Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 lipca 2017 r., wydanym
w sprawie z powództwa M. M. przeciwko Towarzystwu (...) SA w W., Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki 27 887 złotych
z ustawowymi odsetkami od 22 800 złotych od 16.09.2014 roku do 31.12.2015 roku oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 01.01.2016 roku do dnia zapłaty oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 5 078 złotych od 06.07.2017 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki 160 złotych miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeby płatnej do 10 dnia każdego miesiąca, począwszy od 01.07.2017 roku,

3.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

4.  szczegółowe wyliczenie kosztów postępowania pozostawił referendarzowi sądowemu, przy zastosowaniu zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów i przyjęciu, że powódka wygrała sprawę w około 74%.

Wyrok ten zapadł w oparciu o ustalenia faktyczne, z których najważniejsze były następujące:

16 czerwca 2013r. przy centrum handlowym (...) między godziną 12 a 13 powódka idąc alejką między straganami potknęła się
o osadzoną poniżej linii kostki studzienkę i upadła. Dzień był pogodny. Studzienka była osadzona 4-5 cm poniżej linii kostki. W miejscu zdarzenia kostka była prosta, ale przy studzience opadała. Dopiero po wypadku, nawierzchnia wokół studzienki została naprawiona.

Dzierżawcą nieruchomości Centrum Handlowego (...) w dniu zdarzenia było Stowarzyszenie na rzecz Targowiska na R. (...), ubezpieczone od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

W wyniku zdarzenia powódka miała uszkodzony łokieć, kolano i skręconą nogę w kostce. Była zmuszona poddać się operacji wskutek której nosiła gips na ręce przez 6 tygodni i miała włożone 2 druty w ręce. W tym czasie przychodził do niej syn 2-3 razy w tygodniu i pomagał jej w podstawowych czynnościach życiowych, Również pomagali jej sąsiedzi W chwili obecnej powódka nie może dźwigać złamaną ręką, nie może wykonywać ciężkich prac prawą ręką, np. mycie okien.

Powódka doznała urazu prawego stawu łokciowego, wieloodłamowego złamania bliższego końca kości łokciowej prawej. Po wykonaniu operacji założono opatrunek gipsowy ramienny, który zdjęto po 6 tygodniach. Jednocześnie zespolono złamanie przy pomocy dwóch drutów. Jeden drut zdjęto w lipcu 2013 a kolejny 8 października 2013r. następnie powódka stosowała rehabilitację. Łączny uszczerbek na zdrowiu powódki z powodu wieloodłamowego złamania bliższego końca kości łokciowej prawej wynosi 10%. Dolegliwości bólowe utrudniają wykonywanie wielu czynności dnia codziennego związanych
z dźwiganiem ciężarów, wysiłkiem fizycznym i bardziej precyzyjnymi czynnościami toaletowymi czy ubieraniem się. Mają charakter trwały. Przez pierwsze 6 tygodni po wypadku powódka wymagała pomocy osób trzecich w wymiarze około 5 godzin na dobę związanych z utrudnieniami wskazanymi powyżej. Przez kolejne 6 tygodni powódka wymagała pomocy osób trzecich w wymiarze około 3-4 godzin na dobę.
W późniejszym okresie przez około 3-4 miesięcy wymagana pomoc dotyczyła 1-2 godzin na dobę. Obecnie powódka wymaga pomocy osób trzecich w wymiarze ok.4 godzin w tygodniu. Pomoc ta dotyczy wykonywania czynności związanych z dźwiganiem ciężarów, wysiłkiem fizycznym, precyzyjnymi czynnościami toaletowymi czy ubieraniem się.

Oceniając zgromadzone w sprawie dowody, Sąd Rejonowy podkreślił, że w pełni wiarygodne były zeznania powódki, uzupełnione zeznaniami świadka R. S. obrazujące stan chodnika, na którym doszło do wypadku. Zeznania te korespondują także
z dokumentacją fotograficzną studzienki i z opinią biegłego A. S..

Jedynie częściowo przydatna dla niniejszego postępowania jest opinia biegłego ds. budownictwa J. P.. Biegły stwierdził bowiem, że nie ma przepisów mówiących o tolerancji między nawierzchnią, a górną częścią włazu. Wnioski biegłego odnośnie dopuszczalnego zagłębienia do 5 mm między nawierzchnią, a górną częścią włazu, które zostały wypowiedziane po rozmowie z inspektorem nadzoru (...) i (...) w Ł. jedynie potwierdzają wiedzę powszechną, że generalnie zarówno chodniki jak i jezdnie powinny być równe, bez zagłębień i dziur.

Nieprzydatne dla niniejszego postępowania okazały się protokoły kontroli stanu technicznego (...) Centrum Handlowego (...). Wskazane protokoły dotyczyły jedynie stanu poszczególnych elementów budynków oraz instalacji w budynkach, a nie dotyczyły stanu powierzchni między nimi i wokół nich. Stan kostki i włazu między straganami na zewnątrz, gdzie doszło do wypadku nie był objęty protokołem kontroli.

W okolicznościach faktycznych tej sprawy, Sąd uznał powództwo za częściowo uzasadnione. Podstawą odpowiedzialności sprawcy szkody jest art. 415 k.c. oraz art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 19 i art. 20 ustawy
z 21.03.1985r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2007 r., Nr 19 poz. 115 ze zm.). Pozwany odpowiada na zasadzie art. 895 k.c. Za kwotę adekwatną do stopnia krzywdy powódki uznano 20 000 zł. O odsetkach od tej kwoty orzeczono na podstawie art. 481 k.c. oraz art. 482 § 2 k.c.

Żądanie zwrotu kosztów opieki osób trzecich znajduje uzasadnienie w brzmieniu art. 444 § 1 zd. 1 i § 2 k.c. Przy czym powódka nadal wymaga wsparcia innych osób, co uzasadniało przyznanie jej renty na zwiększone potrzeby.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w oparciu o dyspozycję art. 100 k.p.c., mając na uwadze zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Szczegółowe wyliczenie tych kosztów pozostawiono referendarzowi sądowemu przy zastosowaniu zasady odpowiedzialności za wynik procesu i przyjęciu, że powódka wygrała sprawę w około 74%.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, zaskarżając to orzeczenie w zakresie punktów 1. i 2. Wyrokowi zarzucono naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., które przełożyło się na błędy w ustaleniach faktycznych, art. 321 § 1 k.p.c., a także art. 415 k.c. w zw. z art. 6 k.c. Na tych podstawach skarżący wniósł o zmianę rozstrzygnięcia przez oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie wyroku
z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania w I instancji.
W apelacji znalazł się również wniosek o zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest bezzasadna.

Okoliczności faktyczne sprawy Sąd Rejonowy ustalił prawidłowo, Podstawa faktyczna jest zupełna. Dlatego stan faktyczny, który ustalono w I instancji, Sąd Okręgowy przyjmuje za własny.

Skarżący koncentruje się na ocenie dowodów. Jednak zarzuty oparte na treści art. 233 § 1 k.p.c. nie mogą zostać uznane za uzasadnione. Zgodnie z przywołaną normą prawną, ustanawiająca zasadę swobodnej oceny dowodów, sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd Rejonowy spełnił te warunki. Ocenił całokształt materiału dowodowego. Przeprowadzona ocena jest wielowątkowa, a wyprowadzone z niej wnioski są logiczne i zgodne ze wskazaniami doświadczenia życiowego. W tym kontekście trzeba podkreślić, że wersja zdarzeń, którą podała powódka znalazła potwierdzenie w zeznaniach świadka R. S., który jest osobą obcą, zupełnie niezainteresowaną wynikiem procesu. Dla powódki
i świadka od samego początku nie ulegało wątpliwości, że sposób osadzenia przedmiotowej studzienki w dacie zdarzenia był przyczyną upadku poszkodowanej. Można mieć oczywiście wątpliwości co do stanu uwidocznionego na zdjęciach. Rzeczywiście nie widać na nich kilkucentymetrowych nierówności w poziomie kostki brukowej przy studzience. Jednak jakość zdjęć nie jest najwyższa i nie pozwala na wyliczenie różnicy poziomów. Okoliczność tę wprost potwierdził biegły P. w opinii uzupełniającej (k. 176). Poza tym sposób osadzenia studzienki został zmieniony. Wbrew apelującemu, Sąd Rejonowy miał podstawy do przyjęcia, że zarządca terenu wykonując przebudowę potwierdził, jako podmiot działający racjonalnie i zgodnie z rachunkiem ekonomicznym, iż stan wcześniejszy wymagał poprawy. Tym samym potwierdził również, że dostrzegł niebezpieczeństwo dla przechodniów.
W tej sytuacji całokształt okoliczności tego przypadku potwierdzał wersję zdarzeń, którą przedstawiła powódka. Trzeba przy tym pamiętać, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne (tak, słusznie wyrok Sądu Najwyższego z 27 września 2002 r., IV CKN 1316/00, L.).

Nie ma racji skarżący, że nie zostały spełnione materialne przesłanki odpowiedzialności podmiotu, za który odpowiada strona pozwana. Sąd Rejonowy szczegółowo opisał w czym upatruje spełnienie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej z art. 415 k.c. Rozważania te są w pełni akceptowane przez Sąd odwoławczy i nie wymagają powtórzenia. Nie jest przy tym prawdą, że Sąd Rejonowy przyjął za biegłym bezpieczny poziom tolerancji nierówności chodnika przy osadzeniu studzienki w kostce brukowej. Przeciwnie, w tym zakresie Sad I instancji odwołał się do zasad doświadczenia życiowego
z posłużeniem się miernikiem należytej staranności w zapewnieniu bezpieczeństwa ciągów komunikacyjnych w pasażu handlowym. W stanie faktycznym tej sprawy dopuszczenie do istnienia nierówności chodnika, które skutkowały stworzeniem niebezpieczeństwa upadku dla przechodniów było zachowaniem bezprawnym i zawinionym. Oceny tej nie zmienia podnoszona w apelacji kwestia przeglądów stanu obiektów. Nie ma dowodów, że regularne przeglądy dotyczyły również stanu chodników. Nie ma więc mowy o naruszeniu art. 415 k.c. w zw. z art. 6 k.c.

Nie ma również racji skarżący, że doszło do naruszenia art. 321 § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy nie wyszedł poza granice żądania. Zasądzone odszkodowanie pozostaje w granicach kwotowych żądania. Nie wykracza także poza podstawę faktyczną, którą powódka określiła w pozwie
i w jego rozszerzeniach.

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 385 k.p.c., apelacja podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie 98 k.p.c. i art. 99 k.p.c. Wysokość tych kosztów wynika z § 2 pkt 5 w zw.
z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 265).