Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2021 roku, wydanym
w sprawie z powództwa J. P. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi:

1.  zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz J. P. kwotę 20 000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 września 2018 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz J. P. kwotę 5 619,79 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Pozwany, w swej apelacji zaskarżył wyrok w całości, zarzucając wydanemu orzeczeniu:

1.  obrazę przepisów postępowania, mających wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. 286 k.p.c. poprzez dowolną, selektywną, sprzeczną z zasadami logiki, ocenę materiału dowodowego, tj. dowodu z:

a.  opinii biegłego sądowego z zakresu alergologii wraz z opiniami uzupełniającymi;

b.  dokumentacji medycznej dot. M. P. zgromadzonej w aktach szkodowych, w tym karty zgonu M. P.;

c.  OWU i (...);

d.  zeznań świadków: A. P., A. B., K. P. i zeznań powódki; i bezzasadne przyjęcie, że zdarzenie z dnia 05 sierpnia 2018 r., na które powołuje się powódka stanowiło Wypadek w rozumieniu OWU, co skutkowało ustaleniem, iż w niniejszej sprawie wystąpiło zdarzenie ubezpieczeniowe w postaci zgonu małżonka ubezpieczonego w wyniku wypadku w rozumieniu OWU, mimo że nie została spełniona definicja wypadku, o której mowa w OWU, gdyż z karty zgonu M. P., wynika, że zgon M. P. spowodowany był stanem chorobowym, nadciśnieniem samoistnym i cukrzycą z wieloma powikłaniami, a wiec zostało spowodowane przyczyną wewnętrzną, co wyłącza w ogóle odpowiedzialność pozwanego, albowiem nie zostały spełnione przesłanki wypadku w rozumieniu OWU;

2.  obrazę przepisów postępowania, mających wpływ na treść orzeczenia, tj. naruszenie art. 217 § 1 i 3 k.p.c. (względnie art. 235 (2) § 1 pkt. 3 i 5k.p.c.) w zw. art. 227 k.p.c., poprzez bezzasadne pominięcie wniosku dowodowego pozwanego o zwrócenie się przez Sąd do Narodowego Funduszu Zdrowia (ul. (...), (...)-(...) W.) o udzielenie informacji w jakich placówkach ochrony (...) leczył się począwszy od 2010 r. do chwili śmierci, oraz o zwrócenie się przez Sąd do w/w placówek o nadesłanie wszelkiej dokumentacji medycznej M. P. oraz pominięcie dowodu z opinii biegłego – anatomopatologa jako rzekomo nieprzydatnych dla rozstrzygnięcia sprawy i rzekomo zgłoszonych jedynie dla zwłoki, podczas gdy dowody te mają istotne znaczenie dla okoliczności niniejszej sprawy i zostały zgłoszone bez zbędnej zwłoki w związku z treścią opinii biegłego sądowego z zakresu alergologii i miały na celu ustalenie:

a.  na jakie choroby przewlekłe chorował Pan M. P. i co stanowiło przyczynę jego zgonu;

b.  czy zgon Pana M. P. był spowodowany jego stanem chorobowym, w tym m.in.: nadciśnieniem samoistnym i cukrzycą z wieloma powikłaniami czy też nie;

c.  czy zdarzenie z dnia 05 sierpnia 2018 r. nosi cechy Wypadku w rozumieniu OWU, a tym samym na okoliczności istotne z punktu widzenia odpowiedzialności pozwanego z tytułu zdarzenia na które powołuje się powód, co skutkowało błędnym ustaleniem, iż pozwana ponosi odpowiedzialność ubezpieczeniową za zgon Małżonka powódki w wyniku Wypadku, gdy tymczasem odpowiedzialność pozwanej jest wyłączona w oparciu o § 1 ust. 2 pkt. 18 OWU;

3.  obrazę prawa materialnego, tj.: naruszenie art. 805 § 1 i 2 pkt 2 k.c. w zw. z art. 829 k.c. i art. 6 k.c., poprzez niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 20 000,00 zł z tytułu wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego w postaci Z. Małżonka Ubezpieczonego w Wyniku Wypadku o którym mowa w OWU, w sytuacji gdy powódka nie wykazała, by zaistniało zdarzenie ubezpieczeniowe w postaci Wypadku o którym mowa w § 1 ust. 2 pkt 18 OWU.

W konkluzji powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za I instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Ponadto pozwany wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Pozwany wniósł także o ponowne rozpoznanie wniosku o zwrócenie się przez Sąd do Narodowego Funduszu Zdrowia (ul. (...), (...)-(...) W.) o udzielenie informacji w jakich placówkach ochrony (...) leczył się począwszy od 2010 r. do chwili śmierci i o zwrócenie się przez Sąd do w/w placówek o nadesłanie wszelkiej dokumentacji medycznej M. P. oraz pominięcie dowodu z opinii biegłego – anatomopatologa, gdyż w ocenie pozwanego, te wnioski dowodowe mają istotne znaczenie dla okoliczności niniejszej sprawy i zostały zgłoszone bez zbędnej zwłoki w związku z treścią opinii biegłego z zakresu alergologii i miały na celu ustalenie: na jakie choroby przewlekłe chorował Pan M. P. i co stanowiło przyczynę jego zgonu;

czy zgon Pana M. P. był spowodowany jego stanem chorobowym, w tym m.in.: nadciśnieniem samoistnym i cukrzycą z wieloma powikłaniami czy też nie; czy zdarzenie z dnia 05 sierpnia 2018 r. nosi cechy wypadku w rozumieniu (...), wobec tego że w świetle okoliczności niniejszej sprawy nie można mówić o odpowiedzialności pozwanego wobec powódki za zdarzenie z dnia 05 sierpnia 2018 r. - w trybie art. 380 k.p.c.

Powódka w odpowiedzi na apelację pozwanego, wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wg. norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego okazała się bezzasadna w całości i jako taka podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że do rozpoznania wywiedzionej w sprawie apelacji zastosowanie znajdują przepisy o postępowaniu uproszczonym. Wniesioną bowiem po wejściu w życie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1469 ze zm.) apelację od wyroku wydanego przed wejściem w życie tej ustawy w sprawie, która według dotychczasowych przepisów nie podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, sąd odwoławczy rozpoznaje bowiem według przepisów kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu uproszczonym, w brzmieniu nadanym tą ustawą, jeśli w świetle nowych przepisów do tego rodzaju sprawy mają zastosowanie przepisy o postępowaniu uproszczonym (porównaj - uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2021 roku, III CZP 19/20).

Idąc dalej wskazać trzeba, że w myśl art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Wreszcie zaznaczyć trzeba, że apelacja w postępowaniu uproszczonym ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 ⁹ § 11 i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55). Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy dokonał ustaleń stanu faktycznego znajdujących oparcie w zebranym materiale dowodowym, ocenionym bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów zakreślonej przepisem art. 233 § 1 k.p.c.. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, zaś wszelkie podniesione w tym zakresie zarzuty apelacji stanowią w istocie jedynie niczym nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi i nieobarczonymi jakimkolwiek błędem ustaleniami Sądu pierwszej instancji.

Podniesiony przez apelującego zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. w powiązaniu z art. 227 k.p.c. w zw. 286 k.p.c. nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podziela w pełni ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je, jako własne. Jak wielokrotnie wyjaśniano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Należy zatem mieć na uwadze, że - co do zasady – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach wskazywał (np. wyrok z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, wyrok z dnia 21 października 2005r., sygn. akt III CK 73/05, wyrok z dnia 13 października 2004 r. sygn. akt III CK 245/04, LEX nr 174185), że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008r., I ACa 180/08, LEX nr 468598).

Wbrew stanowisku skarżącego, Sąd I instancji nie naruszył powyższych dyrektyw oceny dowodów i w sposób prawidłowy dokonał ustalenia stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie. Podniesione przez powoda zarzuty dotyczą w gruncie rzeczy oceny ustalonego w sprawie stanu faktycznego, której dokonanie skutkowało uznaniem, że do zgonu męża powódki doszło w wyniku wypadku, a nie wskutek choroby zmarłego.

W ocenie Sądu okręgowego ze zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego wynika, że przyczyną śmierci męża powódki było ugryzienie owada. Okoliczność ta została potwierdzona zarówno zeznaniami świadków jak i opinią biegłego alergologa. Sąd Rejonowy słusznie odmówił mocy dowodowej karcie zgonu, w zakresie, w jakim miała wg. skarżącego dowodzić, że przyczyną śmierci męża powódki był nagły zgon sercowy wywołany nadciśnieniem i cukrzycą. Wskazać należy, że lekarz J. J., który stwierdził przyczynę zgonu wpisaną w kartę zgonu, zeznał, że określił przyczynę zgonu w oparciu o informacje, że mąż powódki leczył się na nadciśnienie i cukrzycę, które uzyskał od jego rodziny. Wpisana przyczyna zgonu nie wynikała więc ze specjalistycznego badania lekarskiego, a sam świadek nie wykluczył, że przyczyną zgonu mogło być użądlenie. Ponadto świadek zeznał, że mąż powódki miał podaną adrenalinę, co sugeruje leczenie w kierunku alergii.

Jak wynika z zeznań przesłuchanych świadków naocznych: A. P., A. B., K. P. i J. P., w chwili zdarzenia doszło do użądlenia męża powódki przez owada. Świadkowie obecni przy zdarzeniu nie mieli wątpliwości, że M. P. użądlił owad. Z ich zeznań wynika, że mąż powódki nagle złapał się za szyję, powiedział że coś go chyba ugryzło. Odczuwał silny nagły ból w tej okolicy. Świadek A. P. zobaczyła obok M. P. dużego owada , jak sama wskazała, chyba szerszenia. Reakcja świadków na zdarzenie była typową reakcją gdy kogoś ugryzie owad. Poradzono M. P. żeby przyłożył do miejsca ugryzienia cebulę. W ocenie Sadu Okręgowego spójne zeznania świadków w tym zakresie dowodzą, iż już w chwili zdarzenia dla wszystkich obecnych było oczywiste, że męża powódki ugryzł owad. Z kolei jak wynika z opinii powołanego w sprawie biegłego z zakresu alergologii, objawy, które wystąpiły u męża powódki, jak i szybki okres ich narastania prowadzący do zgonu, mogły być manifestacją wstrząsu anafilaktycznego. Biegły nie wypowiedział się co prawda kategorycznie co do przyczyny zgonu, jednak należy w tym miejscu mieć na uwadze, że opinia została wydana jedynie w oparciu o akta sądowe, a w sprawie nie została przeprowadzona sekcja zwłok.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy opierając się na zeznaniach wyżej wskazanych świadków, oraz opinii biegłego, prawidłowo ustalił, że przyczyną zgonu męża powódki było użądlenie przez owada, a nie choroby wpisane w kartę zgonu, tj. nadciśnienie oraz cukrzyca.

Bezzasadnie zarzuca skarżący Sadowi Rejonowemu naruszenie art. 217 § 1 i 3 k.p.c. (względnie art. 235 (2) § 1 pkt. 3 i 5 k.p.c.) w zw. art. 227 k.p.c. poprzez pominięcie jego wniosku dowodowego o zwrócenie się przez Sąd do Narodowego Funduszu Zdrowia o udzielenie informacji w jakich placówkach M. P. leczył się począwszy od 2010 r. do chwili śmierci, a następnie zwrócenie się przez Sąd do w/w placówek o nadesłanie wszelkiej dokumentacji medycznej M. P. oraz pominięcie dowodu z opinii biegłego – anatomopatologa. Wskazać należy, że dowody te były przede wszystkim spóźnione. Należy bowiem zauważyć, że skarżący od początku kwestionował, że przyczyną śmierci męża powódki było użądlenie przez owada. Już na etapie wniesienia odpowiedzi na pozew pozwany mógł zawnioskować zarówno o zwrócenie się do Narodowego Funduszu Zdrowia jak i opinię biegłego anatomopatologa, czego pozwany nie zrobił. Wnioski takie złożone już po przeprowadzeniu całego postępowania dowodowego uznać należało za spóźnione i zmierzające tylko do przedłużenia postępowania.

W konsekwencji prawidłowych ustaleń stanu faktycznego sprawy, z którego wynika, że do zgonu męża powódki doszło wskutek nieszczęśliwego wypadku, za chybione należało uznać zarzuty prawa materialnego, tj. art. 805 § 1 i 2 pkt 2 k.c. w zw. z art. 829 k.c. i art. 6 k.c.

Jak wynika z materiału dowodowego, w wyniku użądlenia M. P. przez szerszenia doszło do wystąpienia natychmiastowej reakcji skutkującej zgonem tj. w ciągu kilkudziesięciu minut od ukąszenia. Sad Rejonowy słusznie zwrócił uwagę na związek przyczynowo skutkowy pomiędzy użądleniem przez szerszenia a śmiercią w wyniku gwałtownej reakcji alergicznej na jad owada. Reakcja (alergiczna) anafilaktyczna, jest reakcją czyli odpowiedzią organizmu na czynnik zewnętrzny i nie można traktować jej stanu jako stanu chorobowego niezwiązanego bezpośrednio z użądleniem przez owada. W wyniku wprowadzenia do organizmu toksyn charakterystycznych dla szerszenia doszło do natychmiastowej dekompensacji układu krążeniowo - oddechowego i nagłego gwałtownego zgonu.

W niniejszej sprawie przyczyną zgonu był więc czynnik zewnętrzny. Ponieważ zaistniało zdarzenie ubezpieczeniowe w postaci wypadku o którym mowa w § 1 ust. 2 pkt 18 OWU, Sąd Rejonowy słusznie uznał, że skarżąca powinna wypłacić umówione świadczenie, w wysokości łącznej 39 000 złotych, orzekając zgodnie z żądaniem pozwu.

Nie ma również jakichkolwiek podstaw do zmiany rozstrzygnięć o kosztach postępowania zawartych w zaskarżonym wyroku, które są w pełni prawidłowe, zaś apelujący nie wskazał nie tylko żadnych zarzutów pod tym kątem ale również nie wykazał na czym miałaby polegać wadliwość zakwestionowanych rozstrzygnięć.

W tym stanie rzeczy, nie podzielając zarzutów sformułowanych w wywiedzionym środku zaskarżenia, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie artykułu 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i zasądził od przegrywającego spór pozwanego na rzecz powódki kwotę 1800 zł. Na kwotę tą złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej, ustalone stosownie do § 2. pkt 5) w zw. z § 10. ust. 1 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. - Dz. U. z 2018 roku, poz. 265).