Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wyrokiem wydanym w dniu 9 maja 2016 w sprawie z powództwa B. S. (1) i W. S. przeciwko pozwanemu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. oddalił powództwo w całości, zasądził od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kwotę 1.217,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w całości i nie obciążył powodów obowiązkiem zwrotu kosztów sądowych.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte na ustaleniu, iż Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. jest właścicielem lokalu mieszkalnego numer (...) usytuowanego w budynku położonym przy ulicy (...) w Ł.. Prawomocną uchwałą nr 68/7/04 z dnia 8 czerwca 2004 roku Rada Nadzorcza Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. wykluczyła B. S. (1) z grona członków spółdzielni mieszkaniowej ze względu na zaległości powoda w uiszczaniu opłat związanych z używaniem lokalu oraz z uwagi na niezapłacony wkład mieszkaniowy.

Wyrokiem z dnia 26 października 2009 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II C 258/08, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi nakazał B. S. (1), V. S. i W. S. opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego przy ulicy (...) w Ł. wraz z należącym do nich mieniem. Do eksmisji powodów z powyżej opisanego lokalu doszło po wieloletnich rozmowach pomiędzy powodami a pozwaną Spółdzielnią dotyczącymi ponownego przyjęcia powoda w poczet członków spółdzielni mieszkaniowej, które nie doszło do skutku z uwagi na stanowisko B. S. (2).

Od miesiąca czerwca 2005 roku do miesiąca kwietnia 2012 roku powodowie zajmowali lokal mieszkalny numer (...) położony w Ł. przy ul. (...) bez tytułu prawnego. Za ten okres pozwana Spółdzielnia mieszkaniowa naliczała powodom odszkodowanie za bezumowne korzystanie w/w lokalu, w skład którego wchodził również podatek od towarów i usług.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 6 września 2007 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II Nc 689/07, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi nakazał pozwanemu B. S. (2), aby zapłacił na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. kwotę 2.180,05 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 sierpnia 2007 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 727 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Postanowieniem z dnia 15 października 2007 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II Nc 689/07, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi uchylił nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 6 września 2007 roku w zakresie kwoty 347,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 31 sierpnia 2007 roku do dnia zapłaty i umorzył w tym zakresie postępowanie w sprawie.

Wyrokiem z dnia 28 lutego 2013 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II C 702/12, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od pozwanego B. S. (1) na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. kwotę 4.062,42 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 maja 2012 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 821 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Przedmiotowy wyrok obejmował należności pozwanego z tytułu bezumownego korzystania z lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...) za okres od 1 września 2011 roku do dnia 30 kwietnia 2012 roku.

Wyrokiem z dnia 12 marca 2013 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II C 922/11, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od pozwanych B. S. (1) i W. S. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. kwotę 5.683,81 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 października 2011 roku do dnia zapłaty, z tym zastrzeżeniem że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia od zobowiązania do wysokości dokonanej zapłaty drugiego z pozwanych i zasądził od B. S. (1) i W. S. solidarnie na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. kwotę 1.502 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Przedmiotowy wyrok obejmował należności pozwanych z tytułu bezumownego korzystania z lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...) za okres od 1 września 2010 roku do dnia 31 sierpnia 2011 roku.

Wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2014 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II C 426/13, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od pozwanej W. S. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. kwotę 4.062,42 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 maja 2013 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 821 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z tym zastrzeżeniem, że jej odpowiedzialność z tytułu należności głównej i odsetek jest solidarna z B. S. (1) w stosunku do którego Sad Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wydał prawomocny wyrok z dnia 28 lutego 2013 roku w sprawie II C 702/12. Przedmiotowy wyrok obejmował należności pozwanej z tytułu bezumownego korzystania z lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...) za okres od 1 września 2011 roku do dnia 30 kwietnia 2012 roku.

W okresie objętym żądaniem pozwu powodowie dokonywali nieregularnych wpłat należności na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej. Wpłaty te czasami były dokonywane w pełnej, a czasem w niepełnej wysokości. Powód konsekwentnie nie płacił na rzecz pozwanej podatku VAT. Powodowie mieli dowolny wybór w zakresie sposobu dokonywania wpłat na rzecz Spółdzielni. Wpłaty na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej powodowie dokonywali za pośrednictwem książeczki mieszkaniowej w ajencji banku (...). Następnie środki przez nich wpłacone były przekazywane pozwanej przelewem bankowym na indywidualne konto czynszowe lokalu, bez tytułu wpłaty. Powodowie nie wskazywali Spółdzielni Mieszkaniowej w inny sposób na jaką należność ma zostać zarachowana ich wpłata. Wpłaty te były księgowane zgodnie z uchwałami pozwanej Spółdzielni w następujący sposób: w pierwszej kolejności na należności bieżące (zaległości bieżące), w drugiej kolejności na odsetki od należności bieżących (zaległości bieżących), następnie na należności objęte tytułami wykonawczymi i w ostatniej kolejności na należności sporne.

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa prowadzi od 2003 roku elektroniczną kartotekę wpłat należności na jej rzecz i nie ma w niej wyszczególnionych kwot netto (bez podatku VAT) i kwoty brutto (wraz z podatkiem VAT).

Naliczany powodom podatek od towarów i usług był terminowo odprowadzany przez pozwaną Spółdzielnię Mieszkaniową do Urzędu Skarbowego.

Interpretacja podatkowa Urzędu Skarbowego Ł. w Ł. numer III- (...) z dnia 21 lipca 2004 roku jest stosowana przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w Ł. w dalszym ciągu, nie została ona zmieniona. Po niej ukazało się szereg interpretacji podatkowych, między innymi na stronach internetowych Ministerstwa Finansów, które potwierdzały jej treść

Działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w W. odmówił wydania powodom interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej ich sprawy.

W oparciu o tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy wywiódł, iż roszczenie powodów jest niezasadne i nieudowodnione. Sąd I Instancji podkreślił, iż powodowie nie udowodnili w żadnym zakresie, aby świadczenie, które mieli wpłacać, było świadczeniem nienależnym. Nie zostało bowiem wykazane, aby w ustalonym stanie faktycznym wystąpiła którakolwiek z opisanych w przepisie art. 410 k.c. kondycji, która jest podstawą roszczenia opartego na tym przepisie. Powodowie stanowisko swoje wskazujące na to, że naliczony im przez Spółdzielnię podatek VAT jest świadczeniem nienależnym, oparli na piśmie Ministerstwa Finansów Departamentu Podatku od Towarów i Usług z dnia 29 kwietnia 2015 roku (k. 8-9), podnosząc że pismo to stanowi interpretację podatkową.

Jednakże Sąd Rejonowy podkreślił, iż pismo to nie może stanowić indywidualnej interpretacji podatkowej w rozumieniu przepisu art. 14b § 1 i następne ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Pismo to może stanowić jedynie odpowiedź na zapytanie powoda skierowane do Ministerstwa Infrastruktury i (...), które następnie zgodnie z wewnętrznym podziałem czynności zostało przesłane do Ministerstwa Finansów, którym to pismem Sąd nie jest w żadnej mierze związany. Nawet gdyby jednak założyć, że powód uzyskałby indywidualną interpretację prawa podatkowego w przedmiotowej sprawie, która zmieniałaby treść interpretacji Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. w Ł. numer III- (...) z dnia 21 lipca 2004 roku to i tak nie zwalniałaby ona powodów od obowiązku uiszczenia naliczonego wcześniej na podstawie powyżej opisanej interpretacji podatku od towarów i usług.

Sąd Rejonowy wskazał, iż zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U z 2011 r. nr 177, poz. 1054) , obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności - z tytułu czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, członków spółdzielni będących właścicielami lokali, osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, lub na rzecz właścicieli lokali, niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1-2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych . Natomiast, jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych.

W ocenie Sądu Rejonowego, przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wskazują, iż czynności wykonywane przez spółdzielnie mieszkaniowe między innymi na rzecz podmiotów posiadających status członka spółdzielni oraz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, są czynnościami opodatkowanymi, które jednak korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Natomiast, czynności wykonywane przez spółdzielnie na rzecz innych podmiotów, w szczególności osób, którym nie przysługuje żaden tytuł prawny do lokalu, jak ma to miejsce w przypadku powodów, nie korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, powodowie w okresie objętym żądaniem pozwu nie byli członkami Spółdzielni Mieszkaniowej i nie przysługiwał im jakikolwiek tytuł prawny do lokalu mieszkalnego numer (...) przy ul. (...) w Ł.. Wobec powyższego naliczenie powodom podatku VAT przez pozwaną Spółdzielnię Mieszkaniową w okresie objętym żądaniem pozwu było zasadne i nie może stanowić świadczenia nienależnego.

Nadto Sąd Rejonowy podkreślił, iż za ugruntowany zarówno w orzecznictwie jak i piśmiennictwie należy uznać pogląd, zgodnie z którym „prawomocne orzeczenie sądowe tworzy tytuł prawny wyłączający przesłanki bezpodstawnego wzbogacenia oraz nienależnego świadczenia. Wobec powyższego dokonywanie przez Sąd wszelkich ustaleń dotyczących wysokości świadczeń wyegzekwowanych w drodze postępowania egzekucyjnego, pozostawało poza zakresem zainteresowania Sądu I Instancji, gdyż wydane w tym zakresie prawomocne orzeczenia sądów wyłączały badanie tych należności pod kątem świadczenia nienależnego. Żadna ze stron tego postępowania nie przedstawiła sądowi dokumentów z których by wynikało, należności za jaki okres były objęte przedmiotowym nakazem zapłaty.

W tym zakresie strona powodowa nie sprostała spoczywającemu na niej ciężarowi dowodu wynikającemu z treści art. 6 k.c.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. Powodowie przegrali proces w całości, a zatem winni solidarnie zwrócić pozwanej Spółdzielni poniesione przez nią koszty procesu w postaci wynagrodzenia jednego profesjonalnego pełnomocnika w kwocie 1.200 zł, ustalone zgodnie z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Mając na uwadze treść przepisu art. 102 k.p.c. oraz sytuację materialną powodów Sąd postanowił nie obciążać ich obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi nieuiszczonych kosztów sądowych w postaci opłaty do pozwu, od której zostali tymczasowo zwolnieni.

Apelację od opisanego wyroku wywiódł pełn. powodów zarzucając mu:

I.  Naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść wyroku:

a.  art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 244 § 1 k.p.c. poprzez niezastosowanie i wydanie wyroku na podstawie stanu rzeczy nieistniejącego w chwili zamknięcia rozprawy i oparcie się na dokumencie w postaci indywidulanej interpretację podatkowej nr III- (...) z dnia 21 lipca 2004 r. nie przedstawionym przez stronę pozwaną dla stwierdzenia faktu, z której treści pozwana wywodziła skutki prawne i ustalenie przez Sąd treści dokumentu bez jego przedstawienia,

b.  art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. wskutek braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i powzięcia błędnych ustaleń faktycznych, wskutek błędnej oceny z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, oparcie się na dokumencie interpretacji podatkowej niezałączonej do akt sprawy poprzez samodzielnie ustalenie przez Sąd treści interpretacji, wykazie zaliczania wpłat na konto powodów i zeznaniach świadka D. K. sprzecznych z zasadą zarachowania zapłaty zgodnie z art. 451 k.c. oraz poprzez dochodzenie przez pozwaną zapłaty od powodów wszystkich zaległości czynszowych, w tym podatku VAT w dwóch postępowaniach toczących się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi za okres od 01.09.2010 do 30.04.2012 r. co stanowi potwierdzenie zapłaty przez powód podatku Vat za okres od czerwca 2005 r. do kwietnia 2012 r.,

c.  art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powodowie nie wywiązali się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z której wywodzą skutki prawne, iż odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego nie podlega podatkowaniu podatkiem od towarów i usług podczas, gdy z materiału dowodowego i zeznań stron jednoznacznie wynika, iż podatek był naliczany i pobierany od powodów, zaś wskutek działań pozwanej w postaci

wytoczenia powództwa o zwrot nieruchomości (wyrok w przedmiocie eksmisji powodów w aktach sprawy) nie istniał żaden formalny lub dorozumiany stosunek prawny i kwoty uiszczane przez powodów są rekompensatą za pozbawienie pozwanej prawa do samodzielnego dysponowania rzeczą, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT,

d.  art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o załączenie akt sprawy Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział II Cywilny sygn. akt II C 258/08, II C 922/11, II C 702/12, II Co 58/15 oraz akt postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi M. G. sygn. akt Km 1172/15, Km 1626/14 podczas, gdy pozwana w zakończonych postępowaniach sądowych dochodziła od powodów zapłaty podatku Vat i wskutek prowadzonej z wniosku pozwanej egzekucji wpłaty powodów zaliczane zostały na podatek Vat,

e.  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak wskazania przepisów prawa, na których Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie, a w konsekwencji brak możliwości dokonania w pełni merytorycznej kontroli zaskarżonego wyroku.

I.  Naruszenie przepisów prawa materialnego:

a.  art. 410 k.c. poprzez niezastosowanie i uznanie, iż naliczanie oraz pobieranie przez pozwaną podatku Vat od powodów z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego są świadczeniem należnym podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT, podczas, gdy na skutek wytoczenia powództwa nie istnieje pomiędzy stronami żaden formalny lub dorozumiały stosunek prawny i uiszczane przez powodów kwoty są rekompensatą (odszkodowaniem) za pozbawienie pozwanej prawa do samodzielnego dysponowania rzeczą, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT,

b.  art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa poprzez

błędne zastosowanie i uznanie, iż to powodowie nie będący czynnymi płatnikami podatku od towaru i usług są uprawnieniu do występowania i wnoszenia środków zaskarżenia w przedmiocie indywidualnej interpretacji w zakresie podatku od towarów i usług dotyczącej spraw pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej podczas, gdy jedyny Wnioskodawcą/Zainteresowanym uprawionym do wystąpienia/zaskarżenia indywidualnej interpretacji w przedmiocie naliczania i pobierania podatku Vat z tytułu bezumownego korzystania z lokalu mieszkalnego jest sama pozwana,

c.  art. 165a § 1 w zw. z art. 14h oraz art. 14b § 1 (w zw. z art. 239 i art. 233 § 1 pkt 1) Ordynacji podatkowej poprzez niewłaściwe ich zastosowanie polegające na uznaniu, iż powodowie posiadają statusu Zainteresowanego oraz, ich wniosek mieści się w zakresie określonym w art. 14b Ordynacji podatkowej.

Wskazując na powyższe strona skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu według norm przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpatrzenia –przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd pierwszej instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, jak również prawidłowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, w tym również jego oceny prawnej. Ujawnione dowody zostały ocenione z uszanowaniem granic swobody przyznanej organowi orzekającemu, bez jakiegokolwiek naruszenia zasad logiki, czy doświadczenia życiowego. Ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd pierwszej instancji została dokonana w sposób wszechstronny, przy uwzględnieniu i rozważeniu wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu w tym przede wszystkim dowodu z zeznań świadków. Przedstawione przez Sąd Rejonowy w tej kwestii argumenty oraz tok myślowy zasługują na aprobatę i uznanie.

Wbrew twierdzeniom apelującego Sąd Rejonowy prawidłowo przeanalizował zgromadzony materiał dowodowy czyniąc to w granicach swobodnej oceny nie zaś dowolnej. Wymaga w tym miejscu zaznaczenia, iż Sąd Rejonowy ustalając stan faktyczny nie oparł się na dokumencie, który w rzeczywistości nie został załączonych do akt sprawy. Dotyczy to wskazanej w apelacji interpretacji podatkowej z 2004 roku. Lektura uzasadnienia Sądu I Instancji jednoznacznie potwierdza, iż Sąd nie powołał w żadnej części tego uzasadnienia dowodu z tej interpretacji. Fakt stosowania tej interpretacji przez stronę pozwaną i jej zakres wynikał z dowodu z zeznań J. O.. W związku z tym Sąd Rejonowy samodzielnie nie ustalał treści tej interpretacji, nie dokonywał jej oceny, zaś ustalenia w tym zakresie poczynił w oparciu o wskazane zeznania świadka. Jednakże należy zaznaczyć, iż ustalenia nie dotyczyły faktu treści dokumentu urzędowego, a jedynie faktu stosowania przez stronę pozwaną tego dokumentu w okresie objętym sporem i zakresu tego stosowania. Dokonana ocena dowodów i poczynione ustalenia nie mogą być, zatem uznane za dowolne i sprzeczne z procedurą cywilną.

Nie można również zgodzić się z argumentacją skarżącego dotyczącą nieprawidłowego ustalenia przez Sąd I Instancji sposobu zaliczania dokonywanych wpłat przez powodów na rzecz pozwanej spółdzielni. Powodowie wbrew ciążącego na nich obowiązku przedstawienia dowodów wpłat i wykazania sposobu zaliczania ich wpłat, jaki ma czynić wierzyciel, nie przedstawili żadnych wpłat z okresu objętego sporem. Jednocześnie wnosili oni o zobowiązanie pozwanej spółdzielni do przedłożenia wszelkich wpłat, jakie dokonywali w okresie objętym postępowaniem. Sąd prawidłowo przeprowadził dowód z zeznań świadka D. K., co pozwoliło na poczynienie odpowiednich w tym zakresie ustaleń faktycznych. Powodowie mając zamiar udowodnienia, iż pozwana bezpodstawnie zaliczała ich wpłaty na podatek VAT niezgodny z przepisem art. 451 k.c., niewątpliwie powinni przedstawić w tym zakresie odpowiednie dowody. Nie przedstawienie tych dowodów niewątpliwie obciąża powodów. Okoliczność bowiem taka nie została przez nich udowodniona.

Chybiony jest również zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 328 §2 k.p.c. Uzasadnienie Sądu jest obszerne i wyczerpujące. Wskazane zostały przepisy prawa, na których Sąd I Instancji oparł się wydając orzeczenie. Należy bowiem zaznaczyć, iż brak jest przepisu prawa, z którego literalnie wynikałoby uprawnienie do oddalenia powództwa. Oddalenie powództwa jako niezasadnego następuje w wyniku ustalenia, iż dochodzone roszczenie nie spełnia ustawowych przesłanych wskazanych w przepisach prawa. W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy szczegółowo opisał roszczenie powodów, dokonał jego sklasyfikowania pod względem normy prawnej, opisał przesłanki pozwalające uznać roszczenie za zasadne, a następnie w sposób szczegółowy podał przyczyny uznania roszczenia powodów za niezasadnego, a zatem takiego, które nie spełniało przesłanek ustawowych. Stąd też nie można zgodzić się ze skarżącym, iż w tym zakresie Sąd Rejonowy naruszył przepisy procedury cywilnej. Sąd Rejonowy jako podstawę prawną dochodzonego przez powodów roszczenia wskazał art. 410 k.c. i uzasadnił przyczyny niezasadności roszczenia powodów opartego właśnie na tym przepisie.

Nietrafny jest również zarzut naruszenia przepisu art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. Dotyczyło to oddalenia przez Sąd I Instancji wniosku dowodowego pełn. powoda o

załączenie akt sprawy Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi Wydział II Cywilny sygn. akt II C 258/08, II C 922/11, II C 702/12, II Co 58/15 oraz akt postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi M. G. sygn. akt Km 1172/15, Km 1626/14.

Sąd Rejonowy szczegółowo uzasadnił przyczyny oddalenia tych wniosków dowodowych, prawidłowo wskazując przepisy prawa, które był podstawą takiej decyzji. Powodowie byli, bowiem zobowiązani do złożenia dokumentów, z których będzie wynikało, iż odmówiono im wydania dokumentów z akt sprawy wskazanych we wniosku dowodowym. Powodowie byli, bowiem stronami tych postępowań, a zatem mieli oni prawo przeglądać akta i pobierać z nich stosownie kserokopie bądź odpisy dokumentów. W zarządzeniu tym zastosowano rygor odmowy zwrócenia się przez Sąd I Instancji o załączenie tych akt. Zarządzenie to nie zostało przez powodów wykonane. Jako argument powodowie wskazali ciężką sytuację finansową nie posiadając środków na uiszczenie opłaty kancelaryjnej za wykonanie kserokopii tych dokumentów. Wobec powyższego Sąd I Instancji miał prawo zastosować nadany rygor i oddalić zgłoszone wnioski dowodowe. Oddalenie tych wniosków dowodowych dawało prawo Sądowi I Instancji na uznanie, iż powodowie nie wykonali ciążącego na nich obowiązku dowodowego wykazania zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia.

Niezasadne okazały się również zarzuty dotyczące naruszenia przepisów prawa materialnego. Dotyczy to zwłaszcza przepisu art. 410 k.c.

Nie sposób zgodzić się z argumentacją powodów, iż naliczanie i pobierania przez pozwaną podatku VAT z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego jest świadczeniem nienależnym w rozumieniu tego przepisu. Zdaniem powodów wytoczenie powództwa przez pozwaną spółdzielnie o nakazanie opróżnienia lokalu mieszkalnego przez powodów powoduje, iż między stronami nie ma żadnego formalnego ani dorozumianego stosunku cywilno-prawnego, zaś uiszczane odszkodowanie jest rekompensatą za pozbawienie pozwanej prawa do samodzielnego dysponowania rzeczą, co nie podlega opodatkowaniu. Prezentowany pogląd wynikał z pisma Ministerstwa Finansów z dnia 29 kwietnia 2016 roku skierowanego do powodów.

Jednakże należy wyraźnie podkreślić, iż powyższe pismo, jak słusznie zauważył Sąd I Instancji nie jest indywidualną interpretacją podatkową, która miałaby zastosowanie w niniejszej sprawie. Pismo to jest jedynie wyrażeniem poglądu, które nie może być wiążące w niniejszym postępowaniu i być podstawą prawną rozstrzygnięcia. Prawidłowo wskazał Sąd Rejonowy, iż w orzecznictwie są prezentowane inne stanowiska w tym zakresie, zupełnie odmienne od tego zaprezentowanego przez powodów. Uznając zatem, iż taki tok rozumowania powodów może być traktowany jedynie jako podgląd, to nieuzasadnionym jest przyjmowanie, iż w sprawie doszło do naruszenia przepisu art. 410 k.c. Sąd Rejonowy bowiem szczegółowo opisał przesłanki nienależnego świadczenia określając wszelkie tzw. kondycje, których spełnienia warunkuje zasadność dochodzonego roszczenia.

Ustalony stan faktyczny jednoznacznie potwierdza, iż nie doszło do nienależnego świadczenia po stronie powodów, co było podstawą prawną oddalenia powództwa. Słusznie również Sąd Rejonowy zauważył, iż prawomocne orzeczenie sądowe tworzy tytuł prawny wyłączający przesłanki bezpodstawnego wzbogacenia oraz nienależnego świadczenia, które były podstawą prawną dochodzonego roszczenia.

W rozpoznawanej sprawie należności z tytułu bezumownego korzystania z lokalu za okres od 1 września 2010 roku do 30 kwietnia 2012 roku były objęte prawomocnymi orzeczenia sądowymi, a zatem żądanie zwrotu jakiejkolwiek części tych należności nie może być stanowić świadczenia nienależnego, przy nawet hipotetycznym założeniu, iż należności z tytułu podatku VAT zostały uiszczone przez powodów. W tym miejscu należy podkreślić, iż sami powodowie wielokrotnie oświadczali, iż nigdy tego podatku VAT nie płacili w uiszczanym na rzecz pozwanej odszkodowaniu.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa administracyjnego, należy zaznaczyć, iż Sąd I Instancji rozpoznając sprawę stosował przepisy prawa cywilnego i to te przepisy stanowiły podstawę jego rozstrzygnięcia. Przywołane w rozważaniach prawnych przepisy prawa administracyjnego miały jedynie znaczenie pomocnicze w prawidłowym zobrazowaniu sytuacji powodów względem pozwanej spółdzielni. Wobec powyższego ich przywołanie nie miało bezpośredniego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania. W związku z tym zarzuty w tym zakresie nie mogły być podstawą do wzruszenia orzeczenia Sądu Rejonowego jako sądu powszechnego. Dotyczyło to kwestii związanych z ustaleniem statusu powodów jako zainteresowanych w postępowaniu de facto administracyjnym.

Reasumując Sąd Okręgowy uznał, że dokonana przez Sąd pierwszej instancji ocena dowodów i ocena prawna nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 § 1 k.p.c. i w konsekwencji przyjąć należy, że zarzuty apelującego dotyczące naruszenia wskazanych przepisów w tym również przepisów prawa materialnego stanowią jedynie polemikę z prawidłową wykładnią i prawidłowymi ustaleniami poczynionymi przez Sąd Rejonowy.

Mając na uwadze powyższe, uznając apelację za bezzasadną, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie
art. 102 k.p.c. zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Uwzględniając sytuację materialną powodów jak również specyfikę dochodzonego roszczenia Sąd Okręgowy postanowił nie obciążać powodów obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego należnych stronie pozwanej.