Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 września 2015 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo Prokura Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. przeciwko P. K. o zapłatę kwoty 5366,74 złote wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Sąd Rejonowy ustalił, że P. K. złożył wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego do (...) Bank (...) S.A.

W dniu 14 kwietnia 2008 roku (...) Bank (...) S.A. zawarł z P. K. umowę o kredyt gotówkowy. Bank udzielił kredytobiorcy na jego wniosek kredytu w wysokości 4.817,31 złotych. Odsetki z tytułu udzielonego kredytu wyniosły ogółem 2.077,88 złotych. Ostateczny termin spłaty kredytu upływał z dniem 14 kwietnia 2011 roku.

Pozwany nie otrzymał wypowiedzenia umowy kredytu.

W dniu 11 października 2010 roku (...) Bank (...) S.A. we W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...)11/10/2010/WR.

Postanowieniem z dnia 3 grudnia 2010 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt I Co 5267/10 Sąd nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...)11/10/2010/WR z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do kwoty 9.634,62 złote.

W dniu 2 kwietnia 2014 roku pomiędzy (...) Bank Spółką Akcyjną we W. a powodem została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności.

W dniu 12 maja 2014 roku S. C. Bank wystawił zawiadomienie o zmianie wierzyciela w związku z dokonanym przelewem wierzytelności.

W dniu 15 maja 2015 roku (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. we W. wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej, w którym wskazał, iż zobowiązanie pozwanego wynika z zawartej w dniu 14 kwietnia 2008 roku umowy pożyczki nr (...). Wysokość zobowiązania dłużnika według stanu na dzień wystawienia wyciągu wyniosła łącznie 5.366,74 złote.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne.

Wskazał, że stosownie do przepisu art. 6 k.p.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę. Art. 232 k.p.c. dotyczy ciężaru dowodu
w znaczeniu formalnym tj. kto powinien przedstawiać dowody, a art. 6 k.c. - ciężaru dowodzenia w znaczeniu materialnym tj. kto poniesie skutki nieudowodnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

W niniejszej sprawie powód dochodził od pozwanego zapłaty, a jako bezpośrednią podstawę swojego roszczenia wskazał umowę zawartą pomiędzy P. K. a (...) Bankiem (...) S.A.

Jako dowody w sprawie powód przedstawił poświadczone za zgodność
z oryginałem przez pełnomocnika kopie następujących dokumentów: umowę o kredyt gotówkowy nr (...), umowy przelewu wierzytelności z dnia 2 kwietnia 2014 roku oraz skierowanego do pozwanego wezwania do zapłaty.

Powód nie wykazał czy pozwany spłacił w sposób całkowity lub częściowy dochodzoną kwotę wynikającą z tytułu umowy kredytu nr (...). Powód nie wskazał także w sposób wyraźny i dokładny, dlaczego dochodzi kwoty w wysokości 5.366,74 złote i skąd wynika wysokość dochodzonej kwoty. Nie wykazał, iż umowa kredytu została wypowiedziana. Z zeznań pozwanego wynika natomiast, iż pozwany dokonywał wpłat tytułem spłaty kredytu.

W tym miejscu należy wskazać, iż jako nabywca wierzytelności powód winien dysponować całością dokumentacji związanej z dochodzonym roszczeniem. Cesjonariusz nabywa bowiem wierzytelność w wysokości, jaka przysługiwała cedentowi. W toku postępowania powód winien wykazać, iż zbywcy wierzytelności przysługiwała ściśle określona wierzytelność i z jakiego wynikała tytułu. Po zbyciu wierzytelności pozwany może bowiem nadal podnosić zarzuty przysługujące mu w stosunku do pierwotnego wierzyciela.

W ocenie Sądu Rejonowego przedstawiony przez powoda materiał dowodowy jest niewystarczający. Obecnie obowiązek dowodzenia obciąża same strony. Możliwość przewidziana w zdaniu drugim powołanego wyżej art. 232 k.p.c. stanowi jedynie wspierające uprawnienie sądu. W żadnym razie nie może prowadzić do zastępowania stron w spełnianiu ich obowiązków. Już na marginesie warto zaznaczyć, że działanie sądu z urzędu w sytuacji nieuzasadnionej może prowadzić do naruszenia jednej
z naczelnych zasad (wywiedzionej z treści art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP), a mianowicie prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron.

Należy również zauważyć, iż powód nie stawił się na termin rozprawy w dniu 22 września 2015 roku nie dochowując tym samym należytej staranności w przedmiocie wyjaśnienia ewentualnych wątpliwości wynikających z niezłożenia w pozwie całości dokumentacji dotyczącej wierzytelności przysługującej względem pozwanego

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód, zaskarżając go w całości i podnosząc następujące zarzuty:

- naruszenia art. 233 k.p.c. w zw. z art. 234 k.p.c. zważając że Sąd przekroczył granice swobodnej oceny dowodów w postępowaniu, nie dokonując wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału;

- naruszenia art. 6 k.c. poprzez przyjęcie że w realiach sprawy brak jest dowodu na to, że pozwany był winny bankowi akurat taką kwotę jaka widnieje w pozwie, pomimo przedstawienia bankowego tytułu egzekucyjnego;

- naruszenia art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód nie wywiązał się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z której wywodzi skutki prawne, iż przysługuje mu wobec pozwanego roszczenie o zapłatę dochodzonej pozwem kwoty podczas gdy powód zaoferował logiczne, wzajemnie uzupełniające się dowody, potwierdzające że służy mu skuteczne roszczenie o zapłatę względem pozwanego;

- naruszenie art. 231 k.p.c.. poprzez przyjęcie za nieustalone faktu istnienia oraz wysokości przysługującej powodowi wierzytelności, mimo istnienia ku temu dostatecznej podstawy w zaoferowanym przez powoda materiale dowodowym.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa poprzez zasądzenie od pozwanego P. K. na rzecz powoda kwoty 5.366,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Ustalenia faktyczne, jak również ocena prawna przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia przez Sąd Rejonowy, znajdują pełną akceptację Sądu Okręgowego.

Podniesione przez powoda zarzuty apelacyjne, choć zostały ujęte w dość złożonej konfiguracji poprzez powołanie się na naruszenie odpowiednich przepisów prawa materialnego i procesowego, w istocie kwestionują przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i kładą akcent na uchybienia postępowania dowodowego.

Zarzuty te należy uznać za chybione.

Stosownie do przepisu art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

W sytuacji procesowej z jaką mamy do czynienia w niniejszej sprawie na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia, że przysługuje jemu wierzytelność względem pozwanego w wysokości określonej przez żądanie pozwu. Z tych względów i w świetle zgromadzonego w sprawie materiału Sąd Rejonowy doszedł do prawidłowej konkluzji, iż skarżący temu ciężarowi nie sprostał. Powód nie przedstawił bowiem żadnego dowodu na potwierdzenie okoliczności stanowiących podstawę powództwa. Samo zaś gołosłowne twierdzenie, wobec kategorycznego zaprzeczenia przez pozwanego nie stanowi podstawy do uwzględnienia jego żądania. Prawidłowości powyższego stwierdzenia w niczym nie zmieniają przedłożone przez skarżącego jako dowody: umowa o kredyt zawarta przez pozwanego z poprzednikiem prawnym powoda, umowa cesji wierzytelności oraz wezwanie pozwanego do zapłat, albowiem nie wynika z nich ani wymagalność roszczenia, ani nawet sposób wyliczenia kwoty dochodzonej pozwem. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika zatem w żaden sposób, w jakiej części pozwany zalega ze spłatą należności wynikającej z przedmiotowej umowy kredytowej. Ocena ta jest zasadna zwłaszcza wobec oświadczenia pozwanego, iż dokonywał spłaty zaciągniętego zobowiązania.

Wbrew odmiennemu stanowisku powoda o zasadności dochodzonego przeciwko pozwanego roszczenia nie decyduje okoliczność wystawienia przez poprzednika prawnego powoda bankowego tytułu egzekucyjnego.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa pogląd akcentujący specyfikę wierzytelności objętej bankowym tytułem egzekucyjnym (zob. uchwałę z dnia 7 stycznia 2004 r., III CZP 48/03, publ. OSNC 2004, nr 10, poz. 155). Podkreśla się, że wyposażając banki w uprawnienie do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych ustawodawca przyznał im "przywilej kwalifikowany i wyjątkowy"; umożliwił im realizację roszczeń cywilnoprawnych bez konieczności ich dochodzenia w sądowym postępowaniu rozpoznawczym. Z tego względu w Prawie bankowym wytyczone zostały ścisłe ramy prawne dopuszczalności posłużenia się przez bank bankowym tytułem egzekucyjnym w celu dochodzenia wierzytelności od jego dłużników. Powód jako nabywca wierzytelności wynikającej z bankowego tytułu egzekucyjnego, nie może na tej podstawie wywodzić jej wymagalności, albowiem oznaczałoby to w rzeczywistości rozszerzenie przywileju przyznanego tylko bankom na wszystkich nabywców takiej wierzytelności, to zaś byłoby nie do pogodzenia z kwalifikowanym i wyjątkowym charakterem tego przywileju. Odnotować w tym miejscu warto również wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 marca 2011 roku w sprawie o sygn. akt P 7/09, w którym uznał on, że bankowy tytuł egzekucyjny w stosunku do osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej nie posiada waloru dokumentu urzędowego. Z tego powodu uznać należy, iż bankowy tytuł egzekucyjny sam w sobie nie jest dowodem istnienia i wysokości jakiejkolwiek wierzytelności, a co za tym idzie istnienie objętej nim wierzytelności podlega w postępowaniu sądowym ogólnym regułom dowodzenia i nie korzysta w tym zakresie z żadnego uprzywilejowania.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.