Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2020 roku, wydanym w sprawie z powództwa S. L. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi:

1.  zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda S. L.:

a.  kwotę 9000 złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 lipca 2016 roku do dnia zapłaty,

b.  kwotę 10 280,89 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 lipca 2016 roku do dnia zapłaty,

c.  kwotę 1742,77 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części;

3.  nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, na pokrycie kosztów postępowania tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa:

a.  od powoda S. L. kwotę 97,76 zł z zaliczki wpłaconej przez powoda w dniu 18 lutego 2019 roku oraz kwotę 27,75 zł z roszczenia zasądzonego na jego rzecz;

b.  od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 150,43 zł z zaliczki wpłaconej przez pozwanego w dniu 21 stycznia 2019 roku;

4.  nakazał zwrócić pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej w W. z funduszy Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 99,78 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki, wpłaconej w dniu 21 stycznia 2019 roku.

(wyrok k. 218)

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, w oparciu o które wydał kwestionowany wyrok, a które w całości podziela i przyjmuje za własne Sąd II instancji.

(uzasadnienie k. 219-226)

Pozwany w swojej apelacji zaskarżył wyrok w części, tj. odnośnie odszkodowania, co do kwoty 3 094,40 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 lipca 2016 r. do dnia zapłaty, jak również w zakresie kosztów procesu, zarzucając orzeczeniu naruszenie:

⚫

przepisów prawa procesowego mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie oceny dowodów bez uwzględnienia elementów stanu faktycznego tj. pominięciu pisma procesowego powoda z 5 grudnia 2019 r. oraz przesłuchania powoda na rozprawie z dnia 13 grudnia 2019 r. w którym to powód wskazał, że koszty prowadzenia działalności w tym wysokość stawki podatkowej miał charakter stały, niezależny od tego czy powód pracował czy też nie, co skutkowało zasądzeniem na rzecz powoda odszkodowania w wysokości 3 094,40 złotych z uwagi na koszty, które powód poniósł.

⚫

naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

a.  art. 415 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c. poprzez błędną ich wykładnię i uznanie, że koszty opiewające na kwotę 3 094,40 złotych tytułem odszkodowania są powiązane adekwatnym związkiem przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 19.11.2015 r., podczas gdy koszty poniesione przez powoda miały charakter stały, były niezależne od tego czy faktycznie wykonywał usługi taksówkarskie, czy też nie.

b.  art. 444 § 1 k.c. poprzez błędną jego wykładnię i uznanie, że koszty opiewające na kwotę 3 094,40 złotych mają charakter utraconego zarobku, który utracił powód w związku ze zdarzeniem z dnia 19.11.2015 r., podczas gdy koszty poniesione przez powoda miały charakter stały, były niezależne od tego czy faktycznie wykonywał usługi taksówkarskie, czy też nie.

c.  art. 354 k.c. w zw. z art. 14a. ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej poprzez ich niezastosowanie i uznanie, że zasadnym jest zasądzenie na rzecz powoda kosztów za 4 miesiące w wysokości 3 094,40 złotych, podczas gdy powód powinien zminimalizować szkodę i zawiesić działalność na okres niezdolności do pracy. Ponadto, w treści uzasadnienia pozwana na marginesie podniosła, że powód mając świadomość swojej sytuacji zdrowotnej powinien zawiesić swoją działalność gospodarczą, zgodnie z 14a. ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, który stanowi, że „Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. la. Za okres zawieszenia działalności podatnik nie musi opłacać zaliczki na podatek dochodowy, ani opłacać składki na ZUS.

W konkluzji pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części, tj. poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych.

(apelacja k. 238-240)

Powód w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

(odpowiedź na apelację k. 249)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił Sądowi rozpoznającemu apelację na konstatację, że dokonane przez Sąd Rejonowy rozstrzygnięcie, jak i wnioski wywiedzione z przeprowadzonego postępowania dowodowego prowadzące do wydania zaskarżonego wyroku były prawidłowe. Nie podlegał więc uwzględnieniu podniesiony przez pozwaną spółkę zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Przypomnieć wypada, że przepis art. 233 § 1 k.p.c. reguluje jedynie kwestię oceny wiarygodności i mocy (wartości) dowodowej przeprowadzonych w sprawie dowodów, a nie poczynionych ustaleń faktycznych, czy wyprowadzonych z materiału dowodowego wniosków. Uchybienia w tym zakresie winny się skonkretyzować w zarzucie sprzeczności ustaleń faktycznych z materiałem dowodowym. Naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. może polegać na błędnym uznaniu, że przeprowadzony w sprawie dowód ma moc dowodową i jest wiarygodny, albo że nie ma mocy dowodowej lub nie jest wiarygodny. Prawidłowe postawienie takiego zarzutu wymaga jednak wskazania konkretnego dowodu przeprowadzonego w sprawie, którego zarzut ten dotyczy i podania, w czym apelujący upatruje wadliwej jego oceny. Zaniechanie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału nie stanowi o naruszeniu art. 233 § 1 k.p.c. Także obrazą tego przepisu nie jest pominięcie przez sąd przy wyrokowaniu określonej okoliczności faktycznej, nawet jeżeli strona uważa ją za okoliczność istotną dla rozstrzygnięcia sprawy (por. SN w wyroku z dnia 25 listopada 2003 r., II CK 293/02, Lex nr 151622).

Przedkładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i prawne, które doprowadziły do uwzględnienia powództwa. Sąd Rejonowy dokładnie rozważył zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy i na jego podstawie dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił koszty działalności poszkodowanego poniesione w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim, które nie zostały pokryte z uzyskanych w tym okresie przychodów. Sąd Rejonowy słusznie ustalił, że były to kwoty nie niższe niż 773,60 zł miesięcznie ustalając poszczególne należności składające się na powyższą kwotę i wyliczając średnią tych kosztów w okresie poprzedzającym (podatek z karty podatkowej – 253 zł, składka rentowa ZUS – 240,60 zł i składki do Zrzeszenia -280 zł). Łącznie w okresie 4 miesięcy dało więc to kwotę 3 094,40 złotych, czego zresztą apelujący nie kwestionował w ramach ustaleń. Wbrew twierdzeniom apelującego Sąd Rejonowy, jak wynika z treści uzasadnienia skarżonego orzeczenia, wziął pod rozwagę, że koszty prowadzenia działalności, w tym wysokość stawki podatkowej miały charakter stały niezależny od tego czy powód pracował czy też nie. Zarzut w tym przedmiocie odnosił się jednak nie tyle do błędów w ustaleniach faktycznych, co do kwestii oceny prawnej zebranego materiału dowodowego, tj. czy na gruncie obowiązującego prawa koszty działalności powinny zostać doliczone do kwoty utraconego dochodu poszkodowanego.

W ocenie Sądu Okręgowego zatem ocena materiału dowodowego została dokonana przez Sąd I instancji zgodnie z art. 233 k.p.c. to jest z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto nie zawiera błędów faktycznych i logicznych. Należy też uznać, że Sąd Rejonowy nie naruszył granic swobodnej oceny dowodów. W tej sytuacji kontrola apelacyjna uzasadnia stwierdzenie, że zaskarżony wyrok znajduje pełne oparcie w prawidłowo dokonanej analizie materiału dowodowego i nie ma podstaw do zdyskwalifikowania zaskarżonego rozstrzygnięcia z powodów podniesionych w apelacji.

Chybione okazały się zarzuty prawa materialnego strony pozwanej odnoszące się do wysokości szkody. Wbrew twierdzeniom strony pozwanej, Sąd Rejonowy zasadnie doliczył koszty działalności poniesione w okresie korzystania przez powoda ze zwolnienia lekarskiego, które nie zostały pokryte z uzyskanych w tym okresie przychodów. Odszkodowanie za szkodę komunikacyjną stanowi przychód podatkowy w pełnej wysokości. Zasada ta dotyczy zarówno podatników wykorzystujących samochód osoby do celów mieszanych, jak i wyłącznie na potrzeby firmowe. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 grudnia 2003 r., o sygn. akt III RN 142/02 zwolnienie od podatku odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., nie obejmuje jedynie wynagrodzenia utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych strat (damnum emergens) i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku (lucrum cessans) ( Wyrok SN z 12.12.2003 r., III RN 142/02, LEX nr 599549). W przedmiotowej sprawie powód jednakże nie dochodził utraconych korzyści ale pełnego przychodu, który utracił w związku z niemożnością wykonywania pracy i w związku z powyższym nie miał środków na pokrycie stałych wydatków.

Za niezasadny należało zatem uznać zarzut naruszenia art. 415 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c. Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że koszty opiewające na kwotę 3 094,40 złotych tytułem odszkodowania są powiązane adekwatnym związkiem przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 19.11.2015 r. Nie ma tutaj znaczenia, że koszty poniesione przez powoda w tym okresie miały charakter stały i były niezależne od tego czy faktycznie wykonywał usługi taksówkarskie, czy też nie – były bowiem pokrywane z przychodu i ich potrącenie przy odszkodowaniu oznaczałoby poniesienie przez powoda tych kosztów w podwójnej wysokości. Podnieść należy, że powód w związku ze zdarzeniem i pozostawaniem na zwolnieniu lekarskim nie mógł uzyskać zarobku wystarczającego na pokrycie kosztów związanych z kartą podatkową, składką rentową ZUS, czy też składką do zrzeszenia, a zmuszony był je przecież pokrywać.

Za niezasadny należało uznać również zarzut naruszenia art. 354 k.c. w zw. z art. 14a. ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. W ocenie Sądu Okręgowego brak podstaw do przypisania powodowi postępowania, naruszającego obowiązujące go, na podstawie art. 354 k.c., jako wierzyciela, wymogi współpracy z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania. Pozwany błędnie zarzuca powodowi przyczynienie się do zwiększenia rozmiarów szkody poprzez niezawieszenie działalności gospodarczej na okres niezdolności do pracy, zgodnie z 14a. ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. który stanowi, że przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. la. Wskazać w tym miejscu należy w pierwszej kolejności, że przepis art. 14a ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie ma charakteru obligatoryjnego. Po drugie, co najistotniejsze, powód w związku z odniesionym urazem powód nie był w stanie określić jak długo potrwa jego leczenie i rekonwalescencja oraz konieczność przebywania na zwolnieniu lekarskim, które było bowiem przedłużane kilkukrotnie, a powód mógł mieć uzasadnione podstawy do tego, aby uznać, iż po każdym z tych okresów będzie mógł wrócić do pracy. Zasadnie zatem Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda koszty za 4 miesiące w wysokości 3 094,40 złotych, a więc obejmujące również ponoszone w tym okresie koszty składek ZUS.

W tym stanie rzeczy, nie podzielając zarzutów sformułowanych w wywiedzionym środku zaskarżenia, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie artykułu 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 450 zł, na stanowiącą wynagrodzenie pełnomocnika procesowego ustalone na podstawie § 2 pkt 3) w zw. z § 10 pkt 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265).