Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III Ca 1606/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2023-05-15

Sygn. akt III Ca 1606/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2021 roku, wydanym
w sprawie z powództwa z powództwa S. O. przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w Ł., o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi:

1.  oddalił powództwo;

2.  nie obciążył powoda kosztami procesu;

3.  przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi na rzecz adw. D. F. kwotę 147,60 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Powód, w swej apelacji zaskarżył wyrok w części, tj. co do pkt. 1 wyroku w całości, zarzucając wydanemu orzeczeniu naruszenie:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego w postaci zeznań P. C. i N. K. będących naocznymi świadkami zdarzeń o których mowa była na kanwie niniejszego postępowania jak i przesłuchania powoda, który został dotknięty nieprawidłowościami panującymi w jednostce pozwanej w tym m.in. zachowaniem personelu, odmawiając tym samym w/w wiarygodności, w sytuacji gdy zeznania świadków jak i przesłuchanie powoda są ze sobą wewnętrznie zbieżne i niedające podstaw do odmowy im wiarygodności, co spowodowało nieuwzględnienie żądania pozwu pomimo wystąpienia w stosunku do powoda nieprawidłowości wskazanych w treści uzasadnienia pozwu;

2.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego poprzez bezkrytyczne oparcie zaskarżonego rozstrzygnięcia jedynie na zeznaniach świadków zawnioskowanych przez pozwaną, w sytuacji gdy świadkowie Ci podczas składania wyjaśnień wykazywali się niewiedzą w przedmiocie okoliczności tak istotnych jak składanie licznych skarg przez powoda co do jakości wyposażenia celi, jakości i stanu wydawanych przez Zakład Karny w Ł. ubrań, kocy, pościeli, czy co do faktu zniszczenia okularów powoda podczas jednej z kontroli celi, co spowodowało nieuwzględnienie żądania pozwu;

3.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego polegającej na pominięciu przez Sąd meriti okoliczności wskazanych przez powoda w skardze, która wpłynęła do Sądu Okręgowego w Łodzi dnia 17.04.2020 roku w przedmiocie zawilgocenia ścian w celach 229 i 210, w których to przebywał powód, w sytuacji gdy jak wynika z treści skargi Dyrektor Zakładu Karnego w Ł. był świadomy tego, iż cele w których przebywał powód znajdowały się w złym stanie, nie podejmując jednocześnie skutecznych czynności zmierzających do uchylenia istniejącego wówczas stanu rzeczy, co spowodowało nieuwzględnienie żądania pozwu; 

4.  art. 235 2 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. poprzez bezzasadne pominięcie wniosków dowodowych w postaci zwrócenia się przez Sąd meriti do Izby Lekarskiej o nadesłanie odpisu skargi wniesionej na lekarza okulistę, który badał powoda oraz o załączenie akt postępowania dyscyplinarnego jeśli takie jest prowadzone, jak i wniosku dowodowego w przedmiocie zobowiązania pozwanej do złożenia dokumentu, z którego wynika, że w Zakładzie Karnym doszło do wydania większej ilości środków higienicznych osadzonym niż przewidziano to w regulaminie, w sytuacji gdy w/w dowody mogłyby wykazać, iż pozwana jednostka będąc odpowiedzialną za powoda nie podjęła stosownych czynności w celu zapobieżenia naruszania dóbr osobisty powoda przez lekarza wykonującego badania, jak i w/w dowody mogłyby wykazać, że w Zakładzie Karnym w Ł. dochodziło do dyskryminującego traktowania osadzonych w tym w szczególności pozwanego poprzez wybiórcze przydzielanie środków higienicznych ponad regulaminowy przydział osadzonym, co spowodowało nieuwzględnienie żądania pozwu;

5.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na:

a.  przyjęciu, iż stan wydawanych powodowi kocy, prześcieradeł, ręczników był w należytym stanie, w sytuacji gdy jak wynika ze zgodnych zeznań naocznych świadków, którzy osobiście korzystali z jednakowych środków, z których korzystał powód stan pościeli był straszny, wydobywał się z niej fetor, koce, pościel i ręczniki były poniszczone, po wymianie koce były różne, poplamione, a tym samym nie sposób przyjąć za Sądem meriti, że stan wydawanych przedmiotów znajdował się w należytym stanie pomimo dokumentacji znajdującej się w pozwanej jednostce opisującej jakość w/w rzeczy;

b.  przyjęciu, iż zgłoszenia napraw uszkodzonego sprzętu realizowane były na bieżąco, w sytuacji gdy z zeznań świadków jak i samego powoda wynika, iż stan wyposażenia celi był w złym stanie zaś umywalka została naprawiona dopiero gdy została urwana lecz po pewnym czasie, uniemożliwiając tym samym uczynienie zadość obowiązkowi w przedmiocie dbania o podstawową higienę osobistą;

c.  przyjęciu, iż pozwanemu nie zostały zniszczone okulary podczas jednej z kontroli celi w której to powód odbywał orzeczoną karę pozbawienia wolności w sytuacji, gdy z zeznań naocznych świadków zdarzenia, okulary powoda po przeprowadzeniu w/w kontroli uległy zniszczeniu i nie nadawały się do użytku;

d.  bezzasadnym braku niepoczynienia ustaleń w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy w przedmiocie znieważania powoda ze strony personelu pozwanej, polegającym na tym, że funkcjonariusze przeprowadzający kontrole osobiste w stosunku do pozwanego znieważali pozwanego oraz urągali jego godności kierując pod jego adresem wyśmiewacze komentarze, w sytuacji gdy zarówno z przesłuchania strony powodowej jak i z zeznań P. C. jednoznacznie wynika, iż funkcjonariusze kierowali pod adresem świadka, a w szczególności powoda obraźliwe komentarze naruszając tym samym dobra osobiste powoda;

6.  naruszenie prawa materialnego, będącego konsekwencją błędu w ustaleniach faktycznych, a to art. 23 k.c.; art. 417 §1 k.c.; art. 23 k.c. w zw. z art. 24 §1 k.c. w zw. z art. 417 §1 k.c. w zw. z art. 448 k.c., poprzez:

a.  niedokonanie właściwej subsumpcji stanu faktycznego do art. 23 k.c. polegającej na wadliwym przyjęciu nieistnienia związku pomiędzy kierowaniem przez pracowników pozwanej jednostki obraźliwych, uwłaczających godności komentarzy pod adresem powoda oraz przeprowadzaniem kontroli osobistych w miejscu do którego miały dostęp osoby trzecie, a nadto niewłaściwe zaksięgowanie środków pieniężnych powoda w pozwanej jednostce z naruszeniem dóbr osobistych w postaci godności jak i intymności, w sytuacji gdy zachowanie funkcjonariuszy opisane zarówno przez powoda jak i świadka P. C. oraz miejsce przeprowadzania nagich kontroli osobistych naruszyło dobra osobiste podlegające ochronie prawnej w postaci godności i intymności;

b.  niedokonanie właściwej subsumpcji stanu faktycznego do art. 23 k.c. polegającej na wadliwym przyjęciu, iż na kanwie niniejszej spraw}' nie doszło do naruszenia dobra osobistego powoda w postaci prawa do poszanowania własności, w sytuacji gdy jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci naocznych świadków zdarzenia dotyczącego przeprowadzenia licznych kontroli celi stwierdzone zostało przez osadzonych, iż każda z rzeczonych kontroli kończyła się pozostawieniem przez funkcjonariuszy bałaganu w celi, a nadto podczas jednej z kontroli doszło do zniszczenia mienia pozwanego w postaci okularów, co stanowiło przejawbraku szanowania i dbania o własność pozwanego przez w/w funkcjonariuszy podczas pełnienia obowiązków służbowych;

c.  niedokonanie właściwej subsumpcji stanu faktycznego do art. 23 k.c. polegającej na wadliwym przyjęciu nieistnienia związku pomiędzy biernością funkcjonariusza pozwanej jednostki podczas naruszania dóbr osobistych powoda przez lekarza okulistę jak i niepodjęcia przez Zakład (...) w Ł. stosownych czynności względem wybranego przez siebie zakładu leczniczego badającego okulistycznie powoda w przedmiocie wyciągnięcia konsekwencji prawnych wobec lekarza przeprowadzającego badania w sytuacji gdy z treści uzasadnienia pozwu oraz przesłuchania powoda wynika, iż kierowane były pod jego adresem komentarze uwłaczające godności człowieka;

d.  niedokonanie właściwej subsumpcji stanu faktycznego do art. 23 k.c. polegającej na wadliwym przyjęciu, iż na kanwie niniejszej sprawy nie doszło do naruszenia dobra osobistego powoda w postaci prawa do równego traktowania i niedyskryminacji w sytuacji gdy jak wynika z zeznań świadków zawnioskowanych przez stronę powodową: w Zakładzie Karnym w Ł. dochodziło do uwzględniania próśb osadzonych w przedmiocie wydawania środków higienicznych; częstszych prań wydawanych rzeczy; możliwości korzystania z ciepłej wody w celach o mniejszej ilości osób aniżeli w celi w której przebywał powód przy tożsamym okresie czasu na jaki ciepła woda była dostarczana do celi;

e.  błędne niezastosowanie art. 23 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 417 §1 k.c. w zw. z art. 448 k.c.; polegające na niezasądzeniu roszczeń zgodnie z żądaniem pozwu w postaci orzeczenia zadośćuczynienia na rzecz powoda w kwocie 10.000,00 zł oraz kwoty 10.000,00 zł na rzecz Fundacji (...) chorych na stwardnienie rozsiane, w sytuacji gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz jego wnikliwej analizy wynika, że dobra osobiste pozwanego w postaci niezbywalnej godności człowieka, prawa do intymności jak i prawa poszanowania własności zostały przez pozwaną naruszone co uzasadnia orzeczenie w/w świadczeń pieniężnych na wskazane cele;

f.  błędne niezastosowanie art. 417 § 1 k.c. polegające na odmowie przypisania pozwanej odpowiedzialności za poniżające traktowanie powoda przez lekarza podczas przeprowadzania badań, w sytuacji gdy to pozwana bez uprzedniej konsultacji podjętej decyzji z powodem wybrała daną placówkę leczniczą w której doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda w efekcie czego to pozwanej należy przypisać odpowiedzialność za działania naruszające dobra osobiste powoda w postaci godności człowieka przez wybranego przez pozwaną lekarza.

Powód stosownie do zarzutu wskazanego w pkt 4., na podstawie art. 381 k.p.c. w zw. z art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. wniósł o:

a.  zwrócenie się przez Sąd II instancji do Izby Lekarskiej o nadesłanie odpisu skargi wniesionej na lekarza okulistę, który badał powoda oraz o załączenie akt postępowania dyscyplinarnego jeśli takie jest prowadzone na fakt: naruszenia przez lekarza dokonującego badań powoda dóbr osobistych w postaci godności człowieka, braku podjęcia przez Zakład (...) w Ł. jakichkolwiek czynności zmierzających do zapobieżenia naruszania dóbr osobistych powoda,

b.  zwrócenie się przez Sąd II instancji do pozwanej, aby ta przedstawiła dokument, z którego wynika, że w Zakładzie Karnym doszło do wydania większej ilości środków higienicznych osadzonym niż przewidziano to w regulaminie na fakt: nierównego i dyskryminującego traktowania powoda w Zakładzie Karnym w Ł. podczas odbywania orzeczonej kary pozbawienia wolności na de innych osadzonych, naruszenia dobra osobistego powoda do równego traktowania na tle innych osadzonych w rzeczonym zakładzie karnym.

W konkluzji powód wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia w pkt. 1 poprzez zasądzenie tytułem zadośćuczynienia na rzecz powoda kwoty 10.000,00 zł jak i zasądzenie na rzecz Fundacji (...) kwoty 10.000,00 zł zgodnie z żądaniem pozwu, Ponadto powód wniósł o zasądzenie na rzecz pełnomocnika ustanowionego z urzędu kosztów udzielonej powodowi pomocy prawnej przed Sądem II instancji z urzędu, która to pomoc nie została opłacona ani w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda okazała się bezzasadna w całości i jako taka podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że do rozpoznania wywiedzionej w sprawie apelacji zastosowanie znajdują przepisy o postępowaniu uproszczonym. W myśl art. 505 13 § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Wreszcie zaznaczyć trzeba, że apelacja w postępowaniu uproszczonym ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 9 § 11 i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55). Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

Za bezzasadny należało uznać zarzut naruszenia art. 233 1 k.p.c. oraz powiązane z nim zarzuty błędów w ustaleniach faktycznych. W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy dokonał ustaleń stanu faktycznego znajdujących oparcie w zebranym materiale dowodowym, ocenionym bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów zakreślonej przepisem art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, zaś wszelkie podniesione w tym zakresie zarzuty apelacji stanowią w istocie jedynie niczym nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi i nieobarczonymi jakimkolwiek błędem ustaleniami Sądu pierwszej instancji.

Jak wielokrotnie wyjaśniano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Należy zatem mieć na uwadze, że - co do zasady – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Wbrew stanowisku skarżącego, Sąd I instancji nie naruszył powyższych dyrektyw oceny dowodów i w sposób prawidłowy dokonał ustalenia stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie. Podniesione przez powoda zarzuty dotyczą w gruncie rzeczy oceny ustalonego w sprawie stanu faktycznego, której dokonanie skutkowało uznaniem, że warunki osadzenia, w jakich przebywał skarżący nie naruszały jego godności osobistej i nie powodowały opisywanych przez powoda krzywd oraz, że pozwany Zakład Karny wykazał okoliczności wykluczające przyjęcie, by jego działanie nosiło cechy bezprawności. W ocenie Sadu Okręgowego Sąd I instancji ocenił moc dowodową zeznań świadków i powoda, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 233 k.p.c. Wypowiedzi powoda oraz świadków P. C. i N. K. nie mogły być podstawą poczynionych ustaleń w zakresie dotyczącym niezapełnienia powodowi właściwych warunków osadzenia w pozwanej jednostce. Wypowiedzi powoda i wyżej wymienionych świadków pozostają w sprzeczności z treścią zeznań świadka J. K. i W. S., a także dokumentami złożonymi do akt sprawy, dotyczącymi stanu zaludnienia cel, wyżywienia osadzonych, czy też wyników kontroli (...). Wypowiedzi powoda oraz wymienionych świadków w tym zakresie nie znajdują potwierdzenia również w wynikach licznych postępowań wyjaśniających, prowadzonych w związku ze skargami powoda, kierowanymi do sędziego penitencjarnego oraz Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej. W wyniku tych czynności, z jednym wyjątkiem, nie dotyczącym okoliczności podnoszonych w niniejsze sprawie, skargi te uznawane były za bezzasadne.

Odnosząc się do kwestii zawilgocenia celi, w której skarżący odbywa orzeczoną karę pozbawienia wolności, wskazać należy, iż z pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ł. i zeznań świadka J. K. wynika, że w okresie osadzenia powoda odbyły się dwie kontrole interwencyjne podjęte na wniosek osadzonych. W ich wyniku nie stwierdzono zagrzybienia ścian w celach, w których przebywał skarżący. Natomiast ewentualne uszkodzenia, czy zmiany struktury tynków, spowodowane były niedozwolonym praniem odzieży przez samych osadzonych w pomieszczeniach mieszkalnych. W Zakładzie Karnym w Ł. dokonywane są sukcesywne remonty. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy cele wymagają kompleksowego remontu z uwagi na ich dewastację przez osadzonych. Ponadto często dochodzi także do niszczenia wyposażenia cel.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych błędów w ustaleniach faktycznych. Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego brak było podstaw do przyjęcia, iż stan wydawanych powodowi kocy, prześcieradeł, czy ręczników nie był w należytym stanie, naprawy uszkodzonego sprzętu nie były realizowane na bieżąco (co uniemożliwiać miało powodowi dbanie o podstawową higienę osobistą), pozwanemu nie zostały zniszczone okulary podczas jednej z kontroli celi w której to powód odbywał karę pozbawienia wolności lub też by powód doznał zniewagi ze strony personelu pozwanej.

Za chybiony należało uznać zarzut naruszenia art. 235 2 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. Powszechnie znane jest stanowisko judykatury i orzecznictwa, z którego wynika, że pozbawienie strony możliwości obrony swych praw nie dotyczy sytuacji, w której sąd pomija wnioski dowodowe zgłaszane przez stronę uznając, że materiał dowodowy jest wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy. Z taką jednak sytuacją mamy do czynienia w niniejszej w sprawie, w której Sąd I instancji oddalił wnioski powoda związane z postępowaniem dowodowym jako nieprzydatne dla rozstrzygnięcia i zmierzające do przedłużenia postepowania. Wskazać należy, że w toku postępowania przed Sadem I instancji skarżący nie wykazał, by po stronie pozwanego doszło do jakichkolwiek uchybień w zakresie udzielenia powodowi opieki medycznej podczas pobytu w pozwanym Zakładzie Karnym. W szczególności nie wykazano, by Zakład Karny w Ł. uniemożliwił apelującemu otrzymanie pomocy lekarza okulisty. Wszelkie zaś odmienne twierdzenia skarżącego w tym zakresie są jedynie wyrazem jego subiektywnych zapatrywań, niepopartych żadnymi dowodami, zwłaszcza gdy chodzi o ocenę przebiegu pierwszej wizyty okulistycznej. Kwestia ewentualnej odpowiedzialności zawodowej lekarza udzielającego świadczenia medycznego pozostaje poza przedmiotem niniejszego postępowania. Słusznie zatem Sąd Rejonowy pominął wniosek dowodowy powoda dotyczący tych okoliczności stosownie do art. 235 2 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c., jako że nie odnosił się do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy w rozumieniu art. 227 k.p.c., a ponadto zmierzał wyłącznie do przedłużenia postępowania. Podobnie należało ocenić wniosek powoda dotyczący dokumentów związanych z wydawaniem osadzonym zwiększonej ilości środków higienicznych, jeśli zaważyć, że przedmiotem oceny w realiach niniejszej sprawy było zachowanie przez pozwanego norm wynikających z przepisów prawa, wobec przesłanek odpowiedzialności wynikających z art. 417 § 1 k.c. Mając na uwadze powyższe, brak było podstaw do uwzględnienia wniosków dowodowych zgłoszonych przez skarżącego na podstawie art. 381 k.p.c. w zw. z art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c.

W niniejszej sprawie powód zarzucił naruszenie prawa materialnego wskazując przepisy art. 23 k.c.; art. 417 § 1 k.c.; art. 23 k.c. w zw. z art. 24 §1 k.c. w zw. z art. 417 § 1 k.c. w zw. z art. 448 k.c. Odnosząc się do powołanych zarzutów naruszenia prawa materialnego stwierdzić należy, że ich zasadność nie została skutecznie wywiedziona w apelacji. Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie dokonywał oceny materiału dowodowego stosownie do treści 23 k.c., 24 k.c. 417 k.c. i 448 k.c., mając na uwadze zgłoszone przez skarżącego roszczenia, prawidłowo uznając, że w sprawie nie zostały spełnione przesłanki określone w tych przepisach, zarówno co do roszczenia zgłoszonego przez powoda.

Apelację można oprzeć na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe jego zastosowanie. Naruszenie prawa materialnego przez jego błędną wykładnię polega na wadliwym określeniu treści norm prawnych wynikających z przepisów prawa materialnego, natomiast naruszenie prawa materialnego przez jego niewłaściwe zastosowanie może mieć postać błędnej subsumcji. Wadliwa subsumcja wyraża się w niezgodności między ustalonym stanem faktycznym a hipotezą zastosowanej normy prawnej, na błędnym przyjęciu czy zaprzeczeniu związku zachodzącego między faktem ustalonym w procesie a normą prawną (zob. wyrok SN z dnia 8 października 2002 r., IV CKN 1304/00, LEX nr 78365; wyrok SN z dnia 2 kwietnia 2003 r., I CKN 160/01, LEX nr 78813). Oceniając zasadność podstawy apelacyjnej naruszenia prawa materialnego, należy opierać się jedynie na stanie faktycznym, który stał się podstawą zaskarżonego wyroku (zob. wyrok SN z dnia 11 grudnia 2002 r., I CKN 1315/00, LEX nr 75349). W szczególności nie można skutecznie dowodzić błędu w subsumcji przez kwestionowanie prawidłowości dokonanych przez sąd ustaleń faktycznych jak w przedmiotowej sprawie czyni to powód. (zob. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2001 r., V CKN 510/00, LEX nr 53098).

W niniejszej sprawie zarzuty dotyczące oceny materiału dowodowego i błędów w ustaleniach faktycznych nie potwierdziły się. Powód stosownie do treści art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. winien udowodnić okoliczności, z których wywodzi skutki prawne. Natomiast przedstawione w postępowaniu przed Sądem I instancji dowody na istnienie naruszających dobra osobiste powoda warunków bytowych w pozwanym Zakładzie Karnym, nie przyniosły zamierzonego skutku. W ocenie Sądu Odwoławczego, nie można mówić o naruszeniu dobra osobistego w postaci godności osadzonego w zakładzie karnym, nawet w sytuacji występowania pewnych uciążliwości lub niedogodności związanych z samym pobytem w zakładzie karnym, a polegających na niższej od oczekiwanej jakości warunków. Osadzenie celem odbycia kary pozbawienia wolności zawsze wywołuje ujemne konsekwencje dla skazanego. Nie można zapominać, że są to naturalne konsekwencje izolacji więziennej. Osoba popełniająca przestępstwa musi liczyć się z tym, że będzie musiała ponieść za swoje czyny karę przewidzianą prawem, która powinna stanowić dla niej realną dolegliwość (Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrok z dnia 12 grudnia 2007 r., II AKzw 939/07). Skarżący nie powinien zatem mieć oczekiwań, by warunki panujące w jednostce penitencjarnej, w której odbywa karę były podobne do przeciętnych warunków mieszkaniowych na wolnosci.

Należy także zwrócić uwagę, że nie każde naruszenie dóbr osobistych rodzi prawo do zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. Przyznanie zadośćuczynienia ma charakter fakultatywny, a podstawową przesłanką jego przyznania jest doznanie krzywdy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 kwietnia 2006 r. w sprawie II PK 245/05 wskazał, że nieznaczny rozmiar krzywdy, czy też niewielki stopień złej woli, bądź jej brak uzasadnia odmowę przyznania zadośćuczynienia, nawet przy naruszeniu dóbr osobistych. Wynika to z faktu, że pozbawienie wolności pociąga za sobą element cierpienia i poniżenia. Kara pozbawienia wolności jest dolegliwym środkiem i wobec tego, aby mogła spełniać swe funkcje resocjalizacyjne, warunki jej odbywania muszą zasadniczo odbiegać na niekorzyść od poziomu życia przeważającej części polskiego społeczeństwa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2011 r., ICSK 54/11).

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest zatem podstaw do uznania, że w rozważanym stanie faktycznym doszło do naruszenia jakiegokolwiek dobra osobistego skarżącego, biorąc pod uwagę okoliczności, w jakich powód upatrywał zasadność żądania zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c., które uzależnione jest od wielu różnych okoliczności, w tym między innymi od długotrwałości przebywania w niespełniającej standardów celi, uciążliwości z tym związanych, poczucia krzywdy i jego stopnia oraz od pozostałych warunków izolacji, które mogą zwiększać poczucie krzywdy lub je osłabiać, a nawet sprawiać, że w ogóle nie powstało. Jednocześnie, nawet jeśli warunki bytowe w Zakładzie Karnym w Ł. mogły być dla powoda dolegliwe w stopniu uzasadniającym przyjęcie naruszenia dóbr osobistych, to bezsprzecznie pozwany wykazał okoliczności wykluczające przyjęcie, by działanie pozwanego nosiło cechy bezprawności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2011 r., V CSK 489/10; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2011 r., V CSK 113/11; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 kwietnia 2013r., I ACa 1151/12 oraz w wyrok z dnia 18 stycznia 2013r., I Aca 1020/12).

W tym stanie rzeczy, nie podzielając zarzutów sformułowanych w wywiedzionym środku zaskarżenia, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie artykułu 385 k.p.c.

W przedmiocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym w wysokości 73,80 złotych (z podatkiem VAT) orzeczono na podstawie § 2 w związku z § 13 pkt 1 i § 16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Sabina Szwed
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: