 2 k.c., przy czym uwzględnienie roszczenia o ustanowienie służebności przesyłu może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy właścicielowi urządzeń przesyłowych nie służy już uprawnienie do korzystania z obciążonej nieruchomości w zakresie, jaki miałby wynikać z ustanowienia służebności. Zasadność roszczenia wnioskodawcy uzależniona jest zatem od istnienia po stronie uczestnika skutecznego względem niego prawa, na podstawie którego mógłby korzystać z nieruchomości w zakresie wynikającym z treści służebności przesyłu.

Uczestnik podniósł zarzut zasiedzenia służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu względem linii 15 kV zlokalizowanej na nieruchomości wnioskodawców, który to zarzut okazał się skuteczny.

Przechodząc do analizy przesłanek samego zasiedzenia służebności przesyłu, Sąd Rejonowy wskazał, iż pomimo tego, że przed wejściem w życie w dniu 3 sierpnia 2008 r. przepisów art. 305 ¹ -305 ⁴ k.c. o służebności przesyłu, dodanych przez ustawę z dnia 30 maja 2008 roku o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116. póz. 731), przepisy nie przewidywały wprost tego rodzaju służebności, będącej przedmiotem rozpoznawanej sprawy i w literaturze istniał spór co do możliwości nabycia służebności przesyłu przez zasiedzenie - to w orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmowano, stosując w drodze analogii art. 145 k.c., możliwość ustanowienia służebności przesyłu,
a także dopuszczalność nabycia jej w drodze zasiedzenia (m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 1965 roku, sygn. III CO 34/65, OSNCP 1966/7-8/109; z dnia 30 sierpnia 1991 roku III CZP 73/91, sygn. akt OSNCP 1992/4/53; z dnia 17 stycznia 2003 roku, III CZP 79/02, OSNC 2003/11/142; z dnia 8 września 2006 roku, sygn. akt II CSK 112/06, LEX nr 193240; z dnia 4 października 2006 roku, II CSK 119/06, LEX nr 447190). Ostatecznie potwierdzone to zostało w uchwale z dnia 7 października 2008 roku, sygn. akt III CZP 89/08, LEX nr 458125, w której Sąd Najwyższy stwierdził, że także przed ustawowym, uregulowaniem służebności przesyłu w art. 305 ¹ -305 ⁴ k.c. dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu oraz wskazał, że nabycie takie następuje przez przedsiębiorcę, a nie właściciela nieruchomości władnącej, która to kategoria prawna przy instytucji służebności przesyłu w ogóle nie występuje (tak również SN w postanowieniu z 13 października 2011 roku, sygn. akt V CSK 502/10, LEX nr 1096048). Sąd Rejonowy podzielił wskazane stanowisko Sądu Najwyższego.

Przy ocenie posiadania prowadzącego do zasiedzenia służebności wg Sądu a quo należało mieć na uwadze (co podkreślił także Sąd Najwyższy m in. w wyroku z dnia 31 maja 2006 roku, sygn. akt IV CSK 149/05, LEX nr 258681 i powołanym powyżej postanowieniu
z 13 października 2011 roku, sygn. akt V CSK 502/10, LEX nr 1096048), iż zgodnie z art. 292 k.c., do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie stosuje się przepisy
o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie jedynie odpowiednio. Tym samym posiadania prowadzącego do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie nie należy utożsamiać z posiadaniem prowadzącym do nabycia przez zasiedzenie własności nieruchomości. Zgodnie z art. 352 k.c., kto faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości
w zakresie odpowiadającym treści służebności, jest posiadaczem służebności, a do posiadania służebności stosuje się odpowiednio przepisy o posiadaniu rzeczy. Przy ocenie posiadania prowadzącego do zasiedzenia służebności gruntowej chodzi o faktyczne korzystanie z gruntu
w takim zakresie i w taki sposób, w jaki czyniłaby to osoba, której przysługuje służebność, zaś władanie w zakresie służebności gruntowej kwalifikuje się, zgodnie z art. 336 k.c., jako posiadanie zależne. Służebność przesyłu daje uprawnionemu, aczkolwiek w pewnym ograniczonym zakresie, władztwo nad cudzą nieruchomością. Ogranicza prawo własności właściciela nieruchomości przez ustanowienie trwałego obowiązku znoszenia przez niego stanu ukształtowanego jego oświadczeniem woli o ustanowieniu służebności, przy czym należące do istoty tego ograniczenia obowiązki ciążą na każdoczesnym właścicielu nieruchomości (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2011 roku, sygn. akt IV CSK 303/10, LEX nr 785540).

Zgodnie z treścią art. 285 § l k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możliwości dokonywania
w stosunku do niej określonych działań (służebność gruntowa).

Zgodnie z art. 292 k.c. służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie, jeżeli polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia; przepisy o nabyciu w drodze zasiedzenia stosuje się odpowiednio. Urządzenie, o którym mowa w tym przepisie, ma odpowiadać treści służebności pod względem gospodarczym. Oczywistym jest, że chodzi tu o odpowiednie urządzenie materialne, umożliwiające korzystanie z cudzej nieruchomości
w zakresie służebności, sporządzone na obcej nieruchomości lub co najmniej wkraczające
w jej sferę. Charakter tego urządzenia ma być trwały, a nie chwilowy i musi być ono widoczne. Korzystanie z takiego urządzenia znajdującego się na cudzej nieruchomości stanowi dla jej właściciela wyraźne ostrzeżenie przed działaniem osób, które korzystając
z takich urządzeń mogą doprowadzić do uzyskania odpowiednich służebności. W takiej sytuacji dojść może do nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej, która treścią odpowiada treści służebności przesyłu uregulowanej obecnie w k.c., jeżeli powyższe władanie trwało przez wymagany prawem czas, a ten zależy od dobrej lub złej wiary w dacie wejście
w posiadanie.

Zgodnie z art. 172 § l i 2 k.c. w zw. z art. 292 k.c. posiadanie służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu prowadzi do jej nabycia przez zasiedzenie, jeżeli było to posiadanie zależne, wykonywane nieprzerwanie w złej wierze przez lat 30, w dobrej wierze przez lat 20, przy czym w/w terminy zostały wprowadzone do kodeksu cywilnego ustawą z dnia 28 lipca 1990 r. (Dz.U. 1990/55/321). Poprzednio były one krótsze
i wynosiły odpowiednio 10 i 20 lat. Zgodnie z art. 9 ustawy nowelizującej, do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. przed dniem
1 października 1990 r.), stosuje się od tej chwili przepisy niniejszej ustawy; dotyczy to
w szczególności możliwości nabycia prawa przez zasiedzenie.

Zdaniem Sądu Rejonowego nie ma potrzeby dowodzenia, że linia średniego napięcia przebiegająca nad działką stanowiącą własność wnioskodawców spełnia wymagania trwałego i widocznego urządzenia. Długotrwałe tolerowanie przez właścicieli (w tym i poprzedników prawnych wnioskodawców) takich działań, co zostało ustalone w sposób nie budzący wątpliwości, usprawiedliwia usankcjonowanie ukształtowanego i stabilnego stanu faktycznego oraz stwierdzenie, iż przedmiotowa nieruchomość jest obciążona tą służebnością. Uczestnik i jego poprzednicy faktycznie korzystali z gruntu w taki sposób, jak to czyni osoba, której przysługuje służebność. Korzystanie to polegało na wykonywaniu takich aktów władztwa w stosunku do nieruchomości, które normalnie wykonuje osoba uprawniona z tytułu służebności.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż jak wskazał biegły w swojej opinii podstawowej jak i uzupełniającej, która nie została skutecznie podważona przez wnioskodawców, przebieg linii nie uległ zmianom, doszło zaś jedynie do wymiany słupów i izolatorów, modernizacja ta nie wpłynęła więc na przebieg linii.

W tym stanie rzeczy wg. Sądu I instancji kluczowym zagadnieniem dla ustalenia upływu terminu zasiedzenia było ustalenie, czy posiadanie było posiadaniem nabytym w dobrej czy w złej wierze. Rozważając te kwestię należy przypomnieć, że dla przyjęcia dobrej lub złej wiary posiadacza decydująca jest chwila objęcia przez niego posiadania nieruchomości (służebności). W niniejszej sprawie nie zostało udowodnione, aby posadowienie przedmiotowej linii nastąpiło na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej (brak w aktach decyzji dotyczącej przedmiotowego terenu i jakiejkolwiek decyzji ze stwierdzeniem jej ostateczności), a fakt ten jest miarodajny dla oceny, że objęcie w posiadanie nastąpiło bez podstawy prawnej (zob. postanowienie SN z 14 listopada 2012 roku, sygn. akt II CSK 120/12, LEX nr 1267161). Sąd orzekający w niniejszej sprawie uznał w tej sytuacji, iż do objęcia w posiadanie doszło w złej wierze. Licząc zatem 30 lat od końca 1967 roku (z uwagi na brak ustalenia konkretnej daty wybudowania linii istniejącej bezspornie w roku 1967), do zasiedzenia służebności doszło z dniem 1 stycznia 1998 roku. Nie budzi wątpliwości, iż każdy kolejny zakład energetyczny był przedsiębiorcą, który w oznaczonym zakresie korzystał zgodnie z przeznaczeniem z urządzenia służącego do doprowadzania energii elektrycznej, a zatem urządzenia przesyłowego w rozumieniu art. 49 § 1 k.c. posadowionego na nieruchomości wnioskodawców, a które wchodzi w skład przedsiębiorstwa. Następcy prawni – w kolejnych przekształceniach – przejmowali cały zakres działalności poprzedników związany z przesyłem i całe ich mienie służące wykonywaniu obowiązków operatora sieci przesyłowych, w szczególności urządzenia energetyczne i służebności konieczne do ich eksploatacji. Przejęcie mienia i przedsiębiorstwa poprzednika oznacza, z mocy art. 44 k.c. i 55 ¹ k.c., przejście na następców prawnych również służebności przesyłu jako prawa rzeczowego (o niewątpliwie majątkowym charakterze) do korzystania z nieruchomości cudzej. Dla skutecznego przeniesienia ograniczonego prawa rzeczowego, które istnieje pomimo braku jego ujawnienia w księdze wieczystej (w tym służebności) wpis do księgi wieczystej nie jest konieczny (art. 245 ¹ k.c.).

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 520 § 2 k.p.c., uznając, że interesy uczestnika i wnioskodawców są w niniejszej sprawie sprzeczne. Uwzględnienie zarzutu zasiedzenia skutkowało bowiem zmniejszeniem sfery uprawnień wnioskodawców i zwiększeniem sfery uprawnień uczestnika. Na rzecz uczestnika należało zatem zasądzić od wnioskodawców solidarnie 480 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (§ 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz. U. z 2018 r. poz. 265).

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
w zw. z art. 520 § 2 k.p.c. Sąd Rejonowy nakazał pobranie od wnioskodawców solidarnie kwoty nieuiszczonych kosztów sądowych z tytułu wynagrodzenia biegłego.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożyli wnioskodawcy, zaskarżając wyrok w całości, zarzucając skarżonemu rozstrzygnięciu:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego dokonaną z naruszeniem zasad logiki i doświadczenia życiowego, a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, iż przedmiotowy wniosek nie zasługuje na uwzględnienie, a zarzut zasiedzenia podniesiony przez uczestnika został skutecznie dowiedziony, co w szczególności wyraża się w błędnym przekonaniu Sądu, że:

a.  przebieg linii elektroenergetycznej 15 kV nie zmienił się wskutek dokonanej w 1999 r, przebudowy istniejącej napowietrznej linii elektroenergetycznej na obiekt napowietrzno- kablowy, podczas gdy przebudowa linii, zrealizowana na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 22 grudnia 1998 r., polegała de facto na wybudowaniu nowego obiektu posadowionego równolegle do trasy linii istniejącej, jednakże o nowych parametrach technicznych i rozstawie przewodów roboczych, a następnie na demontażu urządzeń istniejących;

b.  okres posiadania sieci energetycznej przez uczestnika rozpoczął się z końcem 1969 roku, podczas gdy przeprowadzone dowody z dokumentów i opinią biegłego przemawiają za uznaniem, że okres ten należało liczyć dopiero z chwilą zakończenia procesu przebudowy linii elektroenergetycznej SN w zmienionym przebiegu, co zostało zrealizowane na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 22 grudnia 1998 r.;

c.  dokumenty w postaci kopii wykazu linii średnich napięć przekazanych do zakładu (...) na dzień 31 grudnia 1975 r. wykazy środków trwałych linii napowietrznych SN 15 kV stanowią dowód stwierdzający datę wybudowania dwóch stanowisk słupów oraz linii elektroenergetycznej 15 kV na nieruchomości wnioskodawców, podczas gdy z dokumentów tych, ze względu na ich ogólnikowość, nie wynika od jakiej daty i w jaki sposób doszło do objęcia w posiadanie spornej nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe, jak również w jakiej dacie oraz w oparciu o jakie decyzje obiekt został faktycznie zrealizowany;

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 172 § 1 k.c. w związku z art. 292 i 3051 k.c., poprzez ich błędną wykładnię i uznanie, że służebność przesyłu istniejącej linii mogła być przedmiotem zasiedzenia, podczas gdy w realiach niniejszej sprawy nie zostały spełnione przez uczestnika postępowania wszystkie przesłanki niezbędne do stwierdzenia zasiedzenia tejże służebności, a to z uwagi na fakt, że termin zasiedzenia prawa rozpoczął bieg dopiero po przebudowie linii elektroenergetycznej w jej nowym przebiegu, t.j. najwcześniej z końcem 1999 r. i został przerwany w związku ze złożeniem niniejszego wniosku;

3.  naruszenie przepisu prawa materialnego, a to art. 305 ² § 2 k.c., przez jego niezastosowanie, a w konsekwencji uznanie, iż w okolicznościach niniejszej sprawy nie istnieją przesłanki uzasadniające sądowe ustanowienie służebności przesyłu dla spornej linii elektroenergetycznej, podczas gdy podniesiony przez Uczestnika zarzut zasiedzenia służebności przesyłu powinien zostać uznany za nieskuteczny oraz nie istnieją żadne dokumenty potwierdzające fakt umownego uzgodnienia kwestii ustanowienia służebności przesyłu pomiędzy stronami.

Mając na uwadze powyższe, wnioskodawcy wnieśli o zmianę postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku i ustanowienie odpłatnej służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawców oraz zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawców zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych. Ponadto skarżący wnieśli o zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawców zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Uczestnik postępowania wniósł o oddalenie apelacji oraz zasadzenie od wnioskodawców na rzecz uczestnika kosztów postepowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela zarówno dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę zgromadzonych w sprawie dowodów, jak i uczynione na tej podstawie ustalenia faktyczne, przyjmując je za własne i czyniąc je podstawą wydanego rozstrzygnięcia. Na aprobatę zasługiwała również ocena materialnoprawna żądania wniosku. Sprawia to jednocześnie, że oddalając wniesioną przez wnioskodawców apelację, nie zachodzi potrzeba powtarzania dokonanych prawidłowo ustaleń.

Nietrafny okazał się postawiony przez pozwanego zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Należy wskazać, że zarzut naruszenia przepisu art. 233 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Należy zatem mieć na uwadze, że – co do zasady – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach (np. wyrok z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, wyrok z dnia 21 października 2005r., sygn. akt III CK 73/05, wyrok z dnia 13 października 2004 r. sygn. akt III CK 245/04, LEX nr 174185), skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008 r., I ACa 180/08, LEX nr 468598).

Takiego działania skarżącego zabrakło w rozpoznawanej sprawie, co czyni zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. bezzasadnym. W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie cały materiał dowodowy został prawidłowo oceniony przez Sad Rejonowy. Wnioskodawcy w swej apelacji zarzucili Sądowi I instancji, iż oparcie się na dowodach w postaci kopii wykazu linii średnich napięć, przekazanych do zakładu (...) na dzień 31.12.1975 r. oraz wykazu środków trwałych linii napowietrznych SN 15 kV nie pozwalało na konstatację, iż aktualnie przechodząca przez nieruchomość wnioskodawców linia kablowa 15 kV zmieniła przebieg na skutek przeprowadzonego w 1999 roku remontu linii. Powołując się na ogólnikowość powyższych dokumentów skarżący całkowicie pominęli pozostałe dowody w sprawie, które świadczyły już wprost, iż na nieruchomości wnioskodawców nie doszło do budowy nowe, położonej równolegle linii energetycznej, a jedynie do wymiany słupów i remontu linii w miejscu jej posadowienia. Świadczą bowiem o tym kopie wycinków mapy sytuacyjno-wysokościowej z dnia 26 sierpnia 1996 roku (k. 154-156) przewidujące wymianę słupów z wyraźną adnotacją na mapie, decyzja Urzędu Gminy w P. z dnia 12 grudnia 1998 roku obejmująca swym zakresem w oparciu o projekt budowlany jedynie pozwolenie na remont linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV, a także wykaz oświadczeń złożonych przez 134 właścicieli nieruchomości, w tym i ówczesnego właściciela nieruchomości wnioskodawców tj. Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...), zezwalających wyłącznie na remont tej linii. Powyższe dokumenty zostały zresztą zweryfikowane przez biegłego z zakresu budowy i eksploatacji linii energetycznych, który niewątpliwie posiada stosowną wiedzę w przedmiocie sposobu przeprowadzania remontów linii energetycznych, a mimo tego wykluczył możliwość remontu tej linii w sposób wskazany przez wnioskodawców. Co istotne do powyższych wniosków doszedł po dokonaniu oględzin nieruchomości i analizie w/w dokumentów, które stanowiły załącznik do jego opinii wskazując, iż podczas przedmiotowego remontu doszło jedynie do wymiany słupów i izolatorów, należy przy tym zauważyć, iż parametry linii również nie zmieniły się. W tej sytuacji, pomimo braku możliwości pozyskania dokumentów źródłowych odnośnie posadowienia słupów energetycznych Sąd Rejonowy wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, nie naruszając zasady swobodnej oceny dowodów, przyjmując, iż uczestnik postępowania wykazał, iż od czasu posadowienia linii kablowej 15kV na nieruchomości wnioskodawców czyli przynajmniej od końca 1967 roku jej przebieg nie uległ zmianie. Powyższe zresztą potwierdziły zeznania pracownika zakładu energetycznego, choć w świetle w/w dowodów miały one znaczenie marginalne. Mając na uwadze powyższe zarzut naruszenia przepisu prawa procesowego należało uznać za całkowicie chybiony, brak jest podstaw, aby w tym zakresie Sąd Rejonowy mógł się oprzeć tylko i wyłącznie na przeciwnych w/w dowodom zeznaniach wnioskodawców.

Tym samym i zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 172 § 1 k.c. w związku z art. 292 i 305 ¹ k.c. należało uznać za chybiony. Choć Sąd Okręgowy podziela stanowisko skarżącego sprowadzające się do konstatacji, iż nabyć przez zasiedzenie można tylko służebność o konkretnej treści, a nie nieskonkretyzowane "uprawnienie" do przeprowadzenia w dowolny sposób przez nieruchomość linii energetycznej, co znajduje zresztą potwierdzenie w orzecznictwie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2015 r., V CZ 18/15, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2007 r., III CSK 90/07, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2012 r., II CSK 218/12), to jednakże w przedmiotowej sprawie zostało wykazane, iż przebieg linii kablowej napowietrznej 15 kV od 1967 roku nie uległ zmianie i że nadal jest to ta sama służebność. Tym samym założenie Sądu Rejonowego, iż posiadanie służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu linii kablowej napowietrznej 15 kV na nieruchomości wnioskodawców od 1967 roku pozostało w niezmienionym kształcie do dnia dzisiejszego jest prawidłowe, co uzasadniało przyjęcie, iż bieg terminu do zasiedzenia służebności na rzecz uczestnika, o której ustanowienie wnioskodawcy wnoszą, należy liczyć od końca roku 1967 i wynosi on 30 lat z uwagi na niewątpliwą okoliczność niedysponowania przez zakład tytułem prawnym do dysponowania tą służebności w chwili objęcia jej w posiadanie. Mając zaś na względzie, iż materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości, iż zarówno uczestnik, jak jego poprzednicy prawni korzystali z tej linii bez przerwy, to w tej sytuacji trafnie Sąd Rejonowy uznał, że z dniem 1 stycznia 1998 roku doszło do nabycia tej służebności przez zasiedzenie i że jest ona w niezmienionym kształcie, również po jej remoncie w 1999 roku, wykorzystywana przez uczestnika do dnia dzisiejszego.

W takiej sytuacji nie można się zgodzić z apelującymi, ze w sprawie powinien mieć zastosowanie art. 305 ² § 2 k.c. Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, uwzględnienie roszczenia o ustanowienie służebności przesyłu może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy właścicielowi urządzeń przesyłowych nie służy już uprawnienie do korzystania z obciążonej nieruchomości w zakresie, jaki miałby wynikać z ustanowienia służebności natomiast w przedmiotowej sprawie uczestnik wykazał, iż takie uprawnienie w postaci służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu nabył już przez zasiedzenie w roku 1998.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., oddalił wniesioną przez wnioskodawców apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. W sprawach o ustanowienie służebności interesy uczestników postępowania są niewątpliwie sprzeczne. Skoro uczestnik postępowania wygrał sprawę w postępowaniu apelacyjnym to należał mu się od wnioskodawców zwrot wszystkich poniesionych kosztów, które w tej sprawie sprowadzały się do wynagrodzenia reprezentującego go radcy prawnego w kwocie 240 zł (§ 5 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. 2015.1804 ze zm.).