Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu:

1.  zasądził od K. B. na rzecz OMEGA Wierzytelności Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. następujące kwoty:

a.  30.000,00 złotych wraz z odsetkami umownymi wynoszącymi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku od dnia 22 lipca 2015 roku do dnia zapłaty,

b.  2.792,00 złote tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła pozwana, podnosząc następujące zarzuty:

- naruszenia prawa materialnego, tj. przepisów art. 509 § 2 k.c., art. 494 § 3 k.s.h., art. 79 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece z dnia 6 lipca 1982 r. (Dz.U. Nr 19, poz. 147 z późn. zm.) oraz art. 95 ust. 4 ustawy - Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 140, poz. 939) z późn. zm.), polegające na nieprawidłowym przyjęciu, że powód jest w niniejszej sprawie czynnie legitymowany do dochodzenia nabytych w drodze cesji roszczeń od pozwanego, podczas, gdy z analizy umowy kredytu oraz treści księgi wieczystej nieruchomości zabezpieczających poprzez hipotekę ten kredyt wynika, że hipoteka ta nie została skutecznie i w sposób ważny przeniesiona na powoda, a co za tym idzie, sama wierzytelność hipoteczna również nie została przez powoda nabyta w sposób skuteczny i ważny;

- naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 231 k.p.c., art. 233 § 1 k.p.c. i art. 232 k.p.c. oraz prawa materialnego, tj. art. 6 k.c., polegające na nieprawidłowym ustaleniu, w sytuacji braku przedstawienia przez powoda kompletnej umowy cesji zawartej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A. z powodem, iż na jej podstawie została skutecznie i prawidłowo zbyta przedmiotowa wierzytelność, podczas gdy jest to okoliczność na tyle istotna, iż jej pełna i szczegółowa weryfikacja przez Sąd Rejonowy powinna w ogóle determinować pozostałe czynności procesowe w sprawie, a poza tym to właśnie na powodzie spoczywał ciężar jej udowodnienia, a nie jedynie jej uprawdopodobnienia, a co za tym idzie, okoliczność tę Sąd Rejonowy powinien ocenić jako nieudowodnioną i chociażby już na tej podstawie, braku legitymacji czynnej po stronie powoda, powództwo oddalić w całości;

- naruszenia prawa materialnego, tj. art. 6 k.c. oraz przepisów postępowania, tj. art. 232 k.c., polegające na uznaniu przez Sąd Rejonowy, iż powód udowodnił wysokość swojego roszczenia, podczas gdy wbrew swoim obowiązkom procesowym i zasadzie ciężaru dowodu nie wykazał w sposób wyczerpujący, aby pierwotny wierzyciel prawidłowo wypowiedział umowę zawartą z pozwaną ani też nie wykazał, w jakiej konkretnie kwocie należności głównej przysługuje mu roszczenie wobec pozwanej oraz nie udowodnił, w jaki sposób powinny zostać naliczone i zostały przez powoda naliczone odsetki od tejże należności głównej, co czym całe to roszczenie niemożliwym do uwzględnienia.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Ustalenia faktyczne, jak również ocena prawna przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia przez Sąd Rejonowy, znajdują pełną akceptację Sądu Okręgowego.

W pierwszej kolejności ustosunkować należało się do tej części zarzutów apelacji, które choć zostały ujęte poprzez powołanie się na naruszenie przepisów Kodeksu cywilnego, ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz Prawa bankowego i Kodeksu spółek handlowych, a w istocie koncentrują się na zakwestionowaniu skuteczności przejścia wierzytelności hipotecznej na następcę prawnego.

Należy odnotować, że w postępowaniu przed sądem I instancji pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie podnosiła faktu nieujawnienia przelewu wierzytelności hipotecznej w księdze wieczystej. W świetle art. 381 k.p.c. zarzut ten należy uznać za spóźniony.

Jedynie na marginesie podkreślić należy, iż twierdzenie skarżącej jakoby z księgi wieczystej należącej do niej nieruchomości nie wynikało, iż powód nabył ustanowioną na niej hipotekę jest niezgodne z prawdą. Jak wynika z przedłożonego przez powoda postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu w dniu 19 października 2015 roku na wniosek (...) Wierzytelności (...) w księdze wieczystej został dokonany wpis ujawniający zmianę wierzyciela we wpisie hipoteki umownej zwykłej i hipoteki umownej kaucyjnej. (k.214)

Niezasadne są także pozostałe zarzuty apelacji, które zmierzają do podważenia dokonanej przez Sąd oceny zgromadzonego materiału dowodowego. Wywody skarżącej opierają się wyłącznie na stanowisku, że powód nie przytoczył żadnych dowodów na potwierdzenie swojego roszczenia, jedynie dokumenty prywatne, które nie posiadają żadnej mocy dowodowej.

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na uznanie, że powodowi przysługuje wierzytelność, z której wywodzi sformułowane w pozwie roszczenie. Przede wszystkim dowodem na istnienie wierzytelności przysługującej względem pozwanej jest złożona do akt sprawy poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia umowy kredytu hipotecznego nr (...) z dnia 6 października 2009 roku, pod którą widnieje podpis pozwanej. Powód przedłożył także poświadczoną za zgodność z oryginałem kserokopię umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 19 grudnia 2014 roku zawartą z (...) Bank Spółką Akcyjną w W. jako następcą prawnym (...) Bank Spółką Akcyjną w K.. Z umowy tej wynika, że przedmiotem sprzedaży była część portfela wierzytelności przysługujących bankowi wobec osób fizycznych. Bank oświadczył, że w ramach portfela wierzytelności przypadało mu 41.119 przysługujących w całości i wymagalnych wierzytelności na kwotę łączną 1 127 558 647, 21 zł (k. 30 - odwrót akt sprawy). Wobec tego, że umowa sprzedaży wierzytelności obejmowała szereg wierzytelności, paragraf drugi umowy precyzuje przedmiot umowy, wskazując, że są nim wierzytelności wymienione w załączniku nr 1 do umowy. Z mawianego załącznika w sposób nie budzący wątpliwości wynika, że obejmuje on również zobowiązanie pozwanej, wskazane zostały bowiem jej dane imię, nazwisko, nr pesel, nr księgi wieczystej, w której ujawniono ustanowienie zabezpieczenia hipotecznego, jak również numer umowy kredytowej, data jej zawarcia oraz kwota zadłużenia z wyszczególnieniem kapitału, odsetek umownych, odsetek karnych oraz kosztów. Dane te są tożsame ze wskazywanymi przez powoda. Przy tym okoliczność, że pozostałe informacje objęte załącznikiem odnośnie dłużników i stanu zadłużenia oraz, z czego zadłużenie to wynika, nie są widoczne, wynika z zakazu ujawniania tego rodzaju danych wówczas, gdy nie są one konieczne do prowadzenia postępowania. W przedmiotowej sprawie istotne są jedynie informacje dotyczące pozwanej. Ponadto, powód do akt sprawy załączył zawiadomienie o cesji wierzytelności na powoda.

Powyższe wskazuje, że doszło do cesji wierzytelności przysługującej bankowi od pozwanej na powoda. Potwierdzeniem tego stanowiska jest złożony do akt sprawy wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, który istotnie w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu urzędowego, jednakże nie pozbawia to tego dokumentu prywatnego mocy dowodowej i wiarygodności.

Wyciąg z ksiąg funduszu z mocy art. 194 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U.2014.157 j.t. z późn. m.) ze względu na szczególne wymogi formalne obowiązujące przy jego sporządzaniu stanowi dostateczną podstawę wpisu do ksiąg wieczystych (art. 95 ust. 1 ustawy Prawo bankowe). Nadal pozostaje dokumentem uprawniającym powoda do wystąpienia z pozwem w postępowaniu nakazowym (art. 485 § 3 k.p.c.). W swojej istocie wyciąg z ksiąg funduszu zawiera bowiem złożone w szczególnej formie oświadczenie wiedzy uprawnionych osób, dotyczące danych zaksięgowanych w księgach rachunkowych. Prowadzenie zaś tych ostatnich poddane jest zarówno regulacji ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.Dz. U. z 2013 r. poz. 330) oraz rozporządzenia Min. Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz. U. z 2013 r. poz. 329), jak i ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 174), (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia9 czerwca 2016 roku, sygn. akt I ACa 1758/15, Lex).

W rozpatrywanej sprawie wyciąg z ksiąg funduszu w powiązaniu z pozostałymi dowodami w postaci wymienionych wcześniej dokumentów, przy jednoczesnym braku nie tylko jakichkolwiek dowodów przeciwnych, ale nawet poddających się weryfikacji twierdzeń pozwanej o faktach, z pewnością pozwalał na wyprowadzenie jednoznacznych ustaleń faktycznych co do istnienia i wysokości dochodzonej pozwem wierzytelności.

Pozwana ograniczyła swoje stanowisko procesowe wyłącznie do negowania żądania pozwu, nie wykazując żadnej inicjatywy dowodowej. Co istotne, skarżąca nie przedstawiła żadnej własnej wersji zdarzeń, nie wypowiedziała się czy, w jakiej wysokości i kiedy dokonała spłaty kredytu, od jakiej daty według skarżącej pozostaje ona w opóźnieniu ze spłatą i jaka jest prawidłowa wysokość naliczonych odsetek, ograniczając się w toku całego procesu jedynie do wskazywania, że to strona powodowa nie udowodniła żądania. Taka postawa procesowa strony pozostaje jednak w wyraźnej sprzeczności z treścią art. 3 k.p.c., zgodnie z którym strony obowiązane są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Jak trafnie podkreślił Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 20 października 2015 r. w sprawie sygn. I ACa 933/15 (publ. LEX nr 1936814), oświadczenie, że strona przeciwna faktu nie udowodniła, w sytuacji gdy stronie składającej takie oświadczenie rzeczywisty stan rzeczy jest niewątpliwie znany, nie jest tożsame z zaprzeczeniem temu faktowi, ale stanowi uchylenie się od oświadczenia, czy dany fakt miał miejsce, połączone z próbą odwołania się jedynie do prawdy formalnej.

Podkreślenia wymaga, że pozwana nie kwestionowała samego faktu, zawarcia z (...) Bank S.A. umowy kredytu, nie kwestionowała również tego, że Bank, zgodnie z umową miał prawo dokonania cesji przysługującej mu od pozwanej wierzytelności, a jedynie podważała samą skuteczność przelewu. Powyższe okoliczności przekonują, że wobec bezspornego faktu zawarcia przez pozwaną umowy kredytowej i jej wypowiedzenia przed terminem wobec braku spłat (pozwana nie zakwestionowała w zarzutach tej okoliczności), to skarżącą negującą wierzytelność Banku obciążał obowiązek wykazania, że dokonała spłaty kredytu. Bezspornie takiego dowodu skarżąca nie przedstawiła, zaś całokształt dowodów zaoferowanych przez stronę powodową, prawidłowo ocenionych przez Sąd pierwszej instancji, dawał podstawy dla udzielenia ochrony prawnej powodowi.

Z przedstawionych powodów Sąd Okręgowy uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł z mocy art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w związku z § 2 pkt 5 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku, w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 października 2016 roku ( Dz.U.2015.1804). Na koszty te złożyła się kwota 2400 złotych kosztów zastępstwa procesowego.