Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 14 lutego 2019 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki I. T. kwotę 16.154 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5.167 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 czerwca 2015 r. powódka poruszając się rowerem uległa wypadkowi. Sprawczyni wypadku I. B. była kierowcą ubezpieczonym w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Została ona uznana za winną spowodowania wypadku drogowego i skazana prawomocnym wyrokiem karnym.

Z miejsca wypadku powódka przewieziona została karetką pogotowia do Szpitala (...) w Ł.. Rozpoznano złamanie kostki przyśrodkowej lewego stawu skokowego, stłuczenie i otarcie naskórka prawego barku, okolicy prawego talerza biodrowego i lewego kolana. Powódce założono but gipsowy i zwolniono do domu z zaleceniem chodzenia o kulach. Podczas kontroli po kilku dniach u powódki stwierdzono wtórne przemieszczenie kostki przyśrodkowej i skierowano do szpitala. W dniu 12 czerwca 2015 r powódkę zoperowano zespalając odłamy śrubą kostkową. Po zabiegu unieruchomiono kończynę w szynie gipsowej podudziowo-stopowej. Powódka chodziła w szynie 6 tygodni, w tym czasie musiała zgłaszać się na kontrole. Powódka odbyła także rehabilitację. Dopiero w październiku uznano ją za zdolną do pracy.

Powódka okazjonalnie odczuwa jeszcze bóle w operowanej okolicy na zmianę pogody. Nie ma kłopotów z chodzeniem, jednakże noga nie wróciła do pełnej sprawności. Powódkę czeka zabieg usunięcia śruby. Na wysokości stawu skokowego lewego u powódki występuje blizna pooperacyjna o długości 4 cm. Ruchy w stawie skokowym są miernie ograniczone. Z tego powodu nie może przyjąć pełnej pozycji kucznej na lewej nodze. Chód jest prawidłowy. Trwały uszczerbek na zdrowiu w związku ze złamaniem wynosi 4%. Cierpienia fizyczne powódki w okresie pierwszych dwóch tygodni były dość znaczne. Po tym czasie uciążliwym dla powódki było pozostawanie w opatrunku gipsowym przez kolejne 6 tygodni. Po zdjęciu gipsu u powódki również występowały bóle, które stopniowo się zmniejszały.

Powódka musiała chodzić o kulach bez pełnego obciążania chorej kończyny do 3 miesięcy po wypadku. W tym czasie wymagała dodatkowej pomocy w takich czynnościach jak zakupy, sprzątanie, w wymiarze ok. 3 godzin dziennie. Po usunięciu śruby również będzie wymagała pomocy w czynnościach życia codziennego w wymiarze ok. 2 godzin dziennie.

Powódka nie leczyła się w zakresie psychiatrii ani psychologii po wypadku, w ramach NFZ.

Wypadek, któremu uległa powódka był dla niej zdarzeniem stresogennym, mogącym być przyczyną zgłaszanych przez nią nieprawidłowości. Po wypadku pojawiły się u niej stany obniżonego samopoczucia, wzmożone napięcie, niepokój, zaburzenia snu, natrętne myśli dotyczące zdarzenia, martwienie się o przyszłość, lęk przed jazdą rowerem. Objawy te są wysoce prawdopodobnymi skutkami zdarzenia z 3.06.2015 r.

Powódka dochodziła do siebie po wypadku przez około pół roku. Od czasu wypadku powódka nie chodzi po górach, nie jeździ na rowerze. Stopa czasami drętwieje i sinieje. Latem, kiedy powódka nosi sandałki, blizna po operacji wstawienia śrub jest widoczna.

Powódka zgłosiła szkodę ubezpieczycielowi. W toku postępowania, pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił powódce odszkodowanie w wysokości 4.610,21 zł, na który składały się: 507,40 zł kosztów przejazdu, 624 zł kosztów opieki, 1.278,81 zł refundacja zakupu środków medycznych, 3.000 zł zadośćuczynienie.

W dniu 9 listopada 2016 r. powódka odwołała się od decyzji.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym, odnosząc się do dochodzonego przez powódkę roszczenia o zadośćuczynienie, Sąd Rejonowy wskazał, że ostatecznie powódka domagała się z tego tytułu kwoty 13.500 zł, ponad kwotę 3.000 zł otrzymaną w ramach postępowania likwidacyjnego.

Podniósł dalej Sąd Rejonowy, że podstawę prawną żądania zadośćuczynienia stanowi art. 445 § 1 k.c. w związku z art. 444 § 1 k.c. W myśl powołanych przepisów w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, rozumianą jako cierpienie fizyczne (ból), cierpienie psychiczne (ujemne odczucia przeżywane w związku z cierpieniami). Zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień na skutek uszkodzenia ciała lub/i rozstroju zdrowia.

Uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia łączy się najczęściej z doznaniem przez poszkodowanego krzywdy, na którą składa się m.in. cierpienie fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzeń ciała lub rozstroju zdrowia. Przykład stanowi utrata radości życia na skutek wyłączenia z normalnego życia spowodowanego rozstrojem zdrowia i niemożnością wykonywania zawodu i uczestniczenia w normalnym życiu. Sposobem na złagodzenie tych cierpień fizycznych i psychicznych jest zadośćuczynienie pieniężne - pieniężna forma naprawienia krzywdy.

Zadośćuczynienie powinno zatem uwzględniać wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne zarówno już doznane przez poszkodowanego. Przy ocenie rozmiaru doznanych cierpień należy mieć na względzie, iż sam wypadek był już dla powódki zdarzeniem traumatycznym, również poddawanie się leczeniu, zabiegom, konsultacjom lekarskim, wiązało się dla niej z negatywnymi doznaniami emocjonalnymi. Potwierdził to biegły psychiatra. Uznał on podawane przez powódkę objawy za wysoce prawdopodobne skutki zdarzenia. Wskazał, że cierpienia psychiczne powódki związane z wypadkiem i jego następstwami mogły trwać przez około miesiąc i były umiarkowanego stopnia.

Biegły ortopeda stwierdził, że na skutek wypadku powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu, który wynika ze złamania kostki przyśrodkowego lewego stawu skokowego i wynosi 4% z pkt 162 a tabeli uszczerbków - załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 grudnia 2002 r. Ortopeda stwierdził także, że samo występowanie materiału po zespoleniu nie wpływa na zakres ruchów nogi u powódki. Powódka ma ograniczone zgięcie grzbietowe stopy, co powoduje, że nie może kucać. Należy także wziąć pod uwagę, że wypadek spowodował także stłuczenie barku u powódki, prawego biodra i lewego kolana.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd Rejonowy uznał, iż adekwatnym do doznanej krzywdy zadośćuczynieniem dla powódki będzie kwota 12.000 zł, co przy wypłaconej już kwocie 3.000 zł prowadzi do zasądzenia dla powódki dodatkowo kwoty 9.000 zł.

W pozostałym zakresie sąd uznał roszczenie o zadośćuczynienia za wygórowane.

W szczególności należy wskazać, że brak jest podstaw do stwierdzenia, aby życie powódki zmieniło się przez wypadek w jakiś diametralny sposób. Powódka jest osobą młodą, doszła do siebie, a doznane ograniczenie ruchu nie powoduje większych utrudnień w codziennym funkcjonowaniu. Blizna, którą ma powódka, nie znajduje się w miejscu szczególnie eksponowanym i powódka nie wskazywała, aby jej obecność powodowała szczególny dyskomfort psychiczny związany z wyglądem. Powódka wskazywała, że jej zdaniem, na skutek wypadku, później zaszła w ciążę, niż planowała. Lecz należy wskazać, że wypadek zdarzył się 3 czerwca 2015 r., zaś powódka zaszła w ciążę w październiku 2015 r. (jak podała w wywiadzie biegłemu psychiatrze), zatem ewentualne opóźnienie, nawet jeżeli spowodowane wypadkiem (co przecież nie zostało udowodnione), to było niewielkie.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd Rejonowy wskazał, że powódka wygrała sprawę w znacznej części, nadto powództwo w zakresie odszkodowania zostało uwzględnione w całości, zaś oddalone jedynie co do części zadośćuczynienia, które to roszczenie zależy od oceny sądu, co powoduje, że istnieją podstawy do zasądzenia na rzeczy powódki zwrotu wszystkich kosztów procesu, na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c..

Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona pozwana zaskarżając go w części tj.:

1) w pkt 1. wyroku, w części zasądzającej od pozwanej na rzecz powódki zadośćuczynienie ponad kwotę 9.000 złotych tj. co do kwoty 4.500 złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty;

2) w pkt 1. wyroku, w części zasądzającej od pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.167 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zaskarżonemu wyrokowi skarżący zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 445 § 1 k.c. poprzez błędną wykładnię polegającą na nieuwzględnieniu przez Sąd wszystkich okoliczności, które powinny być brane pod uwagę przy ustaleniu doznanych krzywd oraz błędnym uznaniu przez Sąd I instancji, że łączna kwota zadośćuczynienia w wysokości 16.500 złotych przyznanego powódce za krzywdę doznaną wskutek wypadku jest kwotą odpowiednią w rozumieniu tej normy.

Przy tak sformułowanych zarzutach skarżący wniósł o:

1) zmianę wyroku w zaskarżonej części i oddalenie powództwa także co do żądania przez powódkę zapłaty tytułem zadośćuczynienia dalszej kwoty 4.500 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych za obydwie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego;

2) ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania - przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

Ponieważ sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, uzasadnienie wyroku ograniczone zostanie jedynie do wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Rację ma skarżący podnosząc, że Sąd Rejonowy naruszył przepis art. 445 § 1 k.c. zasądzając na rzecz powódki kwotę 13.500 złotych tytułem zadośćuczynienia.

Rzecz bowiem w tym, że jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd Rejonowego uznał, iż adekwatnym do doznanej krzywdy zadośćuczynieniem dla powódki będzie kwota 12.000 złotych, co przy wypłaconej już kwocie 3.000 złotych prowadzi do zasądzenia dla powódki dodatkowo kwoty 9.000 złotych. Swoje stanowisko Sąd Rejonowy w sposób wyczerpujący i logiczny uzasadnił. Szacując wysokość należnego powódce zadośćuczynienia Sąd Rejonowy wziął pod uwagę i należycie wyważył wszystkie elementy mające znaczenie dla określenia odpowiedniej sumy zadośćuczynienia. W tej sytuacji Sąd Okręgowy nie znajduje żadnych podstaw do zakwestionowania oceny Sądu Rejonowego w tym zakresie.

W związku z tym zasądzenie na rzecz powódki w zaskarżonym wyroku tytułem zadośćuczynienia kwoty 13.500 złotych pozostaje w sprzeczności z treścią uzasadnienia tegoż wyroku i nie może być traktowane inaczej niż jako omyłka Sądu Rejonowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok działając z mocy art. 386 § 1 k.p.c. i obniżył zasądzoną na rzecz powódki kwotę zadośćuczynienia z 13.500 złotych do 9.000 złotych, co w efekcie doprowadziło do obniżenia łącznej zasądzonej zaskarżonym wyrokiem sumy z 16.154 złotych do 11.654 złotych.

W ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw do korekty rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w zakresie kosztów procesu. Obniżenie bowiem należnego powódce zadośćuczynienia pozostaje bez wpływu na ocenę tego, że określenie należnej kwoty z tytułu zadośćuczynienia zależało od oceny Sądu, co uzasadnia zastosowanie przepisu art. 100 zd. 2 k.p.c..

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono z mocy art. 102 k.p.c. odstępując od obciążenia powódki obowiązkiem zwrotu pozwanemu tych kosztów.

Należało bowiem uwzględnić w ten sposób fakt, że konieczność wywiedzenia przez pozwanego apelacji nie została spowodowana działaniami powódki a wyniknęła z błędu Sądu Rejonowego.