Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2022 roku w sprawie z powództwa (...) Finanse Spółki Akcyjnej z siedzibą w P. przeciwko H. M. o zapłatę:

1.  zasądził od H. M. na rzecz (...) Finanse Spółki Akcyjnej z siedzibą w P. kwotę 7 447,71 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądził od H. M. na rzecz (...) Finanse Spółki Akcyjnej z siedzibą w P. kwotę 400,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła pozwana, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu skarżąca zarzuciła, iż Sąd Rejonowy dokonał nieprawidłowej oceny, że działanie powódki nie naruszało zasad współżycia społecznego oraz powódka nie działała z rażącym pokrzywdzeniem pozwanej. Zdaniem apelującej, powódka wykorzystała jej naiwność oraz położenie w celu osiągnięcia maksymalnego zysku. Pozwana wskazała, że nie zdawała sobie sprawy z rosnącego zagrożenia polegającego na powiększaniu długu, a pozwana nie uprzedziła jej o konsekwencjach takiego działania.

W konsekwencji podniesionych zarzutów pozwana wniosła o zmianę wyroku i oddalenie powództwa.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwany wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy wskazać, że do rozpoznania wywiedzionej w sprawie apelacji zastosowanie znajdują przepisy o postępowaniu uproszczonym. W konsekwencji, w myśl art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Wreszcie zaznaczyć trzeba, że apelacja w postępowaniu uproszczonym ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 ⁹ § 1 ¹ i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55). Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

Apelacja okazała się zasadna i skutkowała zmianą zaskarżonego orzeczenia.

W pierwszej kolejności trzeba podkreślić, że Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu I instancji, przyjmując je za własne, nie widząc potrzeby ich ponownego przytaczania.

Rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Wskazać należy, że zgodnie z obowiązującą procedurą cywilną to nie do Sądu należy inicjatywa dowodowa i to nie Sąd ma zwracać się do stron o złożenie do akt dokumentów pozwalających udowodnić roszczenie, czy też uzupełnić bądź wyjaśnić twierdzenia stron. Innymi słowy Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności spornych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa wyłącznie na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne.

W świetle przepisów prawa polskiego istnieją procesowe powinności, których zaniedbanie prowadzi do negatywnych skutków procesowych dla strony nie podejmującej możliwych do podjęcia działań, utrudniających merytoryczne wyjaśnienie sprawy albo podejmującej działania nieistotne z punktu widzenia przedmiotu postępowania. I tak, na stronach spoczywają ciężary procesowe prowadzące do negatywnych skutków w postaci przyjęcia za prawdziwe faktów wynikających z ujawnionych dowodów (art. 233 § 2 i 248 § 2 k.p.c.). Ciężarem procesowym jest powinność strony podporządkowania się decyzjom sądowym, jeżeli ta chce uniknąć niekorzystnego dla siebie skutku procesowego. Przykładami takich ciężarów są: ciężar mówienia prawdy (art. 3 k.p.c.); ciężar wypowiedzenia się co do twierdzeń strony przeciwnej dotyczących okoliczności faktycznych (art. 210 § 2 k.p.c.), czy też ciężar udowodnienia w okolicznościach związanych z określoną sytuacją faktyczną (art. 248 § 2 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c.). Z instytucją tą związana jest - w polskim obszarze prawa - zasada koncentracji materiału dowodowego i zasada szybkości działania sądu (art. 217 § 3 k.p.c., czy art. 207 k.p.c. w zw. z art. 6 § 1 i 2 k.p.c.).

W niniejszej sprawie powód nie udowodnił roszczenie co do wysokości. Pozwana zakwestionowała wysokość kwoty dochodzonej pozwem, zatem nie można było przyjąć wskazywanych w tym zakresie twierdzeń powoda za przyznane przez pozwaną i nie wymagających dalszego dowodzenia. Wskazać należy, że powód załączył do akt sprawy umowę pożyczki zawartą z pozwaną, a także zawarte następnie 3 aneksy do tej umowy, jednakże z ich treści nie wynika dochodzona pozwem kwota. Podawane przez powoda kwoty zadłużenia pozwanej odbiegają od siebie, są niejasne i nieczytelne. Łączne zadłużenie z tytułu zawartych umowy i aneksów miało wynosić 7.114,63 zł, podczas gdy zgodnie z wezwaniem do zapłaty kwota zadłużenia wynosiła 6.565,31 zł, a pozwana miała dokonać na rzecz powoda wpłat w wysokości 670 zł. Również łączne kwoty zobowiązań wskazywane w kolejnych aneksach do umowy nasuwają poważne wątpliwości co do sposobu ich obliczenia, zważywszy na kwoty udzielanych kolejnych pożyczek ora poprzednio niespłaconych zobowiązań, a sposób ich wskazania jest nieczytelny, niejasny i nie pozwala na weryfikację poprawności ich obliczenia. Z tych wszystkich względów wskazać należy, że zakwestionowanej przez pozwaną wysokości kwoty żądanej pozwem nie sposób było zweryfikować i obliczyć na podstawie przedłożonych w sprawie dowodów, zatem wysokość ta została nieudowodniona.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo.