Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 marca 2020 r. w sprawie II C 457/19 z powództwa (...) z siedzibą w W. przeciwko Miastu Ł. – Prezydentowi Miasta Ł. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi ustalił, że wysokość stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w Ł. przy ulicy (...), oznaczonej jako działka numer (...), dla której w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi jest prowadzona księga wieczysta KW (...), należnej od dnia 1 stycznia 2018 roku, wynosi 3 %.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

Sąd Rejonowy ustalił, że (...) w Ł. w ½ części jest obecnie użytkownikiem wieczystym działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...), położonej w Ł. przy ulicy (...), w obrębie ewidencyjnym numer G-41, będącej własnością Miasta Ł., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Prawo użytkowania wieczystego udziału w wyżej oznaczonej nieruchomości wyżej oznaczona spółka nabyła aktem notarialnym z dnia 28 grudnia 2016 roku. W dacie nabycia prawa użytkowania wieczystego naliczana była opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości przy zastosowaniu 1 % stawki przewidzianej dla nieruchomości oddanych na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej i innych celów publicznych oraz działalność sportową. Pismem z dnia 14 grudnia 2017 roku Prezydent Miast Ł. wypowiedział dotychczas obowiązującą stawkę 1 % opłaty z tytułu użytkowania wieczystego wyżej oznaczonej nieruchomości i od dnia 1 stycznia 2018 roku ustalił nową stawkę procentową opłaty z tytułu użytkowania wieczystego wyżej oznaczonej nieruchomości w wysokości 3 % wartości nieruchomości. Wyżej oznaczona spółka nie zgodziła się z tym wypowiedzeniem i złożyła wniosek do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł.. W ewidencji gruntów i budynków prowadzonej przez Prezydenta Miasta Ł. wyżej oznaczona działka gruntu o numerze ewidencyjnym (...) oznaczona jest symbolem Ba – tereny przemysłowe. Na tej nieruchomości posadowiony jest budynek przemysłowy z lokalami niemieszkalnymi. W dniu 6 marca 2019 r. (...) LTD S.K.A. z siedzibą we W. uzyskała decyzję Prezydenta Miasta Ł. o warunkach zabudowy, na podstawie której ustalono warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na zmianie sposobu użytkowania części pierwszej kondygnacji budynku biurowo-magazynowo-produkcyjnego [o łącznej powierzchni około 395 m.kw.] na funkcję mieszkaniową, przewidzianej dla realizacji w Ł. przy ul. (...) - fragmentach działki o numerze ewidencyjnym (...) obręb G-41 i określono rodzaj inwestycji: mieszkaniowa na terenie produkcyjnym. Jak wynika uzasadnienia decyzji firma (...) LTD S.K.A. jest zarządcą nieruchomości, na której planowana jest inwestycja.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie:

1.  przepisu art. 233 § 1 kodeksu postępowania cywilnego poprzez dokonanie dowolnych ustaleń faktycznych w sprawie i przyjęcie:

a.  iż w sprawie nastąpiła trwała zmiana sposobu użytkowania nieruchomości lokalowych położony w Ł. przy ulicy (...) w ten sposób, iż opłata z tytułu użytkowania wieczystego gruntu od dnia 01 stycznia 2018 roku powinna wynosić 3% a nie 1%, podczas gdy w sprawie pozwany nie wykazał, iż doszło do trwałej zmiany przeznaczenia samodzielnych lokali od dnia 01 stycznia 2018 roku w stosunku do stanu faktycznego istniejącego do dnia 31 grudnia 2017 roku, to jest do dnia w którym obowiązywała powoda stawka 1 %;

b.  iż sąd orzekający w sprawie może gołosłownie przyjąć, iż stosowanie stawki opłaty z tytułu użytkowania wieczystego w wysokości 1% w okresie od dnia 01 stycznia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2017 roku było omyłkowe, podczas gdy znajduje się to poza kognicją sądu bowiem orzeka on jedynie o wysokości stawki obowiązującej od dnia 1 stycznia 2018 roku i nie może czynić ustaleń faktycznych co do stanu faktycznego sprzed dokonania wypowiedzenia, tym bardziej, iż pozwany nie kwestionował tego stanu faktycznego;

2.  przepisu art. art. 73 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez jego zastosowanie w sprawie i przyjęcie, iż w sprawie nastąpiła trwała zmiana wykorzystania lokali od dnia 01 stycznia 2018 roku podczas gdy przepis ten nie może mieć zastosowania w sprawie, bowiem jest w istocie w stosunku do nieruchomości nie nastąpiła żadna zmiana w ich użytkowaniu i przeznaczeniu, a jedyną przesłanką ze strony pozwanego jest fakt iż nieruchomość położona jest na terenie oznaczonym jako przemysłowy.

W związku z powyższym wniósł o ustalenie, iż od dnia 1 stycznia 2018 roku opłata roczna za użytkowanie wieczyste gruntu w Ł. przy ulicy (...), oznaczonego jako działka gruntu o numerze geodezyjnym (...), w obrębie geodezyjnym G - 41, wynosi 1% , ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia temu Sądowi, a nadto zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na apelację strony powodowej pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe i stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego. Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia, a w konsekwencji przyjmuje je za swoje.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa procesowego, za całkowicie bezzasadny należy uznać zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

Przepis ten wyznacza ramy dla sądu w zakresie oceny wiarygodności i mocy dowodów, która winna być dokonana na podstawie wszechstronnego rozważania całego zebranego materiału dowodowego, zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. niezbędne jest wskazanie przyczyn, które dyskwalifikują postępowanie sądu w zakresie ustaleń. Skarżący powinien zwłaszcza wskazać, jakie kryteria oceny zostały naruszone przez sąd przy analizie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im taką moc przyznając (zob. postanowienie SN z dnia 23 stycznia 2001 r., IV CKN 970/00, Lex nr 52753; wyrok SN z dnia 6 lipca 2005 r., III CK 3/05, Lex nr 180925 – komentarz do art. 233 k.p.c., teza 10, dr hab. H. Doleckiego, wyd. Lex 2013). Powołanie się na powyższy przepis możliwe jest też przy błędzie w ustaleniach faktycznych, gdyż błąd ten zawsze jest efektem naruszenia przez sąd jakiegoś innego przepisu normującego postępowanie dowodowe – często właśnie art. 233 § 1 k.p.c. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych powinien więc być sformułowany w ten sposób, że najpierw należy wskazać naruszony przepis i sposób jego naruszenia, a dopiero uzasadniając ten zarzut wykazać błędne ustalenie stanu faktycznego jako następstwo tego naruszenia.

W przedmiotowej sprawie zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. należy uznać za bezzasadny z tej prostej przyczyny, iż Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych zgodnych z twierdzeniami powoda. W przedmiotowej sprawie nie były bowiem kwestią sporną ustalenia faktyczne, które w całości opierały się na przedłożonych przez strony dokumentach – oparte na nich ustalenia faktyczne o stosowanej wysokości opłaty z tytułu użytkowania wieczystego, o jej wypowiedzeniu, o oznaczeniu w ewidencji gruntów i budynków nieruchomości pozostającej w użytkowaniu wieczystym powoda jako terenów przemysłowych znajdowały odzwierciedlenie w treści niekwestionowanych w zakresie wiarygodności przez strony dokumentów – ustalenia Sądu pierwszej instancji w tym zakresie nie naruszały więc zasady swobodnej oceny dowodów. W rzeczywistości powód kwestionował subsumpcję prawną tych ustaleń tj. przyporządkowanie stanu faktycznego ustalonego w toku procesu do przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U.2021.1899 z późn. zm.) regulujących ustalenie wysokości opłaty z tytułu użytkowania wieczystego. Podniesione więc zarzuty faktycznie kwestionowały naruszenia prawa materialnego, a nie procesowego – na gruncie prawa procesowego należało więc uznać je za bezzasadne.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego należy wskazać, iż zgodnie z przepisem art. 78 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U.2021.1899 z późn. zm.) właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej powinien wypowiedzieć na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia jej nowej wysokości. Zgodnie z przepisem art. 72 ust. 1 u.g.n. w związku z art. 67 ust. 1 u.g.n., wysokość opłaty rocznej ustala się według stawki procentowej od ceny, tj. wartości, nieruchomości gruntowej. Stawki te określone zostały w ust. 3 art.72 u.g.n. i wynoszą, między innymi, 1 % ceny za nieruchomości gruntowe oddane na cele rolne i mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej i innych celów publicznych oraz działalność sportową, 3 % ceny za pozostałe nieruchomości gruntowe. Jak stanowi przepis art. 73 ust. 2 cyt. ustawy jeżeli po oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, powodująca zmianę celu użytkowania wieczystego, z wnioskiem o zmianę celu użytkowania wieczystego występuje właściwy organ albo użytkownik wieczysty. Z ustaleń faktycznych poczynionych w postępowaniu administracyjnym wynika, że przedmiotowa nieruchomość oddana została powodowej Spółce w użytkowanie wieczyste na cele przemysłowe. Zastosowanie więc do tej nieruchomości może mieć wyłącznie stawka 3 % opłaty rocznej. Wynika to z przepisu art. 72 ust 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zastosowanie innej stawki jest niedopuszczalne. Mamy bowiem do czynienia z nieruchomością stanowiącą własność publiczną a dysponentem nieruchomości jest organ samorządu terytorialnego. Zaskarżony wyrok stanowi de facto konwalidację naruszenia ustawy przez pierwotne ustalenie stawki w wysokości 1%. Wbrew tezie apelacji, to właśnie Sąd upoważniony jest do takiej konwalidacji.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powoda i orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i zasądził od przegrywającego spór skarżącego na rzecz pozwanego kwotę 1 800 zł. Na kwotę tą złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika powoda, ustalone stosownie do § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. - Dz. U. z 2018 roku, poz. 265).