III Ca 559/15 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2015-07-31
Sygn. akt III Ca 559/15
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 28 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie o sygn. akt I C 3905/14 z powództwa H. I Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w K. przeciwko S. D. o zapłatę oddalił powództwo (wyrok – k. 45).
Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o ustalenie, że w dniu 1 kwietnia 2008 roku pozwana zawarła z (...) Bank Spółką Akcyjną
z siedzibą we W. umowę pożyczki powtórnej nr NP\ (...) na kwotę 16.474,51 złotych. Pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki w 48 ratach, zaś ostatnia rata wyrównawcza miała być płatna do dnia 16 kwietnia 2012 roku. Umowa miała wejść w życie w dniu przekazania środków z przyznanej pożyczki na rachunek bieżący pożyczkobiorcy. W dniu 4 czerwca 2014 roku pomiędzy (...) Bankiem Spółką Akcyjną we W. a powodem została zawarta umowa przelewu wierzytelności. W dniu 16 września 2014 roku (...) Bank Spółka Akcyjna we W. sporządził pismo zatytułowane „Przedsądowe wezwanie do zapłaty” i wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 11.108,63 złotych z tytułu umowy pożyczki nr NP\ (...), na którą składają się: kapitał w wysokości 6.626,73 złote, odsetki umowne w kwocie 276,85 złotych, odsetki karne w wysokości 4.205,05 złotych. (...) Bank S.A. we W. zawiadomił również S. D. o zawartej z H. I Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w K. umowie cesji wierzytelności.
W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie, jako nieudowodnione. Powód nie podołał ciążącemu na nim zgodnie z art. 6 k.c. ciężarowi dowodowemu. Powód dochodził od pozwanej zapłaty, a jako bezpośrednią podstawę swojego roszczenia wskazał umowę zawartą pomiędzy S. D. a (...) Bank Spółką Akcyjną we W.. Jako dowody w sprawie strona powodowa przedstawiła jedynie poświadczone za zgodność
z oryginałem przez pełnomocnika kopie następujących dokumentów: umowę pożyczki powtórnej nr NP\ (...), umowy przelewu wierzytelności z dnia 4 czerwca 2014 roku oraz skierowanego do pozwanej wezwania do zapłaty. Powód nie wykazał czy pozwana spłaciła w sposób całkowity lub częściowy dochodzoną kwotę wynikającą z tytułu umowy pożyczki numer, nie wskazał także w sposób wyraźny i dokładny, dlaczego dochodzi kwoty w wysokości 11.146,39 złotych i skąd wynika wysokość dochodzonej kwoty. Z zeznań pozwanej wynika natomiast, iż dokonywała wpłat tytułem spłaty pożyczki, między innymi dokonała dwukrotnej wpłaty kwot po 1.000 złotych. Powód nie wykazał od jakiej daty wierzytelność stała się wymagalna. Ma to pierwszorzędne znaczenie w przypadku oceny przez sąd, czy roszczenie jest możliwe do dochodzenia przed sądem i czy ewentualnie nastąpiło bądź nie przedawnienie tego roszczenia. Powód winien wykazać, iż zbywcy przysługiwała ściśle określona wierzytelność i z jakiego wynikała tytułu. Po zbyciu wierzytelności pozwany może bowiem nadal podnosić zarzuty przysługujące mu w stosunku do pierwotnego wierzyciela (art. 513 § 1 k.c.). W konsekwencji Sąd uznał, iż przedstawiony przez powoda materiał dowodowy jest niewystarczający do uwzględnienia powództwa.
Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając wyrok w całości.
Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego skarżący zarzucił:
- naruszenie postanowienia § 1 pkt 6 oraz § 2 pkt 9 umowy pożyczki nr (...) z dnia 1 kwietnia 2008 r. poprzez ich niezastosowanie i błędne przyjęcie, iż powód nie udowodnił podstawy oraz wysokości dochodzonego roszczenia;
- naruszenie art. 117 k.c. i art. 118 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, iż roszczenie powoda uległo przedawnieniu;
- naruszenie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjecie, iż bieg przedawnienia nie uległ przerwaniu w sytuacji, kiedy przeciwko pozwanej były podejmowane czynności przed sądem i organem egzekucyjnym;
- naruszenie art. 233 k.p.c. przez przekroczenie swobodnej oceny dowodów oraz błąd w ustaleniach faktycznych, w tym w szczególności poprzez uznanie, iż powód nie udowodnił podstawy oraz wysokości dochodzonej należności pomimo że z załączonych do pozwu dokumentów wynikało, z jakiego tytułu i w jakiej wysokości objęta została niniejszym pozwem należność co do której bieg przedawnienia uległ przerwaniu.
W apelacji skarżący zgłosił również nowe wnioski dowodowe, wnosząc o dopuszczenie dowodu z dokumentów załączonych do apelacji w postaci odpisu postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 28.12.2012 r. w sprawie o sygn. akt I Co 3804/12 i odpisu postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zgierzy Z. D. z dnia 30.09.2014 r. w sprawie o sygn. akt Km 2543/13 oraz z dokumentów znajdujących w przedmiotowych aktach egzekucyjnych, wnosząc o ich zażądanie od Komornika. Skarżący nie sprecyzował bliżej tezy dowodowej, wnosząc o dopuszczenie tych dowodów ogólnie na okoliczności wymienione w apelacji. Skarżący wskazał, iż potrzeba powołania tych dowodów wyniknęła na tym etapie postępowania z uwagi na okoliczność, iż na etapie postępowania przesądowego (wezwania do zapłaty) pozwana nie kwestionowała wysokości dochodzonego roszczenia, nie podnosiła również zarzutu przedawnienia (apelacja – k. 49-55odw).
W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji, nadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania za obie instancje, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jest niezasadna.
Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własny ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny, jak i wywiedzione z niego wnioski jurydyczne.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia przepisu procedury cywilnej, a to art. 233 § 1 k.p.c. należy uznać ten zarzut za chybiony. Sąd I Instancji w niniejszej sprawie dokonał bowiem prawidłowej, gdyż odpowiadającej wymogom art. 233 § 1 k.p.c. oceny dowodów, w oparciu o którą wyprowadził także trafne wnioski jurydyczne. Swoje stanowisko nadto wyczerpująco i przekonująco uzasadnił. Ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy poczynił przy tym takie, na jakie pozwalał przedstawiony przez powoda materiał dowodowy. Na podstawie dokumentów złożonych przez powoda do akt, to jest umowy pożyczki z dnia 1 kwietnia 2008 r. ustalił zatem, iż pozwana zawarła z (...) Bankiem Spółką Akcyjną we W. umowę pożyczki na kwotę 16.474,51 zł. W oparciu zaś o dokumenty umowy przelewu z dnia 4 czerwca 2014 r. oraz aneksu do niej z dnia 26 czerwca 2014 r. ustalił, iż pomiędzy (...) Bankiem Spółką Akcyjna we W. doszło do przelewu wierzytelności Banku względem pozwanej z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki. Powyższe dokumenty - jedyne przy tym zgłoszone przez powoda do czasu zamknięcia rozprawy przed Sądem I instancji dowody - nie były wystarczające do ustalenia czy, a jeśli tak, kiedy doszło do wypowiedzenia umowy pożyczki, czy wypowiedzenie owo było skuteczne, a w konsekwencji do ustalenia wysokości aktualnych zobowiązań pozwanej z tytułu umowy pożyczki, jak i dat ich wymagalności. Dowodów na tę okoliczność powód w postępowaniu przed Sądem I instancji w ogóle nie zgłosił, notabene nie zgłosił ich także w apelacji. Jak zatem słusznie ocenił Sąd I instancji powód nie wykazał faktu, jak i daty skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki, a co za tym idzie również daty wymagalności wierzytelności względem pozwanej wynikających z przedmiotowej umowy. Zarzut dowolnej oceny, iż powód nie wykazał podstawy dochodzonego roszczenia jest natomiast o tyle bezprzedmiotowy, iż wbrew zarzutom apelacji Sąd I instancji poczynił w tym zakresie ustalenia, zgodne przy tym z twierdzeniami samego powoda, ustalając okoliczność zawarcia przez pozwaną przedmiotowej umowy pożyczki z dnia 1 kwietnia 2008 r.
Brak ewentualnych dalszych ustaleń faktycznych istotnych z punktu widzenia oceny zasadności powództwa wynika li tylko z zaniechań dowodowych samego powoda, którego w niniejszym postępowaniu, co słusznie akcentował Sąd Rejonowy, obciążał ciężar dowodowy (art. 6 k.c.), a któremu to ciężarowi powód nie sprostał, choć był w sprawie reprezentowany przez fachowego pełnomocnika.
Odnosząc się zaś do wniosków dowodowych zgłoszonych przez powoda w apelacji, należy wskazać, iż podlegały one pominięciu jako spóźnione wobec regulacji art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 217 § 1 k.p.c. Stanowisko apelującego, jakoby potrzeba powołania tych dowodów powstała dopiero na etapie postępowania apelacyjnego, jako że pozwana przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie, to jest na etapie wezwania pozwanej do zapłaty, nie podnosiła żadnych zarzutów, dopiero w dniu wyrokowania zakwestionowała wysokość dochodzonego roszczenia, jak i podniosła zarzut przedawnienia, wydaje się abstrahować zupełnie od przepisów procedury cywilnej, co jest o tyle niezrozumiałe, iż powód jest reprezentowany przez fachowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego. Wypada zatem zauważyć, iż powyższe zarzuty pozwana podniosła na rozprawie w dniu 28 stycznia 2015 r., a zatem najpóźniej w tym momencie pojawiła się potrzeba zgłoszenia przez powoda dalszych wniosków dowodowych celem wykazania zasadności powództwa, a takowe do czasu zamknięcia rozprawy przed Sądem I instancji nie zostały zgłoszone.
Również odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa materialnego należy uznać je za niezasadne.
Zarzut naruszenia art. 117 k.c., art. 118 k.c. i art. 123 § 1 pkt 1 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, iż bieg terminu przedawnienia nie uległ przerwaniu, zaś roszczenie powoda uległo przedawnieniu, jak się wdaje został sformułowany w oderwaniu od pisemnych motywów rozstrzygnięcia Sądu I instancji. Otóż Sąd I instancji wbrew czynionym zarzutom nie uznał dochodzonego przez powoda roszczenia za przedawnione, wskazał jedynie iż zaniechania w zakresie inicjatywy dowodowej po stronie powodowej skutkowały brakiem możliwości poczynienia ustaleń co do daty wymagalności wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki, jak i oceny podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia, co w konsekwencji skutkować musiało oddaleniem powództwa jako nieudowodnionego. Powyższe rozważania Sądu I instancji Sąd Okręgowy w pełni aprobuje. Powód podnosząc w pozwie, iż dochodzona wierzytelność stała się wymagalna od dnia 3 listopada 2011 r. nie przedstawił na tę okoliczność żadnych dowodów. Zgodnie z treścią umowy pożyczki z dnia 1 kwietnia 2008 r. jej spłata miała następować w kwotach i terminach określonych w harmonogramie spłat stanowiącym załącznik do umowy (§ 2 ust. 1 umowy). W przypadku zaś zwłoki z zapłata co najmniej dwóch pełnych rat, za co najmniej dwa okresy płatności pożyczkodawca uzyskiwał prawo do wypowiedzenia umowy po pisemnych uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni. Z kolei § 2 ust. 9 umowy przewidywał prawo pożyczkodawcy naliczania odsetek w podwyższonej wysokości – czterokrotności kredytu lombardowego NBP od zadłużenia przeterminowanego. Brak złożenia przez powoda załącznika do umowy o którym mowa w § 2 ust. 1 umowy w ogóle uniemożliwia ustalenie wysokości ewentualnego zadłużenia pozwanej, weryfikację prawidłowości wyliczenia kwoty dochodzonej pozwem, sposobu naliczania odsetek. Brak wykazania okoliczności, jak i daty skutecznego wypowiedzenia umowy również rzutuje na brak możliwości weryfikacji wysokości dochodzonego roszczenia. Okoliczność daty wypowiedzenia umowy wpływa bowiem bezpośrednio nie tylko na wymagalność wierzytelności z umowy pożyczki, ale także na wysokość tej wierzytelności, zważywszy na umowne ustalenia co do sposobu i wysokości naliczania odsetek. Nadto powyższe braki w zakresie materiału dowodowego zaproponowanego przez powoda nie pozwalają na ocenę zasadności podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia, skoro brak jest możliwości ustalenia daty wymagalności roszczeń wynikających z umowy pożyczki. Potencjalnie bowiem wierzytelność z umowy pożyczki mogła się bowiem stać wymagalna jeszcze na długo datą wskazywaną przez powoda na 3 listopada 2011 r., a wówczas roszczenie mogłoby ulec przedawnieniu, co wobec podniesionego zarzutu przedawnienia skutkować musiałoby jego oddaleniem (art. 117 § 2 k.c.).
W konsekwencji powództwo, jak prawidłowo uznał Sąd Rejonowy, należało oddalić jako nieudowodnione.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako niezasadną.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: