III Ca 330/22 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2023-12-19

Sygn. akt III Ca 330/22

Sygn. akt III Cz 133/22

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 września 2021 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi: nakazał usunięcie niezgodności z rzeczywistym stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej o numerze (...), prowadzonej dla samodzielnego lokalu niemieszkalnego nr I położonego w Ł. przy ulicy (...), w ten sposób, że w dziale II tej księgi wykreślić wpis jako właścicieli W. S. (1), K. S., O. S., W. S. (2) wspólników spółki cywilnej oraz wpisać jako właściciela (...) spółkę jawną z siedzibą w Ł. (KRS (...), REGON (...), NIP (...)).

Wyrokiem uzupełniającym z dnia 21 grudnia 2021 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi nakazał wykreślenie z księgi wieczystej Nr (...) także B. Z. i w jej miejsce wpisać (...) spółkę jawną z siedzibą
w Ł. (pkt 1); nie obciążył pozwanych kosztami procesu (pkt 2) oraz zwrócił powodom nadpłaconą opłatę od pozwu (pkt 3).

W przedmiotowej sprawie Sąd rozpatrywał pozew z dnia 11 października 2019 roku, który powodowie W. S. (2) i O. S. wnieśli przeciwko B. Z. i (...) spółce jawnej z siedzibą w Ł. o usunięcie niezgodności pomiędzy stanem prawnym ujawnionym w dziale II księgi wieczystej Nr (...) dla samodzielnego lokalu niemieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) pod nr 91 dotyczącej dokonanego wpisu prawa własności w/w nieruchomości na rzecz W. S. (1), K. S., O. S., W. S. (2)
i B. Z. na prawach współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej a rzeczywistym stanem prawnym oraz wnieśli o wpisanie
w dziale II w/w księgi jako właściciela Pod N. S.
i (...) spółka jawna z siedzibą w Ł.. Powodowie wnieśli ewentualnie
o usunięcie niezgodności poprzez wpisanie w dziale II księgi wieczystej jako właścicieli O. S., syna W. i K., P. (...) w udziale wynoszącym 4/6 oraz W. S. (2), syna W. i K., P. (...) w udziale wynoszącym 2/6. Powodowie wnieśli również o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Sąd ustalił stan faktyczny, którego najważniejsze elementy były następujące:

18 lipca 2001 roku pomiędzy K. S., jej małżonkiem W. S. (1) i synem O. S. została zawarta umowa spółki cywilnej. Jako przedmiot działalności spółki określono m.in. prowadzenie obrotu detalicznego środkami farmaceutycznymi
i artykułami sanitarnymi, obrotu detalicznego kosmetykami i świadczenie usług reklamowych, marketingowych i informacyjnych w aptece (...) położonej w Ł. przy u. (...) 91. Spółka została zawarta na czas nieoznaczony. Zgodnie z postanowieniami umowy każdy ze wspólników może wystąpić ze spółki wypowiadając swój udział na 6 miesięcy naprzód na piśmie, którego odpis musi być doręczony pozostałym wspólnikom. Strony zastrzegły także, że wszelkie zmiany niniejszej umowy wymagają dla swej ważności formy pisemnej.

12 lipca 2005 roku pomiędzy Gminą M. Ł. a W. S. (1), K. S. działającymi w imieniu własnym i na rzecz syna O. S. została zawarta w formie aktu notarialnego Rep.
A (...) umowa sprzedaży lokalu użytkowego i oddania gruntu
w użytkowanie wieczyste, na mocy której Gmina M. Ł. sprzedała K. S., W. S. (1) i O. S. we współwłasności łącznej jako wspólnikom spółki cywilnej pod firmą (...), W. S. (1), O. S. - Apteka (...) spółka cywilna z siedzibą w Ł. przy ul. (...) – jako odrębną własność lokal użytkowy położony w Ł. przy ul. (...) wraz z udziałem wynoszącym (...) części budynku i innych urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali za ogólną cenę brutto 159 435,70 zł oraz oddała K. S., W. S. (1) i O. S. – we współużytkowanie wieczyste łącznie jako wspólnikom spółki cywilnej pod firmą (...), W. S. (1), O. S. - Apteka (...) spółka cywilna z siedzibą w Ł. przy ul. (...) w użytkowanie wieczyste do dnia 31 marca 2102 udział wynoszący (...) części działki gruntu nr (...) za roczną opłatą wraz z podatkiem VAT w łącznej kwocie 656,26 zł.

29 kwietnia 2010 roku przed notariuszem E. Ś. został podpisany aneks do umowy spółki cywilnej i przeniesienie własności nieruchomości w związku z przystąpieniem wspólników do Spółki (Rep. A 3337/2010). Rzeczony aneks podpisali: W. S. (1), K. S., W. S. (2) oraz B. Z.. W. S. (1) i K. S. przy podpisywaniu aneksu działali w imieniu własnym oraz w imieniu i na rzecz O. S. na podstawie pełnomocnictwa z dnia 2 stycznia 2007 roku, którego zakres został w tym akcie przekroczony. W aneksie tym W. S. (1) i K. S. działający w imieniu własnym oraz w imieniu i na rzecz O. S. oświadczyli, że wyrażają zgodę na przystąpienie nowych wspólników do spółki cywilnej pod firmą; K. S., W. S. (1), O. S. Apteka (...) spółka cywilna z siedzibą w Ł. przy ulicy (...) pod nr 91 w osobach W. S. (2) i B. Z.. Oświadczyli również, że w związku
z przystąpieniem do Spółki nowych wspólników W. S. (2) i B. Z. przenoszą na W. S. (1), K. S., O. S., W. S. (3) i B. Z. – do współwłasności łącznej jako wspólników spółki cywilnej pod firmą: K. S., W. S. (1), O. S. Apteka (...) spółka cywilna, z siedzibą w Ł. własność samodzielnego lokalu użytkowego, oznaczonego nr I U., położonego
w Ł. przy ulicy (...) pod nr 91 wraz ze związanymi z nim prawami współwłasności i współużytkowania wieczystego.

W § 8 aneksu zostało zawarte oświadczenie K. S.
i W. S. (1), w myśl którego zobowiązali się spowodować potwierdzenie czynności zawartej w tym akcie przez O. S.
w terminie do 15 czerwca 2010 roku.

29 kwietnia 2010 roku został zawarty w formie pisemnej aneks do umowy spółki cywilnej Apteka (...) K. S., (...) s.c. z dnia 18 lipca 2001 r., na mocy którego wspólnicy ustalili, iż nowi wspólnicy tj. B. Z. oraz W. S. (2) przystępują do Spółki dopiero z dniem 1 maja 2012 roku i w tym dniu rozpoczynają działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki i wnoszą wkład w wysokości 3 000 zł.

16 sierpnia 2010 roku O. S. złożył przed notariuszem E. Ś. oświadczenie, iż potwierdza czynność zawartą w akcie notarialnym sporządzonym w dniu 29 kwietnia 2010 roku, za repertorium A nr 3337/2010. O. S. w kwietniu 2010 roku przebywał we Francji i nie mógł być obecny przy podpisywaniu aneksu z dnia 29 kwietnia 2019 roku. Znał jednak jego treść i w pełni akceptował czynności dokonywane w jego imieniu przez pełnomocników. Opóźnienie w potwierdzeniu tych czynności wynikało
z niemożności wcześniejszego przyjazdu do kraju.

1 października 2010 roku został podpisany aneks do umowy spółki cywilnej Apteka (...) K. S., (...) s.c. z dnia 18 lipca 2001 roku, na mocy którego wspólnicy wyrazili zgodę na wystąpienie ze spółki (...)
i W. S. (2) i przyjmują bez sprzeciwu ich oświadczenia woli
w zakresie wypowiedzenia umowy spółki cywilnej w trybie natychmiastowym.

10 października 2010 roku K. S., W. S. (1) i O. S. wspólnicy spółki cywilnej Apteka (...) s.c. podjęli uchwałę o przekształceniu dotychczasowej spółki cywilnej w spółkę jawną pod firmą: (...) spółka jawna. Zgodnie z § 9 umowy spółki jawnej nie ulega ona rozwiązaniu pomimo śmierci wspólnika. W przypadku śmierci wspólnika w jego miejsce wchodzi do spółki spadkobierca wskazany w testamencie, a w przypadku braku testamentu - wszyscy spadkobiercy, a prawa zmarłego przysługują im wspólnie. W tym drugim przypadku spadkobiercy powinni wskazać jedną osobę, która będzie ich reprezentować.

1 stycznia 2011 roku do spółki jawnej dołączyło dwóch wspólników – W. S. (2) i B. Z..

W. S. (1) zmarł w dniu 12 stycznia 2011 roku, a spadek po nim nabyli synowie: O. S. oraz W. S. (2) po połowie.

K. S. zmarła w dniu 21 maja 2011 roku, a spadek po niej nabyli synowie: O. S. oraz W. S. (2) po połowie.

Księga wieczysta nr (...) prowadzona jest dla samodzielnego lokalu niemieszkalnego nr I położonego w Ł. przy ul. (...). W dziale II jako właściciele ujawnieni są W. S. (1), K. S., O. S., W. S. (2)
i B. Z. na prawach współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej.

W takim stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne, spełniające wymogi z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Przyznał powodom legitymację czynną do wystąpienia z powództwem. Należą oni do kategorii osób, których prawo zostało wpisane do księgi wieczystej, lecz treść wpisu nie odpowiada rzeczywistej treści prawa. Powodowie są wpisani w dziale II księgi wieczystej jako współwłaściciele nieruchomości, choć twierdzą, że własność nieruchomości przeszła na pozwaną spółkę jawną. Po uzyskaniu korzystnego rozstrzygnięcia powodowie będą mogli złożyć wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej (...) polegającego na wykreśleniu ich jako współwłaścicieli nieruchomości i wpisanie w ich miejsce Pod N. S.
i (...) spółka jawna z siedzibą w Ł..

Sąd nie podzielił argumentów powodów, którzy kwestionowali ważność
i skuteczność szeregu czynności prawnych wprowadzające modyfikacje do umowy spółki cywilnej, których bezpośrednim skutkiem były również zmiany podmiotów, którym przysługiwało prawo własności nieruchomości objętej księgą wieczystą (...). Wprawdzie przy zawieraniu w dniu 29 kwietnia 2010 roku aneksu do umowy spółki cywilnej, K. S.
i W. S. (1) działali w imieniu własnym i w imieniu i na rzecz syna O. S., choć zakres pełnomocnictwa został przekroczony. Nie oznacza to, że doszło do przeniesienie własności nieruchomości
z zastrzeżeniem warunku i terminu wbrew zakazowi przewidzianemu w art. 157 § 1 k.c. Zgodnie z dyspozycją art. 103 § 1 i 2 k.c. ważność umowy zależała od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Druga strona może wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Stan taki określa się jako bezskuteczność zawieszoną. Trwa on dopóty, dopóki osoba trzecia będąca rzekomym mocodawcą nie potwierdzi umowy, wyrażając w ten sposób zgodę na związanie nią jako strona; kończy się on również z chwilą odmowy potwierdzenia, a jeżeli druga strona wyznaczyła rzekomemu mocodawcy termin do potwierdzenia – zgodnie z § 2 komentowanego artykułu – z chwilą bezskutecznego upływu tego terminu. Rozwiązanie to służy ochronie kontrahenta, ale w niniejszej sprawie, termin do potwierdzenia czynności wyznaczyli rzekomi pełnomocnicy . Upływ zakreślonego przez nich terminu nie skutkował nieważnością umowy,
a oświadczenie złożone w dniu 16 sierpnia 2010 roku doprowadziło do sanowania wszelkich braków aneksu zawartego w dniu 29 kwietnia 2010 roku.

Za nieważną uznano natomiast czynność prawną w postaci drugiego aneksu do umowy spółki podpisanego niemal natychmiast, tj. jeszcze tego samego dnia, po aneksie do umowy spółki cywilnej sporządzonym przed notariuszem. Aneksu tego nie mógł podpisać O. S., który
w tamtym czasie przebywał poza Polską. Najistotniejsze było jednak to, że aneks nie był zawarty w odpowiedniej formie prawnej. Zgodnie z dyspozycją art. 77 § 1 k.c. uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia. Modyfikacja umowy pierwotnej zawartej przez strony w formie szczególnej wymaga zachowania tej samej formy, a więc w tym przypadku formy aktu notarialnego, której nie dochowano. W konsekwencji należało uznać, że wskutek zawartego w dniu
29 kwietnia 2010 roku przed notariuszem E. Ś. aneksu do umowy spółki cywilnej i przeniesienie własności nieruchomości w związku
z przystąpieniem wspólników do spółki, która to czynność została skutecznie potwierdzona przez O. S. w dniu 16 sierpnia 20, doszło do przeniesienia własności samodzielnego lokalu niemieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...) pod nr 91 do współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej tj. K. S., W. S. (1), O. S., W. S. (2) i B. Z.. Majątek objęty wspólnością łączną powstał w dniu 29 kwietnia 2010 roku. Wskutek wypowiedzenia umowy spółki przez W. S. (2) i B. Z. w dniu 1 października 2010 roku nieruchomość pozostawała we wspólności dotychczasowych wspólników tj. K. S., W. S. (1) i O. S..

Sąd I instancji przyjął, że spółka cywilna została skutecznie przekształcona w spółkę jawną. Z chwilą wpisu do rejestru spółce jawnej (przekształconej ze spółki cywilnej) przysługują prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników spółki cywilnej. Spółka jawna stała się więc właścicielem ruchomości i nieruchomości dotychczasowej wspólności łącznej wspólników tej spółki, bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek dodatkowych czynności prawnych. Wystarczające jest jedynie zgłoszenie do odpowiednich rejestrów, ksiąg wieczystych itp. W rozpoznawanym przypadku na (...) spółkę jawną z siedzibą w Ł. przeszły wszelkie prawa i obowiązki wchodzące w skład majątku wspólnego spółki cywilnej w tym prawo własności lokalu użytkowego nr I położonego
w Ł. przy ul. (...). Z uwagi na opieszałość wspólników spółki jawnej przez 11 lat owa zmiana nie została ujawniona w księdze wieczystej. Wobec braku porozumienia pomiędzy wspólnikami, zdaniem Sądu Rejonowego, wystąpienie z powództwem o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym stało się jedynym rozwiązaniem umożliwiającym usunięcie owej niezgodności.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że powództwo główne zasługuje na uwzględnienie, a więc zbędnym stało się badanie zasadności żądania ewentualnego zgłoszonego w pozwie.

Pozwana B. Z. zaskarżyła wyrok z dnia 24 września 2021 roku w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu apelująca zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj. art. 72 § 1 pkt 2 k.p.c. oraz art. 73 § 2 k.p.c. oraz art. 626(2) § 5 w zw. z art. 626(8) § 7 k.p.c.;

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 10 ust. 1 ustawy
o księgach wieczystych i hipotece
.

W konkluzji strona apelująca wniosła o zmianę kwestionowanego rozstrzygnięcia przez oddalenie powództwa w całości z zasądzeniem od powodów na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu za obie instancje
z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powodowie zaskarżyli wyrok uzupełniający w zakresie punktu 2., to jest rozstrzygnięcia o kosztach procesu, zarzucając naruszenia art. 98 k.p.c. i art. 102 k.p.c. Na tych podstawach wnieśli o zmianę orzeczenia przez zasądzenie solidarnie od pozwanych solidarnie na rzecz powodów zwrotu kosztów procesu w kwocie 7 434 zł, a także zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powodowie wnieśli o jej oddalenie oraz
o zasądzenie na ich rzecz od pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego.

Pozwana (...) spółka jawna w Ł. na rozprawie apelacyjnej wnosiła o oddalenie apelacji.

W odpowiedziach na zażalenie pozwani B. T.- (...) spółka jawna w Ł. wnieśli o oddalenie zażalenia i zasądzenie od każdego z powodów na rzecz pozwanych zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna o tyle, że prowadziła do uchylenia zaskarżonego wyroku.

Stan faktyczny został przez Sąd I instancji ustalony prawidłowo. Sąd odwoławczy przyjmuję tę podstawę faktyczną rozstrzygnięcia za własną. Niestety prawidłowo ustalone fakty zostały wadliwie ocenione pod kątem prawnym. Doszło także do istotnych uchybień proceduralnych.

Wszystkie zarzuty apelacji, zarówno te zbudowane na gruncie procedury cywilnej, jak i dotyczące sposobu zastosowania prawa materialnego, dotyczą uprawnienia powodów do dochodzenia roszczenia opisanego w żądaniu głównym pozwu. Zacząć więc trzeba od przywołania art. 10 ust. 1. ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1984), zgodnie z którym w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. Treść tej regulacji wprost nawiązuje do uprawnienia osoby, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie (kwestia nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia nie ma znaczenia w tej sprawie). Innymi słowy, omawiane rozwiązanie jest narzędziem dla osób, które chcą doprowadzić do prawidłowego ujawnienia w księdze wieczystej ich prawa do nieruchomości. Nie dziwi więc stanowisko wyrażone w uchwale składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 15 marca 2006 r., III CZP 106/05, (OSNC 2006, nr 10, poz. 160) w której przyjęto, że legitymację czynną w procesie toczącym się na podstawie art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece może mieć jedynie osoba należąca do kręgu osób wymienionych w art. 626 2 § 5 k.p.c., uprawnionych do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej. W omawianym przepisie uzgodnienie połączono z wpisem, a więc trzeba przyjąć, że te same osoby, które mogą złożyć wniosek o dokonanie wpisu są legitymowane do wytoczenia przedmiotowego powództwa. Sąd Rejonowy, przywołując orzecznictwo sprzed przywołanej przed chwilą uchwały Sądu Najwyższego
z 2006 roku, błędnie uznał, że skoro wpisem jest również wykreślenie (art. 626(8) § 7 k.p.c.), to uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym żądać może także osoba, której prawo podlega wykreśleniu. Stanowisko to nie uwzględnia istoty powództwa z art. 10 ustawy
o księgach wieczystych i hipotece
, jako instrumentu nakierowanego na uzyskanie przez daną osobę uzgodnienia i wpisu własnego prawa, a nie również innych podmiotów powołujących się na istnienie po ich stronie interesu prawnego w dokonaniu określonego wpisu. Rację ma więc skarżąca, że powodowie, jako osoby powołując się tylko na interes prawny w uzgodnieniu treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, a nie ubiegające się
o wpis własnego prawa, nie mają legitymacji procesowej czynnej do ubiegania się o wpisanie prawa własności (...)
I (...) spółka jawna w Ł.. Przeciwne stanowisko Sądu I instancji oznaczało naruszenie art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz art. 626(2) § 5 w zw. z art. 626(8) § 7 k.p.c. Uchybienie to wystarczy do uznania, że powództwo główne powinno zostać oddalone. Nie ma więc potrzeby odnoszenia się do zarzutu apelacji dotyczącego legitymacji biernej.

Powodowie sformułowali także żądanie ewentualne, którego zasadności Sąd Rejonowy nie badał z uwagi na uwzględnienie żądania głównego. Nie można wykluczyć, że Sąd odwoławczy przeprowadzi analizę zasadności żądania ewentualnego, choć czasem bronione jest stanowisko, że w takiej sytuacji strony zostają pozbawione jednej instancji. Sąd Okręgowy nie zgadza się z tym poglądem, ale w niniejszej sprawie zaistniały okoliczności szczególne. Sąd Rejonowy formalnie rozbił orzeczenie o roszczeniu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym na dwa orzeczenia – wyrok główny i wyrok uzupełniający. Zgodnie z art. 351 § 1 k.p.c. strona może w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku, a gdy doręczenie wyroku następuje
z urzędu - od jego doręczenia, zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania, o natychmiastowej wykonalności albo nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu. W omawianym przypadku nie można mówić
o sytuacji, w której sąd nie orzekł o całości żądania, skoro żądanie było jedno
i niepodzielne, nie dało się wydzielić jego części. Odwołanie się do instytucji wyroku uzupełniającego było błędne i mogło prowadzić do trudnych do zaakceptowania skutków. Zasadą jest, że wyrok uzupełniający podlega osobnemu zaskarżeniu. Od wyroku sądu pierwszej instancji w przedmiocie uzupełnienia wyroku przysługuje apelacja (pomijając rozstrzygnięcia zaskarżane zażaleniem). Wyrok i orzeczenie w przedmiocie jego uzupełnienia mają byt niezależny i mogą, ale nie muszą, być skarżone jednocześnie.
W niniejszej sprawie skarżąca zakwestionowała wyrok uzupełniany, ale nie skarżyła wyroku uzupełniającego, choć jej prawo miało zostać wykreślone właśnie na podstawie tego drugiego wyroku. Sąd odwoławczy rozważał dopuszczalność zaskarżenia przez pozwaną wyroku uzupełnianego, ale uznał, że dopuszczalności tej nie można zakwestionować – wyrok zmierzał do zniweczenia wpisu prawa własności na podstawie, która była aktualna także
w przypadku pozwanej. Rozpoznanie tej apelacji prowadziło do zakwestionowania prawidłowości uwzględnienia powództwa. Nie można było zaakceptować interpretacji zakładającej, że stan prawny tej samej nieruchomości wskutek powództwa z art. 10 ustawy o księgach wieczystych
i hipotece
będzie różnie uregulowany w wyroku głównym i w wyroku uzupełniającym (przy przyjęciu, że ten drugi uprawomocnił się wobec braku zaskarżenia). Sytuacji takiej nie przewiduje procedura cywilna. Z tych przyczyn należało uznać, że orzeczenie określone jako „wyrok uzupełniający” w istocie nie zawierało merytorycznego rozstrzygnięcia o żądaniu uwzględnionym
w wyroku z dnia 24 września 2021 roku. Błędna forma i podstawa tego rozstrzygnięcia nie mogła przeszkodzić w całościowym rozstrzygnięciu
o zasadności wywiedzionego w sprawie powództwa, które obejmuje niepodzielne roszczenie. Przyjęto więc, że uzupełnienie wyroku w trybie art. 351 § 1 k.p.c. dokonane było tylko w zakresie orzeczenia o kosztach procesu. Orzeczenie uzupełniające w zakresie punktu 1. oznaczało tylko uzupełnienie opisu sentencji wyroku z dnia 24 września 2021 roku. Nie było odrębnym rozstrzygnięciem, a więc dzieliło ono losy pierwotnego i jednocześnie jedynego wyroku bez osobnego zaskarżenia.

Bezzasadne uwzględnienie żądania głównego pozwu w połączeniu
z brakiem oceny zasadności żądania ewentualnego, przy istnieniu wątpliwości co do legitymacji po obu stronach sporu, i w połączeniu z błędami formalnymi
w I instancji, których wyeliminowanie potwierdza konieczność całościowego orzeczenia o zasadności żądania ewentualnego, skłaniały Sąd odwoławczy do uznania, że Sąd Rejonowy nie orzekł o istocie sprawy, co uzasadniało uchylenie wyroku w całości. Orzeczenie uchylające wyrok ze skierowaniem sprawy do ponownego rozpoznania czyniło bezprzedmiotowym osobne rozstrzygniecie
o zasadności zażalenia. Przy ponownym rozstrzygnięciu sprawy w zakresie, Sąd I instancji, stosownie do treści art. 108 § 1 i 2 k.p.c., orzeknie o całości kosztów procesu, także tych, które dotyczą postępowania apelacyjnego
i zażaleniowego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Sabina Szwed
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: