Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2023 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi oddalił powództwo P. K. skierowane przeciwko Skarbowi Państwa – Wojewodzie (...) o uzgodnienie treści księgi wieczystej o numerze (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z rzeczywistym stanem prawnym, poprzez nakazanie wykreślenia z jej działu IV hipoteki umownej zwykłej w wysokości 68.434,60 złotych ustanowionej na rzecz Skarbu Państwa.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

3 kwietnia 1991 roku Wojewoda (...) wydał w sprawie GP/G.III – (...) decyzję, na mocy której przedsiębiorstwo państwowe Przędzalnie (...) w Ł. nabyło z dniem 5 grudnia 1990 roku prawo użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł. przy ulicy (...) (obecnie Senatorska 6) stanowiącego działkę nr (...) o powierzchni 1217 m ², objętego księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Państwowe Biuro Notarialne w Ł. wraz z odpłatnym nabyciem własności budynków i urządzeń znajdujących się na tym gruncie. Prawo własności naniesień wyceniono na kwotę 684.345.945,00 zł, która miała być zapłacona w ratach kwartalnych płatnych przez okres 10 lat. Do rat miały być naliczane ustawowo określone odsetki. Cała niespłacona cena podlegała zabezpieczeniu hipotecznemu na koszt właściciela.

Za zgodą stron Wojewoda (...) decyzją z 26 czerwca 1991 roku, wydaną w sprawie (...)/.III – (...) zmienił opisaną wyżej decyzję w ten sposób, że dookreślił wysokość odsetek doliczanych do rat, które miały być pobierane i wskazał, że odsetki te mają być naliczane od rat niezapłaconych w terminie.

Aktem notarialnym z 8 lipca 1991 roku, Rep A nr 921/91 sporządzonym w Kancelarii Notarialnej nr 7 w Ł. przed notariuszem G. S. przedsiębiorstwo państwowe Przędzalnie (...) w Ł. sprzedało prawa na rzecz M. i M. K. (1) należące do przedsiębiorstwa prawo użytkowania wieczystego działki ziemi uregulowanej w księdze wieczystej KW nr (...) Państwowego Biura Notarialnego w Ł. oraz prawo własności budynku wraz z urządzeniami i innymi częściami składowymi. Cena sprzedaży została ustalona na kwotę 1.284.345.945 złotych i płatna była w ten sposób, że kwotę 600.000.000 zł strona kupująca zapłaciła sprzedającemu przed podpisaniem aktu notarialnego wymienionego przelewu praw. Resztę ceny w kwocie 684.345.945,00 zł kupujący zobowiązali się spłacić sprzedawcy, w ten sposób, że mieli płacić za Przędzalnie (...) rozłożoną na raty należność z tytułu nabycia budynku zgodnie z powołaną w § 1 i umowy decyzją. M. i M. małżonkowie K. zobowiązali się, że Skarb Państwa jako wierzyciel przedsiębiorstwa nie będzie od niego żądał spłaty określonej w drodze decyzji a ponadto dla zabezpieczenia spłaty całej należności ustanowili na rzecz Skarbu Państwa hipotekę w kwocie 684.345.945,00 zł i obciążyli nią nabyte prawo użytkowania wieczystego i prawo własności.

Postanowieniem nr 11/95 Wojewody (...) z 4 kwietnia 1995 roku Wojewoda (...) wszczął postępowanie przygotowawcze w sprawie likwidacji przedsiębiorstwa państwowego o nazwie Przędzalnie (...) przy ulicy (...) w Ł.. Przedmiotem postępowania było zbadanie zasadności i oznaczenie trybu zamierzonej likwidacji przedsiębiorstwa.

Zarządzeniem nr 81/95 Wojewody (...) z 9 czerwca 1995 roku w sprawie postawienia w stan likwidacji przedsiębiorstwa państwowego o nazwie Przędzalnie (...) przy ulicy (...) w Ł. otworzono z dniem 1 lipca 1995 roku likwidację przedsiębiorstwa państwowego o nazwie Przędzalnie (...) w Ł., ulica (...). Termin zakończenia działalności operatywnej przedsiębiorstwa miał nastąpić do 31 grudnia 1995 roku. W okresie likwidacji przedsiębiorstwo miało działać pod nazwą Przędzalnie (...) w Likwidacji.

16 grudnia 1996 roku Wojewoda (...) zgłosił do masy upadłości Przędzalni (...) w Ł. w upadłości wierzytelność Skarbu Państwa wynikającą z decyzji Wojewody (...) z 30 kwietnia 1991 roku i z 26 czerwca 1991 roku. Wierzytelność z tytułu należności głównej została zgłoszona do kwoty 68.434,59 zł, wierzytelność z tytułu odsetek do kwoty 8.366,44 zł, zaś odsetki za nieterminowe regulowanie należności za okres od 1 listopada 1992 roku do 29 września 1996 roku do kwoty 67.103,37 zł.

23 lutego 2000 roku w wykonaniu planu podziału funduszy masy upadłości przedsiębiorstwa państwowego Przędzalnie (...) w upadłości Generała W. w Ł. przelana została na rzecz (...) Urzędu Wojewódzkiego w Ł. kwota 771.540,40 zł.

Decyzją nr (...) Wojewody (...) z 6 czerwca 2000 roku w sprawie uznania za zlikwidowane przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Przędzalnie (...) w upadłości w Ł., ulica (...) Wojewoda (...) uznał Przędzalnie (...) w upadłości w Ł. za zlikwidowane z dniem 16 maja 2000 roku.

Postanowieniem z 16 maja 2000 roku Sąd Rejonowy w Łodzi XXI Wydział Gospodarczy Rejestrowy w sprawie, sygn. akt XXI U 87/94 ukończył postępowanie upadłościowe wobec Przędzalni (...) z siedzibą w Ł. przy ulicy (...).

Postanowieniem z 28 czerwca 2000 roku Sąd Rejonowy w Łodzi XXI Wydział Gospodarczy Rejestrowy w sprawie, sygn. akt XXI Ns rej. PP 102/100 wykreślił z rejestru przedsiębiorstw państwowych przedsiębiorstwo państwowe Przędzalnie (...) z siedzibą w Ł. przy ulicy (...) dla którego prowadzono księgę rejestrową (...) nr 441, na skutek zakończenia postępowania upadłościowego i uznania przedsiębiorstwa za zlikwidowane.

19 września 2001 roku dokonano protokolarnego przejęcia mienia pozostałego po likwidacji przedsiębiorstwa państwowego Przędzalnie (...) w Ł. w upadłości. Na jego podstawie Skarb Państwa Reprezentowany przez Ministra Skarbu Państwa przejął mienie po likwidacji przedsiębiorstwa państwowego Przędzalnie (...) w Ł. w upadłości. Przedmiot przekazania stanowiły jedynie środki pieniężne w łącznej kwocie 12.268,13 zł.

Pismem z 1 września 2020 roku M. K. (2) reprezentowany przez adwokata wystąpił do Wojewody (...) o wydanie promesy wyrażenia zgody na wykreślenie z działu IV księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości przy ulicy (...) w Ł., KW nr (...) hipoteki umownej zwykłej wpisanej na rzecz Skarbu Państwa.

W odpowiedzi na powyższe podanie pismem z 18 września 2020 roku (...) Urząd Wojewódzki w Ł. stwierdził brak podstaw do wydania promesy wyrażenia zgodny na wykreślenie hipoteki ustanowionej w dziale IV księgi wieczystej KW nr (...). Uzasadniając stanowisko wskazał, że z posiadanej dokumentacji wynika, że Skarb Państwa nie przejął po zlikwidowanym przedsiębiorstwie państwowym wierzytelności zabezpieczonej hipoteką ustanowioną w dziale IV księgi wieczystej nr (...) i skoro wierzytelność nie została przejęta nie stanowi należności zlikwidowanego Funduszu Skarbu Państwa. Oświadczył również, że wierzytelność Skarbu Państwa została w całości zaspokojona z funduszy masy upadłości. Nadto w piśmie tym poinformował wnioskodawcę, że w przypadku gdy uznaje on, że wierzytelność zabezpieczona hipoteką wygasła czy też została spłacona przysługuje mu powództwo przewidziane w art. 10 ust 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece o uzgodnienie stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym sanem prawnym.

Aktem notarialnym z 22 października 2020 roku, Rep A nr 6493/2020 sporządzonym w przed notariuszem D. K. M. K. (2) sprzedał na rzecz powoda P. K. prawo użytkowania wieczystego gruntu oznaczonego jako działka nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) wraz z posadowionym na tym gruncie budynkiem stanowiącym odrębną nieruchomość i innymi urządzeniami, objętą księgą wieczystą KW nr (...) za cenę 1.725.000,00 zł. Nabycie powyższego prawa miało charakter warunkowy, gdyż nastąpiło pod warunkiem, że Prezydent Miasta Ł. nie skorzysta z prawa pierwokupu przysługującego Gminie M. Ł.. Zawierając powyższą umowę M. K. (2) oświadczył, że w dziale IV księgi wieczystej prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości wpisane jest obciążające powyższe prawa m.in. na rzecz Skarbu Państwa – hipoteka umowna zwykła w kwocie 68.434,60 zł zabezpieczająca resztę ceny za budynki.

Postanowieniem z 16 grudnia 2020 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, XVI Wydziale Ksiąg Wieczystych, w sprawie sygn. akt 111091/20 oddalił wniosek M. K. (2) o wykreślenie hipoteki ustanowionej na rzecz Skarbu Państwa z powodu nieprzedłożenia zgody wierzyciela hipotecznego na wykreślenie hipoteki.

Aktem notarialnym z 21 grudnia 2020 roku, Rep A nr 7656/2020 sporządzonym przez notariuszem D. K., M. K. (2) w wykonaniu zobowiązania wynikającego z powołanej wyżej warunkowej umowy sprzedaży przeniósł na powoda P. K. prawo użytkowania wieczystego gruntu oznaczonego jako działka nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) wraz z posadowionym na tym gruncie budynkiem stanowiącym odrębną nieruchomość i innymi urządzeniami, objętą księgą wieczystą KW nr (...).

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne.

Wskazał, że zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Potwierdzeniem zasady kontradyktoryjności procesu cywilnego są również przepisy art. 3 k.p.c., 232 k.p.c. i 381 k.p.c. Tym samym onus probandi w przedmiotowej sprawie spoczywał na stronie powodowej. Wskazać przy tym należy, iż postępowanie cywilne jest kontradyktoryjne i nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia, wyjaśnienia, wykazania zasadności twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Materialnoprawną podstawę żądania pozwu stanowi art. 10 ust 1 ustawy z 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece zgodnie z którym w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

Powód jako użytkownik wieczysty gruntu oraz właściciel posadowionego na tym gruncie budynku posiada legitymację procesową czynną w niniejszej sprawie. Legitymacja procesowa bierna przysługuje zaś ujawnionemu w księdze wieczystej wierzycielowi hipotecznemu – Skarbowi Państwa. W toku postępowania Sąd ustalił zaś, że właściwym statio fisci do reprezentowania Skarb Państwa w niniejszej sprawie jest Wojewoda (...).

W myśl art. 65 ust 1 powołanej ustawy w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

Nadto w myśl art. 94 powołanej ustawy wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki, chyba że z danego stosunku prawnego mogą powstać w przyszłości kolejne wierzytelności podlegające zabezpieczeniu. W razie zaś wygaśnięcia hipoteki wierzyciel obowiązany jest dokonać wszelkich czynności umożliwiających wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej. (art. 100 ww. ustawy)

Z treści powołanego art. 94 ustawy wynika, że co do zasady skutkiem dokonanej zapłaty jest wygaśniecie wierzytelności hipotecznej a wraz z nią zabezpieczającej ją hipoteki.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy zauważyć należy, iż z ustalonego stanu faktycznego wynika, że na mocy decyzji Wojewody (...) z 30 kwietnia 1991 roku przedsiębiorstwo państwowe Przędzalnie (...) w Ł. nabyło od Skarbu Państwa prawo użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł. przy ulicy (...) obecnie Senatorskiej 6 stanowiącego działkę nr (...) oraz odpłatnie własność budynków i urządzeń znajdujących się na tym gruncie za cenę 684.345.945,00 starych złotych. Zapłata ceny nabycia powyższych praw miała nastąpić w ratach. Następnie 8 lipca 1991 roku ww. przedsiębiorstwo państwowe sprzedało nabyte prawo na rzecz M. i M. K. (1). Nabywcy zobowiązali się, że Skarb Państwa jako wierzyciel przedsiębiorstwa z tytułu ceny nabycia tych praw nie będzie od tego przedsiębiorstwa żądał spłaty należności określonej w drodze decyzji Wojewody (...) a dla zabezpieczenia spłaty ustanowiona została przez nabywcę hipoteka umowna zwykła obciążająca nabyte prawa. Z dniem 16 maja 2000 roku przedsiębiorstwo państwowe Przędzalnie (...) w Ł. zostało zlikwidowane. Wcześniej wszystkie wierzytelności przysługujące od tego przedsiębiorstwa, w tym wierzytelność określona decyzją Wojewody (...) z 30 kwietnia 1991 roku i z dnia 26 czerwca 1991 roku została zgłoszona do masy upadłości tego przedsiębiorstwa. W wyniku podziału funduszy masy upadłości przedsiębiorstwa na konto (...) Urzędu Wojewódzkiego w Ł. 23 lutego 2000 roku została przelana kwota 771.540,00 zł.

Z materiału dowodowego nie wynika aby należność określona w decyzji Wojewody (...) została dobrowolnie uregulowana czy to przez ww. przedsiębiorstwo czy też przez nabywców ww. praw to jest małżonków K. bądź też przez powoda. Wierzytelność miała zostać zaspokojona z funduszu masy upadłości przedsiębiorstwa. Bezspornie wierzytelność w całości została zgłoszona do masy upadłości ale okoliczność ta nie przesądza o nieistnieniu długu. Wartość wierzytelności przysługujących od wskazanego przedsiębiorstwa wynikająca ze zgłoszenia wierzytelności jest znacznie wyższa niż kwota przelewu widniejąca na dokumencie przelewu. W sprawie w ocenie Sądu brak jest dowodu na to, iż wierzytelność zabezpieczona hipoteką, której wykreślenia domaga się powód została w całości spłacona. Powód tej okoliczności nie wykazał. Mając na uwadze powyższe powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

Jednocześnie Sąd wskazuje, że utrata bytu prawnego i zdolności sądowej przez przedsiębiorstwo państwowe Przędzalnie (...) w Ł. nie oznacza wygaśnięcia wierzytelności i niemożności wytoczenia powództwa na podstawie art. 10 u.k.w.h. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie w przypadku utraty bytu prawnego dłużnika osobistego ma miejsce następstwo prawne, zatem następca prawny przejmuje całość bądź część (w zależności od rodzaju sukcesji) praw i obowiązków.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. statuującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik postępowania. Strona powodowa przegrała proces w całości zatem zobowiązana jest zwrócić pozwanemu całość poniesionych przez niego kosztów.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód, zaskarżając go w całości.

Skarżący zarzucił wyrokowi:

1) naruszenie przepisów prawa procesowego, mających wpływ na treść orzeczenia w postaci:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na dokonaniu dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, skutkującej bezzasadnym uznaniem, że powód nie udowodnił przysługującego mu roszczenia i uznanie, że wierzytelność zabezpieczona hipoteką, której domaga się powód, nie wygasła;

- art. 229 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, skutkujące bezzasadnym uznaniem, że powód nie udowodnił faktu wygaśnięcia hipoteki na skutek jej całkowitej spłaty, pomimo tego, że fakt zaspokojenia całości kwoty należności Skarbu Państwa z funduszy masy upadłości został wprost przyznany przez pozwanego;

2) naruszenie przepisów prawa materialnego, mających wpływ na treść orzeczenia w postaci:

- art. 65 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, poprzez jego błędną wykładnię, prowadzącą do uznania, że możliwe jest pozostawienie w obrocie prawnym obciążenia nieruchomości hipoteką, pomimo wygaśnięcia wierzytelności, którą hipoteka ma zabezpieczać;

- art. 94 k.c. ustawy o księgach wieczystych i hipotece, poprzez jego niezastosowanie i uznanie, że wierzytelność zabezpieczona hipoteką nie wygasa w sytuacji, gdy fakt jej spłaty stanowi okoliczność wprost przyznaną przez pozwanego.

W konsekwencji postawionych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, w którym zostaną one zasądzone do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest zasadna i skutkuje koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku.

Podstawę rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie stanowi art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz. U. 2023, poz. 1984), zgodnie z którym w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. Powództwo to ma złożony charakter, bo chociaż w jego konstrukcji dominują elementy decydujące o zakwalifikowaniu go do powództw zmierzających do ustalenia prawa, to jednak pozwala ono uprawnionemu na doprowadzenie do ujawnienia ustalonego prawa w księdze wieczystej, przez co osiąga on ochronę prawną nie tylko w relacji z przeciwnikiem sporu (jak w sprawie o ustalenie) lecz w relacji z wszystkimi uczestnikami obrotu, w stosunku do których może powoływać się na treść księgi wieczystej i domniemanie z art. 3 u.k.w.h. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2011 roku sygn., akt I CSK 340/10).

Przy rozpoznawaniu powództwa wytoczonego na podstawie powołanego przepisu przedmiotem postępowania dowodowego jest ustalenie, czy istotnie zachodzi niezgodność między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym, uzasadniająca jej usunięcie przez dokonanie prawidłowych wpisów. Celem postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym jest doprowadzenie do zgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z aktualnym stanem prawnym nieruchomości istniejącym w dacie orzekania przez sąd.

Rozpoznając apelację Sąd Okręgowy nie jest związany zarzutami prawa materialnego.

W realiach przedmiotowej sprawy o zasadności powództwa przesądza, niepodnoszona przez strony, okoliczność, że do wpisu hipoteki doszło pomimo braku podstaw do jego dokonania. Pomimo wpisu hipoteka taka nie powstaje (tak też E. Drozd, w: E. Drozd, A. Oleszko, Hipoteka w praktyce, s. 194–195). Usunięcie tej nieprawidłowości nie jest możliwe w drodze wykreślenia hipoteki z urzędu przez sąd na podstawie art. 626 ¹³ § 2 k.p.c.. Może nastąpić tylko w drodze powództwa o uzgodnienie stanu prawnego na podstawie art. 10 KWU ( E. Drozd, w: E. Drozd, A. Oleszko, Hipoteka w praktyce, s. 195; post. SN z 13.7.1984 r., IV CR 343/84, OSN 1985, Nr 7, poz. 92).

Sąd Rejonowy nie dostrzegł, że przedmiotowa hipoteka jest hipoteką umowną. Hipoteka umowna jest ustanawiana dla zabezpieczenia wierzytelności pieniężnych i wymaga powstania dokumentu o specjalnej formie i treści. Stronami umowy o ustanowieniu hipoteki są wierzyciel i właściciel nieruchomości. Tymczasem w realiach przedmiotowej sprawy podstawą wpisu hipoteki była umowa zawarta pomiędzy zbywcą a nabywcą przedmiotowej nieruchomości. Brak zaś było oświadczenia wierzyciela wyrażającego zgodę na ustanowienie hipoteki. Przesądza to o tym, że hipoteka nie powstała.

Ponieważ do powstania hipoteki konieczne są dwie czynności, czyli ważne ustanowienie hipoteki i ważne wpisanie jej do księgi wieczystej, nie można uznać, aby wpis hipoteki, pomimo braku podstaw prawnych do jego dokonania, powodował powstanie hipoteki. Pomimo wpisu hipoteka nie powstaje (tak też E. Drozd, w: E. Drozd, A. Oleszko, Hipoteka w praktyce, s. 194–195; por. wyr. SN z 26.6.2020 r., I CSK 429/18, Legalis oraz wyr. SA w Warszawie z 27.2.2019 r., I ACa 1727/17, Legalis).

Nawet gdyby powyższego poglądu nie podzielić, to należy wskazać, że zgodnie z art. 94 KWU wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki. Artykuł 94 KWU odnosi się do wszystkich przypadków wygaśnięcia wierzytelności hipotecznej niezależnie od jego przyczyny (por. H. Ciepła, w: H. Ciepła, E. Bałan-Gonciarz, Ustawa, s. 139; T. Czech, Księgi, s. 1231; Ł. Przyborowski, w: Ustawa, s. 992–993; J. Pisuliński, w: System PrPryw, t. 4, 2012, s. 703–704; B. Swaczyna, Hipoteka, s. 434; I. Heropolitańska, w: I. Heropolitańska, A. Tułodziecka, K. Hryćkow-Mycka, P. Kuglarz, Komentarz KWU, Legalis 2021, wyd. 5, art. 94, Nb 7). Jak zaznaczył Sąd Najwyższy w wyroku z 10. 2.2012 r., wygaśnięcie hipoteki na podstawie art. 94 KWU dotyczy wszystkich przypadków wygaśnięcia wierzytelności niezależnie od przyczyny, czy to na skutek zaspokojenia interesu wierzyciela, czy wygaśnięcia mimo niezaspokojenia (por. wyr. SN z 10.2.2012, II CSK 325/11, L.). Wygaśnięcie wierzytelności hipotecznej powoduje zatem, w szczególności zapłata wierzytelności hipotecznej (art. 354 § 1 k.c.).

W realiach przedmiotowej sprawy do spłaty takiej doszło.

Wbrew stanowisku Sądu Rejonowego nie można przyjąć aby okoliczność ta nie została przez powoda udowodniona. Nie wymagała ona dowodu wobec tego, że fakt spłaty wierzytelności przyznał pozwany (art. 229 k.p.c.).

Z tych wszystkich przyczyn zaskarżony wyrok podlegał zmianie a to na podstawie art. 386 § 1 k.p.c..

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, obciążając nimi pozwanego, jako stronę przegrywającą.