Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 22 lutego 2022 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie z wniosku Prezydenta Miasta Ł. z udziałem M. W. o orzeczenie przepadku pojazdu:

orzekł przepadek na rzecz Miasta Ł. samochodu osobowego marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...), rok produkcji 1999, numer nadwozia (...),

przyznał i nakazał wypłacić ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi na rzecz adw. P. B. kwotę 147,60 złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej uczestnikowi z urzędu,

nie obciążył uczestnika kosztami procesu.

Apelację od powyższego postanowienia wniósł uczestnik, zaskarżając rozstrzygnięcie w części w zakresie punktu 1.

Zaskarżonemu orzeczeniu apelujący zarzucił:

A. naruszenie przepisów prawa procesowego, które miło wpływ na wynik sprawy, a to:

art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 327 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. w związku z art 227 k.p.c. i art. 278 § 1 k.p.c. oraz z związku z art. 316 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i braku wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, polegające na przedwczesnym przyjęciu przez Sąd (z uwagi na oddalenie wniosku o przeprowadzenie przez biegłego lekarza psychiatrę badania uczestnika M. W. na okoliczność ustalenia aktualnego stanu zdrowia uczestnika, a w szczególności czy uczestnik M. W. choruje na schizofrenię paranoidalną), że zostały spełnione wszystkie przesłanki niezbędne do orzeczenia przepadku pojazdu i dlatego sąd orzekł jak w pkt 1 postanowienia, podczas gdy zgromadzony w aktach sprawy materiał dowodowy (w tym opinia biegłego J. K. oraz opinia uzupełniająca) nie daje podstaw do przyjęcia, że stan zdrowia uczestnika z chwili zamknięcia rozprawy pozwala na uznanie, że orzeczenie przepadku pojazdu było możliwe z uwagi na brak przesłanki negatywnej, tj. nieodebrania pojazdu z przyczyn niezależnych od właściciela oraz brak sprzeczności z zasadami współżycia społecznego,

B. naruszenie przepisów prawa materialnego, a to:

1. art. 130a ust. 10c ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz art. 130a ust. 10e ustawy Prawo o ruchu drogowym poprzez ich niezastosowanie w sytuacji kiedy zgromadzony w aktach sprawy materiał dowodowy (w tym opinia biegłego J. K. oraz opinia uzupełniająca) dawały podstawę do przyjęcia, że stan zdrowia uczestnika z chwili zamknięcia rozprawy nie pozwalał na orzeczenie przepadku pojazdu z uwagi na wystąpienie przesłanki negatywnej tj. nieodebrania pojazdu z przyczyn niezależnych od właściciela oraz sprzeczność orzeczenia przepadku z zasadami współżycia społecznego.

W konsekwencji podniesionych zarzutów uczestnik wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku w zakresie pkt 1, ewentualnie uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z uwagi na nierozpoznanie przez ww. Sąd istoty sprawy, a które polegało na bezzasadnym oddaleniu wniosku uczestnika o przeprowadzenie przez biegłego lekarza psychiatrę badania uczestnika M. W. na okoliczność ustalenia aktualnego stanu zdrowia uczestnika, a w szczególności czy uczestnik M. W. choruje na schizofrenię paranoidalną oraz niezastosowanie przez Sąd art. 130a ust. 10c ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz art. 130a ust. 10e ustawy Prawo o ruchu drogowym. Ponadto uczestnik wniósł na zasadzie art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. o dopuszczenie dowodu polegającego na przeprowadzeniu przez biegłego lekarza psychiatry badania uczestnika M. W. na okoliczność ustalenia stanu zdrowia uczestnika, a w szczególności czy uczestnik M. W. choruje na schizofrenię paranoidalną, konsekwencją czego zgodnie z przepisami art. 130a ust. 10c ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz art. 130a ust. 10e ustawy Prawo o ruchu drogowym powinno być oddalenie wniosku z zakresie punktu 1 zaskarżonego postanowienia. Uczestnik wniósł o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym pełnomocnikowi z urzędu będącemu adwokatem, według norm prawem przepisanych, ponieważ nie zostały one uiszczone ani w całości ani w części. Z ostrożności procesowej, w przypadku oddalenia apelacji, skarżący wniósł o nieobciążanie uczestnika kosztami postępowania odwoławczego na zasadzie słuszności, stosownie do art. 102 k.p.c.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawca wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych w postępowaniu

przed Sądem I i II instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestnika nie jest zasadna.

Na wstępie należy wskazać, iż Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne.

Formułując zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 278 § 1 k.p.c. skarżący uczestnik upatruje naruszenia przepisów postępowania w pominięciu wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, który miałby wypowiedzieć się na okoliczność ustalenia aktualnego na dzień rozprawy stanu zdrowia uczestnika. Nie podzielając argumentacji skarżącego w tym zakresie, wskazać należy, że przeprowadzone postępowanie dowodowe było wystarczające dla ustalenia, czy zaistniały przesłanki do orzeczenia przepadku pojazdu na podstawie art. 130a ust. 10 i 10a ustawy Prawo o ruchu drogowym. Opinia biegłego psychiatry sporządzona w badanej sprawie została prawidłowo oceniona przez Sąd Rejonowy jako przydatna i zawierająca kategoryczne wnioski, umożliwiające sądowi wyrokowanie, na podstawie zawartych w niej wiadomości specjalnych. Biegły sporządził opinię w oparciu o dostępną dokumentację medyczną oraz zgromadzony materiał dowodowy, wypowiadając się na okoliczność stanu zdrowia psychicznego uczestnika w określonych przedziałach czasowych, pozostających w związku z datą zawarcia umowy kupna przedmiotowego pojazdu jak też z datą jego odebrania. W świetle powyższego, badanie uczestnika dla wykazania jego aktualnego stanu zdrowia psychicznego nie było działaniem nieodzownym.

Z tej też przyczyny Sąd odwoławczy na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. pominął wniosek dowodowy zawarty w apelacji, dotyczący dopuszczenia dowodu z opinii biegłego lekarza psychiatry w celu zbadania uczestnika M. W. na okoliczność ustalenia stanu zdrowia uczestnika, a w szczególności czy uczestnik M. W. choruje na schizofrenię paranoidalną.

Zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego także nie zasługują na uwzględnienie.

W myśl art. 130a ust. 10c ustawy Prawo o ruchu drogowym, przepisu ust. 10 nie stosuje się, gdy okoliczności wskazują, że nieodebranie pojazdu nastąpiło z przyczyn niezależnych od właściciela lub osoby uprawnionej. Apelujący dostrzega spełnienie owej przesłanki negatywnej w aktualnym na dzień zamknięcia rozprawy stanie zdrowia uczestnika i chorobie schizofrenii paranoidalnej, na którą miałby cierpieć uczestnik. W ocenie Sądu skarżący nie dostrzega, iż dla wykazania zaistnienia przesłanki z art. 130 ust. 10c ww. ustawy istotnym jest, że okoliczności niezależne od właściciela lub osoby uprawnionej uniemożliwiające odebranie pojazdu winny zaistnieć w terminie przewidzianym do jego odebrania zgodnie z art. 130a ust. 10 ustawy, zatem w terminie 3 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu. W niniejszej sprawie pojazd uczestnika został zatrzymany 30 lipca 2017 roku. Uczestnik został prawidłowo powiadomiony o usunięciu pojazdu oraz o skutkach jego nieodebrania, a powiadomienie to uczestnik odebrał osobiście w dniu 30 stycznia 2019 roku. Tym samym przewidziany w ustawie 3-miesięczny termin do odbioru samochodu obejmował okres od 30 lipca 2017 roku do 30 października 2017 roku. Jednakże, mając na uwadze, że uczestnik został prawidłowo powiadomiony o usunięciu pojazdu, potrzebie jego odbioru i skutkach nieodebrania dopiero w dniu 30 stycznia 2019 roku, logicznym i uzasadnionym jawi się przyjęcie, że 3-miesięczny termin winno liczyć się od dnia prawidłowego zawiadomienia zatem termin do odbioru trwał od 30 stycznia 2019 roku do 30 kwietnia 2019 roku. To właśnie w tych okresach musiałyby wystąpić przyczyny powodujące niemożność odebrania pojazdu, które były niezależne od uczestnika. Apelujący dopatruje się tych przyczyn w stanie jego zdrowia. Tymczasem z opinii uzupełniającej biegłego J. K. jednoznacznie wynika, że w okresie od 30 lipca 2018 roku do 19 grudnia 2019 roku M. W. nie znajdował się w stanie wyłączającym świadome i swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli, a zatem nie zaistniały okoliczności, które uniemożliwiałyby odebranie pojazdu. W tym stanie rzeczy nie można zgodzić się z apelującym, że Sąd Rejonowy błędnie nie zastosował art. 130a ust. 10c ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Wbrew zapatrywaniu skarżącego, nie można stwierdzić, by orzeczenie przepadku pojazdu było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Zważyć należy, że pojazd został usunięty ponad 6 lat temu, a w tym czasie jego właściciel nie interesował się nim, nie domagał się jego zwrotu, nie był go odebrać. Od zawiadomienia o usunięciu pojazdu i skutkach jego nieodebrania uczestnik został powiadomiony przed niemal pięcioma laty, a mimo tego nie podjął żadnych działań w celu jego odzyskania. Skoro uczestnik przez tyle lat zupełnie nie interesował się przedmiotem swojej własności, pozostawiając go na parkingu strzeżonym wnioskodawcy, narażając go na koszty związane z jego przechowywaniem, niesłusznym jawi się oddalenie wniosku z uwagi na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, bowiem takowa sprzeczność nie występuje. Na ocenę braku sprzeczności z zasadami współżycia społecznego nie wpływa powoływany w apelacji aktualny stan zdrowia uczestnika, bowiem, jak wykazano dowodami z opinii biegłego, przynajmniej w okresie od 30 lipca 2018 roku do 19 grudnia 2019 roku uczestnik nie znajdował się w stanie wyłączającym świadome i swobodne podjęcie decyzji i wyrażanie woli, zatem w ocenie Sądu uczestnik miał wystarczająco dużo czasu za zadbanie o swoje prawa i odbiór pojazdu, czego jednak nie uczynił.

Z przedstawionych wyżej względów, Sąd odwoławczy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić kwotę 135 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej uczestnikowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym na podstawie § 2 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1964).