Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 czerwca 2022 roku w sprawie z powództwa K. R. przeciwko M. F. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi:

zasądził od M. F. na rzecz K. R. następujące kwoty:

10.000 zł z ustawowymi odsetkami od 1 kwietnia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

3.217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

nakazał pobrać od M. F. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 7.899,07 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Pozwana M. F. w swej apelacji zaskarżyła wyrok w całości, zarzucając skarżonemu orzeczeniu naruszenie:

art. 233 k.p.c. z art. 278 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez dokonaną przez Sąd I instancji ocenę materiału dowodowego, która wymagała wiadomości specjalnych w postaci wykonanych w sprawie opinii przez biegłych z zakresu ginekologii i położnictwa w sposób sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego i regułami logicznego wnioskowania, gdyż w sytuacji kiedy opinie biegłych w kwestii zasadniczej tj. popełnienia błędu przez personel medyczny pozwanej placówki pozostały ze sobą w sprzeczności, gdyż biegły dr n.med. T. twierdził, że doszło do błędu w sztuce natomiast prof. dr hab. N. med. T. P. w swojej opinii wskazał, że błędu się nie dopatrzył, sąd winien powołać kolejnego biegłego lub zarządzać złożenia opinii uzupełniającej zgodnie z wnioskiem pozwanej;

art. 286 k.p.c. w zw. z art. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 235 § 1 pkt 5 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy w postaci dowodu z uzupełniającej opinii biegłego prof. T. P., o co wnioskowała strona pozwana z uwagi na zasadnicze sprzeczności pomiędzy opinią biegłych powołanych w sprawie co kwestii mającej zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia odpowiedzialności pozwanej, a mianowicie, czy personel medyczny dopuścił się błędu medycznego;

art. 445 par. 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. w zw. z art. 361 k.c. poprzez przyjęcie przez Sąd, że powódce przysługuje zadośćuczynienie za doznaną krzywdę z uwagi na konieczność rozwiązania wcześniejszego ciąży w drodze cesarskiego cięcia w sytuacji, kiedy pomiędzy rozwiązaniem ciąży powódki w drodze cesarskiego cięcia, a hipotetycznymi zaniechaniami personelu szpitala nie istnieje adekwatny związek przyczynowo - skutkowy, gdyż przeczy temu uznana opinia biegłego T. , który wskazuje, że działania, których szpital nie podjął (uzasadnienie k-6-7), nie miałyby wpływu na podjęcie decyzji o cesarskim cięciu, która biorąc pod uwagę stan ciężarnej i tak trzeba by podjąć;

art. 4 ust. 1 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta w zw. z art. 448 k.c. poprzez przyjęcie, że działania, jakie pozwana podjęła w ramach świadczonej powódce opieki medycznej są niezgodne z wiedzą medyczną i naruszyły prawo pacjentki - powódki - do świadczeń medycznych, co skutkuje koniecznością zasądzenia na jej rzecz zadośćuczynienia.

W konkluzji pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy, zobowiązując Sąd I instancji do przeprowadzenia dowodu z uzupełniającej opinii biegłego prof. T. P. zgodnie z wnioskiem pozowanej w tym zakresie.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa wg norm przepisanych.

Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanej jest niezasadna.

Wskazać należy, że Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, a poczynione ustalenia faktyczne znajdują odzwierciedlenie w treści przedstawionych w sprawie dowodów. Sąd II instancji czyni te ustalenia częścią uzasadnienia własnego wyroku, nie znajdując potrzeby ponownego ich szczegółowego przytaczania. Ustalenia faktyczne Sądu I instancji zostaną jednak przywołane w zakresie istotnym do rozważenia poszczególnych zarzutów apelacyjnych.

Przechodząc do oceny poszczególnych zarzutów apelacji, w pierwszej kolejności należało ocenić zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. z art. 278 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. W ocenie Sądu Okręgowego pozostaje on nieuzasadniony. Zachowanie wymogów określonych w pierwszym ze wskazanych przepisów wymaga, aby sąd wziął pod uwagę wszystkie dowody przeprowadzone w sprawie, dokonał ich konfrontacji i na tej podstawie wyciągnął logicznie uzasadnione wnioski, zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy fachowej, jeśli jest ona wymagana w danej sprawie. Strona zarzucająca sądowi naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. musi zatem wykazać, że ocena dowodów dokonana przez sąd była sprzeczna z określonymi regułami logiki lub też zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Naruszenia przywołanego przepisu apelująca upatruje w przyznaniu przez Sąd I instancji mocy dowodowej opinii biegłego z zakresu ginekologii dr n.med. T. i jednoczesnym odmówieniu tego przymiotu opinii prof. dr hab. N. med. T. P..

Przypomnieć w tym miejscu należy, że dowód z opinii biegłego podlega ocenie na podstawie art. 233 § 1 k.p.c., przy czym z uwagi na swoistość tego środka dowodowego, w orzecznictwie wypracowano szczególne kryteria jego oceny. Dowód z opinii biegłego jest bowiem dowodem o specyficznym charakterze o tyle, że służyć powinien w procesie cywilnym dowodzeniu takich faktów, których stwierdzenie wymaga wiadomości specjalnych w rozumieniu art. 278 k.p.c. Zasadniczo więc dowód ten ma zmierzać do dostarczenia wiedzy (naukowej, fachowej) niezbędnej dla prawidłowej oceny faktów, z których strony wywodzą w procesie swoje racje (ewentualnie stwierdzenia zaistnienia lub przebiegu zjawisk, których nie można właściwie ustalić bez posiadania takiej wiedzy). Dowód ten przeprowadzany jest przy zachowaniu określonych przez prawo procesowe gwarancji co do kompetencji (art. 278 k.p.c.) i bezstronności biegłego (art. 281 k.p.c.) oraz bezpośredniości (czego wyrazem jest norma art. 286 k.p.c.).

W ocenie Sądu Okręgowego, nie sposób zarzucić Sądowi I instancji naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., gdyż dokonana przezeń ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w żadnym razie nie nosi znamion dowolności. Sąd dokonał wszechstronnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, poddał go analizie, a przyjęte stanowisko szeroko i wyczerpująco uzasadnił. Stanowisko pozwanej sprowadza się w istocie do podważenia zasadności oparcia się przez Sąd Rejonowy na opinii biegłej dr n.med. T. przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy. Apelująca nie wskazała przy tym, jakie kryteria oceny naruszył ten Sąd przy ocenie tego konkretnego dowodu, co miałoby prowadzić do wykazania braku jego mocy dowodowej. W ocenie Sądu Okręgowego, opinia sądowa sporządzona na potrzeby niniejszego postępowania dawała podstawy do stanowczych ustaleń, które poczynił Sąd I instancji. Opinię tę uznać należy za miarodajną, spójną, a także wyczerpującą. Na szczególne uwzględnienie zasługują te wnioski opinii, które wskazują, iż działanie personelu medycznego podczas pobytu powódki w szpitalu w dniach 1-4 marca 2013 roku należy traktować jako niedołożenie należytej staranności, które polegało na niepozostawienia powódki w szpitalu z powodu podejrzanych zapisów w KTG, ciąży bardzo wysokiego ryzyka, powikłanej małowodziem oraz zahamowaniem wewnątrzmacicznego wzrostu płodu, niewykonania badań bakteriologicznych w postaci wymazów kanału szyjki macicy i niepodjęcia próby zwiększenia ilości płynu owodniowego. W rozumieniu potocznym w przypadku ciąży powódki doszło do narażenia płodu na utratę zdrowia i życia.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 286 k.p.c. w zw. z art. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 235 § 1 pkt 5 k.p.c., podkreślenia wymaga, iż zarzut ten może być skuteczny tylko w sytuacji, gdy zostanie wykazane, że sąd przeprowadził dowód na okoliczności nie mające istotnego znaczenia w sprawie i ta wadliwość postępowania dowodowego mogła mieć wpływ na wynik sprawy, bądź gdy sąd odmówił przeprowadzenia dowodu na fakty mające istotne znaczenie w sprawie, wadliwie oceniając, iż nie mają one takiego charakteru (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2001 r., IV CKN 430/00, LEX nr 1211984). Taki stan nie ma miejsca w rozpoznawanej sprawie, gdyż Sąd Rejonowy przeprowadził wszystkie konieczne dowody stosownie do wniosków stron postępowania, w szczególności niezbędny dowód z opinii biegłego z zakresu ginekologii. Przeprowadzony dowód miał istotne znaczenie w sprawie (art. 227 k.p.c.), a w konfrontacji z pozostałym materiałem dowodowym pozwolił na poczynienie ustaleń związanych z kwestią zachowania lekarzy prowadzących ciążę powódki. Ocena ta nie może być zdyskwalifikowana z tego powodu, że pozwana prezentuje odmienną, korzystną dla siebie ocenę przeprowadzonych w sprawie dowodów i zaprzecza ocenie dokonanej przez Sąd Rejonowy. Wobec powyższego, niezasadny okazał się także zarzut skarżącej dotyczący nieuwzględnienia jej wniosku o przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego prof. T. P.. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza ocena czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy, natomiast okoliczność, że opinia nie ma treści odpowiadającej stronie, nie stanowi wystarczającego uzasadnienia dla przeprowadzenia dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii przez biegłego T. P.. Zmierzałoby jedynie do przewlekłości postępowania. Ponadto nie można pomijać faktu, że sam biegły T. P. wnosił o to, aby nie wzywać go do wydawania kolejnych opinii uzupełniających. Strona pozwana nie przedstawiła też jakichkolwiek merytorycznych argumentów, które w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, poddawałyby w wątpliwość prawidłowość wniosków wyprowadzonych przez biegłego M. T..

W sytuacji gdy Sąd Okręgowy dokonał prawidłowego ustalenia stanu faktycznego i właściwie ocenił zgromadzone dowody, nie mogło dojść do naruszenia przepisów prawa materialnego. Bezzasadny jest zatem zarzut naruszenia art. 445 par. 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. w zw. z art. 361 k.c.. Sąd Rejonowy słusznie uznał, że powódce przysługuje zadośćuczynienie za doznaną krzywdę z uwagi na konieczność rozwiązania wcześniejszego ciąży w drodze cesarskiego cięcia, bowiem, pomiędzy rozwiązaniem ciąży powódki w drodze cesarskiego cięcia, a stwierdzonymi zaniechaniami personelu szpitala istnieje adekwatny związek przyczynowo – skutkowy, co wbrew twierdzeniom apelującej potwierdza opinia biegłego T.. Nie ma tu żadnego znaczenia fakt, że decyzję o cesarskim cięciu, z uwagi na stan pacjentki, prawdopodobnie należałoby i tak podjąć, pomimo dołożenia należytej staranności przez personel szpitala. W przypadku ciąży powódki, bez wątpienia doszło do narażenia płodu na utratę zdrowia i życia. Podczas hospitalizacji powódki w szpitalu, prowadzonym w tamtym czasie przez pozwaną, w pierwszych dniach marca 2013 r. zaniechano wykonania następujących czynności: pozostawienia powódki w szpitalu z powodu podejrzanych zapisów w KTG ciąży bardzo wysokiego ryzyka, powikłanej małowodziem oraz zahamowaniem wewnątrzmacicznego wzrostu płodu; wykonania badań bakteriologicznych w postaci wymazów kanału szyjki macicy; próby zwiększenia ilości płynu owodniowego poprzez nawadnianie i amnioinfuzji. Biegły kategorycznie stwierdził, że niewykonanie powyższych czynności należy traktować jako niedołożenie należytej staranności. Sąd Rejonowy w kontekście dochodzonego zadośćuczynienia, oceniając zakres doznanej przez powódkę krzywdy, trafnie uwzględnił stwierdzony u powódki długotrwały uszczerbek na zdrowiu przez biegłego psychiatrę.

Chybiony okazał się również zarzut naruszenia art. 4 ust. 1 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta w zw. z art. 448 k.c. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, w razie zawinionego naruszenia praw pacjenta sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c., zgodnie z którym w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przesłanką roszczeń wywodzonych z art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w związku z art. 448 k.c. nie jest szkoda na osobie w postaci rozstroju zdrowia lub uszkodzenia ciała. Roszczenie o zadośćuczynienie oparte na art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w związku z art. 448 k.c. jest samodzielnym i odrębnym żądaniem od roszczenia o zadośćuczynienie wywodzonego z tytułu szkody na osobie i opartego na przepisie art. 445 § 1 k.c., bowiem przepis art. 4 powołanej ustawy służy ochronie dóbr osobistych pacjenta, a decydujące o odpowiedzialności udzielającego świadczeń medycznych jest wyłącznie wykazanie naruszenia skatalogowanego w ustawie praw pacjenta i zawinienia podmiotu świadczącego usługę. Ten pogląd wyraził m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 maja 2007 r. (sygn. akt V CSK 76/07). Samodzielność obu roszczeń potwierdza rodzaj podmiotu uprawnionego do świadczenia pieniężnego, którym jest "pacjent", a zakres tego pojęcia jest węższy od użytego w kodeksie cywilnym terminu "poszkodowany”.

Jak wynika z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sprawy, w szczególności z treści opinii biegłego ginekologa dr. n. med. T. personel medyczny pozwanej nie dochował należytej staranności i nie podjął nie tylko czynności diagnostycznych u powódki, w tym nie wykonał badania posiewu szyjki macicy, ale nie podjął także żadnych prób nawodnienia organizmu powódki, tylko wypisał powódkę ze szpitala, narażając życie i zdrowie płodu. Wobec powyższego należy zgodzić się z Sądem Rejonowym, że działania jakie pozwana podjęła w ramach świadczonej powódce opieki medycznej były niezgodne z wiedzą medyczną i naruszyły prawo pacjentki - powódki do świadczeń medycznych, co skutkować musiało koniecznością zasądzenia na jej rzecz żądanego zadośćuczynienia. Również kwotę zasądzonego zadośćuczynienia uznać należało za niewygórowaną rażąco i w pełni uzasadnioną.

W tym stanie rzeczy, nie podzielając zarzutów sformułowanych w wywiedzionym środku zaskarżenia, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie artykułu 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i zasądził od przegrywającej spór pozwanej na rzecz powódki kwotę 900 zł. Na kwotę tą złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika powódki, ustalone stosownie do § 2. pkt 4) w zw. z § 10. ust. 1 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. - Dz. U. z 2018 roku, poz. 265).