Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 26 lutego 2021 roku, wydanym w sprawie z powództwa J. P. przeciwko (...) S.A. V. (...) w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi:

1)  zasądził od (...) S.A. V. (...)

(...) w W. na rzecz J. P. kwotę:

a)  15.000 zł zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty;

b)  1.672 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty;

2)  ustalił odpowiedzialność (...) S.A. V. (...) w W. za mogące powstać w przyszłości u powoda J. P. skutki wypadku jakiemu uległ w dniu 11 września 2017 roku;

3)  oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

4)  zasądził od (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz J. P. kwotę 4.434 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

5)  nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi od (...) S.A. V. (...) w W. kwotę 897,38 zł tytułem brakujących kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w

części, tj. w zakresie punktu 2. w całości. Skarżący wydanemu orzeczeniu zarzucił:

I.  naruszenie przepisów postępowania, które miały wpływ na treść

rozstrzygnięcia, tj. art. 233 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. polegającą na dowolnej, a nie swobodnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności opinii biegłych, w konsekwencji której Sąd I instancji ustalił odpowiedzialność pozwanego za mogące powstać w przyszłości u powoda skutki wypadku, jakiemu uległ w dniu 11 września 2017 r., podczas gdy z opinii biegłych nie wynika, iż proces leczenia powoda się nie zakończył, bądź mogłyby się ujawnić u niego nowe dolegliwości; co skutkowało ustaleniem odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki upadku wypadku powoda;

II.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 189 k.p.c. poprzez błędną

wykładnię i ustalenie, iż powód posiada interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za mogące powstać w przyszłości skutki wypadku z dnia 11 września 2017 r.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za I instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Dodatkowo wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, szczegółowo opisane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i przyjmuje je za własne za wyjątkiem ustaleń w zakresie odpowiedzialności pozwanego za mogące powstać w przyszłości skutki wypadku powoda z dnia 11 września 2017 roku.

Analiza treści opinii biegłych, która oparta jest na wiedzy specjalnej, nie wykazuje przesłanek, które wskazywałyby na zasadność kwestionowanego ustalenia. Jak wynika bowiem z treści materiału dowodowego, powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w postaci urazu kręgosłupa szyjnego typu „smagnięcia biczem”, urazu prawego barku i lewego podudzia. Wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu wynosi 5% z uwagi na zerwanie ścięgna A.. Z opinii biegłych jasno wynikają skutki medyczne zdarzenia oraz wysokość uszczerbku na zdrowiu, za które Sąd Rejonowy zasądził zadośćuczynienie. Jednakże z opinii biegłych nie można wyczytać, aby leczenie powoda nie zostało zakończone, czy też, aby istniało ryzyko wystąpienia u powoda nowych uszczerbków. W aktach przedmiotowej sprawy brak jest jakichkolwiek dowodów wskazujących na istnienie ewentualnych przyszłych innych szkód. Na marginesie należy zaznaczyć, iż od zdarzenia szkodzącego minęło już 5 lat, a zatem istnieje duże prawdopodobieństwo, że inne skutki wypadku winny do tego momentu się już ukazać. Sąd Rejonowy ustalenia w tym zakresie oparł na zgłaszanych przez powoda dolegliwościach, nie rozważył zaś wszechstronnie materiału dowodowego w szczególności opinii biegłych, które to oparte na wieloletnim doświadczeniu i wiedzy biegłego stanowią wiarygodne źródło dowodowe. Analizując uzasadnienie zaskarżonego wyroku należy stwierdzić, iż niewątpliwie te błędne ustalenia Sądu I instancji miały wpływ na rozstrzygnięcie zawarte w wyroku.

Reasumując, z powyżej przedstawionych powodów Sąd Okręgowy uznał, że doszło do naruszenia przepisów art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c.

Uzasadniony jest również zarzut apelującego, że doszło do naruszenia prawa materialnego przy rozstrzygnięciu o żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku z dnia 11 września 2017 r. Podnieść należy, że zarzut naruszenia art. 189 k.p.c. należy rozpoznawać w związku z art. 6 k.c.

W postępowaniu zmierzającym do ustalenia faktów sprawy należy uwzględniać rozkład ciężaru dowodu. Kwestię tę rozstrzyga art. 6 k.c. stanowiąc, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Powód zgłaszając żądanie ustalenia istnienia odpowiedzialności na przyszłość oparł je na tych samych okolicznościach faktycznych, które stanowiły przedmiot dochodzenia świadczenia odszkodowawczego. Sąd I instancji odwołując się jedynie do uchwały SN z 17 kwietnia 1970 ( III PZP 34/69) stwierdził, że żądanie to jest uzasadnione. Z uzasadnienia wyroku wynika, że jest ono uzasadnione przyjętym kryterium rozmiaru obrażeń i ich skutków. Ogólne odwołanie się do tych kryterium jest jednak niewystarczające dla uznania, że zgodnie z art. 189 k.p.c. powód wykazał posiadanie interesu prawnego w żądaniu takiego rozstrzygnięcia. Wprawdzie roszczenie odszkodowawcze okazało się uzasadnione, bowiem istotna cześć została oparta na opinii biegłego z zakresu medycyny, to jednak ocena prawna sądu I instancji, że zachodzą przesłanki do uwzględnienia żądania ustalenia odpowiedzialności na przyszłość za skutki tego samego zdarzenia, oparta na przepisie art. 189 k.c., nie znajduje uzasadnienia we wnioskach z tej opinii.

Z dostarczonej przez powoda dokumentacji medycznej oraz z opinii biegłych nie wynika, że proces leczenia powoda nie został zakończony, natomiast stwierdzona nieodwracalność skutku wypadku w postaci trwałego uszczerbku na zdrowiu w rozmiarze wynoszącym 5% obejmowała także następstwa w postaci ograniczenia narządu ruchu teraz i w przyszłości. Wprawdzie biegły nie wykluczył, że doznane przez powoda obrażenia mogą powodować w odległej przyszłości wtórne zmiany zwyrodnieniowe w narządzie ruchu, ale uwzględniając niesporny, udokumentowany oraz w sumie nieskomplikowany przebieg przedmiotowego wypadku, uznać należało, że powód nie wykazał, aby w przyszłości mogły powstać jakiekolwiek trudności dowodowe z ustaleniem zasad odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia z dnia 11 września 2017 r. Ponadto biegli nie wskazali, iż istnieje ryzyko wystąpienia u powoda nowych, niedających się zdiagnozować i przewidzieć w chwili obecnej uszczerbków. Nieuprawdopodobnienie powstania możliwych szkód, jakie mogą ujawnić się w przyszłości, przesądzają o braku po stronie powoda interesu prawnego w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

Oceniając zasadność rozstrzygnięcia w przedmiocie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku Sąd Okręgowy miał na względzie, że ustalenie na takiej podstawie art. 189 k.p.c. nie jest wykluczone, jeżeli okaże się to uzasadnione w świetle konkretnych okoliczności sprawy. Jednakże w obecnym stanie normatywnym, pod rządem art. 442 ¹ § 3 k.c. praktycznie stracił na znaczeniu argument przemawiający za uznaniem interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. odwołujący się do potrzeby złagodzenia skutków upływu terminu przedawnienia. Aktualnie jedynie przewidywanie potencjalnych trudności dowodowych może skłaniać do rozważania istnienia interesu prawnego w ujęciu art. 189 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 22 listopada 2017 roku, IV CSK 3/17, Lex 2430773).

Odnosząc te założenia do okoliczności sprawy wskazać trzeba, że materiał sprawy nie dawał jednoznacznych podstaw do twierdzeń o możliwych trudnościach dowodowych w ustaleniu przyszłych konsekwencji zdarzenia, za które pozwany będzie ponosić odpowiedzialność. Co też istotne, reprezentowany przez fachowego pełnomocnika powód, na którym spoczywał ciężar dowodu (art. 6 k.c.), poza przytoczeniem poglądów orzecznictwa o dopuszczalności omawianego ustalenia, w istocie nie uzasadnił w toku całego postępowania w żaden sposób, z jakich konkretnie okoliczności wywodzi interes prawny w tym ustaleniu.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 2. w ten sposób, że oddalił powództwo w zakresie żądania ustalenia odpowiedzialności na przyszłości, a to wobec niewykazania przez powoda interesu prawnego.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i zasądził od przegrywającego spór powoda na rzecz pozwanego kwotę 235 zł. Na kwotę tą złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego, ustalone stosownie do § 2 pkt 2) w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.) w kwocie 135 zł, oraz opłata sądowa od apelacji w wysokości 100 zł.