Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 9 marca 2023 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo M. Ł. skierowane przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 14.803 zł, zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty oraz nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwotę 2.562,77 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodu z zeznań świadka S. O., powodującej bezzasadne uznanie ich za niewiarygodne, w sytuacji, gdy zeznania te są stanowcze i spójne z dowodem z przesłuchania powoda, a ponadto nie została wykazana żadna przyczyna, dla której świadek miałby złożyć nieprawdziwe zeznanie narażając się na odpowiedzialność karną;

2.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodu z przesłuchania powoda skutkujące bezzasadnym uznaniem ich za niewiarygodne, w sytuacji, gdy zeznania te są stanowcze i spójne z dowodem z zeznań świadka S. O. oraz w istotnej części z zeznaniami świadka W. K.;

3.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 286 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c. poprzez brak dopuszczenia dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej, wyceny pojazdów i szkód komunikacyjnych w sytuacji, gdy powołany przez Sąd biegły nie udzielił w opinii uzupełniającej nr II z dnia 17 czerwca 2022 roku odpowiedzi na pytania postawione przez strony, a ekonomicznie uzasadnione koszty naprawienia samochodu nie zostały ustalone, a także nie dokonał analizy zgromadzonych w sprawie zdjęć, w konsekwencji nie dostrzegł uszkodzenia samochodu na wysokości progu;

4.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 322 k.p.c. poprzez bezzasadny brak jego zastosowania, w sytuacji, gdy wobec braku możliwości precyzyjnego określenia szkody, Sąd I instancji powinien zasądzić na rzecz powoda odszkodowanie według swej oceny po rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy;

5.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w związku z art. 415 k.c. poprzez jego błędną wykładnię prowadzącą do błędnego uzależnienia odpowiedzialności ubezpieczyciela od wykazania przez poszkodowanego wszystkich okoliczności zdarzenia powodującego szkodę, podczas, gdy zgodnie ze wskazanym przepisem poszkodowany, aby uzyskać odszkodowanie z OC sprawcy szkody powinien wykazać jedynie fakt zobowiązania ubezpieczyciela wynikającego z zawartej ze sprawcą umowy, wyrządzenia szkody przez jej sprawcę oraz jej wysokość, a nie jest zobowiązany do wykazywania dokładnego czasu i miejsca jej zaistnienia.

Dodatkowo skarżący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej, wyceny wartości pojazdów i szkód komunikacyjnych w celu wykazania faktu zaistnienia szkody w pojeździe powoda na skutek niebezpiecznego manewru świadka S. O., zakresu i wysokości szkód wyrządzonych w pojeździe powoda.

Przy tak sformułowanych zarzutach i wnioskach skarżący wniósł o:

1)  zmianę skarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 14.802,95 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 października 2020 roku do dnia zapłaty;

2)  zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego zwrotu kosztów procesu w obu instancjach, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy wskazać, że do rozpoznania wywiedzionej w sprawie apelacji zastosowanie znajdują przepisy o postępowaniu uproszczonym.

Wobec faktu zaś, że ani w apelacji ani w odpowiedzi na apelację strony nie złożyły wniosku o przeprowadzenie rozprawy, Sąd Okręgowy uznając, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, rozpoznał apelację na posiedzeniu niejawnym (art. 374 k.p.c.).

Idąc dalej wskazać trzeba, że w myśl art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Wreszcie zaznaczyć trzeba, że apelacja w postępowaniu uproszczonym ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 ⁹ § 1 ¹ i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55). Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

Przechodząc do oceny zasadności zarzutów apelacji, w pierwszej kolejności trzeba podkreślić, że Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu I instancji, przyjmując je za własne.

Wobec sformułowania przez skarżącego zarzutów naruszenia przepisów prawa materialnego oraz przepisów postępowania, należało odnieść się do zarzutów naruszenia przepisów procedury w pierwszej kolejności, gdyż wnioski w tym zakresie z istoty swej determinują rozważania, co do kolejnych zarzutów apelacyjnych. Jedynie nieobarczone błędem ustalenia faktyczne, będące wynikiem należycie przeprowadzonego postępowania, mogą być bowiem podstawą oceny prawidłowości kwestionowanego rozstrzygnięcia w kontekście twierdzeń o naruszeniu przepisów prawa materialnego.

Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może się ostać.

Zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. byłby skuteczny tylko wówczas, gdyby apelujący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, LEX nr 172176). Prawidłowo skonstruowany zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. powinien być połączony z zarzutem błędnych ustaleń faktycznych. W apelacji powinno zostać zatem wyjaśnione, które dowody, w jakim zakresie i dlaczego, zdaniem strony skarżącej, zostały przez Sąd ocenione z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji, które ustalenia faktyczne tego Sądu są wadliwe i jakie powinny być ustalenia prawidłowe, ewentualnie jakich ustaleń zabrakło w zaskarżonym wyroku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 grudnia 2016 r., sygn. akt I ACa 719/16, LEX nr 2200318). Tym wymogom nie odpowiada apelacja strony pozwanej.

Wskazać bowiem należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, a dokonana ocena dowodów nie budzi żadnych zastrzeżeń pod kątem jej zgodności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Apelujący nie wskazał, jakich uchybień w ocenie dowodów Sąd Rejonowy się dopuścił. Zarzuty podniesione przez powoda w apelacji w istocie stanowią pozbawioną usprawiedliwionych podstaw polemikę z prawidłowo poczynionymi ustaleniami Sądu I instancji.

Osią sporu w przedmiotowej sprawie była kwestia czy do uszkodzeń samochodu powoda mogło dojść w okolicznościach przez niego wskazywanych.

Ponieważ ustalenie tej okoliczności wymagało wiadomości specjalnych, koniecznym było skorzystanie z opinii biegłego, co też Sąd Rejonowy prawidłowo uczynił.

W toku postępowania został przeprowadzony dowód z opinii biegłego G. P.. Biegły ten złożył opinię podstawową, a następnie dwie opinie uzupełniające.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny mocy dowodowej opinii sporządzonych przez biegłego P..

Przypomnieć przy tym należy, że dowód z opinii biegłego podlega ocenie sądu przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinia biegłego ma na celu ułatwienie sądowi należytej oceny zebranego materiału wtedy, gdy potrzebne są do tego wiadomości specjalne. Sama opinia nie może być źródłem materiału faktycznego sprawy, ani stanowić podstawy ustalenia okoliczności będących przedmiotem oceny biegłych. Opinia biegłego podlega, jak inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz co odróżnia ją pod tym względem, to szczególne dla tego dowodu kryteria oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001, nr 4, poz. 64). Specyfika oceny tego dowodu wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia i wiedzy powszechnej. Nadaje to pierwszorzędne znaczenie, przy tej ocenie, kryterium poziomu wiedzy biegłego. Gdy więc sąd zleca biegłemu wydanie opinii musi mieć na względzie to, czy dysponuje on wiadomościami specjalnymi niezbędnymi dla stwierdzenia okoliczności mających istotny wpływ dla rozstrzygnięcia sprawy. Wiadomości specjalne mogą wynikać zarówno z przygotowania teoretycznego, jak i wykonywanej w danej dziedzinie pracy i nabytych stąd umiejętności oceny występujących tam zagadnień. Nie przesądza jednak kwalifikacji na biegłego sam fakt, że dana osoba pracuje lub pracowała na określonym stanowisku, lecz decydują o nich posiadane wiadomości i praktyczne doświadczenie w danej dziedzinie. Biegły G. P. posiada konieczny dla wydania miarodajnej opinii w niniejszej sprawie zakres wiadomości specjalnych. Wywód i wnioski jego opinii jest logiczny, stanowczy i zgodny z zasadami wiedzy powszechnej. W swojej opinii biegły odpowiedział na wszystkie pytania postawione w tezie dowodowej zakreślonej postanowieniem Sądu Rejonowego.

Przy prawidłowo ustalonym stanie faktycznym nie naruszył również Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego.

Zgodnie z art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz której umowa została zawarta.

Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia (art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych).

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

W świetle powyższych regulacji koniecznym dla przyjęcia odpowiedzialności pozwanego zakładu ubezpieczeń jest udowodnienie przez powoda faktu, iż szkoda w jego pojeździe powstała z winy kierującego motocyklem S. O., który miał zawartą z pozwanym umowę odpowiedzialności cywilnej.

Jak wynika z dokonanej przez Sąd Rejonowy, prawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie powód dowodu takiego nie przeprowadził, co jak trafnie zważył Sąd Rejonowy skutkuje oddaleniem powództwa.

Całkowicie chybionym jawi się zarzut naruszenia przepisu art. 322 k.p.c..

Skoro bowiem powód w toku postępowania nie udowodnił zasady odpowiedzialności pozwanego, to brak było podstaw do ustalania wysokości szkody jaką poniósł powód.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, obciążając nimi stronę powodową jako przegrywającą postępowanie apelacyjne.

Zasądzona z tego tytułu suma 1.800 złotych ustalona została w oparciu o przepisy § 2 pkt 5 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz. U. 2023 r. poz. 1935).

Odsetki ustawowe za opóźnienie naliczane od kosztów procesu zostały zasądzone od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty stosownie do dyspozycji art. 98 § 1 ¹ k.p.c..

Biorąc pod uwagę stopień zawiłości sprawy oraz nakład pracy pełnomocnika pozwanego i jego wkład w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności fakt, iż w toku postępowania apelacyjnego nie było prowadzone postępowanie dowodowe, zaś apelację rozpoznano na posiedzeniu niejawnym, brak było podstaw do ustalenia wysokości wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego w wysokości innej niż minimalne, przewidziane przepisami wyżej wskazanego rozporządzenia.