Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 lutego 2016r. Sąd Rejonowy w Pabianicach:

(1)  zasądził tytułem zadośćuczynienia od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda J. K. kwotę 7500zł z odsetkami ustawowymi od dnia 10 września 2013r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

(2)  zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem odszkodowania kwotę 3761,91zł z odsetkami ustawowymi od dnia 10 września 2013r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

(3)  oddalił powództwo w pozostałej części;

(4)  ustalił, że powód winien ponieść koszty procesu w 49%, a pozwany w 51% pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu;

(5)  nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Pabianicach 287,20zł tytułem opłaty od pozwu.

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na ustaleniach, że w dniu 2 czerwca 2013 r. w K. miał miejsce wypadek drogowy.

Powód kierował motocyklem K.. Kierująca samochodem marki S. włączając się do ruchu nie ustąpiła pierwszeństwa przejazdu powodowi i spowodowała wypadek. Uczestnicy zdarzenia byli trzeźwi.

Sprawca wypadku, posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...).

Bezpośrednio po wypadku powód został przewieziony karetką pogotowia do szpitala, gdzie stwierdzono uraz kolana lewego.

W wyniku wypadku powód doznał: urazu kolana lewego z otarciem naskórka i rany tłuczonej, urazu kolana prawego z zasinieniem, stłuczenia powłok klatki piersiowej po stronie lewej, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa z pourazowym zespołem bólowym. Z oceny ortopedycznej powód nie doznał trwałego uszczerbku narządu ruchu, stopień cierpień powoda był umiarkowany przez okres około 4 tygodni. Powód wymagał pomocy osób trzecich przez około 4 tygodnie średnio 2 godziny dziennie. J. K. poniósł koszty leków przeciwbólowych w kwocie 50 zł i koszty zakupu kołnierza w kwocie 80 zł. z punktu widzenia ortopedycznego rokowania są dobre i stabilne w zakresie następstw urazu z dnia 2 czerwca 2013 r.

Powód na skutek wypadku nie doznał trwałego uszczerbku ze strony narządu ruchu.

Z punktu widzenia specjalności biegłego neurologa powód w wyniku przedmiotowego wypadku doznał niewielkiego stopnia naciągnięcia struktur więzadłowo – torebkowych w odcinku szyjnym kręgosłupa w mechanizmie „uderzenia biczem”, czego następstwem był lekkiego stopnia zespół bólowy szyjny. Zakres cierpień fizycznych powoda był średniego stopnia przez okres 3-4 tygodni, następnie te dolegliwości miały charakter lekkiego stopnia i systematycznie zmniejszały się. Z neurologicznego punktu widzenia J. K. doznał 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu zgodnie z pkt. 94a) Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r.

Z oceny neurologicznej wypadek spowodował u powoda trudności i ograniczenia przez okres około 3-4 tygodni po wypadku w wykonywaniu takich czynności jak: dźwiganie, schylanie się, długotrwałe stanie, w związku z czym wymagał on pomocy osób trzecich średnio 1 godzinę dziennie. Przez okres pierwszych 4 tygodni po wypadku powód wymagał zażywania leków, których koszt zamyka się kwotą 50-60 zł.

Z punktu widzenia chirurgii plastycznej obrażeniem doznanym przez powoda w przedmiotowym wypadku była rana kolana lewego, która skutkuje blizną pourazową. Blizna kolana lewego u powoda spowodował 1% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

W pierwszych tygodniach po wypadku u powoda były wskazania do fizykoterapii z zastosowaniem zabiegów fizykoterapeutycznych, przeciwbólowych oraz kinezyterapii zwiększającej zakres ruchomości kręgosłupa szyjnego oraz masarzy rozluźniających wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych. Stopień cierpień powoda był średnio nasilony w pierwszym tygodniu po wypadku i stopniowo ustępował. Zastosowana u powoda fizjoterapia jest refundowana przez NFZ. Obecnie u powoda nie ma wskazań do rehabilitacji w związku z przebytym urazem w dniu 2 czerwca 2013 r.

Powód J. K. poniósł koszty dojazdu do placówek medycznych w kwocie 707 zł (846 km x 0,8353 zł). Powód dojeżdżał z A. k. L. do Ł. samochodem marki S. (...) na rehabilitację, pokonując drogę długości 26 km do jednej placówki medycznej i 28 km do drugiej placówki medycznej.

Powód od dnia 1 lutego 2008 r. zatrudniony jest w firmie (...) Sp. z o. o. na czas nieokreślony, w związku z wypadkiem przebywał na zwolnieniu lekarskim w okresie 3-16 czerwca 2013 r., w związku z czym poniósł stratę w wysokości 756,91 zł.

W wyniku wypadku zniszczeniu uległa odzież powoda, obuwie C. , kurtka motocyklowa, rękawice, kask, plecak do laptopa, pasek i koszulka. Kurtkę powód kupił około pół roku przed wypadkiem za 650 Zł, a buty we wrześniu 2012 za 350 zł, kask rok przed wypadkiem za 1 200 zł.

Źródłem utrzymania powoda jest wynagrodzenie za pracę w kwocie 2.100 zł, powód nie ma nikogo na utrzymaniu.

W rozważanych prawnych Sąd I instancji podkreślił, że powództwo jest uzasadnione w części. W zakresie zadośćuczynienia zasługuje na uwzględnienie co do kwoty 7 500 zł, w zakresie odszkodowania zasługuje na uwzględnienie co do kwoty 3 761,91 zł. Sąd oddalił nadto powództwo w zakresie żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego za dalsze, dotychczas nieujawnione, mogące powstać u powoda w przyszłości skutki wypadku.

Zasada odpowiedzialności pozwanego Towarzystwa (...) nie była kwestionowana w toku procesu, wobec czego istota rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie sprowadza się do prawidłowego określenia należnego powodowi zadośćuczynienia, odszkodowania i ustaleni odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

Wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia określa art. 445 § 1 k.c., który odwołuje się do pojęcia krzywdy.

Krzywda doznana przez powoda nie jest znaczna. Powód doznał łącznie 4% uszczerbku na zdrowiu (3% z punktu widzenia neurologicznego i 1% z oceny chirurgii plastycznej). Zadośćuczynienie jest przede wszystkim środkiem rekompensaty krzywdy. Należność z tego tytułu winna być w takim znaczeniu ,,odpowiednia’’, aby poszkodowany mógł za jej pomocą zatrzeć lub co najmniej złagodzić odczucie krzywdy i odzyskać równowagę psychiczną (por. uchwałę SN z dnia 8 grudnia 1973 r., III CZP 37/73, OSNC 1974/9/145).

Zadośćuczynienie winno mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości (a więc prognozy na przyszłość). Przy ocenie ,,odpowiedniej sumy’’ należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowi niedopuszczalne uproszczenie nieznajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 k.c.

Powód w chwili wypadku miał 29 lat. Obrażenia, które doznał w wypadku spowodowały konieczność skorzystania przez niego ze zwolnienia lekarskiego przez okres 2 tygodni oraz konieczność noszenia kołnierza ortopedycznego przez okres 1 miesiąca. Wymagał on pomocy osób trzecich przy czynnościach życia codziennego przez około 4 tygodnie średnio przez 2 godziny dziennie. Powód jest pracownikiem fizycznym, pracuje jako magazynier na wózku wysokiego składu, po całym dniu pracy odczuwa dolegliwości w kręgosłupie szyjnym.

J. K. na skutek wypadku zaniechał też jazdy motocyklem.

W świetle powyższych okoliczności, uwzględniając dotychczas wypłacone przez pozwanego zadośćuczynienie w kwocie 2 700 zł, adekwatnym do doznanej przez powoda krzywdy jest zadośćuczynienie w kwocie 7 500 zł, które Sąd zasądził w pkt. 1 wyroku.

Żądanie zasądzenia odszkodowania znajduje podstawę prawną w treści art. 444 zd. 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Na kwotę przyznanego powodowi odszkodowania składają się: koszty związane z dojazdami do placówek medycznych, koszty opieki, kwota utraconych zarobków oraz zwrot kosztów za zniszczoną odzież.

Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 756,91 zł, uwzględniając tym samym w całości żądanie powoda w zakresie zwrotu utraconych zarobków.

Powód wymagał opieki ze strony osób trzecich łącznie przez 84 godziny (28 dni x 2 godziny x 9,5 zł = 532 zł + 28 dni x 1 godzina x 9,5 zł = 266 zł [532 zł + 266 zł = 798 zł]). Należne z tego tytułu odszkodowanie wynosi 798 zł.

Sąd uznał także za uzasadnione w całości żądanie powoda w zakresie żądania zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych w wysokości 707 zł.

Powód żądał zwrotu kosztów zniszczonych w wyniku wypadku rzeczy, których łączną wartość określił na kwotę 2 700 zł. Sąd zasądził z tego tytułu na rzecz powoda kwotę 1 500 zł, w pozostałej części uznając powództwo za nieuzasadnione. Zważyć należy, że zgodnie z treścią art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć też trzeba, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Zaprzeczenie dokonane przez stronę procesową powoduje, że istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności stają się sporne i muszą być udowodnione. W razie ich nieudowodnienia Sąd oceni je na niekorzyść strony, na której spoczywał ciężar dowodu, chyba że miał możność przekonać się o prawdziwości tych twierdzeń na innej podstawie (orzeczenie SN z 28.04.1975 r., sygn. akt III CRN 26/75). Pozwany w odpowiedzi na pozew zakwestionował żądanie powoda w zakresie zwrotu kosztów zniszczonej odzieży, podnosząc, że powód w żaden sposób nie udowodnił zakupu wymienionych w pozwie rzeczy. Dlatego Sąd zasądzając z tego tytułu na rzecz powoda kwotę 1 500 zł oparł się na treści art. 322 k.p.c. w myśl którego - Jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Sąd dał wiarę twierdzeniom powoda co do faktu, iż wymienione w pozwie rzeczy miał on na sobie w chwili wypadku, jednakże uznał, że powód w żaden sposób nie udowodnił, iż łączna wartość tych rzeczy wynosiła 2 700 zł. Mając na uwadze, że powód nie wykazał stanu wymienionych rzeczy w okresie poprzedzającym bezpośrednio wypadek ustalenie rzeczywistej wartości tych rzeczy było niemożliwe ze względu na brak dowodów w tym zakresie. Dlatego zasądził na rzecz powoda z tego tytułu kwotę 1 500 zł uznając tę kwotę za odpowiednią, przyjmując, że powód jako kierujący motocyklem miał na sobie w chwili wypadku kask, który stanowił najdroższą w chwili wypadku część ubioru powoda.

O odsetkach od zasądzonego zadośćuczynienia i odszkodowania Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., uznając iż należą się one po upływie ustawowego, 30-dniowego terminu, w jakim pozwane Towarzystwo zobowiązane jest zlikwidować szkodę. Orzekając o odsetkach Sąd miał na uwadze zmianę stanu prawnego. Odsetki ustawowe zostały zasądzone do 31 grudnia 2015 r. bowiem zgodnie z art. 56 ustawy nowelizującej (Dz.U. z 2015 r. poz. 1830), do tego dnia art. 481 k.c. obowiązywał w poprzednio obowiązującym brzmieniu. Od 1 stycznia 2016 r. przepis ten przewiduje nowe zasady oznaczania stopy odsetek ustawowych za opóźnienie.

W rozpoznawanej sprawie powód domagał się także ustalenia, że pozwany będzie odpowiadał na przyszłość za skutki wypadku z dnia 2 czerwca 2013 roku.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi w tym zakresie art. 189 k.p.c. Zgodnie z dyspozycją wyżej wymienionego przepisu – „Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny”. Oznacza to, że istnieją dwie przesłanki powództwa o ustalenie: ustalenie powinno dotyczyć stosunku prawnego lub prawnego, a nie okoliczności faktycznej oraz powód powinien interes prawny w ustaleniu. W rozpoznawanej sprawie żądanie pozwu zmierzało do ustalenia treści stosunku prawnego łączącego strony w zakresie istnienia po stronie pozwanej obowiązku naprawienia szkody, której powód doznał w wyniku wypadku z dnia 2 czerwca 2013 r. żądanie powoda w tym zakresie uznać należało za uzasadnione. Podkreślić trzeba, że materiał dowodowy sprawy nie daje podstaw do przyjęcia, że po wydaniu wyroku mogą ujawnić się kolejne skutki wypadku. W wyniku wypadku powód doznał 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według oceny neurologicznej, a jego dolegliwości mają charakter ustępujący. Biegły ortopeda i rehabilitant uznali, że powód nie doznał z punktu widzenia ich specjalności w ogóle uszczerbku na zdrowiu. Jedynie biegły z zakresu chirurgii plastycznej ocenił, że powód doznał 1% trwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu powstałej w wyniku urazu kolana blizny, która stanowi jednak defekt kosmetyczny, który nie rzutuje jednak na zdrowie powoda. Dlatego w ocenie Sądu żądanie powoda w tym zakresie należało oddalić jako nieuzasadnione.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, który zaskarżył go w części: w zakresie pkt.1 wyroku – co do kwoty 3000zł oraz w zakresie pkt 4 wyroku.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

- obrazę prawa materialnego – art. 445§1 k.c. poprzez ustalenie dla powoda w kwocie nie mieszczącej się w kryteriach zadośćuczynienia odpowiedniego do zakresu doznanej przez powódkę krzywdy.

Skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie w pkt. 1 wyroku na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia kwoty 4500zł i oddalenie powództwa w pozostałym zakresie oraz o zmianę punktu 4. wyroku – postanowienia o kosztach z uwzględnieniem zmiany pkt1 wyroku. Ponadto wnosił o zwrot kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował art. 445 § 1 k.c., zasądzając odpowiednią do rozmiaru cierpień powoda kwotę zadośćuczynienia. Należy przy tym podkreślić, iż zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 445 § 1 k.c. poprzez przyznanie zadośćuczynienia w wysokości rażąco zawyżonej, może być skuteczny w postępowaniu odwoławczym tylko wtedy, gdy orzeczenie w sposób oczywisty narusza zasady ustalania wysokości tego świadczenia. Praktycznie rzecz biorąc ma to miejsce tylko przy ustaleniu kwoty symbolicznej bądź też nadmiernie wysokiej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 sierpnia 2008 r., V KK 45/08, LEX nr 438427). Korekta w postępowaniu odwoławczym przyznanej przez sąd pierwszej instancji tytułem zadośćuczynienia sumy pieniężnej możliwa jest zatem jedynie wtedy, gdy suma ta rażąco odbiega od tej, która byłaby adekwatna do rozmiarów doznanej krzywdy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 maja 2008 r., I ACa 199/08, LEX nr 470056).

Apelujący zakwestionował wysokość przyznanej powodowi przez Sąd Rejonowy kwoty zadośćuczynienia. Biorąc pod uwagę ogólnie uznawane kryteria ustalania zadośćuczynienia, jak też zindywidualizowane przesłanki dotyczące sytuacji powoda, nie można przyjąć, iż przyznane mu zadośćuczynienia w kwocie łącznej 10 200 zł jest rażącym jej zawyżeniem. Przeciwnie, zadośćuczynienie to w pełni kompensuje doznaną przez powoda wskutek przedmiotowego wypadku krzywdę. Powód doznał urazu kolana lewego z otarciem naskórka i rany tłuczonej, urazu kolana prawego z zasinieniem, stłuczenia powłok klatki piersiowej po stronie lewej, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa z pourazowym zespołem bólowym. Przez okres 4 tygodni chodził w kołnierzu ortopedycznym i wymagał pomocy osób trzecich przez 2 godziny codziennie. Ponadto doznany uraz kręgosłupa powodował dolegliwości bólowe u powoda podczas wykonywanej pracy.

Podkreślić jeszcze raz należy, iż ostateczne ustalenie, jaka konkretna kwota jest „odpowiednia”, z istoty swej należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego opartego tak na całokształcie okoliczności sprawy, jak i na czytelnych kryteriach ocennych, rzetelnie wskazanych w treści uzasadnienia. Zmiana wysokości zadośćuczynienia przez Sąd drugiej instancji może nastąpić wyłącznie wtedy, gdy zasądzona kwota odbiega w sposób wyraźny, wręcz rażący, a nie zaś jakikolwiek, od kwoty adekwatnej do rozmiarów doznanej krzywdy.

Z uzasadnienia Sądu Rejonowego wynika, iż Sąd ten przeprowadził wnikliwą ocenę skutków wypadku w zakresie sytuacji powoda, biorąc pod uwagę intensywność i czas trwania leczenia, wielkość procentowego uszczerbku na jego zdrowiu (4 %), rozmiar jego cierpień fizycznych związanych z przebytymi urazami, możliwych skutków doznanych urazów w przyszłości. Należy przy tym wyraźnie podkreślić, iż stopień uszczerbku na zdrowiu nie został przyjęty jako jedyna przesłanka ustalenia wysokości zadośćuczynienia.

Przywołane przez pozwanego przykłady orzeczeń i zasądzonych w nich kwot tytułem zadośćuczynienia nie mogą mieć wpływu na wysokość przyznanego powodowi zadośćuczynienia, bowiem jak doskonale wiadomo, każda spawa zapada w innym stanie faktycznym, doznane przez osoby poszkodowane krzywdy nie mają tego samego natężenia, proces leczenia przebiega odmiennie u każdej osoby. Nie można porównywać tylko matematycznie wysokości uszczerbku na zdrowiu z uwzględnieniem czy jest to trwały uszczerbek czy też długotrwały i przekładać go automatycznie na wysokość zasądzonego zadośćuczynienia .

Mając wszystko powyższe na uwadze, uznać należy, iż Sąd Rejonowy nie uchybił dyspozycji art. 445 § 1 k.p.c. bowiem ustalona i zasądzona kwota była wynikiem rzetelnej i wnikliwej analizy sytuacji powoda.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w punkcie 2. wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty postępowania apelacyjnego złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika powoda. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda ustalono w oparciu o § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).