Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

co do punktu 1 a) wyroku

Wyrokiem z dnia 30 maja 2019 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa P. O. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę:

1.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej
w W. na rzecz P. O. kwotę 2.583 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 lipca 2018 r. do dnia zapłaty:

oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

zniósł między stronami koszty postępowania.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych
i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

W dniu 16 maja 2018 r. doszło do kolizji drogowej, w następstwie której uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) stanowiący własność P. O.. Od dnia szkody powód wynajmował pojazd zastępczy za kwotę 300 zł dziennie plus VAT. W dniu 21 marca 2018 roku powód zgłosił szkodę pozwanemu przesyłając zgłoszenie pocztą, które zostało doręczone pozwanemu w dniu 26 marca 2018 roku. Najem samochodu zastępczego zakończył się 20 kwietnia 2018 roku, a łączna kwota najmu wyniosła 10.500 zł netto (12.915 zł brutto). Pozwany przyznał odszkodowanie za szkodę całkowitą i uznał zasadność wynajmu pojazdu zastępczego przez okres 19 dni, zatem zwrócił powodowi kwotę 7.011 zł.

Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że wysłanie pisma z informacją o szkodzie dopiero w dniu 21 marca 2018 r., podczas gdy szkoda miała miejsce 16 marca 2018 r. i w sytuacji, gdy szkodę można zgłosić całodobowo, nawet telefonicznie, czy za pomocą poczty elektronicznej, w sposób istotny przyczyniło się do zwiększenia rozmiarów szkody. Sąd I instancji ocenił, że pozwany może odpowiadać za koszt najmu pojazdu zastępczego w okresie od 26 marca 2018 r. do 20 kwietnia 2018 r.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając rozstrzygnięcie w części oddalającej powództwo co do kwoty 2.952,00 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 05.07.2018 roku do dnia zapłaty oraz w konsekwencji również w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Zaskarżonemu orzeczeniu apelujący zarzucił:

a.  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną, sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego i logiki ocenę materiału dowodowego zebranego w sprawie, wyrażającą się w błędnym przyjęciu, że poszkodowany zgłosił szkodę 26.03.2018 roku, podczas gdy szkoda zgłoszona została 21.03.2018 roku a 26.03.2018 roku wysłane 21.03.2018 roku zgłoszenie doręczone zostało pozwanemu;

naruszenie prawa materialnego, tj. art. 826 § 1 k.c. – poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że powód nie dochował obowiązku zapobiegania szkodzie i użycia wszelkich środków w celu zmniejszenia jej rozmiarów, czym przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody poprzez zgłoszenie przy pomocy listu poleconego priorytetowego, co spowodowało uznanie najmu pojazdu zastępczego za zasadny od 26.03.2018 roku, tj. od daty doręczenia pozwanemu zgłoszenia szkody, podczas gdy poszkodowany zgłosił szkodę w sposób dopuszczalny przez prawo w dniu 21.03.2018 roku;

naruszenie prawa materialnego, tj. art. 361 § 2 k.c. w związku z art. 822 § 1 k.c. – poprzez ich błędne zastosowanie, a w konsekwencji niezasądzenie na rzecz powoda kwoty niezbędnej do naprawienia
w całości szkody związanej z koniecznością najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego.

Wobec podniesionych zarzutów apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda ponad już zasądzona kwotę 2.583,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 05.07.2018 roku do dnia zapłaty dodatkowo kwoty 2.952,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 05.07.2018 roku do dnia zapłaty, a w konsekwencji o zmianę rozstrzygnięcia w zakresie kosztów procesu przed Sądem I instancji stosownie do wyniku sporu. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wedle norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji powoda w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa pełnomocnika będącego radcą prawnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda była zasadna i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji, istotne dla rozstrzygnięcia, nie budzą żadnych wątpliwości. Stąd te ustalenia Sąd odwoławczy w pełni podziela i przyjmuje za podstawę własnego rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Nie sposób zgodzić się ze skarżącym, iż Sąd dokonał błędnej oceny materiału dowodowego, bowiem przyjął, iż poszkodowany zgłosił szkodę 26 marca 2018 r., podczas gdy do zgłoszenia szkody doszło w dniu nadania pisma z informacją o szkodzie, tj. w dniu 21 marca 2018 r. Wniosek ten wysnuty przez apelującego jest błędny, bowiem w uzasadnieniu orzeczenia Sąd I instancji wprost wskazał, że „poszkodowany w dniu 21 marca 2018 r. zgłosił szkodę pozwanemu poprzez pełnomocnika wysyłając zgłoszenie pocztą”. Zatem ustalenia faktyczne zostały dokonane przez Sąd poprawnie, natomiast wątpliwości budzi dokonana przez Sąd Rejonowy ocena, iż pozwany winien zwrócić powodowi koszty najmu pojazdu zastępczego dopiero od dnia doręczenia zgłoszenia szkody.

Z art. 363 § 2 k.c. wynika, że jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić
w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen
z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Rozstrzygając w kwestii odszkodowania należy mieć na względzie zasadę z art. 361 § 1 k.c., zgodnie
z którą zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
Z art. 826 § 1 k.c. wynika, że w razie zajścia wypadku ubezpieczający obowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów. Oznacza to zarazem, że poszkodowany nie powinien swoim zachowaniem doprowadzać do zwiększenia rozmiarów szkody. Obowiązkiem poszkodowanego jest podejmowanie działań, zmierzających do zminimalizowania szkody. Brak z jego strony takiego działania nie może zwiększać obowiązku odszkodowawczego ubezpieczyciela, zobowiązanego do naprawienia szkody (por. uzasadnienie uchwały SN z dnia 22 kwietnia 1997 r. III CZP 14/97, OSNC 1997, z. 8, poz. 103; uchwała SN z 16 października 1998 r., III CZP 42/98; wyrok SN z dnia 26 listopada 2002 r.,
I CKN 1993/00). Poszkodowany powinien więc – kierując się zasadą minimalizowania szkody – jak najszybciej zgłosić ubezpieczycielowi zaistniałą szkodę. W realiach niniejszej sprawy, 21 maja 2018 r. powód wysłał zgłoszenie szkody listem poleconym, podczas gdy zdarzenie miało miejsce 16 maja 2018 r. (w trzecim dniu roboczym od wypadku). Szkoda w spornym zakresie polegała na kosztach najmu pojazdu zastępczego. Przy czym nie ma wątpliwości, że pojazd powoda nie nadawał się do eksploatacji od dnia wypadku. Od tego momentu powód był uprawniony do skorzystania
z samochodu zastępczego. Sąd Rejonowy uznał, że powód powiększył szkodę dopuszczając się zwłoki w jej zgłoszeniu.

W pierwszej kolejności należy rozważyć, czy ubezpieczyciel mógł odmówić wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego za okres do 26 marca 2018 roku z powodu wysłania zgłoszenia listem poleconym. Jak wyżej wskazano, poszkodowany ma obowiązek minimalizacji szkody m.in. poprzez jak najszybsze zawiadomienie ubezpieczyciela o szkodzie. Wiadomym powszechnie jest, że doręczenie listu poleconego jest dłużej trwającą czynnością niż wysłanie wiadomości e-mail lub zatelefonowanie
z informacją. Jednak droga zgłoszenia szkody listem poleconym, pewna dowodowo dla poszkodowanego, który dysponuje dowodem nadania, nie została wykluczona żadnym przepisem prawa czy nawet standardami funkcjonowania ubezpieczycieli przy likwidacji szkód. W tych okolicznościach powodowi nie można czynić zarzutu, że nie skorzystał z innych możliwości kontaktu z ubezpieczycielem. Poszkodowany miał swobodę w zakresie wyboru sposobu zgłoszenia szkody. Dlatego pogorszenie sytuacji poszkodowanego poprzez obniżenie odszkodowania z uwagi na wybór pewniejszego, ale wolniejszego sposobu zgłoszenia szkody jest bezzasadne.

Ponadto bezpodstawne jest przyjęcie przez Sąd I instancji, że pozwany winien odpowiadać za koszty najmu pojazdu dopiero od dnia dotarcia zgłoszenia szkody do ubezpieczyciela. Trzeba pamiętać, że poszkodowany mógł korzystać z samochodu zastępczego od chwili wypadku. Moment dotarcia do pozwanego zgłoszenia szkody nie wyznaczał początku odpowiedzialności ubezpieczyciela. Czas poświęcony przez operatora usług pocztowych na doręczenie przesyłki i fakt, że ubezpieczyciel nie obsługuje doręczeń w weekendy (korespondencja została odebrana w poniedziałek) nie może działać na niekorzyść poszkodowanego jako efekt działania sprzecznego z zasadą minimalizowania szkody.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że żądanie apelującego zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres od 21 do 26 maja 2018 r. było zasadne. Nadto, pamiętając o powstaniu szkody już w dniu wypadku drogowego, Sąd Okręgowy zgodził się ze stanowiskiem apelującego, że należy mu się zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 3 dni od chwili powstania szkody. Czas trzech dni, zwłaszcza w sytuacji wypadku w piątek, a więc bezpośrednio przed dniami wolnymi od pracy, trudno uznać za zwłokę poszkodowanego, którą można traktować
w kategoriach zwiększenia szkody.

Wobec wyżej wskazanej argumentacji Sąd Okręgowy uwzględnił apelację powoda i na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok
w ten sposób, że podwyższył zasądzoną kwotę 2.583 złote do kwoty 5.535 złotych (dodatkowe 8 dni najmu pojazdu zastępczego ze stawką 369 zł brutto za dzień).