Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 18 grudnia 2015 roku, w sprawie o sygnaturze akt I Ns 1610/15, z wniosku Powiatu (...) – Starosty (...) z udziałem F. M. o orzeczenie przepadku pojazdu, Sąd Rejonowy w Zgierzu orzekł przepadek pojazdu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) będącego dotychczas własnością F. M. na rzecz Powiatu (...) oraz zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kwotę 160 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd pierwszej instancji ustalił, iż wnioskodawca złożył wniosek o orzeczenie w trybie art. 130a ust. 10 i 10 a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137) przepadku pojazdu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...).

W dniu 7 października 2010 r. pojazd ten został usunięty z drogi publicznej i umieszczony na parkingu. Pismem z dnia 9 listopada 2010 r. doręczonym uczestnikowi wnioskodawca wezwał F. M. do odbioru pojazdu wskazując, gdzie się znajduje i pouczając o konsekwencjach wynikających z jego nieodebrania w terminie. Do dnia złożenia wniosku pojazd nie został odebrany przez właściciela.

W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, iż właściciel został prawidłowo powiadomiony o możliwości odebrania pojazdu i skutkach jego nieodebrania a w konsekwencji, iż spełnione zostały przesłanki wskazane w art. 130a ust. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.) i wniosek uwzględnił.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł uczestnik reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika adwokata, zaskarżając je w całości.

Uczestnik zarzucił orzeczeniu Sądu Rejonowego naruszenie przepisu art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie co skutkowało nieodrzuceniem wniosku z dnia 7 września 2015 roku, podczas gdy niniejsza sprawa została prawomocnie rozstrzygnięta prawomocnym postanowieniem Sadu Rejonowego w Zgierzu z dnia 20 grudnia 2011 roku, sygn. akt I Ns 1560/11.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez odrzucenie wniosku w przedmiocie przepadku pojazdu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) oraz o zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kosztów postępowania według norm przepisanych za obie instancje.

Sąd Okręgowy ustalił dodatkowo:

Umową z dnia 12 sierpnia 2008 roku, F. M. sprzedał pojazd osobowy marki F. (...) o nr rej. (...) R. K. ( k. 16 akt I Ns 1560/11 Sądu Rejonowego w Zgierzu ).

Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2011 roku, w sprawie o sygnaturze akt I Ns 1610/15, z wniosku Starosty (...) z udziałem F. M. o orzeczenie przepadku pojazdu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił wniosek ( k. 24 akt I Ns 1560/11 Sądu Rejonowego w Zgierzu ).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

O powadze rzeczy osądzonej decyduje – poza identycznością przedmiotu rozstrzygnięcia i tożsamością podstawy sporu również identycznością stron postępowania.

Jak wynika z treści wniosku z dnia 7 września 2015 roku oraz rubrum postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 18 grudnia 2018 roku wnioskodawcą w sprawie jest Powiat (...). Tymczasem postępowanie w sprawie I Ns 1560/11 toczyło się z wniosku Starosty (...) i w taki sposób oznaczono stronę wnioskują w postanowieniu z dnia 20 grudnia 2011 roku, w sprawie o sygnaturze akt I Ns 1610/15.

Sam powiat stanowi odrębny od Starosty podmiot - jest osobą prawną i jednostką samorządu terytorialnego, ma zdolność sądową i prawną. Nie można zatem jednostki samorządu terytorialnego utożsamiać ze Starostą któremu przepis art. 130a ust. 10 prawa o ruchu drogowym przyznaje samodzielną legitymację do występowania z wnioskiem o orzeczenie przepadku pojazdu.

Przy powyższych uwagach, a zwłaszcza przy braku tożsamości stron w postanowieniu z dnia 20 grudnia 2011 roku i z dnia 18 grudnia 2015 roku, braku było podstaw do odrzucenia wniosku z dnia 7 września 2015 roku czego domaga się apelujący.

Wniesiony środek odwoławczy skutkował jednak zmianą zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Na wstępie zaznaczyć należy, że Sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania (Uchwała składu siedmiu sędziów z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07). Oznacza to, że sąd drugiej instancji ma pełną swobodę jurysdykcyjną, ograniczoną jedynie granicami zaskarżenia. W konsekwencji może, a jeżeli je dostrzeże - powinien, naprawić wszystkie naruszenia prawa materialnego, niezależnie od tego, czy zostały wytknięte w apelacji, pod warunkiem, że mieszczą się one w granicach zaskarżenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2014 r., III UK 177/13, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2002 r., III CZP 62/02, OSNC 2004 nr 1, poz. 7).

Mając na uwadze, że zaskarżone orzeczenie zostało zaskarżone w całości, postanowienie Sądu Rejonowego podlegać musiało zmianie, o czym poniżej.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie zostały spełnione, wbrew stanowisku Sądu Rejonowego, przesłanki orzeczenia przepadku pojazdu na rzecz wnioskodawcy. Zgodnie z art. 130a ust. 10e ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.) w sprawach o przepadek pojazdu sąd stwierdza, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki niezbędne do orzeczenia przepadku, w szczególności, czy usunięcie pojazdu było zasadne i czy w poszukiwaniu osoby uprawnionej do jego odbioru, dołożono należytej staranności oraz czy orzeczenie przepadku nie będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W niniejszej sprawie samochód został usunięty w następstwie stwarzania przez pojazd zagrożenia dla ruchu drogowego (w warunkach art. 130a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym), ale jak ustalono od dnia 12 sierpnia 2008 r. F. M. nie pozostaje właścicielem pojazdu.

Ze złożonej do akt sprawy I Ns 1560/11 Sądu Rejonowego w Zgierzu kopii umowy sprzedaży samochodu wynika, iż w dniu 12 sierpnia 2008 r. - a zatem na 2 lata przed wszczęciem niniejszego postępowania - F. M. sprzedał pojazd osobowy marki F. (...) o nr rej. (...) R. K.. Prawu własności pojazdu uczestnik w toku postępowania skutecznie zatem zaprzeczył.

Starosta w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi, w przypadkach określonych w ust. 1 lub 2, występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu, jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel lub osoba uprawniona nie odebrała pojazdu w terminie 3 miesięcy od dnia jego usunięcia. Powiadomienie zawiera pouczenie o skutkach nieodebrania pojazdu. (art. 130a ust. 10).

Zatem jednym z koniecznych warunków uwzględnienia wniosku jest prawidłowe powiadomienie właściciela pojazdu, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie, ponieważ uczestnik w chwili zdarzenia nie był właścicielem pojazdu ani nie jest nim aktualnie. Rozpoznając wniosek, sąd ma przecież obowiązek badać, czy zostały spełnione przesłanki do orzeczenia przepadku pojazdu, w szczególności, czy usunięcie pojazdu było zasadne i czy - w poszukiwaniu osoby uprawnionej do jej odbioru - dołożono należytej staranności.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 w związku z art. 13 § 2 k.p.c, zmienił zaskarżone postanowienie poprzez oddalenie wniosku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., nie znajdując podstaw do odstąpienia od ogólnej reguły postępowania nieprocesowego, zgodnie z którą każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Podkreślić należy, że zastosowanie art. 520 § 3 k.p.c. nie ma charakteru obligatoryjnego.