Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 11 stycznia 2022 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

w sprawie z wniosku P. W. i B. W. z udziałem A. B. (1) i A. B. (2) o częściowe zniesienie współwłasności:

ustalił, że współwłaścicielami nieruchomości składającej się z działek ewidencyjnych: nr (...) w obrębie G-16 położonej w Ł. przy ulicy (...) oraz nr 55 w obrębie G-16 położonej w Ł. przy ulicy (...) o powierzchni 0,0443 ha, dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) o wartości 276.000 zł są:

B. W. w 4/9 (czterech dziewiątych) części,

P. W. w 4/9 (czterech dziewiątych) części,

A. B. (1) w 1/18 (jednej osiemnastej) części,

A. B. (2) w 1/18 (jednej osiemnastej) części;

zniósł częściowo współwłasność nieruchomości składającej się z działek ewidencyjnych: nr (...) w obrębie G-16 położonej w Ł. przy ulicy (...) oraz nr 55 w obrębie G-16 położonej w Ł. przy ulicy (...) o powierzchni 0,0443 ha, dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) o wartości 276.000 zł (dwieście siedemdziesiąt sześć tysięcy złotych) w ten sposób, że:

udział 1/18 (jednej osiemnastej) części nieruchomości należący do A. B. (1) przekazał na własność P. W.,

udział 1/18 (jednej osiemnastej) części nieruchomości należący do A. B. (2) przekazał na własność P. W.;

zasądził od P. W. na rzecz A. B. (1) tytułem spłaty kwotę 15.333,33 zł (piętnaście tysięcy trzysta trzydzieści trzy złote trzydzieści trzy grosze) płatną w terminie 14 (czternastu) dni od dnia uprawomocnienia się postanawiania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności;

zasądził od P. W. na rzecz A. B. (2) tytułem spłaty kwotę 15.333,33 zł (piętnaście tysięcy trzysta trzydzieści trzy złote trzydzieści trzy grosze) płatną w terminie 14 (czternastu) dni od dnia uprawomocnienia się postanawiania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności;

oddalił roszczenia uczestników A. B. (2) i A. B. (1) (w tym w ramach ich następstwa prawnego po J. B.) o wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości;

zasądził od A. B. (2) na rzecz P. W. kwotę 51,64 zł (pięćdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu wydatków na nieruchomość;

zasądził od A. B. (1) na rzecz P. W. kwotę 51,64 zł (pięćdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu wydatków na nieruchomość;

oddalił roszczenia wnioskodawców P. W. i B. W. o rozliczenie nakładów i wydatków w pozostałej części;

obciążył A. B. (1) obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi kwoty 3.022,05 zł (trzy tysiące dwadzieścia dwa złote pięć groszy) tytułem nieuiszczonych wydatków;

obciążył A. B. (2) obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi kwoty 3.022,05 zł (trzy tysiące dwadzieścia dwa złote pięć groszy) tytułem nieuiszczonych wydatków

ustalił, że wnioskodawcy i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Apelację od tego rozstrzygnięcia w zakresie punktów 2-7 i 9-11 wywiedli uczestnicy postępowania. Zarzucili postanowieniu:

1.naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść rozstrzygnięcia a to art. 233 kpc w zw. z art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 kpc w zw. z art. 205 ¹² § 2 kpc poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, polegającej na:

- pominięciu wniosku dowodowego uczestników w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego z zakresu szacowania nieruchomości oraz zaniechaniu dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii ustnej biegłej J. G. , w sytuacji gdy wydana przez nią opinia budziła wątpliwości uczestników, które zgłosili oni w toku postępowania;

- pominięciu wniosku dowodowego w przedmiocie dopuszczenia dowodu z wyjaśnień uczestników na okoliczność utraconych korzyści w związku z faktem, że uczestnicy nie mogli korzystać z nieruchomości chociażby w zakresie parkingu, w sytuacji, gdy dowód ten zmierzał do wykazania wysokości utraconych korzyści;

- uznaniu, że udział 1/8 w spornej nieruchomości, przysługujący każdemu z uczestników warty jest 15.333,33 zł, podczas gdy uczestnicy kwestionowali opinię biegłego, w oparciu o którą została ustalone w/w wartość;

2.naruszenie przepisów postępowania, przez ich błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, a to:

- art. 210 kc poprzez uznanie, że kwota spłaty udziałów uczestników wynosi 15.333,33 zł podczas gdy uczestnicy kwestionowali opinię biegłego, w oparciu o którą została ustalone w/w wartość;

- art. 222 § 1 kc w zw. z art. 206 kc poprzez oddalenie wniosku uczestników o zasądzenie wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości w sytuacji, gdy Sąd I instancji ustalił w/w roszczenie za udowodnione co do zasady , a co do wysokości roszczenie to zostało wykazane przez uczestników;

- art. 226 w zw. z art. 207 kc poprzez orzeczenie o konieczności zwrotu nakładów poczynionych przez wnioskodawców w sytuacji, gdy nakłady te winny ulec kompensacie w związku z żądaniem uczestników zasądzenia wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości .

W związku z podniesionymi zarzutami skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie stanowiska uczestników w całości ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie od wnioskodawców na rzecz uczestników postępowania kosztów apelacyjnych.

Wnioskodawcy wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie od uczestników kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja uczestników jest niezasadna i skutkuje jej oddaleniem.

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne, co czyni zbędnym ich ponowne przytaczanie w tym miejscu. Ustalenia te Sąd I Instancji poparł wnikliwą i rzetelną analizą zebranych dowodów, a ocena dowodów dokonana przez ten Sąd odpowiada zasadom logiki i obejmuje wszystkie okoliczności sprawy. Sąd Rejonowy powołał także prawidłową podstawę prawną postanowienia, przytaczając w tym zakresie stosowne przepisy. Sąd Okręgowy nie dostrzega naruszenia przepisów prawa materialnego, które zobligowany byłby wziąć pod uwagę z urzędu.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do przypisywanych Sądowi I instancji uchybień procesowych, gdyż z istoty rzeczy wnioski w tym zakresie determinują kierunek dalszych rozważań.

Nietrafny jest zarzut naruszenia przepisu prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. Uchybienia w powyższym zakresie apelujący upatrywał w niesłusznym pominięciu przez Sąd I instancji wniosku dowodowego uczestników w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego z zakresu szacowania nieruchomości oraz zaniechaniu dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii ustnej biegłej J. G. , w sytuacji gdy wydana przez nią opinia budziła wątpliwości uczestników, które zgłosili oni w toku postępowania, pominięciu wniosku dowodowego w przedmiocie dopuszczenia dowodu z wyjaśnień uczestników na okoliczność utraconych korzyści w związku z faktem, że uczestnicy nie mogli korzystać z nieruchomości chociażby w zakresie parkingu, w sytuacji, gdy dowód ten zmierzał do wykazania wysokości utraconych korzyści, uznaniu, że udział 1/8 w spornej nieruchomości, przysługujący każdemu z uczestników warty jest 15.333,33 zł, podczas gdy uczestnicy kwestionowali opinię biegłego, w oparciu o którą została ustalone w/w wartość.

Przypomnieć w tym miejscu należy, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, przepis art. 233 § 1 k.p.c. może zostać naruszony w wyniku nieuwzględnienia przez sąd przy ocenie poszczególnych dowodów zasad logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego, całokształtu zebranego materiału dowodowego, czy też na skutek przeprowadzenia określonych dowodów niezgodnie z zasadami procedury cywilnej, na przykład niezgodnie z zasadą bezpośredniości. Postawienie zarzutu naruszenia omawianego przepisu prawa procesowego wymaga zatem wskazania przez skarżącego konkretnych zasad, które naruszył sąd przy ocenie określonych dowodów (tak m.in. SN w wyroku z dnia 16 grudnia 2005 r. w sprawie III CK 314/05, LEX nr 172176; w wyroku z dnia 13 października 2004 r. w sprawie III CK 245/04, LEX nr 174185). W orzecznictwie podkreśla się przy tym, że przepis ten reguluje jedynie kwestię oceny wiarygodności i mocy (wartości) dowodowej przeprowadzonych w sprawie dowodów, a nie poczynionych ustaleń faktycznych, czy wyprowadzonych z materiału dowodowego wniosków. Uchybienia w tym zakresie winny się skonkretyzować w zarzucie sprzeczności ustaleń faktycznych z materiałem dowodowym. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2003 r., sygn. akt II CK 293/02, LEX nr 151622). Nadto, prawidłowo skonstruowany zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga od apelującego wskazania, które dowody, w jakim zakresie i dlaczego zostały przez sąd ocenione z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji, które ustalenia faktyczne są wadliwe i jakie powinny być ustalenia prawidłowe, ewentualnie jakich ustaleń zabrakło w zaskarżonym wyroku. Z całą pewnością postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącego stanu faktycznego, ustalonego przez niego na podstawie własnej oceny dowodów, a z taką sytuacją mamy do czynienia w rozpatrywanej sprawie. Apelacja uczestników nie odpowiada przedstawionym wyżej wymogom w zakresie prawidłowo skonstruowanego zarzutu naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. i w istocie stanowi wyłącznie subiektywną polemikę skarżących z wyczerpująco umotywowanym stanowiskiem Sądu Rejonowego co do oceny materiału dowodowego.

Podstawą ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły osobowe źródła dowodowe w postaci przesłuchania wnioskodawcy oraz uczestników postępowania, a także dowody z dokumentów, które nie były kwestionowane w toku postępowania, stanowiąc tym samym pełnowartościowy materiał dowodowy. Podstawą konkretnych ustaleń faktycznych dotyczących kwestii ustalenia wartości nieruchomości podlegającej podziałowi, a także oszacowania nakładów koniecznych poniesionych na utrzymanie nieruchomości podlegającej podziałowi stanowiła opinia biegłej, w tym jej opinia uzupełniająca. Słusznie Sąd Rejonowy uznał ją za sporządzoną z zasadami sztuki i uwzględniającą wszystkie problemy występujące na nieruchomości zwłaszcza postępująca degradacje substancji budynkowej. Sporządzona wycena odzwierciedla w prawidłowy sposób jej stan, a zatem kwoty spłat zasądzone na rzecz uczestników postępowania również należy uznać za prawidłowe.

Zarzut dotyczący pominięcia wniosku dowodowego w przedmiocie dopuszczenia dowodu z wyjaśnień uczestników na okoliczność utraconych korzyści w związku z faktem, że uczestnicy nie mogli korzystać z nieruchomości chociażby w zakresie parkingu, w sytuacji, gdy dowód ten zmierzał do wykazania wysokości utraconych korzyści również nie jest zasadny. Uczestnicy domagali się wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości w kwotach: 192.000 zł (za korzystanie z nieruchomości) i 19.200 zł (za możliwość korzystania z parkingu). Roszczenia te oparte są na podstawie art. 222 § 1 k.c. w zw. z art. 206 k.c. i możliwość dochodzenia takiego roszczenia została przyznana w utrwalonym orzecznictwie. Sąd Okręgowy nie dostrzegł uchybienia przepisom prawa w rozstrzygnięciu tej kwestii. Jednakże, jak słusznie podkreślił Sąd I instancji, zgodnie z art. 6 k.c. to na współwłaścicielu pozbawionym współposiadania nieruchomości spoczywa ciężar udowodnienia tego roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Przy czym ustalenia w tym zakresie, jeżeli idzie o zasadę, mogą być dokonywane poprzez dowód z przesłuchania świadków, uczestników postępowania, jednakże jeśli idzie o wysokość, to nie wystarczy subiektywne przekonanie uczestników o wysokości należnego odszkodowania. W tym zakresie konieczne są wiadomości specjalne, np. opinia biegłego do spraw czynszów. W dodatku, co również podkreślił Sąd Rejonowy roszczenie to zostało udowodnione co do zasady, ale tylko w zakresie uniemożliwienia korzystania z nieruchomości przez J. B., nie zaś przez A. B. (1) i A. B. (2), bowiem uczestnicy przyznali, iż nie zwracali się do wnioskodawców o udzielenie dostępu do nieruchomości, a zatem nie byli pozbawieni współposiadania.

Reasumując apelacja skarżących nie zawiera zarzutów, które zasługiwałyby na uwzględnienie zarówno w sferze prawa materialnego jak i procesowego.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc, oddalił apelację i orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego na podstawie art. 520 § 1 kpc.