Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 28 listopada 2017 roku, Sąd Rejonowy w Brzezinach,
w sprawie o sygn. akt I C 47/15 z powództwa M. Ł. i S. Ł. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w (...) Spółce Akcyjnej V. (...)
o odszkodowanie:

1.  zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w

(...) Spółki Akcyjnej V. (...) na rzecz M. i S. małżonków Ł. 2 391,53 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 1293,74zł od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. od dnia 9 kwietnia 2013r. i od (...) Spółki Akcyjnej V. (...) od dnia 27 czerwca 2013 r. i od kwoty 1 097,79 zł. od dnia 5 października 2016 r. z tym, że zapłata przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałego w zakresie zapłaty z kwoty 2 391,53zł. i odsetek od kwoty 1 293,74 zł. od dnia 27 czerwca 2013 r. i od kwoty 1 097,79 zł od dnia 5 października 2016 r.;

2.  zasądza od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w

(...) Spółki Akcyjnej V. (...) na rzecz M. i S. małżonków Ł. po 969,44 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  nakazuje ściągnąć od Towarzystwa (...) Spółki

Akcyjnej w (...) Spółki Akcyjnej V. (...) na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Brzezinach po 27,50 zł tytułem nieuiszczonej opłaty i po 10,10 zł tytułem nieuiszczonych wydatków.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

W dniu 18 marca 2011 r. doszło do zdarzenia ubezpieczeniowego, w którym kierujący samochodem D. (...) nr rej. (...) uderzył nim w bramę wjazdową i ogrodzenia nieruchomości powodów. Przyczyną zdarzenia ubezpieczeniowego był przełom, jaki wystąpił na drodze Nr (...) w M.. W chwili podjęcia przez kierującego samochodem manewrów obronnych samochód poruszał się z prędkością 73 km/h.

W miejscu zdarzenia, w związku z przełomem w jezdni, prędkość była ograniczona do
50 km/h. Gdyby kierujący pojazdem poruszał się z taką prędkością, uniknąłby zderzenia. Miejsce przełomu zostało oznaczone odpowiednimi znakami przez zarządcę drogi dopiero po tym zdarzeniu, mimo że dzień wcześniej też doszło tam do wypadku.

(...) Spółka Akcyjna ubezpieczał zarządcę drogi. Jego następcą prawnym jest (...) Spółka Akcyjna V. (...). Pozwane Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. ubezpieczało samochód D. (...) nr rej. (...).

Na skutek uderzenia samochodu uszkodzeniu uległa brama w ogrodzeniu, ogrodzenie oraz mostek wjazdowy. Koszt naprawy bramy i ogrodzenia wynosi 1.271,16 zł netto. Wraz
z podatkiem VAT koszt ten wynosi 1.563,53 zł. Koszt naprawy mostka wraz z podatkiem VAT wynosi 828 zł. Łącznie szkoda wynosi 2391,53 zł.

Sąd Rejonowy oceniając zgromadzony materiał dowodowy dał wiarę opiniom biegłego i zeznaniom powoda. Opinie i zeznania były niesprzeczne, częściowo zostały potwierdzone pozostałymi dowodami.

Na podstawie tak poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy uznał, że
w rozpoznawanej sprawie zachodzi zbieg odpowiedzialności dwóch podmiotów za powstałą szkodę. Kierowcy pojazdu, który miał zawartą umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilne i zarządcy drogi, który również miał zawartą umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

Kierowca pojazdu poruszał się z niedozwolona prędkością, co pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z powstaniem szkody, ponieważ gdyby rozwijał prędkość dopuszczalną, to mógłby uniknąć zdarzenia podejmując skuteczny manewr hamowania.
Z tego powodu za tę szkodę odpowiada ubezpieczyciel - Pozwane Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W..

Odpowiedzialnym za utrzymanie w należytym stanie skrzyżowania, na którym doszło do wypadku, był Zarząd Powiatu B. jako zarządca drogi. Skoro przyczyną zdarzenia ubezpieczeniowego było również niewłaściwe utrzymanie drogi
w związku z nieoznakowaniem istniejącego zagrożenia, to z mocy art. 415 k.c. ponosi on odpowiedzialność za wynikłą z tego powodu szkodę. Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest do zapłaty odszkodowania za szkody, za które odpowiada ubezpieczony podmiot - w tym wypadku to (...) Spółka Akcyjna V. (...).

Podnoszona argumentacja wyłączenia odpowiedzialności z mocy art. 5 ust. 1 pkt 14 ogólnych warunków ubezpieczenia nie mogła być, zdaniem Sądu Rejonowego uwzględniona, gdyż wskazany przepis dotyczy sytuacji, gdy to ubezpieczony jest chroniony ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej pojazdów mechanicznych i unormowanie takie jest oczywiste, gdyż zapobiega dublowaniu odszkodowania. W tym wypadku ochroną ubezpieczeniową pojazdu mechanicznego objęty był inny podmiot współodpowiedzialny za szkodę.

Cała szkoda wyniosła 2 391,53 zł. Sąd Rejonowy zasądził zatem tę kwotę od obu pozwanych in solidum.

Na podstawie art. 481 §1 k.c. zasądzono odsetki ustawowe, zgodnie z żądaniem pozwu . Mając na względzie, że doręczenie pozwu nastąpiło w różnych terminach każdemu
z pozwanych zasądzono te odsetki odpowiednio od 9 kwietnia 2013 r. i od 27 czerwca 2013 r. od pierwotnie dochodzonej kwoty .

Z mocy art. 98 k.c. zasądzono całość kosztów procesu na rzecz powoda mając na względzie , że wygrał sprawę w całości. Na podstawie art. 113 ust. 2 pkt1 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku nakazano ściągnąć od pozwanego jako przegrywającego sprawę w całości, nieuiszczoną kwotę opłaty i nieuiszczone wydatki 10,10 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany - Towarzystwo (...)
i (...) Spółka Akcyjna w W., zaskarżając orzeczenie w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucił naruszenie:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w postaci

fragmentarycznej i wybiórczej oceny dowodów przyjęcia zakresu uszkodzeń
w oparciu o twierdzenia powodów (w zakresie tzw. mostku dojazdowego), pominięcie okoliczności, w świetle której w dacie zdarzenia na przedmiotowym odcinku drogi nie umieszczono oznakowania informującego o utrudnieniach w ruchu oraz ograniczającego prędkość;

2.  art. 436 § 1 k.c. poprzez przyjęcie odpowiedzialności posiadacza pojazdu, podczas

gdy bezpośrednią i wyłączną przyczyną szkody był stan nawierzchni w sposób realnie zagrażający bezpieczeństwu ruchu oraz brak odpowiedniego oznakowania przeszkód na drodze;

3.  art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 824 ¹ § 1 k.c., poprzez jego błędne zastosowanie i

przyjęcie za uzasadnione nadmiernych w istocie kosztów usunięcia szkody;

4.  art. 361 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, iż zachowanie kierującego pojazdem pozostaje

w związku przyczynowym z całym zakresem szkód stwierdzonych przez stronę powodową tj. także uszkodzeniem mostku dojazdowego pomimo, iż szkoda taka nie została ujawniona w protokole oględzin (protokole szkody ) a ustalenia takie zostały zaakceptowane przez stronę.

W związku z podniesionymi zarzutami skarżący wniósł o zmianę rozstrzygnięcia
poprzez oddalenie powództwa w całości w stosunku do (...) S.A. w W.
i rozstrzygnięcie o kosztach procesu w zakresie postępowania w I i II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, stosownie do wyniku postępowania według zasady odpowiedzialności stron za wynik sprawy.

W odpowiedzi na apelację zarówno drugi z pozwanych jak i powodowie wnieśli
o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia w przedmiocie procesu (art. 227 k.p.c.) nie są obarczone błędem i znajdują oparcie w materiale dowodowym zgromadzonym w toku postępowania. Sąd Okręgowy przyjmuje zatem wskazanie ustalenia za własne, podzielając również ich ocenę jurydyczną, przeprowadzoną w zgodzie z dyrektywami zawartymi w art. 233 § 1 k.p.c.

Zarzut naruszenia wskazanej normy prawnej uznać należy zatem za niezasadny. Zgodnie z w art. 233 § 1 k.p.c. sąd ma swobodę w ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego słusznie przyjmuje się, że zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. może być uznany za usprawiedliwiony tylko wtedy, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki, zasadami wiedzy lub
z doświadczeniem życiowym. Sprzeczność ta występuje, w szczególności w sytuacji, gdy
z treści dowodu wynika, co innego niż przyjął sąd, gdy pewnego dowodu nie uwzględniono przy ocenie, gdy sąd przyjął pewne fakty za ustalone mimo, że nie zostały one w ogóle lub dostatecznie potwierdzone lub gdy sąd przyjął pewne fakty za nieudowodnione, mimo, że nie było ku temu podstawy. Tymczasem w badanej sprawie taka sytuacja nie ma miejsca.

Sąd Rejonowy uwzględnił wszystkie okoliczności zdarzenia, w tym niewłaściwe oznakowanie miejsca, gdzie znajdowały się ubytki w nawierzchni jezdni. Co więcej, ustalenia te wynikają z niekwestionowanej przez żadną ze stron opinii biegłego z zakresu analiz wypadków samochodowych, który jednoznacznie stwierdził, że właściwe oznakowanie jezdni na odcinku, na którym doszło do wypadku powinno zawierać informację o niebezpieczeństwie oraz znak ograniczający dozwoloną prędkość jazdy, a niedopełnienie tego obowiązku przez zarządcę drogi pozostaje w związku przyczynowo – skutkowym
z zaistniałym wypadkiem.

Ocena dokonana przez Sąd Rejonowy nie była zatem w żadnej mierze wybiórcza czy niepełna. Sąd ten prawidłowo również uznał, że niewłaściwe oznakowanie jezdni stanowi współprzyczynę wypadku w sytuacji, gdy z opinii biegłego jasno wynika, że gdyby kierowca poruszał się z dozwoloną prędkością, mógłby podjąć skuteczny manewr obronny i nie dopuścić do zderzenia z bramą.

W tej sytuacji, zarzut naruszenia art. 436 § 1 k.c. poprzez przyjęcie odpowiedzialności posiadacza pojazdu, podczas gdy, jak twierdzi skarżący, bezpośrednią i wyłączną przyczyną szkody był stan nawierzchni w sposób realnie zagrażający bezpieczeństwu ruchu oraz brak odpowiedniego oznakowania przeszkód na drodze nie zasługuje na aprobatę jako sprzeczny z materiałem dowodowym, zwłaszcza z opinią biegłego z zakresu analiz wypadków samochodowych .

Zgodnie z art. 441 § 1 k.c. jeżeli kilka osób ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, ich odpowiedzialność jest solidarna. Dotyczy to także sytuacji, w których szkoda powstała na skutek zachowań kilku osób niezależnych od siebie. W doktrynie wprost wskazywany jest przykład zastosowania tego przepisu w sytuacji, gdy szkoda została wyrządzona jednym bądź kilkoma zdarzeniami, także gdy odpowiedzialność za nie oparta jest na różnych zasadach (np. niebezpieczna jazda kierowcy i zły stan drogi, spowodowany zaniechaniami zarządcy drogi).

Nietrafny jest również zarzut naruszenia art. 361 § 1 k.c. Sąd Okręgowy podziela ocenę Sądu Rejonowego, iż całość poniesionej przez powodów szkody, zgłoszonej (...) S.A. w W. pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z niewłaściwym zachowaniem kierowcy. Słusznie wskazuje przy tym strona powodowa, że już na etapie postępowania likwidacyjnego wskazała pełen zakres szkody, zgłaszając wówczas, że doszło do uszkodzenia betonowego mostka wjazdowego, co uprawnia do twierdzenia, że było to uszkodzenie powstałe na skutek wypadku z dnia 18 marca 2011 roku. Okoliczność ta wynika także z niekwestionowanej przez pozwanego (...) S.A.
w W. uzupełniającej ustnej opinii biegłego S. S..

W tym stanie rzeczy niezasadny jest zarzut naruszenia art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 824 ¹ § 1 k.c., skoro wysokość zasądzonego odszkodowania odpowiada wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Mając na uwadze niezasadność zarzutów apelacyjnych oraz jednocześnie brak ujawnienia okoliczności, które podlegają uwzględnieniu w postępowaniu odwoławczym
z urzędu, apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Zważywszy na wynik kontroli instancyjnej, o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., ustalając wysokość kosztów zastępstwa procesowego należnych od (...) S.A. w W. na rzecz powodów solidarnie na kwotę 450 złotych na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.) w brzmieniu nadanym rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2016 roku, poz. 1668), które weszło w życie z dniem 27 października 2016 roku.