III Ca 1189/16 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2016-10-28
Sygnatura akt: III Ca 1189/16
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 16 lutego 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. przeciwko T. W. o zapłatę kwoty 1.651,63 złotych oraz w sprawie z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. przeciwko T. W. o zapłatę kwoty 4.551,17 złotych, połączonych pod wspólną sygnaturą akt XVIII C 3199/14:
I. 1. zasądził od T. W. na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. kwotę 1.500,53 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 10 października 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 582 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;
2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie.
II. 1. zasądził od T. W. na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. kwotę 4.028,85 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 13 sierpnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 640 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;
2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie.
Powyższe rozstrzygnięcia zapadło w oparciu o ustalenie, że pozwany T. W. zamieszkuje w lokalu znajdującym się w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł., do którego przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Z uwagi na trudną sytuację materialną pozwany nie uiszcza na rzecz powodowej spółdzielni żadnych opłat, nie jest również członkiem (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł..
Dnia 27 czerwca 2012 roku Rada Nadzorcza (...) Spółdzielni Mieszkaniowej podjęła uchwałę nr 66/2012, na podstawie której dla osób niebędących członkami (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. stawki opłat za eksploatację podniesiono o 42 gr/m2 w stosunku do stawek obowiązujących członków powodowej spółdzielni, zaś stawki opłat na fundusz remontowy podniesiono o 55 gr/m2.
Stawki opłat za eksploatację dla członków spółdzielni wynoszą 1,2 zł/m2, stawki opłat na fundusz remontowy 2,48zł/m2.
Do połowy 2013 roku dział administracyjny spółdzielni doręczał powiadomienia o podwyżce czynszu osobiście lokatorowi, a jeżeli lokator dwukrotnie z rzędu nie odebrał wezwania, to wówczas wysyłane było powiadomienie listem poleconym. Komplet dokumentów w sprawie segregacji śmieci doręczono lokatorom przez skrzynkę euro, a przy skrzynkach euro spółdzielnia wywiesiła wyraźne ogłoszenie z prośbą o podanie do 7 maja 2013 roku ilości osób oraz sposobu segregacji śmieci. Lokator miał według załączonego druku oświadczyć czy segreguje śmieci czy też nie, a wypadku niedostarczenia odpowiedzi do 7 maja 2013 roku spółdzielnia miała przystąpić do obliczenia opłaty, jak za nieselektywną zbiórkę. Pozwany nie złożył stosownego oświadczenia.
Łączna zaległość powoda za okres od 1 maja 2013 roku do 31 sierpnia 2013 roku wyniosła 1.500,53 złote, zaś za okres od dnia 1 września 2013 roku do 31 lipca 2014 roku wyniosła 4.028,85 złotych, przy założeniu zastosowania stawek obowiązujących członków powodowej spółdzielni.
W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, że powództwo, zasługuje na uwzględnienie w części. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2003 roku, nr 119, poz. 1116 ze zm.) obowiązek ponoszenia opłat eksploatacyjnych i innych wydatków związanych z utrzymaniem nieruchomości spoczywa także na osobach niebędących członkami spółdzielni, a posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Zgodnie zaś z art. 5 ust. 1 i 2 powołanej ustawy spółdzielnia może zaliczać na poczet wydatków i eksploatacji nieruchomości pożytki i inne dochody z własnej działalności, co w konsekwencji może powodować, że członkowie spółdzielni będą ponosić niższe opłaty niż osoby niebędące jej członkami. Jednakże różnica pomiędzy opłatami ponoszonymi przez w/w podmioty nie może być arbitralnie ustalona przez spółdzielnie, lecz musi znajdować odzwierciedlenie w rzeczywistości, tj. obniżenie opłat i wydatków, do których zobowiązani będą członkowie spółdzielni, musi wynikać z istnienia określonej wysokości dochodów spółdzielni. W przeciwnym bowiem razie nie zachodzą podstawy do zróżnicowania wysokości opłat dla lokatorów będących i niebędących członkami spółdzielni. Ciężar dowodu w tej sprawie spoczywa stosownie do art. 4 ust. 8 powołanej wyżej ustawy na powodowej spółdzielni. W ocenie Sądu Rejonowego nie sprostała ona temu ciężarowi, w związku z czym nie było podstaw do naliczania w stosunku do powoda opłat wyższych niż dla członków spółdzielni.
Sąd I instancji przyjął, że zasadnym było naliczanie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi według stawek obowiązujących dla zbiórki nieselektywnej. Sąd wskazał, że wynika to nie tyle ze statusu pozwanego względem powodowej spółdzielni, ale z treści § 1 uchwały NR LIII/1092/12 Rady Miejskiej w Ł. z dnia 5 grudnia 2012 roku (Dz. U. Województwa (...) z 2013 roku, poz. 268).
W konsekwencji Sąd Rejonowy ustalił zobowiązanie pozwanego w sposób następujący:
- 358,73 złote za miesiąc maj 2013 roku;
- 358,73 złote za miesiąc czerwiec 2013 roku;
- 365,62 złote za miesiąc lipiec 2013 roku;
- 365,62 złote za miesiąc sierpień 2013 roku;
- 365,62 złote za miesiąc wrzesień 2013 roku;
- 365,62 złote za miesiąc październik 2013 roku;
- 365,62 złote za miesiąc listopad 2013 roku;
- 365,62 złote za miesiąc grudzień 2013 roku;
- 361,12 złote za miesiąc styczeń 2014 roku;
- 363,26 złotych za miesiąc luty 2014 roku;
- 363,26 złotych za miesiąc marzec 2014 roku;
- 363,26 złotych za miesiąc kwiecień 2014 roku;
- 366,48 złotych za miesiąc maj 2014 roku;
- 366,48 złotych za miesiąc czerwiec 2014 roku;
- 366,48 złotych za miesiąc lipiec 2014 roku;
Nadto sąd pomniejszył powyższe należności pozwanego o kwotę 63,66 złotych tytułem rozliczenia zużycia wody ciepłej za rok 2013, o kwotę 18,63 złotych tytułem nadpłaty za energię cieplną, o kwotę 102,59 tytułem podgrzania wody licznikowej oraz o kwotę 40,89 złotych tytułem rozliczenia centralnego ogrzewania. W ostateczności, w ocenie sądu I instancji na należność w pierwszej z połączonych spraw składa się łączna kwota 1.448,70 złotych tytułem należności głównej oraz kwota 51,83 złotych tytułem odsetek za opóźnienie naliczanych od dnia 16-go każdego miesiąca za poszczególne okresy płatności. Natomiast łączna należność z tytułu drugiej z połączonych spraw wynosi 3.787,05 złotych tytułem należności głównej wraz z odsetkami w kwocie 241,80 złotych za opóźnienie w płatności za poszczególne okresy płatności.
O kosztach procesu sąd I instancji orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. dokonując ich stosunkowego rozdzielenia.
Apelacje od powyższego wyroku wniósł pozwany T. W., wnosząc o zmianę wyroku w części w zakresie punktu I. 1. – do wysokości 1464,54 zł, w zakresie punktu II. 1. – do wysokości 3939,68 zł oraz o nieobciążanie go kosztami procesu w postępowaniu pierwszo instancyjnym jak i odwoławczym. W uzasadnieniu apelacji pozwany wskazał, że Sąd nie rozważył zebranego materiału dowodowego w sposób należyty. Podniósł, że zobowiązanie mieszkańców do osobistego składania w biurze administracji osiedla imiennych pisemnych deklaracji o segregacji śmieci jest nieuzasadnione. Skarżący wskazuje również, że w aktach sprawy brak jest bezpośredniego dowodu, potwierdzającego fakt wywieszenia ogłoszenia i umieszczenia deklaracji o segregacji śmieci w skrzynkach, a okoliczność ta potwierdzona jest jedynie zeznaniami świadka, który jako pracownik administracji nie jest w ocenie skarżącego osobą bezstronną.
Ponadto skarżący zarzucił sądowi I instancji nieprawidłowe obliczenie odsetek, przyjmując że odsetki należą się od 16 dnia miesiąca. Zdaniem skarżącego opłaty można wnosić do 30 dnia miesiąca, z tymże do 15-ego dnia miesiąca można dokonywać wpłat poprzez przekazy pocztowe lub przelewy bankowe, później zaś jedynie w kasie spółdzielni. Skarżący podnosi także, że zasądzona w punkcie I. 1. wyroku kwota 51,83 zł tytułem odsetek znacznie przewyższa dochodzona pozwem kwotę 22.37 zł, co stanowi orzeczenie sądu ponad żądanie powoda.
W odpowiedzi na apelację, pełnomocnik powodowej spółdzielni wniósł o oddalenie apelacji w całości, jako oczywiście bezzasadnej oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm prawem przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja wywiedziona w niniejszej sprawie przez pozwanego zasługiwała na uwzględnienie w części.
Odnosząc się do pierwszego z zarzutów, wskazać należy, że jest on nietrafny. Zróżnicowanie stawek za zbiórkę odpadów komunalnych wynika, jak słusznie wskazał sąd I instancji, z § 1 uchwały NR LIII/1092/12 Rady Miejskiej w Ł. z dnia 5 grudnia 2012 roku (Dz. U. Województwa (...) z 2013 roku, poz. 268), zgodnie z którym dla nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy: 1) dokonuje się wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określonej w art. 6j ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, stanowiącej iloczyn liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi; 2) ustala się miesięczną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wysokości: a) 12,69 zł brutto za jednego mieszkańca, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny, b) 16,50 zł brutto za jednego mieszkańca, jeżeli odpady komunalne nie są zbierane i odbierane w sposób selektywny. Podkreślić należy, że stosownie do powołanego przepisu, koniecznym jest dokonanie wyboru sposobu metody gospodarowania odpadami komunalnymi na danej nieruchomości. W niniejszej sprawie powodowa spółdzielnia władna, była do wezwania mieszkańców nieruchomości, będącej w jej zasobach, do wskazania na jaki model zbiórki odpadów wyrażają oni zgodę. Nie jest również sprzeczne z powyższym przepisem, wyznaczenie mieszkańcom stosownego terminu na złożenie odpowiedniej deklaracji, pod rygorem przyjęcia, że odpady komunalne przez nich wytworzone zbierane będą w sposób nieselektywny, co rodzić będzie konieczność ponoszenia wyższych opłat z tego tytułu. W ocenie sądu odwoławczego przyjęcie odwrotnego rygoru, tj. uznanie, że w razie braku deklaracji odpady będą zbierane w sposób selektywny, byłoby sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego. Wiadomo bowiem, że selektywna zbiórka wymaga po pierwsze świadomości zobowiązanego o konieczności segregacji śmieci, a ponadto dodatkowej aktywności z jego strony. W uznaniu sądu odwoławczego przyjęcie takiego rygoru w istocie sprzeciwiałoby się celowi samej uchwały.
Chybiony jest też zarzut, nieudowodnienia faktu wywieszenia przez powodową spółdzielnię stosownego ogłoszenia oraz umieszczenia w skrzynkach deklaracji. W ocenie sądu odwoławczego fakt ten jest dostatecznie udowodniony zeznaniami świadka E. B., a dodatkowo także, złożonym do akt sprawy oryginałem powiadomienia wraz z kopertą, oraz dowodem doręczenia go pozwanemu listem poleconym, który nie został przez niego odebrany. Sąd I instancji ocenił zeznania w/w świadka jako w pełni wiarygodne i oparł się na nich podczas ustalania stanu faktycznego sprawy. Wskazać, należy, że pozwany T. W. oprócz własnych twierdzeń nie przedstawił żadnego dowodu przeciwnego, przeczącego zeznaniom E. B.. Konkludując zaznaczyć wypada, że sąd I instancji nie naruszył art. 233 § 1 k.p.c. zobowiązującego sąd do wszechstronnego rozpatrzenia materiału dowodowego zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a tym bardziej art. 232 k.p.c. obligującego strony do przedstawiania dowodów na potwierdzenie faktów z których wywodzą skutki prawne. W niniejszej sprawie powodowa spółdzielnia wniosła o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka, które to zeznania zostały uznane przez sąd a quo za wiarygodne i wystarczające dla potwierdzenia okoliczności wywieszenia ogłoszenia o obowiązku złożenia stosownej deklaracji oraz o umieszczeniu w skrzynkach egzemplarzy tej deklaracji.
Zasadny jest natomiast zarzut pozwanego w zakresie naruszenia przez sąd I instancji art. 321 k.p.c., stosownie do którego sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Wskazać bowiem należy, że w pierwszej z połączonych w niniejszym postępowaniu spraw powodowa spółdzielnia dochodziła kwoty 22,37 złotych z tytułu odsetek w wysokości ustawowej za zwłokę za okres od dnia 1 lipca 2013 roku do dnia 31 sierpnia 2013 roku. Tymczasem sąd I instancji zasądził tytułem odsetek za ten okres kwotę 51,83 złotych, co stanowi oczywiste wykroczenie ponad żądanie powoda, niezależnie od tego czy ta kwota w istocie jest należna czy też nie. W konsekwencji sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I. 1. w ten sposób, że obniżył zasądzona na rzecz powodowej spółdzielni kwotę z 1.500,53 złotych do 1.471,07 złotych. Suma ta wynika z różnicy kwot 51,83 złotych i 22,37 złotych, wynoszącej 29,46 złotych. Kwota ta odjęta od pierwotnie zasądzonej kwoty daje w sumie 1.471,07 złotych.
Sąd Okręgowy nie obciążył pozwanego T. W. kosztami postępowania apelacyjnego na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd doszedł do wniosku, iż wobec faktu, że apelacja wywiedziona przez niego była w części zasadna, a także biorąc pod uwagę jego trudną sytuację materialną, rozstrzygniecie takie jest zgodne z zasadą słuszności.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: