Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 lutego 2020 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt I C 470/17 z powództwa J. B. przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W., o zapłatę:

1.  zasądza od Towarzystwa (...) w W. na rzecz J. B. kwoty:

a.  8.000 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 marca 2017 r. do dnia zapłaty;

b.  2.064,09 zł tytułem dalszego odszkodowania i skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty:

-

450 zł od dnia 31 marca 2017 r. do dnia zapłaty,

-

1.314,09 zł od dnia 12 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty;

-

300 zł od dnia 14 stycznia 2020 r. do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  rozstrzyga, że powódka wygrała proces w 83,62 %, wobec czego koszty procesu podlegają stosunkowemu rozdzieleniu (art. 100 zd. 1 k.p.c.), a szczegółowe ich rozliczenie i przyznanie jednej ze stron stosunkowej części pozostawia referendarzowi sądowemu.

Apelację od przedmiotowego wyroku wniosło pozwane Towarzystwo (...), zaskarżając wydane orzeczenie w części; tj. w zakresie punktu 1a co do kwoty 8.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 marca 2017 r. do dnia zapłaty, a w konsekwencji także w zakresie punktu 3. dotyczącego kosztów procesu.

Skarżący zarzucił wydanemu rozstrzygnięciu:

I.  naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, w tym przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego skutkiem czego Sąd I instancji przyjął, że zebrany w sprawie materiał dowodowy uzasadniał uznania, że rozmiar uszczerbku na zdrowiu i dalszych następstwa dla sprawności oraz funkcjonowania powódki uprawniają do przyjęcia, że kwota wypłaconego zadośćuczynienia powinna oscylować w granicach 11.000 zł,

2.  sprzeczność istotnych ustaleń sądu dokonanych w kwestii rozmiaru krzywdy powódki doznanej w związku przyczynowym wypadkiem komunikacyjnym z wnioskami opinii biegłych sądowych z dziedziny ortopedii, neurologii i rehabilitacji,

II. Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1.  art. 445 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie kwoty 8.000 zł zasądzonej z tytułu dopłaty do zadośćuczynienia za odpowiednią do rozmiaru krzywdy powódki.

W związku z tak postawionymi zarzutami skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1a i oddalenie powództwa co do kwoty 8.000 zł oraz o zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ewentualnie natomiast pozwany wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonym zakresie i przekazania sprawy Sądowi I instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach instancji odwoławczej.

Powódka, w odpowiedzi na apelację pozwanego, wniosła o jej oddalenie w całości oraz zasądzenia od skarżącego na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postepowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja pozwanego jest bezzasadna i jako taka skutkowała jej oddaleniem.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok Sądu Rejonowego w zaskarżonej części jest prawidłowy. Podniesione przez apelującego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podziela zarówno ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je, jako własne, jak i dokonaną ocenę prawną.

Przede wszystkim podniesione przez skarżącego zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie mogą zostać uznane za skuteczne. Należy wskazać, że zarzut naruszenia przepisu art. 233 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c.. Należy zatem mieć na uwadze, że – co do zasady – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach (np. wyrok z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, wyrok z dnia 21 października 2005r., sygn. akt III CK 73/05, wyrok z dnia 13 października 2004 r. sygn. akt III CK 245/04, LEX nr 174185), skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008r., I ACa 180/08, LEX nr 468598).

Takiego działania skarżącego zabrakło w rozpoznawanej sprawie. Wbrew stanowisku skarżącego, Sąd I instancji nie naruszył dyrektyw oceny dowodów wynikającej z art. 233 § 1 k.p.c. i w sposób prawidłowy dokonał ustalenia stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie. Podniesione przez pozwanego zarzuty dotyczą oceny ustalonego w sprawie stanu faktycznego, której dokonanie skutkowało określeniem wysokości należnego powódce zadośćuczynienia w związku z doznanym uszczerbkiem na zdrowiu. W ocenie Sądu Odwoławczego nie ulega żadnej wątpliwości, że w wyniku wypadku z dnia 12 października 2016 r. doznała urazu kręgosłupa szyjnego w mechanizmie zgięciowym. Natomiast długotrwały uszczerbek na zdrowiu z przyczyn neurologicznych pozostający w związku z pourazowym zespołem bólowym kręgosłupa szyjnego wynosi 2%. Powódka doznała cierpień fizycznych o istotnym natężeniu w pierwszych 2 tygodniach po urazie, następnie umiarkowanych i miernych, które prawdopodobnie stopniowo ustąpiły. Ponadto w związku z wypadkiem poszkodowana wymagała pomocy osób trzecich w wykonywaniu ciężkiej pracy fizycznej, prac wymagających dźwigania, unoszenia ciężarów powyżej barków, pracy w długotrwałej pozycji wymuszonej głowi i szyi. Czynności związane z opieką nad dzieckiem, a także obowiązki domowe przejął na siebie mąż powódki. Powódka korzystała również z pomocy matki. Powódka obawiała się również pozostawać z dziećmi w domu z uwagi na zawroty głowy i duszności.

Wprawdzie obecnie jej stan jest dobry, to nie ulega wątpliwości, że po wypadku odczuwała cierpienia, była zmuszona podjąć leczenie oraz rehabilitację. Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy przy orzekaniu w sposób prawidłowy ocenił wszystkie istotne okoliczności związane z wypadkiem, jakiemu powódka uległa w dniu 12 października 2016 r. i doznanym przez nią obrażeniom, które mają bezpośredni wpływ na wysokość przyznanego powódce zadośćuczynienia. Przede wszystkim w żadnym wypadku nie można się zgodzić z pozwanym, że adekwatną kwota należnego powódce zadośćuczynienia powinna ograniczyć się do kwoty jaką powódka otrzymała na etapie postępowania likwidacyjnego tj. 3.000 zł.

Przechodząc w tym miejscu do podniesionego zarzutów naruszenia prawa materialnego należy wskazać, że Sąd Odwoławczy podziela ocenę prawną dokonaną przez Sąd Rejonowy, zarówno co do przyjętej podstawy prawnej oceny jego zasadności, jak i wyników tej oceny. Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, jako w pełni uzasadnione przyznanie powódce łącznej kwoty 11.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Powyższa wartość znajduje pełne uzasadnienie w całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, szerzej do tej kwestii Sąd Rejonowy odniósł się w swoim uzasadnieniu, przy rozstrzyganiu i nie ma potrzeby powielania raz jeszcze przywołanej argumentacji w przedmiocie ustalenia kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania, którą to Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje, jako własną. Nie może być również mowy o tym, że przyznana powódce kwota może prowadzić do jej wzbogacenia,

Sąd Rejonowy ustalając należne powódce zadośćuczynienie oparł się m.in. na opinii biegłego ortopedy, biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej oraz neurologa, który ocenił, że w wyniku wypadku, do którego doszło powódka doznała 2% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Aktualnie natomiast powódka wróciła do pełnej sprawności, a skutki przedmiotowego wypadku nie mają już dużego wpływu na jej bieżące życie. Ze względu na chorobę samoistną kręgosłupa, tj. chorobę zwyrodnieniową z wielopoziomową dyskopatią, możliwe są nawroty zespołów bólowych kręgosłupa szyjnego. W tym miejscu należy stanowczo podkreślić, że zadośćuczynienie jest formą rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej i obejmuje swym zakresem wszelkie cierpienia fizyczne i psychiczne, które nie mogą być bezpośrednio przeliczone na pieniądze. Ustawodawca nie wprowadził przy tym żadnych kryteriów, jakimi powinien kierować się sąd przy ustalaniu wysokości należnego poszkodowanemu zadośćuczynienia, ograniczając się jedynie do stwierdzenia, iż ma być ono odpowiednie. Już z powyższego wynika zatem, iż pojęcie „sumy odpowiedniej” jest pojęciem o charakterze niedookreślonym. Z tego względu w orzecznictwie, a także w doktrynie wskazuje się kryteria, którymi należy kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Kryteriami tymi są m.in. wiek poszkodowanego, stopień doznanych cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku, rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową oraz inne czynniki podobnej natury (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 2007 r., sygn. akt V CSK 245/07, LEX nr 369691). Indywidualny charakter zadośćuczynienia przesądza o tym, że ostateczne ustalenie, jaka konkretna kwota jest „odpowiednia”, z istoty swej, należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego, lecz nie może to być uznanie dowolne. Zawsze musi ono opierać się tak na całokształcie okoliczności sprawy, jak i na czytelnych kryteriach ocennych, rzetelnie wskazanych w treści uzasadnienia (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 5 maja 2008 r., II AKa 83/08, KZS 2008/12/68). W kontekście tych uwag stwierdzić należy, że zarzut niewłaściwego ustalenia kwoty zadośćuczynienia może być skuteczny w postępowaniu odwoławczym tylko wtedy, gdy orzeczenie w sposób oczywisty narusza zasady ustalania wysokości tego świadczenia. Tym samym praktycznie rzecz biorąc ma to miejsce przy ustaleniu kwoty symbolicznej bądź też nadmiernie wysokiej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 sierpnia 2008 r., V KK 45/08, LEX nr 438427). Ponadto w ocenie Sądu odwoławczego należy pamiętać, że określenie rozmiaru procentowego uszczerbku na zdrowiu jest tylko jednym z wielu kryteriów, które Sąd Rejonowy powinien brać pod uwagę przy ocenie wysokości należnego powódce zadośćuczynienia. Należy przy tym wskazać, że stopień doznanego przez poszkodowanego trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ma tylko pomocniczy charakter i nie stanowi wyłącznej podstawy do matematycznego wyliczenia wysokości zadośćuczynienia. Pojęcie „odpowiedniej sumy” zadośćuczynienia trafnie, zdaniem Sądu Okręgowego, sprecyzował Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 3 listopada 1994 roku, sygn. akt III APr 43/94, (OSA 1995/5 poz. 41 str. 42) wyrażając pogląd, iż zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny; wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty sumy symbolicznej, czy też określonej sztywnymi regułami tak jak w ustawie wypadkowej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość.

Ponadto z uwagi na obecność sędziowskiego uznania ingerencja w rozstrzygnięcie Sądu I instancji orzekającego na podstawie art. 445 § 1 k.c. może mieć miejsce tylko w wypadkach rażącego naruszenia kryteriów przyznawania zadośćuczynienia, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca (por. przykładowo Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 października 2009 r., I CSK 83/09, LEX nr 553662 oraz Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 10 stycznia 2008r., I ACa 1048/07, LEX nr 466432).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację pozwanego, jako całkowicie bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 4) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. 2015 r. poz. 1.800 ze zm.) zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.