III Ca 232/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2023-04-27

Sygn. akt III Ca 232/23

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 listopada 2022 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa I. P. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę:

1.  zasądził od (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz I. P. kwotę 7.552,20 zł (siedem tysięcy pięćset pięćdziesiąt dwa złote dwadzieścia groszy ) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 października 2019 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądził od (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz I. P. kwotę 2817 zł (dwa tysiące osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Apelację od wskazanego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w części, a to w zakresie punktu I wyroku powyżej kwoty (...),80 tj. co do zasądzonej na rzecz powoda kwoty 4157,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22.10.2019 r. do dnia zapłaty oraz punktu II wyroku co do zasądzonej na rzecz powoda kwoty 2817,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Zaskarżonemu orzeczeniu apelujący zarzucił:

>

Naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci:

Art. 354 § 2 KC poprzez błędną wykładnię i uznanie, że okoliczności niniejszej sprawy uzasadniały zwolnienie poszkodowanego z obowiązku współdziałania z ubezpieczycielem podczas, gdy poszkodowany jest zobowiązany do współdziałania w zakresie przekazywanych mu przez ubezpieczyciela komunikatów oraz wykazania minimum staranności w procesie likwidacji szkody na każdym etapie postępowania likwidacyjnego, dotyczących możliwości ograniczenia skutków i wysokości szkody, a okoliczności niniejszej sprawy nie uzasadniały zwolnienia poszkodowanego z tego obowiązku, a zatem winien on dokonać podmiany pojazdów zastępczych,

Art. 361 § 1 KC w zw. z art. 826 § 1 KC w zw. z art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez błędną wykładnię i uznanie, że poszkodowany nie przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody poprzez brak skorzystania z propozycji całkowicie bezpłatnego najmu u ubezpieczyciela, podczas, gdy poszkodowany zdecydował się na kontynuację najmu po stawce ponad 1,5 - krotnie wyższej niż proponowana przez ubezpieczyciela.

> naruszenie przepisów prawa procesowego w postaci:

- Art. 233 § 1 KPC poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i poprzez wybiórczą ocenę materiału dowodowego, w szczególności dowodu z korespondencji mailowej pozwanego z dnia 21.06.2019 r. oraz formularza zgłoszenia szkody i uznanie że fakt przekazania do wiadomości zgłaszającego szkodę informacji o możliwości bezpłatnego najmu pojazdu zastępczego za Jego pośrednictwem zawierającej podstawowe warunki najmu, informację o sposobie refundacji kosztów wynajmu i akceptowalnych przez pozwanego stawkach za najem był bez znaczenia dla sprawy podczas gdy przekazane informacje skutkować winny rozeznaniem się co do warunków najmu u pozwanego a w konsekwencji podmianie pojazdów zastępczych,

- Art. 233 § 1 KPC poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i poprzez wybiórczą ocenę materiału dowodowego, w szczególności dowodu z zeznań powoda I. P. i uznanie, że podjęła ona wraz z poszkodowanym próbę współpracy z pozwanym i minimalizacji szkody niemniej z uwagi na fakt, iż w czasie kontaktu infolinia pozwanego nie była czynna do kontaktu z pozwanym nie doszło, co uzasadnia wynajem u powoda po jego stawce podczas, gdy nic nie stało na przeszkodzie aby skontaktować się z pozwanym dnia następnego w celu rozeznania co do jego oferty i podmiany pojazdów, a działań poszkodowanego i powoda nie można uznać za staranność w celu współpracy z dłużnikiem,

- Art. 232 KPC w zw. z art. 6 KC poprzez błędne uznanie, że powód sprostał obowiązkowi wykazania zasadności dochodzonego roszczenia w zasądzonej części w zakresie wysokości stawki za dobę najmu pojazdu na podstawie opinii biegłego sądowego, podczas gdy opinia ta została przeprowadzona na fakty niesporne pomiędzy stronami wobec czego ustalenia biegłego nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy i nie stanowiły uzasadnienia dla wysokości roszczenia powoda w kontekście zarzutów pozwanego, a to na powodzie spoczywał ciężar wykazania wysokości poniesionej szkody i okoliczności z których tę wysokość wywodzi

> Błąd w ustaleniach faktycznych: że to powódka zgłosiła szkodę do ubezpieczyciela sprawcy szkody podczas gdy zgłoszenia szkody dokonał podmiot holujący uszkodzone auto a zgłoszenia szkody dokonał właściciel firmy P. A. H. co wynika wprost z treści formularza zgłoszenia szkody i to do tego podmiotu jako wskazanego do kontaktu z poszkodowanym pozwany przesłał ofertę wynajmu pojazdu zastępczego wraz z całością dokumentacji w szkodzie.

W związku z powyższym wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz zmianę rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu, stosownie do wyniku postępowania apelacyjnego. Wniósł również o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym opłaty od apelacji w wysokości 100,00 zł oraz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu w I oraz II instancji, według norm przepisanych;

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego była bezzasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy. Podniesione przez apelującego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podziela zarówno ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je, jako własne, jak i dokonaną ocenę prawną.

Przede wszystkim podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie mógł zostać uznany za skuteczny. Należy wskazać, że zarzut naruszenia przepisu art. 233 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Należy zatem mieć na uwadze, że – co do zasady – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach (np. wyrok z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, wyrok z dnia 21 października 2005r., sygn. akt III CK 73/05, wyrok z dnia 13 października 2004 r. sygn. akt III CK 245/04, LEX nr 174185), skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008 r., I ACa 180/08, LEX nr 468598).

Takiego działania skarżącego zabrakło w rozpoznawanej sprawie, niezasadny jest zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.. Podniesione przez pozwanego zarzuty oparte są jedynie na fakcie, że poszkodowany powinien wynająć auto zastępcze od podmiotu wskazanego przez ubezpieczyciela. Skarżący argumentował, że poszkodowany nie podjął z pozwanym współpracy w celu minimalizacji szkody. Zdaniem Sądu Okręgowego, pozwany nie zdołał wykazać braku współdziałania z dłużnikiem w toku naprawiania szkody. Przede wszystkim, należy wziąć pod uwagę okoliczności powstania samej szkody i utrudnień ze strony ubezpieczyciela, co do możliwości zgłoszenia szkody przez poszkodowanego, który podjął próbę kontaktu z pozwanym, jednakże infolinia godzinach wystąpienia szkody była nieczynna. Z uwagi na fakt, że wypadek miał miejsce w W. a poszkodowany zamieszkuje w Ł. auto zastępcze było mu potrzebne natychmiast. To pozwany przez swoje opieszałe działania, nie dał de facto poszkodowanemu realnej możliwości skorzystania z jego oferty zorganizowania najmu pojazdu zastępczego.

Także zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. jest bezzasadny. Prawidłowo Sąd pierwszej instancji w warunkach niniejszej sprawy ustalił wynagrodzenie za korzystanie z auta zastępczego. Zauważyć trzeba, że przyjęta stawka mieści się w granicach stawek rynkowych wynika to wprost z opinii biegłego ds. techniki samochodowej i ruchu drogowego A. S.. Stawki rynkowe za najem pojazdu odpowiadającego klasie najmu pojazdu zastępczego oraz uszkodzonego stosowane na rynku lokalnym w II i III kwartale 2019 r. zawierały się w granicy – 155-220 zł netto. W konsekwencji prawidłowo Sąd Rejonowy przyjął, że stawka najmu przez powódkę w wysokości 160 zł netto za dobę najmu może zostać uznana za rynkową.

Również zarzuty naruszenia prawa materialnego są pozbawione racji.

Mając powyższe okoliczności na uwadze za niezasadne również należało uznać podniesione zarzuty naruszenia prawa materialnego, w szczególności zarzutu naruszenia art. 361 k.c. w zw. z art. 826 § 1 k.c. oraz w zw. z art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W orzecznictwie nie ulega wątpliwości, że koszty poniesione przez poszkodowanego z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego są normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. z uwagi na niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego w sytuacji jego uszkodzenia lub zniszczenia. Jeżeli więc poniesione zostały koszty związane z wynajmem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Postulat pełnego odszkodowania przemawia bowiem za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek uszkodzenia lub zniszczenia. Termin wydatków koniecznych oznacza przy tym wydatek niezbędny dla korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 r. III CZP 14/97 OSNC 1997/8/103). W orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadacza pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego (...) obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego i nie jest uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17.11.2011 t., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28 ). Wskazać także należy, że jeżeli uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy w postaci wmontowania do niego nowej części zamiennej, to koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmują okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2004 r., II CK 494/03, Biul.SN 2005/3/11). Należy podkreślić, że uprawnienie do wynajmu pojazdu zastępczego przysługuje poszkodowanemu, co do zasady przez czas rzeczywistej naprawy pojazdu, który nie ogranicza się do czasu niezbędnego do dokonania samej technologicznej naprawy. Jak zostało wskazane powyżej, Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 listopada 2011 r. (sygn. akt III CZP 05/11) podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie okresu najmu przy szkodzie częściowej w pojeździe, w którym ponoszone wydatki są celowe i ekonomicznie uzasadnione oraz podlegają naprawieniu przez sprawcę szkody lub jego ubezpieczyciela.

Za niezasadne również jawi się podniesiony zarzut naruszenia prawa materialnego tj. art. 354 § 2 k.c.. Skarżący całkowicie zapomina, że jego infolinia w istocie pozostawiła poszkodowanego samemu sobie. Obowiązek współdziałania wierzyciela w naprawieniu szkody nie powinien powodować przerzucenia ciężaru jej naprawienia na poszkodowanego, czym mogłoby dla poszkodowanego skutkować skorzystanie z propozycji pozwanego. Brak jest także podstaw do wymuszania na poszkodowanym poszukiwania najtańszej wypożyczalni. Poza tym, należy wziąć pod uwagę okoliczności powstania samej szkody i utrudnień ze strony ubezpieczyciela, co do możliwości zgłoszenia szkody przez poszkodowanego. Poszkodowany od razu próbował skontaktować się z ubezpieczycielem, ale w chwili szkody infolinie nie były już czynne. Po zgłoszeniu szkody, poszkodowany dysponował już autem zastępczym wynajętym od powoda od dnia szkody i musiałby z niego rezygnować (zrywać umowę z powodem), by zawrzeć kolejną umowę z ubezpieczycielem i w dalszej kolejności oczekiwać na auto zastępcze ze strony pozwanej, co prowadziło by do dodatkowych utrudnień po stronie pozwanego. Skorzystanie przez poszkodowanego z usług powoda wobec braku możliwości kontaktu z pozwanym, wydaje się jak najbardziej racjonalne.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy oddalił wniesioną przez pozwanego apelację, na podstawie art. 385 k.p.c., jako całkowicie bezzasadną.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Sabina Szwed
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: