Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z 2 lutego 2023 roku w sprawie XVIII C 196/22 z powództwa Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Ł. przeciwko E. B. o zapłatę:

–

w punkcie 1 oddalono powództwo;

–

w punkcie 2 ­­­zasądzono od powoda na rzecz pozwanej 1.817 zł z odsetkami ustawowymi z opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W świetle uzasadnienia wskazanego orzeczenia Sąd I instancji ustalił, że pomiędzy stronami przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi – Sądem Pracy toczyło się postępowanie w sprawie X P 993/18, którego przedmiotem było odwołanie pozwanej od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pozwana żądała przywrócenia jej do pracy. Powód nie uznał powództwa i wnosił o jego oddalenie. W toku postępowania strony doszły do polubownego rozwiązania sporu, zawierając 7 lutego 2019 roku ugodę sądową, w której treści powódka zobowiązała się zapłacić pozwanej 35.509,24 zł tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę, w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się postępowania. Powódka nadto oświadczyła, że cofa oświadczenie woli o rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia doręczone stronie powodowej 26 października 2018 roku, na co pozwana wyraziła zgodę. Następnie strony zgodnie oświadczyły, iż łączący je stosunek pracy uległ rozwiązania za porozumieniem stron 26 października 2018 roku. Powódka zobowiązała się ponadto do wydania pozwanej w terminie 7 dni świadectwa pracy oddającego treść i istotę ugody. W następstwie zawartej ugody umorzono postępowanie.

Na ugodzone 35.509,24 zł składała się trzykrotność wynagrodzenia za pracę – 32.958 zł oraz 2.551 zł stanowiące połowę opłaty od pozwu. Kwoty te stanowiły rekompensatę pracodawcy wobec pracownika z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. Powód uznał za zasadne naliczenie, pobranie i odprowadzenie podatku. Dwudziestego lutego 2019 roku powód wypłacił przelewem na rachunek bankowy pozwanej 29.117,24 zł. Z ugodzonej sumy potrącone zostało 6.392 zł odpowiadające 18 % podatku dochodowego od osób fizycznych. Kwota potrąconego podatku została przelana do urzędu skarbowego 19 marca 2019 roku.

Zawiadomieniem z 25 marca 2019 roku wszczęte zostało przez pozwaną przeciwko powodowi postępowanie egzekucyjne na podstawie wskazanej wyżej ugody, w celu wyegzekwowania 6.392 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 22 lutego 2019 roku oraz kosztami egzekucyjnymi. Zajęty został rachunek bankowy powoda, a dochodzone wierzytelności ostatecznie w całości wyegzekwowane. Pozwana otrzymała 6.441,03 zł, w tym 6.392 zł egzekwowanego świadczenia głównego oraz odsetki ustawowe za opóźnienie za okres od 22 lutego 2019 roku do dnia zapłaty w wysokości 49,03 zł. Ponadto od powoda wyegzekwowane zostały na rzecz pozwanej koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym w wysokości 450 zł. Powód zobowiązany został również do poniesienia łącznie kosztów niezbędnych do celowego prowadzenia egzekucji w wysokości 1.136,34 zł.

W związku z wyegzekwowaniem roszczeń pozwanej, powód wystąpił o wydanie interpretacji podatkowej w celu odpowiedzi na pytanie, czy w zaistniałym stanie faktycznym kwota odszkodowania wynikająca z ugody sądowej z tytułu rozwiązania umowy o pracę jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.f.1, czy też na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.f. podatek powinien zostać naliczony i odprowadzony przez płatnika. Dyrektor Krajowej (...) Skarbowej uznał 18 lipca 2019 roku, że postępowanie powoda było prawidłowe, nie doszło bowiem do zasądzenia odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikałyby wprost z przepisów odrębnych w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.f., będącego podstawą zwolnienia. Zdaniem organu wydającego interpretację określone w ugodzie świadczenie nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o którym mowa w przywołanym przepisie, w konsekwencji czego świadczenie to nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie tych przepisów. Ponadto podkreślił okoliczność, iż w treści ugody strony zmieniły podstawę rozwiązania umowy o pracę z art. 52 k.p.2 na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron zaś przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron.

Powód złożył skargę na czynności komornika i wystąpił pismem z 28 marca 2019 roku o wstrzymanie czynności egzekucyjnych. Postanowieniem Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 20 września 2019 roku w sprawie II 1 Co 3268/19 stwierdzona została oczywista niecelowość egzekucji prowadzonej przez komornika sądowego. Jednakże postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 17 lutego 2020 roku w sprawie II 1 Co 5107/19 powyższe postanowienie zostało zmienione, a skarga powoda oddalona. Sąd stwierdził między innymi, że kwestia opodatkowania odszkodowań ustalonych w ugodzie sądowej nie była i nie jest jednolicie interpretowana przez Dyrektora Krajowej (...) Skarbowej. Jednocześnie wskazano, że powodowi przysługuje roszczenie z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.3, ewentualnie, w przypadku gdy kwota została wyegzekwowana, z art. 410 k.c. lub 405 k.c.

Powód pismem z 1 kwietnia 2019 roku poinformował pozwaną, że w przypadku wyegzekwowania kwoty objętej postępowaniem egzekucyjnym, Fundusz wystąpi z roszczeniem o zwrot należności głównej oraz odsetek z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a w zakresie pozostałych kosztów z roszczeniem o naprawienie szkody. Ponadto powód wezwał pozwaną pismem z 16 grudnia 2021 roku do zapłaty kwot objętych pozwem. W odpowiedzi na powyższe pismo pozwana odwołała się do treści uzasadnienia postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 17 lutego 2020 roku w sprawie II 1 Co 5107/19. Podniosła również, że nie ma po jej stronie wzbogacenia. Wskazała, że z tytułu wypłaty całości wierzytelności wynikającej z ugody sadowej uiściła należny podatek i złożyła odpowiednie dokumenty PIT w urzędzie skarbowym.

Powód 24 stycznia 2020 roku wystawił PIT-11, w którym jako przychód pozwanej ze stosunku pracy w 2019 roku wskazał kwotę 35.509,24 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym zważono, że osią sporu między stronami była kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ugodzonego świadczenia. Sąd Rejonowy wskazał, że art. 21 u.p.d.f. pierwotnie nie przewidywał jednoznacznej dopuszczalności zwolnienia odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymanego na podstawie ugody sądowej, jednakże w zakresie, w jakim wyłączał zwolnienie podatkowe w stosunku do odszkodowań uzyskanych na podstawie ugody sądowej, został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z przepisami art. 2 i 32 ust. 1 (...) w sprawie SK 51/065. Niezgodność ta dotyczyła w szczególności sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego. W uzasadnieniu Trybunał Konstytucyjny wskazywał między innymi, że odszkodowanie nie służy wzbogaceniu poszkodowanego, lecz jedynie wyrównaniu szkody. Jego kompensacyjny charakter przemawia za zwolnieniem go z podatku dochodowego. Jednocześnie stwierdzono, że narzędzia jakimi dysponuje sąd dla sprawdzenia rzeczywistego powstania szkody i podstawy odpowiedzialności pozwanego są wystarczające, by zapobiec ugodom, które miałyby na celu naprawienie fikcyjnych szkód i w konsekwencji bezpodstawne uszczuplenie podstawy opodatkowania o kwotę rzekomego odszkodowania. Sąd I instancji stanął na stanowisku, że ustalone ugodą z 7 lutego 2019 roku świadczenie było odszkodowaniem wynikającym z przepisów prawa pracy. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 § 1 w związku z art. 45 § 1 i 2 k.p., może być także przedmiotem ugody przed sądem pracy. Błędny jest pogląd, że jest to inne odszkodowanie niż odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. Po pierwsze wskazać trzeba, że innego oświadczenia o rozwiązania umowy nie było. To właśnie oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia oraz jego zasadność były przedmiotem postepowania przed sądem pracy. Po drugie nie można uznać, że jest to odszkodowanie za rozwiązanie umowy w drodze porozumienia, którego nie przewiduje Kodeks pracy. Takie odszkodowanie byłoby zresztą sprzeczne z podstawową zasadą, że chcącemu nie dzieje się krzywda. Nie można mówić o poniesieniu szkody, jeśli pracownik porozumiał się co do rozwiązania umowy. Wreszcie ugoda przewidująca takie świadczenie, nie mogłaby by być uznana za dopuszczalną w świetle przepisów Kodeksu pracy. W konsekwencji Sąd Rejonowy przyjął, że przedmiotem ugody było zatem odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 § 1 k.p. Ustalenie jego wysokości nastąpiło w oparciu o art. 58 k.p. – pozwana otrzymała trzykrotność miesięcznego wynagrodzenia. Dlatego ugodzona kwota, zdaniem tamtejszego Sądu, objęta jest zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt. 3 u.p.d.f. Jest to odszkodowanie, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 k.p. Cofnięcie oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia nie anuluje wszystkich skutków rozwiązania umowy, w szczególności nie pozbawia pracownika prawa dochodzenia odszkodowania.

W zakresie, w jakim ugodzone świadczenie pokrywało połowę opłaty od pozwu, podstawą zwolnienia z podatku jest zaś w ocenie Sądu I instancji art. 21 ust. 1 pkt. 3b u.p.d.f.

W tej sytuacji brak było podstaw do odprowadzenia przez powoda zaliczki na podatek dochodowy od kwoty odszkodowania ustalonego ugodą z 7 lutego 2019 roku. Nie można zatem uznać, że powód zwolnił powódkę z długu, a zatem że pozwana uzyskała korzyść majątkową kosztem powoda w rozumieniu art. 405 k.c.6.

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, w przedmiocie kosztów orzeczono wedle zasady odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od omówionego wyżej wyroku w całości wywiódł powód, działając przez swojego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, występującego również w I instancji. W apelacji zarzucono naruszenie zarówno prawa procesowego, jak i materialnego.

W zakresie prawa procesowego – jak zakwalifikowano w apelacji – zdaniem apelującego doszło do naruszenia:

–

art. 233 § 1 k.p.c. przez ocenę materiału dowodowego, w szczególności pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. w sposób sprzeczny z obowiązującymi przepisami powołanymi w zarzutach materialnych, dokonanie nieprawidłowej subsumpcji ustalonego stanu faktycznego pod art. 405 i art. 410 § 2 k.c., nierozpoznanie istoty sprawy przez nieuzasadnione przyjęcie, że pozwana nie jest bezpodstawnie wzbogacona (zarzut I);

–

art. 177 § 2 k.p.c. przez jego niezastosowanie, pomimo wniosku powoda zgłoszonego na rozprawie oraz zgłoszonych zastrzeżeń co do postanowienia Sądu w trybie art. 162 k.p.c., w przedmiocie zobowiązania pozwanej do wszczęcia postępowania o zwrot nadpłaty w podatku dochodowym za 2019 rok i wyznaczenie w tym celu pozwanej odpowiedniego terminu na wszczęcie tego postępowania, ewentualnie wystąpienie z urzędu do Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. (zarzut II).

W zakresie prawa materialnego zarzucono naruszenie:

–

405 i 410 § 2 k.c. przez uznanie, że pozwana nie jest bezpodstawnie wzbogacona, powód nie zwolnił pozwanej z długu w związku z pobraniem podatku od powódki jako podatnika z odszkodowania do którego zapłaty zobowiązany był powód (płatnik ) i de facto wypłacenia powódce odszkodowania pomniejszonego o pobrany z należnej kwoty podatek i w konsekwencji uznaniem że późniejsze wszczęcie postępowania egzekucyjnego przez pozwaną celem ściągnięcia od powoda brakującej różnicy (odpowiadającej kwocie odprowadzonego podatku) było uzasadnione, a powyższe przysporzenia na rzecz pozwanej nie skutkowały jej bezpodstawnym wzbogaceniem kosztem majątku powoda i w konsekwencji nierozpoznania istoty sprawy (zarzut III);

–

art. 73 § 1 i 2, art. 75 § 1, 2, 3, 4, 4a, 4b, art. 80 § 1 i art. 165 o.p.7 przez uznanie, że powód jako płatnik ma prawo żądać zwrotu podatku pobranego od podatnika (pozwanej) z odszkodowania do zapłaty którego powód był zobowiązany oraz że zwrot nadpłaty na rzecz powoda ( płatnika) może nastąpić z urzędu (zarzut IV).

Nadto, w ramach zarzutów proceduralnych, zawarto wniosek o rozpatrzenie na podstawie art. 380 k.p.c. postanowienia w przedmiocie zobowiązania pozwanej do wszczęcia postępowania o zwrot nadpłaty w podatku dochodowym za 2019 rok i wyznaczenie w tym celu pozwanej odpowiedniego terminu na wszczęcie tego postępowania i jego uchylenie.

Z tych względów wniesiono o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda 7.677,61 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie szczegółowo wskazanymi w apelacji, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Zgłoszono nadto wniosek o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych za obydwie instancje.

W odrębnych punktach osnowy apelacji wniesiono o przypozwanie Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego oraz o udzielenie terminu pozwanej do wszczęcia postępowania podatkowego o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego od osób fizycznych.

W odpowiedzi na apelację pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, występującego również w I instancji, wniosła o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od skarżącego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Do zamknięcia rozprawy apelacyjnej nie zmieniono stanowisk w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja nie okazała się zasadną.

Na wstępie zważyć należy, że sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym (art. 505 ¹ § 1 k.p.c.). Oznacza to w konsekwencji, że postępowanie apelacyjne nie opiera się na modelu apelacji pełnej, lecz ograniczonej. Apelacja ograniczona wiąże Sąd II instancji, a zakres kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co w apelacji zarzuci skarżący; samodzielnie Sąd odwoławczy bierze pod uwagę wyłącznie nieważność postępowania. Innymi słowy, rozpoznając apelację w postępowaniu uproszczonym, Sąd II instancji jest związany podniesionymi w tej apelacji zarzutami naruszenia zarówno prawa procesowego, jak i materialnego8.

W tym postępowaniu, jeżeli Sąd II instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa (art. 505 ¹³ § 2 k.p.c.), przy czym owo wyjaśnienie powinno objąć ocenę poszczególnych zarzutów apelacyjnych, a poza tym może ograniczyć się do stwierdzenia, że Sąd II instancji przyjął za własne oceny Sądu I instancji (art. 387 § 2 ¹ pkt 2 k.p.c.).

Z racji rozpoznania sprawy w postępowaniu uproszczonym, przypozwanie było oczywiście niedopuszczalne. W postępowaniu uproszczonym nie stosuje się art. 84 k.p.c. (art. 505 ⁴ § 1 zd. II k.p.c.), zaś reguła ta obowiązuje odpowiednio również na etapie postępowania apelacyjnego w sprawach podlegających rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym (art. 391 § 1 zd. I k.p.c.).

Przechodząc do badania poszczególnych zarzutów, w pierwszej kolejności – odmiennie aniżeli w kolejności przyjętej w apelacji – rozważyć należy zarzuty w zakresie prawa procesowego, jako determinujące prawidłowość ustaleń faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia.

Zarzut I został wadliwie skonstruowany i zakwalifikowany. Skoro zarzuca się wadliwą subsumpcję przepisów prawa materialnego, to nie może być mowy o naruszeniu art. 233 § 1 k.p.c., gdyż przepis ten nie dotyczy w ogóle subsumpcji. Ta dokonywana jest już po zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c., to jest po dokonanej ocenie dowodów, gdyż subsumpcja to proces myślowy, polegający na przyporządkowaniu przez Sąd określonych faktów do prawa materialnego i określeniu skutków dla praw i obowiązków stron wystąpienia tak ustalonych faktów. Tymczasem wskazany w zarzucie art. 233 § 1 k.p.c. stosowany jest przed ustaleniem stanu faktycznego i sprowadza się do dokonania oceny, jaką wiarę dać dowodom wzajemnie się wykluczającym, określając w ten sposób zakres wiarygodnego materiału dowodowego, wykorzystanego następnie przy ustalaniu stanu faktycznego. Nie można też naruszyć art. 233 § 1 k.p.c. przez „nierozpoznanie istoty sprawy”. Występuje skądinąd w tym twierdzeniu logiczna niespójność: skoro skarżący zarzuca, że niezasadnie przyjęto iż pozwana nie jest bezpodstawnie wzbogacona przez nieprawidłową „subsumpcję ustalonego stanu faktycznego pod art. 405 i art. 410 § 2 k.c.”, to przecież przywołuje się nic innego, jak właśnie rozpoznanie istoty przedmiotowej sprawy – zbadanie, czy doszło w świetle poczynionych ustaleń do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanej kosztem powoda. Co więcej, w drugim akapicie apelacji skarżący stwierdza, że „co do zasady okoliczności faktyczne nie były sporne”. Przy takiej konstatacji stawianie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. jawi się jako bezcelowe, gdyż ocena dowodów w ogóle jest zbędna. Skoro okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia – zasadnicze – są bezsporne przynajmniej na etapie postępowania apelacyjnego, to wynik oceny dowodów nie może mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia, skoro okoliczności tego rodzaju nie wymagają dowodu (art. 229 w związku z art. 391 § 1 zd. I k.p.c.). Zarzut nie jest zasadny.

Nieskuteczny okazał się również zarzut II. Wskazany tam art. 117 § 2 k.p.c. znajduje zastosowanie – a i to ewentualne, zależnie od sędziowskiego uznania – jedynie wówczas, gdy zachodzi, w zakresie mającym znaczenie w niniejszej sprawie, sytuacja określona w art. 177 § 1 pkt 3 k.p.c., to jest uzależnienie treści rozstrzygnięcia od decyzji administracyjnej. Prawidłowa wykładnia art. 177 § 1 pkt 3 k.p.c. prowadzi jednak do wniosku, że chodzić musi o uwarunkowanie konieczne: decyzja jest warunkiem możliwości rozstrzygnięcia o prawach i obowiązkach dlatego, że jej istnienie jest niezbędne dla powstania uprawnienia bądź obowiązku, rzutującego bezpośrednio na rozstrzygnięcie sporu sądowego. Innymi słowy, treść decyzji administracyjnej będzie stanowić konieczny element podstawy rozstrzygnięcia merytorycznego lub formalnego danej sprawy cywilnej9. Sytuacja taka w niniejszej sprawie nie zachodzi. Zarzut nie jest zasadny, a kontrola postanowienia w trybie art. 380 k.p.c. nie prowadzi do jego uchylenia ani zmiany.

W świetle powyższych uwag ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji są prawidłowe, ponieważ mieszczą się w granicach swobodnej – w przeciwieństwie do dowolnej – oceny przeprowadzonych dowodów jako spójne, logicznie powiązane z materiałem dowodowym, niebudzące wątpliwości w świetle życiowego doświadczenia oraz zupełne z punktu widzenia zakresu ustaleń niezbędnego do prawidłowego rozstrzygnięcia. Jako takie nie mogą być skutecznie zwalczane polemicznymi twierdzeniami apelującego. W konsekwencji Sąd Okręgowy przyjmuje owe ustalenia Sądu Rejonowego w całości za własne.

Przystępując do oceny zarzutu naruszenia prawa materialnego, zarzut III nie okazał się zasadny. Prawidłowe są wywody Sądu I instancji co do tego, że powód nie spełnił świadczenia obciążającego pozwaną. Jak już wyżej wskazano, tamtejszy Sąd istotę sprawy rozpoznał, skądinąd wnikliwie. Przeprowadzona wykładnia art. 21 ust. 3 oraz 3b u.p.d.f. jawi się jako prawidłowa. Dodatkowo zasadnie podnosi się w odpowiedzi na apelację, że gdyby przyjąć stanowisko powoda, to zawarcie ugody byłoby dla pozwanej niekorzystne względem wygranej w wyniku przeprowadzonego w pełni, aż do wyrokowania, procesu. Zważywszy na to, że nadal przyjmować należy systemowość porządku prawnego, a także oczywiste propagowanie przez Parlament konsensualnych sposobów rozstrzygania sporów, tedy nie sposób racjonalnie wywodzić, że zamierzeniem legislacyjnym Sejmu i Senatu było doprowadzenie do sytuacji, w której opodatkowanie świadczenia spełnionego w wyniku wyroku jest korzystniejsze dla wygrywającego proces byłego pracownika, aniżeli opodatkowanie świadczenia ugodzonego w sporze dotyczącym analogicznej sytuacji faktycznej. Wysokość odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia określa art. 58 k.p. i w takiej wysokości zostało ono ustalone ugodą; jest zatem zwolnione z opodatkowania mocą art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.f., nie będąc odszkodowaniem za skrócenie okresu wypowiedzenia, gdyż takie odszkodowanie przewidziano w art. 36 ¹ § 1 k.p. i nie jest przedmiotem sporu, że nie takie odszkodowanie zostało ugodzone. Prawidłowo zwrócił również uwagę Sąd Rejonowy, że w zakresie przewyższającym tak określoną wysokość odszkodowania, uwzględniono połowę opłaty od pozwu. Jest to szkoda poniesiona przez pozwaną, a nie utracona korzyść, zatem w tym zakresie ugodzone świadczenie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.f.

W świetle rozstrzygnięcia w przedmiocie zarzutu III, zarzut IV nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Na zakończenie należy zauważyć, że powoływanie się przez powoda na swego rodzaju przywilej korzyści wynikający z interpretacji podatkowej, nie przekłada się w oczekiwany w pismach procesowych strony sposób na rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach prawa cywilnego. Szczególny skutek interpretacji podatkowej dla sfery praw i obowiązków wnoszącego o jej wydanie, ogranicza się wyłącznie do sfery prawa podatkowego. Po pierwsze, to że powód postąpił zgodnie z interpretacją podatkową nie oznacza jeszcze, że postąpił „dobrze”, to jest w tym przypadku zgodnie z prawem podatkowym, o czym świadczy skądinąd sam art. 14k ust. 1 o.p., przewidując możliwość nieuwzględnienia interpretacji w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Po wtóre, nie można powoływać się nawet na taką ochronę w przypadku, gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce przed doręczeniem interpretacji indywidualnej (art. 14l o.p.). Co jednak najistotniejsze, skoro Ordynacja podatkowa normuje zobowiązania podatkowe, informacje podatkowe, postępowanie podatkowe, kontrolę podatkową i czynności sprawdzające oraz tajemnicę skarbową (art. 1 o.p.), tedy nie można przyjmować, że reguluje ona również niewymienione w zakresie stosowania przedmiotowej ustawy materie, w tym prawo cywilne i prawo pracy. Nie ma zatem przesłanek do twierdzenia, że ochrona z art. 14k ust. 1 o.p. rozciąga się na stosunki cywilnoprawne.

W konsekwencji prawidłowym okazało się również rozstrzygnięcie końcowe. Brak jest po stronie pozwanej bezpodstawnego wzbogacenia, gdyż w zakresie wyegzekwowanego świadczenia głównego podstawą prawną przysporzenia na rzecz pozwanej jest ugoda sądowa, zaś w zakresie wyegzekwowanych odsetek ustawowych i kosztów – bezpośrednio ustawa.

Z tych wszystkich względów, a nadto wobec braku okoliczności skutkujących nieważnością postępowania, które winny być brane pod uwagę z urzędu, uznając zaskarżone orzeczenie za prawidłowe, apelację powoda oddalono jako bezzasadną (art. 385 k.p.c.).

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 w związku z art. 99 w związku z art. 391 § 1 zd. I k.p.c. Na koszty postępowania apelacyjnego pozwanej złożyło się 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego według stawki minimalnej w postępowaniu apelacyjnym przed Sądem Okręgowym (§ 2 pkt 4 i § 10 ust. 1 pkt 1 r.o.r.10). Powód obowiązany jest zwrócić te koszty w całości pozwanej.

1 Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. – Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.).

2 Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. – Dz. U. z 2023 r. poz. 1465).

3 Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (j.t. – Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).

4 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).

5 Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 listopada 2006 r., SK 51/06, OTK-A z 2006, nr 10, poz. 156.

6 Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (j.t. – Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.).

7 Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (j.t. – Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).

8 Por. np.: M. M. (red.): Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 478-1217 , W. K. Polska 2021 [el.], teza 5 do art. 505 ⁹.

9 Por.: M. M. (red.): Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-477(16) , LEX 2022 [el.], tezy 11 – 13 do art. 177 oraz powołane tam orzecznictwo.

10 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (j.t. –Dz. U. z 2023 r. poz. 1935).