Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 czerwca 2021 r., Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa J. O. przeciwko (...) w Ł. o zapłatę:

1.  zasądził od (...) w Ł. na rzecz J. O. kwotę 9 374,41 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części;

3.  zasądził od J. O. na rzecz (...) w Ł. kwotę 3 423,06 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych
i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

J. O. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą V. (...). Przedmiotem jej działalności jest organizowanie konferencji, szkoleń, wystaw dla architektów i projektantów wnętrz, które odbywają się w salach konferencyjnych, hotelach, muzeach na terenie całej Polski. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej J. O. zawiera z różnymi podmiotami gospodarczymi umowy, których przedmiotem jest uczestnictwo
w organizowanych konferencjach, szkoleniach i wystawach oraz prezentowanie na nich produktów, wyrobów, usług tych podmiotów zarówno poprzez wystąpienia, jaki i ekspozycje. Niektórzy kontrahenci J. O. ograniczają się jedynie do prezentacji własnych produktów, wyrobów, usług
w formie ekspozycji. W ramach przedmiotowych umów J. O. zapewnia swoim kontrahentom określoną przestrzeń wystawienniczą (np. 4 m ², 6 m ²), na której mogą oni instalować ekspozycje. Instalowaniem ekspozycji, a następnie ich demontażem zajmują się samodzielnie kontrahenci J. O.. Ekspozycje stanowią ich własność.

(...) w Ł. jest instytucją kultury posiadającą osobowość prawną. Do zakresu jego działania należy gromadzenie oraz prezentowanie dzieł sztuki oraz promowanie nowoczesnych zjawisk artystycznych. (...) może prowadzić, jako dodatkową, działalność gospodarczą w zakresie m.in. wynajmu pomieszczeń.

W marcu 2018 roku A. R. – pracownik J. O., nawiązała kontakt z (...) w celu ustalenia warunków wynajęcia powierzchni. Osobą kontaktową ze strony (...) była A. S.. Ustalenia w zakresie przedmiotu najmu (rodzaju pomieszczeń, ich ilości i powierzchni) oraz wysokości czynszu prowadzone były w okresie od około 18 marca do 29 marca 2018 roku za pośrednictwem wiadomości mailowych oraz telefonicznie. Potwierdzenie rezerwacji miało miejsce w dniu 29 marca 2018 roku. A. S. zobowiązała się do przesłania umowy najmu. W trakcie prowadzonych ustaleń A. R. wskazywała, że celem najmu jest przeprowadzenie wykładu oraz ekspozycji, które muszą odbywać się na tym samym poziomie, piętrze. A. R. nie podawała precyzyjnych informacji na temat tego jak mają wyglądać ekspozycje, co ma być ich przedmiotem, kto ma je instalować, demontować oraz do kogo one mają należeć. Również A. S. nie dopytywała o powyższe kwestie.

Nikt ze strony J. O. przed podpisaniem umowy nie przybył do (...) celem sprawdzenia przedmiotu najmu. W trakcie prowadzonych ustaleń A. S. przesyłała A. R. drogą mailową zdjęcia pomieszczeń (...).

4 kwietnia 2018 roku A. R. zwróciła się do A. S. z przypomnieniem odnośnie umowy najmu. W odpowiedzi A. S. wskazała na konieczność uzupełnienia formularza informacyjnego, który miał stanowić podstawę do przygotowania przez dział administracyjny (...) odpowiedniej umowy najmu. Formularz został wypełniony i przesłany (...) w dniu 5 kwietnia 2018 roku.

W uzupełnionym formularzu wskazano m.in. na rodzaj powierzchni tj. sala audiowizualna i hol na tym samym poziomie, na datę wydarzenia tj. 26 kwietnia 2018 roku, na cel wynajmu, tj. organizacja szkolenia dla architektów, projektantów wnętrz o tematyce (...) dotyczącego nowoczesnego wyposażenia wnętrz apartamentowców, na liczbę uczestników około 80 osób, na dodatkowe uwagi, tj. zapotrzebowanie na pełne zaplecze multimedialne (ekran, rzutnik, 2 mikrofony, dostęp do wi-fi), zapotrzebowanie w sali audiowizualnej na 80 krzeseł oraz zapotrzebowanie w holu, w którym miała zostać zorganizowana ekspozycja na 10 stolików szkolnych z dwoma krzesłami do każdego z nich. W formularzu nie podano szczegółowych informacji na temat ekspozycji.

W wiadomości mailowej z dnia 23 kwietnia A. S. poinformowała A. R., że w tym samym dniu prześle jej umowę. Jednocześnie zwróciła się o podpisanie umowy i dokonanie wpłaty w taki sposób, aby przelew na rachunku bankowym (...) został odnotowany do dnia 25 kwietnia 2018 roku. Umowa została przesłana 23 kwietnia 2018 roku
o godzinie 14.32. Następnego dnia tj. 24 kwietnia 2018 roku A. R. odesłała podpisaną umowę. W celu wykonania przelewu zwróciła się z prośbą o przesłanie stosownej faktury. W tym samym dniu A. R. przesłała również wiadomość mailową zawierającą agendę i program konferencji, z której wynikało, iż konferencja w sali audiowizualnej miała trwać do godziny 13.10, przerwa kawowa miała mieć charakter całodzienny, lunch miał być wydawany do godziny 14.30, a demontaż miał odbywać się w godzinach od 14.00 do 16.00.

23 kwietnia 2018 roku pomiędzy (...), występującym jako wynajmujący oraz J. O. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą V. (...) reprezentowaną przez A. R. i występującą jako najemca zawarta została umowa najmu. Zgodnie z § 1 umowy jej przedmiotem był wynajem w dniu 26 kwietnia 2018 roku w godzinach 8.00 – 16.00 sali audiowizualnej i holu górnego (kawiarni) znajdującej się w Ł. przy ulicy (...) w celu organizacji szkolenia dla architektów, projektantów wnętrz o tematyce (...) dotyczącego nowoczesnego wyposażenia wnętrz apartamentowców (ust.1). Wynajmujący miał zapewnić najemcy zaplecze multimedialne w sali audiowizualnej tj. ekran, rzutnik, 2 mikrofony oraz dostęp do sieci wi-fi (ust. 2). Wynajmujący miał zapewnić najemcy 10 stolików przy każdym po 2 krzesła (ust. 3). Najemca nabywał prawo do wprowadzenia na teren będący przedmiotem najmu około 20 osób (§ 2). Za wykonanie przedmiotu umowy wynajmującemu przysługiwało wynagrodzenie w wysokości 4 492 złotych brutto (ust. 1). Najemca zobowiązany był do dokonania płatności przelewem na konto wynajmującego lub gotówką w kasie wynajmującego przed rozpoczęciem najmu w terminie do 25 kwietnia 2018 roku (ust. 2). Strony zgodnie postanowiły, że brak zapłaty kwoty wynagrodzenia w terminie do 25 kwietnia 2018 roku będzie równoznaczne z odstąpieniem od niniejszej umowy ze skutkiem na dzień 25 kwietnia 2018 roku (ust. 3). Zgodnie z § 7 umowy najemca zobowiązał się do ścisłego przestrzegania postanowień określonych w umowie (ust. 1). Najemca zagwarantował, że będą przestrzegane wszelkie obowiązujące przepisy przeciwpożarowe, w szczególności zakaz palenia (ust. 2). W razie nieprzestrzegania przez najemcę tych zasad wynajmujący mógł nakazać opuszczenie wynajmowanego terenu (ust. 3).

Wiadomością mailową z dnia 25 kwietnia 2018 roku wysłaną o godzinie 17.14 A. S. przesłała A. R. fakturę wskazując jednocześnie odpowiednie adresy e – mail (w tym własny oraz do księgowości), na który należało przesłać potwierdzenie przelewu. Przelew został wykonany z rachunku bankowego J. O. w dniu 25 kwietnia 2018 roku o godzinie 17.29. Kwota została zaksięgowana na rachunku bankowym (...) w dniu 26 kwietnia 2018 roku około 12.00 – 13.00.

26 kwietnia 2018 roku A. S. wysłała do J. O. o godzinie 9.10 wiadomość e – mail, w której podziękowała za przesłanie potwierdzenia przelewu. Nadto A. S. wskazała, że brak wpłaty będzie podstawą do zerwania umowy, jeżeli dział księgowy do godziny 11.00 nie potwierdzi informacji o przelewie, będzie zmuszona wyprosić gości.

J. O. zawarła z K. Z. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą KamZa D. K. Z. umowę na świadczenie w dniu 26 kwietnia 2018 roku w (...) usług konferencyjnych – cateringowych. Przedmiotowa usługa została objęta fakturą wystawioną na kwotę 2 070 złotych brutto (1.682,93 złotych netto). Podmiot świadczący usługi cateringowe na co dzień prowadzi kawiarnie na terenie (...). Usługa miała zapewniać całodzienną przerwę kawową, ogólnodostępne zimne przystawki oraz lunch.

J. O. zawarła z M. W. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą L. H. M. W. umowę na przeprowadzenie w dniu 26 kwietnia w (...) wykładu. Wykład miał zostać przeprowadzony na sali audiowizualnej. Przedmiotowa usługa została objęta fakturą wystawioną na kwotę 615 złotych brutto (500 złotych netto).

A. S. wyraziła zgodę na to, aby część prac związanych z przygotowaniem wydarzenia odbyła się dzień wcześniej tj. w dniu 25 kwietnia 2018 roku w godzinach wieczornych. W tych godzinach A. S. nie było już w (...).

W wydarzeniu organizowanym w (...) w dniu 26 kwietnia 2018 roku uczestniczyły takie podmioty gospodarcze jak: E. (...).B. C. Sp.J., (...) Ł. Ł., (...) Sp. z o.o., (...).
z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. Sp. k., N. Polska Z. S., (...) Sp. z o.o., (...) S.A. Współpraca J. O. z niektórymi podmiotami miała charakter długotrwały, a z innymi podmiotami jednorazowy, próbny.

26 kwietnia 2018 roku pracownicy J. O. tj. J. S. i I. W. oraz kontrahenci J. O. zostali wpuszczeni do (...). Od samego początku współpraca nie przebiegała poprawnie, gdyż pracownicy J. O., jak i jej kontrahenci wyrażali swoje niezadowolenie wynikające ze zbyt małej powierzchni, z braku odpowiedniego miejsca wystawienniczego, z braku odpowiedniej ilości stolików i krzeseł. W górnym holu kontrahenci J. O. instalowali swoje ekspozycje, które składały się
z tzw. roll – upów, materiałów reklamowych, stelaży z próbkami towarów, sprzętów. Stanowiska z ekspozycjami obsługiwane były przez poszczególnych wystawców tj. kontrahentów J. O.. A. S. pojawiła się w (...), gdy ekspozycje były instalowane. Początkowo starano się rozwiązywać problemy techniczne kontrahentów J. O., przesuwano umeblowanie (...), starano się wygospodarować przestrzeń. Jednakże
z czasem A. S. zaczęła wyrażać swoje niezadowolenie wynikające z rodzaju i rozmiarów ekspozycji, informowała pracowników J. O., iż umowa najmu nie obejmowała tego typu ekspozycji oraz że nie został zapłacony czynsz najmu i powinna wyprosić uczestników tego wydarzenia. Pracownice J. O. poinformowały A. S., że do godziny 13.00 wszystko zostanie posprzątane. Ponadto pracownicy J. O. oraz sama J. O. zapewniały, iż czynsz najmu został uiszczony.

Od godziny 10.00 w sali audiowizualnej prowadzona była konferencja, podczas której prezentowali się kontrahenci J. O.. Konferencja prowadzona była przez I. W.. A. S. nie zgłaszała uwag do konferencji odbywającej się w sali audiowizualnej. Sala audiowizualna wyposażone była w niezbędny sprzęt i miejsca dla uczestników. W ramach konferencji odbywającej się na sali audiowizualnej prezentowali się kontrahenci J. O.. Natomiast w holu (...) znajdowały się ekspozycje, przy których zainteresowane osoby mogły uzyskać dodatkowe informacje, zapoznać się szczegółowo z produktami i usługami danego kontrahenta.

Około godziny 13.00 A. S. wraz z ochroną nakazała wszystkim zgromadzonym osobom, aby opuściły pomieszczenia (...). Z uwagi na zakończenie konferencji na sali audiowizualnej pracownice J. O. opuściły (...) pozostawiając na jego terenie kontrahentów J. O. wraz z ich ekspozycjami. Z uwagi na powyższe zdarzenia nie odbył się również wykład, który miała przeprowadzić M. W., a kontrahenci J. O. nie mieli możliwości dokończyć swoich prezentacji w ramach ekspozycji. A. S. informowała zgromadzone osoby, iż muszą opuścić (...) z uwagi na to, że J. O. nie wywiązała się ze swoich zobowiązań finansowych i nie uiściła wymaganej kwoty tytułem czynszu najmu.

Po dniu 26 kwietnia 2018 roku (...) Sp. z o.o. wypowiedziało umowę zawartą z J. O. w dniu 19 grudnia 2017 roku. W ramach przedmiotowej umowy J. O. miała zapewnić swojemu kontrahentowi udział w pięciu konferencjach (w okresie od września do grudnia 2018 roku). W piśmie stanowiącym rezygnację (...) Sp. z o.o. z dalszej współpracy wskazano, iż w trakcie konferencji mającej miejsce w Ł. pracownicy (...) notorycznie zakłócali jej przebieg. Ponadto wskazano, że uczestnicy konferencji zostali poinformowani, że J. O. nie wywiązała się ze swoich zobowiązać finansowych wobec (...). Na konieczność opuszczenia (...) z powodu nieuiszczenia przez J. O. zobowiązań finansowych powoływali się wobec niej również J. Z. przedstawiciel (...) Sp. z o.o. oraz M. W.. Wyrażali oni swoje niezadowolenie i podważali profesjonalizm J. O..

Pismem z dnia 30 maja 2018 roku (...) zostało wezwane przez J. O. do zapłaty na jej rzecz kwoty 63 944,55 złotych z tytułu szkód jakie miała ona odnieść w związku ze zdarzeniami mającymi miejsce w dniu 26 kwietnia 2018 roku. Pismem z dnia 19 czerwca 2018 roku (...) odmówiło zadośćuczynienia przedmiotowemu wezwaniu.

Dokonując wyżej wskazanych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy oparł się na zgromadzonych w sprawie dokumentach przede wszystkim w postaci wydruków wiadomości mailowych, umowy najmu zawartej między stronami postępowania, formularza informacyjnego, wydruków potwierdzeń przelewów, wydruków zawierających program i agendę spotkania z dnia 26 kwietnia 2018 roku, faktur VAT, pism kontrahentów powódki itp.

W dalszej kolejności stan faktyczny sprawy został ustalony w oparciu
o zeznania przesłuchanych w sprawie świadków w osobach byłych pracowników powódki tj. A. R., I. W., J. S., przedstawiciela kontrahenta powódki, tj. J. Z., przedstawiciela pozwanego A. S. oraz osoby obsługującej catering, tj. J. N.. Sąd Rejonowy nie oparł się na zeznaniach każdego ze świadków w całości – niektóre bowiem informacje przekazywane przez świadków albo nie były na tyle precyzyjne, aby ustalać
w oparciu o nie kwestie kluczowe z punktu widzenia przedmiotu niniejszego postępowania albo nie znajdowały potwierdzenia w innym materiale dowodowym. Przede wszystkim Sąd Rejonowy uznał, iż zeznania świadka A. R. odnoszące się do informowania (...) o charakterze wydarzenia z dnia 26 kwietnia 2018 roku, a w szczególności o charakterze
i rozmiarach planowanych ekspozycji za niewiarygodne. Zeznania te nie znalazły potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym. Odzwierciedlenia tychże informacji nie ma w wiadomościach mailowych, w treści zawartej między stronami umowy najmu oraz w treści formularza informacyjnego. Sąd I instancji nie kwestionował, iż dla strony powodowej oraz jej byłych pracowników sposób w jaki realizowane są takie wydarzenia jest oczywisty, nie wymaga dokładniejszego tłumaczenia i nigdy wcześniej nie był kwestionowany przez innych wynajmujących, jak również, iż dotychczas strona powodowa nie spotkała się z taką sytuacją jaka zaistniała w (...). Jednakże powyższe nie mogło stanowić dla Sądu Rejonowego wystarczającego powodu, dla którego miałby dać wiarę zeznaniom A. R.. A. R. podczas składania zeznań nie potrafiła w sposób precyzyjny określić, jakie dokładnie informacje w przedmiocie ekspozycji przekazywała A. S.. Powoływała się jedynie na liczne rozmowy telefoniczne, których treść nie została jednak w żaden sposób potwierdzona. Powyższe w zestawieniu
z wyżej wymienionymi dowodami z dokumentów oraz zeznaniami A. S. powoduje, że Sąd nie dał wiary A. R. w zakresie odnoszącym się do ustaleń co do sposobu wykorzystywania przedmiotu najmu. Zeznania innych świadków nie mogły stanowić dowodu na okoliczność przebiegu negocjacji i ustaleń pomiędzy najemcą a wynajmującym. Świadkowie w osobach pozostałych byłych pracowników powódki wielokrotnie podkreślali, iż poza zakresem ich kompetencji było negocjowanie i zawieranie umów.
Z oczywistych powodów wiedzy na ten temat nie posiadał również J. Z. oraz J. N.. Powódka nie brała natomiast bezpośredniego udziału
w ustalaniu warunków umowy, gdyż niejednokrotnie zaznaczała, iż wiele tego typu czynności wykonują za nią pracownicy.

Zeznania świadków w osobach byłych pracowników J. O., przedstawiciela kontrahenta powódki zostały natomiast wykorzystane przez Sąd I instancji do ustalenia okoliczności związanych z charakterem prowadzonej przez powódkę działalności gospodarczej, charakterem współpracy nawiązywanej przez J. O. z jej kontrahentami. Powyższe okoliczności potwierdziła również powódka. Zeznania byłych pracowników, powódki i J. Z. oraz osoby obsługującej catering posłużyły do ustalenia przebiegu zdarzeń z dnia 26 kwietnia 2018 roku, a w szczególności do ustalenia przebiegu współpracy, napotkanych problemów i trudności organizacyjnych oraz charakteru ekspozycji kontrahentów J. O., powodów wcześniejszego zakończenia tego spotkania . W oparciu o powyższe Sąd Rejonowy ustalił jakie informacje A. S. przekazywała zgromadzonym osobom jako uzasadnienie wcześniejszego zakończenia wydarzenia z dnia 26 kwietnia 2018 roku. Powyższe zeznania były zgodne
z innymi dowodami z dokumentów w postaci wiadomości mailowych pochodzących od M. W., pisma (...) Sp. z o.o., pisma (...) Sp. z o.o. Wszystkie wskazane dowody pozwalały również na ustalenie, że w pamięci kontrahentów zapadły informacje o nierzetelności powódki
i niewywiązaniu się przez nią z należności czynszowych.

Charakter i rozmiar ekspozycji był również przedmiotem zeznań świadka A. S.. Zeznaniom tym Sąd Rejonowy przypisał przymiot wiarygodności. Stanowiły one również podstawę do ustalenia stanu faktycznego w zakresie wspominanego już przebiegu współpracy, napotkanych problemów i trudności organizacyjnych, a także wyrażanego przez (...) niezadowolenia spowodowanego ekspozycjami. Sąd Rejonowy nie dał wiary tym zeznaniom A. S., w których zaprzeczała ona, aby przekazywała kontrahentom powódki informacje na temat jej nierzetelności, nieopłacenia przez powódkę czynszu najmu.

W ustalonych okolicznościach faktycznych sprawy, Sąd I instancji uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie, lecz nie w całości. Sąd Rejonowy zasądził na rzecz J. O. kwotę 9 374,41 złotych, na którą składa się kwota 7 000 złotych tytułem zadośćuczynienia oraz kwota 2.374,41 złotych tytułem odszkodowania.

Podstawą żądań powódki w zakresie zadośćuczynienia stanowił art. 23 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 448 k.c. Odpowiedzialność pozwanego wynikała z deliktu, który popełniono przy okazji realizowania kontraktu. Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że sytuację prawną powódki należało rozpatrywać z punktu widzenia dobra osobistego jakim jest cześć, a dokładniej cześć zewnętrzna. Chodzi tu o dobra osobiste powódki jako przedsiębiorcy tj. jej dobre imię, renomę i reputację. Doszło do naruszenia wyżej wskazanego dobra osobistego. (...), poprzez zachowanie A. S., spowodowało że wśród kontrahentów J. O. pojawiły się informacje powodujące utratę lub zagrażające utratą zaufania potrzebnego powódce do prawidłowego funkcjonowania w obrocie gospodarczym w ramach swojej branży. Kontrahentom J. O. zostały przekazane stwierdzenia przypisujące powódce niewłaściwe, nierzetelne, nieuczciwe zachowanie.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd Rejonowy wziął pod uwagę to, że powódka wciąż prowadzi działalność gospodarczą i działa w tej samej branży, zaś naruszenie dobra osobistego powódki miało charakter jednorazowy. Ponadto powódka nie wykazała, aby inne jeszcze podmioty powoływały się na kierowane wobec niej nieprawdziwe zarzuty. Po rozważeniu wszystkich wskazanych wyżej okoliczności Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że należne powódce od strony pozwanej zadośćuczynienie powinno wynieść 7 000 złotych. Ustalenie zadośćuczynienia w tej wysokości uznano za uwzględniające jego kompensacyjny charakter, przedstawiające ekonomicznie odczuwalną wartość, ale nie nadmierne w stosunku do aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa oraz skali naruszenia dobra osobistego.

Odnosząc się do roszczenia powódki w zakresie odszkodowania Sąd Rejonowy uznał, że żądanie to jest uzasadnione, lecz nie co do wysokości i nie w takim zakresie w jakim zostało to sformułowane w treści pozwu. Podstawy żądań powódki należało upatrywać przede wszystkim w przepisach regulujących najem lokalu, do którego stosuje się również odpowiednio przepisy o najmie. Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. W niniejszej sprawie przedmiotem umowy zawartej między stronami postępowania było oddanie najemcy w dniu 26 kwietnia 2018 roku w godzinach 8.00 – 16.00 do używania sali audiowizualnej i holu górnego (kawiarni) znajdujących się (...). Celem najemcy była organizacja na tej powierzchni szkolenia dla architektów, projektantów wnętrz.

Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd Rejonowy uznał, iż strona pozwana ponosi odpowiedzialność jedynie za uniemożliwienie powódce korzystania z przedmiotu najmu w sposób zgodny z umową w godzinach od 13.00 do 16.00. Umowa najmu gwarantowała stronie powodowej, iż w takich właśnie godzinach będzie miała prawo do używania sali audiowizualnej oraz holu górnego (kawiarni). Poprzez nakazanie opuszczenia zgromadzonym osobom wskazanych wyżej powierzchni strona pozwana niejako pozbawiła powódki możliwości dalszego realizowania umowy. Bez znaczenia zdaniem Sądu I instancji był fakt, iż w przekonaniu A. S. mogła ona to uczynić, gdyż zakończone zostały aktywności na sali audiowizualnej. Po pierwsze, aktywności te nie zostały zakończone, o czym może świadczyć to, że nie odbył się wykład M. W.. Po drugie, strona powodowa była uprawniona również do korzystania z holu górnego (kawiarni) chociażby w celu realizacji wykupionej usługi cateringowej. Skoro powódka nie mogła korzystać z przedmiotowych powierzchni począwszy od godziny 13:00 to należało przyjąć, iż po jej stronie doszło do szkody. Konsekwencją powyższego było również obciążenie (...) odpowiedzialnością za wykład, który miała poprowadzić na sali audiowizualnej M. W., a który nie odbył się z uwagi na nakazanie przez stronę pozwaną opuszczenia budynku (...) przez zgromadzone osoby, a także za tą część usługi cateringowej, która nie została zrealizowana. Jak wynika bowiem ze zgromadzonego materiału dowodowego usługa cateringowa miała być świadczona do godziny 14.30.

Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że szkoda powódki w zakresie nieprzeprowadzonego wykładu zamyka się w kwocie 500 złotych, co zostało wykazane załączoną do akt postępowania fakturą. Odnosząc się natomiast do rozmiarów szkody w zakresie czynszu najmu oraz w zakresie niewykonanej usługi cateringowej Sąd uznał, że najbardziej miarodajnym sposobem na określenie wysokości odszkodowania będzie obliczenie stosunku pomiędzy wartością całego czynszu najmu i całej usług cateringowej, a liczbą godzin,
w czasie których najemca został pozbawiony możliwości korzystania
z przedmiotu najmu i w czasie których nie była realizowana usługa cateringowa. Czynsz najmu za 8 godzin tj. od 8.00 do 16.00 wynosił 3 652,03 złotych, natomiast zgromadzone osoby zostały wyproszone z budynku (...)
o godzinie 13.00, wobec czego najemca nie miał możliwości korzystania
z przedmiotu najmu przez 3 godziny. Wobec powyższego szkoda w zakresie czynszu najmu wynosi 1 369,51 złotych (3 652,03 złotych : 8h = 456,50 złotych x 3h = 1 369,51 złotych). Usługa cateringowa za 5 godzin tj. od 9.30 do 14.30 wynosiła 1 682,93 złotych, natomiast zgromadzone osoby zostały wyproszone z budynku (...) o godzinie 13.00, wobec czego usługa cateringowa nie była świadczona przez 1,5 godziny. Wobec powyższego szkoda w zakresie usługi cateringowej wynosi 504,90 złotych (1 682,93 złotych : 5h = 336,60 złotych x 1,5h = 504,90 złotych). Łączna wysokość odszkodowania należnego stronie powodowej od pozwanej wynosi 2.374,41 złotych.

Odnosząc się do roszczeń dochodzonych przez powódkę tytułem zwrotu kosztów delegacji, noclegów i przejazdów jej pracownic do (...), Sąd Rejonowy uznał, iż roszczenia te są bezzasadne. Konieczność ponoszenia tych kosztów i ich wysokość była całkowicie niezależna od zakresu realizacji umowy najmu. Przedmiotowe kwoty zostałyby bowiem przez powódkę wydatkowane
w takiej samej wysokości niezależnie od tego, do której godziny najemca faktycznie korzystałby z przedmiotu najmu.

W niniejszej sprawie powódka pismem z dnia 30 maja 2018 roku wezwała (...) do zapłaty na jej rzecz kwoty 63 944,55 złotych z tytułu szkód jakie J. O. miała odnieść w związku ze zdarzeniami mającymi miejsce
w dniu 26 kwietnia 2018 roku. Pismem z dnia 19 czerwca 2018 roku (...) odmówiło zadośćuczynienia przedmiotowemu wezwaniu. Jednakże powódka
w pozwie sformułowała żądanie zasądzenia na jej rzecz odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od daty wniesienia pozwu. Z uwagi na powyższe Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z żądaniem J. O. i zasądził na jej rzecz odsetki ustawowe za opóźnienie poczynając od dnia 7 stycznia 2019 roku.

Pozostałe roszczenia powódki z tytułu odszkodowania w kwocie 15 265 zł z tytułu sumy faktur zwróconych przez powoda uczestnikom konferencji,
11 200 zł tytułem kosztów zorganizowania jeszcze jednej konferencji oraz kwoty 13 000 zł z tytułu utraconego zysku w związku z rezygnacją przez spółkę (...) Sp. z o.o. z tytułu konferencji organizowanych przez V. (...),
w ocenie Sądu Rejonowego podlegały oddaleniu jako nieuzasadnione.

W odniesieniu do pierwszych dwóch roszczeń, Sąd Rejonowy uznał za zasadne rozstrzygnięcie kwestii ekspozycji oraz tego jakie w tym zakresie uprawnienia przysługiwały stronie powodowej w stosunku do przedmiotu najmu. Zgodnie z art. 666 § 1 k.c. najemca powinien przez czas trwania najmu używać rzeczy najętej w sposób w umowie określony, a gdy umowa nie określa sposobu używania – w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu rzeczy. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił Sądowi Rejonowemu na przyjęcie, iż w ramach zawartej umowy najmu strona powodowa była uprawniona do wykonania ekspozycji, lecz z pewnością nie w takiej formie
i zakresie jaki miał miejsce w rzeczywistości. Jak wynika z żądania pozwu oraz stanowiska strony powodowej J. O. miało przysługiwać uprawnienie do wykonywania ekspozycji, w ramach której prezentowane były przedsiębiorstwa, produkty i usługi jej kontrahentów. W myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. Zgodnie z procesowym odpowiednikiem art. 6 k.c. tj. zgodnie z art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W przekonaniu Sądu I instancji powódka nie udowodniła, iż umowa najmu sporządzona na piśmie,
a także ustalenia prowadzone między jej pracownikiem tj. A. R.
a przedstawicielem (...) tj. A. S. uprawniały ją do wykonywania ekspozycji prezentujących podmioty trzecie, kontrahentów powódki oraz ich towary i usługi. Powyższe okoliczności nie wynikają ze zgromadzonych dowodów z dokumentów tj. przywołanej już umowy najmu, ale również z wydruków wiadomości mailowych oraz z agendy spotkania, programu konferencji. Ze wskazanych dokumentów wynika jedynie, że podczas spornego spotkania ma mieć miejsce bliżej nieokreślona ekspozycja. Jednakże z uwagi na to, iż umowa najmu zawierana była pomiędzy (...) a J. O. to uzasadnionym i w pełni logicznych było przyjęcie, iż ekspozycja ta będzie dotyczyć bądź to bezpośrednio przedsiębiorstwa (...) bądź też tematyki związanej z celem spotkania tj. szkoleniem architektów. Również zeznania przesłuchanych w sprawie świadków w osobach byłych już pracowników J. O. nie potwierdzają okoliczności podnoszonych przez powódkę. Co prawda, świadek A. R. w swoich zeznaniach stwierdzała, iż w takiej konwencji funkcjonuje przedsiębiorstwo (...)
i ona z pewnością informowała przedstawiciela (...) o formie organizowanych przez nich szkoleń, konferencji, jednakże świadek nie potrafiła w sposób definitywny i jednoznaczny wskazać, jakie dokładnie dane i informacje podawała na temat planowanych ekspozycji. Brak jest dowodów na to, że A. S., a zatem również strona pozwana posiadały wiedzę na temat charakteru tych ekspozycji, ich rozmiarów oraz na temat tego, iż stanowią one własność osób trzecich tj. kontrahentów powódki i powódka nie ma wpływu na znajdujące się tam treści. Z umowy najmu w sposób jednoznaczny wynika, że przedmiotem spotkania miało być szkolenie. Oczywiście Sąd I instancji nie kwestionował tego, iż strony stosunku najmu mogły w ramach obopólnych ustaleń nadać temu słowu własne, indywidualne znaczenie i w ramach tego pojęcia zawrzeć również możliwość prezentacji podmiotów trzecich na stoiskach wystawienniczych, jednakże ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, aby takie ustalenia miały miejsce. Również przesłuchiwana świadek J. S., która doskonale znała charakterystykę swojego byłego pracodawcy wskazywała na to, że zarówno z wiadomości e – mail oraz z umowy najmu nie wynikało wprost jak miałoby wyglądać spotkanie z dnia 26 kwietnia 2018 roku, a nieprecyzyjność zapisów mogła być źródłem nieporozumień. To na stronie powodowej – w celu maksymalnego zabezpieczenia własnych interesów – spoczywał obowiązek jednoznacznego wyrażania swoich wymagań co do przedmiotu najmu i sposobu korzystania z niego, a co za tym idzie czuwania nad tym, aby zostały one ujęte w umowie bądź w innym, odrębnym dokumencie, który mógłby stanowić załącznik, aneks do umowy. Również w formularzu, który stanowił podstawę dla sporządzonej umowy najmu nie opisano w jaki sposób realizowane będą ekspozycje i jakie wynajmujący musi w związku z tym spełniać warunki, na co musi wyrazić zgodę. Wobec powyższego Sąd Rejonowy uznał, iż sposób w jaki strona powodowa korzystała z przedmiotu najmu w zakresie ekspozycji był sprzeczny z zawartą umową najmu, a w związku z tym (...) miało prawo wyrażać swoje niezadowolenie i oczekiwać zmiany postępowania.

W dalszej kolejności Sąd I instancji rozstrzygnął kwestię tego, jaki charakter miała obecność kontrahentów powódki na spotkaniu w dniu
26 kwietnia 2018 roku oraz jaki był ich związek z wyżej wskazanymi ekspozycjami. Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowody Sąd ten doszedł do przekonania, że pomiędzy powódką, a tymi kontrahentami, którzy prezentowali się w ekspozycjach zawarta została umowa podnajmu. Za powyższym stanowiskiem przemawia bowiem to, w jaki sposób ukształtowane zostały relacje gospodarcze, biznesowe J. O. z jej klientami. Zgodnie z art. 668 § 1 k.c. najemca może rzecz najętą oddać w całości lub części osobie trzeciej do bezpłatnego używania albo w podnajem, jeżeli umowa mu tego nie zabrania, a w razie oddania rzeczy osobie trzeciej zarówno najemca, jak i osoba trzecia są odpowiedzialni względem wynajmującego za to, że rzecz najęta będzie używana zgodnie z obowiązkami wynikającymi z umowy najmu. Powyższy przepis stanowi ogólną regulacje stosunku najmu. Jednakże najem lokali został w tym zakresie ukształtowany odmiennie. Tak więc, zgodnie z art. 6882 k.c. bez zgody wynajmującego najemca nie może oddać lokalu lub jego części do bezpłatnego używania ani go podnająć. Zgoda wynajmującego wymagana przez art. 6882 k.c. może być wyrażona w treści umowy najmu, a także w trakcie trwania stosunku najmu. Sąd Rejonowy uznał, że w niniejszej sprawie żaden dowód nie przemawia za tym, aby J. O. taką zgodą pozwanego (...) dysponowała. Należało zatem uznać, iż udostępnienie powierzchni ekspozycyjnej, wystawienniczej kontrahentom powódki odbyło się bez wiedzy i bez przyzwolenia (...), a zatem nastąpiło z naruszeniem zawartego między stronami stosunku najmu. W tej sytuacji Sąd Rejonowy stwierdził, iż powódka nie tylko nienależycie wykonywała umowę w zakresie formy, rozmiarów i charakteru ekspozycji, ale również oddała określoną powierzchnię swoim kontrahentom w podnajem przy jednoczesnym braku zgody (...). Strona pozwana była zatem uprawniona do wyrażania swojego niezadowolenia, oczekiwania od strony powodowej zmiany sposobu postępowania i używania przedmiotu najmu zgodnie z umową. Wobec tego, że podnajemcom nie przysługiwało skuteczne względem wynajmującego prawo do władania rzeczą, (...) miało prawo zażądać opuszczenia zajmowanej powierzchni. J. O. podjęła decyzję o oddaniu określonej powierzchni w podnajem nie tylko bez zgody (...), ale jak wynika również ze zgromadzonego materiału dowodowego przy wyraźnym sprzeciwie strony pozwanej wyrażanym w czasie trwania spotkania z dnia 26 kwietnia 2018 roku. Powyższe nie może zatem rodzić negatywnych konsekwencji,
a w szczególności odpowiedzialności odszkodowawczej po stronie pozwanej. Sąd Rejonowy przyjął, iż wszelkie roszczenia powódki w zakresie kwot zwróconych jej kontrahentom, kwot obejmujących organizacje nowych konferencji należy uznać za bezzasadne i pozbawione podstawy prawnej.

Na marginesie powyższych rozważań Sąd I instancji wskazał, iż nawet jeśli strona pozwana mogłaby zostać pociągnięta co do zasady do odpowiedzialności za tego typu szkody to jednak roszczenie powódki nie zostało przez nią udowodnione co do wysokości. Powódka nie wykazała żadnym dowodem, aby zorganizowała dodatkowe konferencje, a co za tym idzie aby poniosła jakiekolwiek koszty z tym związane. Ponadto na okoliczność kwot zwróconych swoim kontrahentom powódka załączyła jedynie podstawowe faktury VAT oraz faktury VAT korygujące. W przekonaniu Sądu Rejonowego powyższe dokumenty nie stanowiły wystarczającego dowodu dokumentującego szkodę powódki. Każda z tych faktur pochodzi wyłącznie od powódki, a do nich nie został załączony żaden inny dowód dokumentujący rzeczywisty przepływ środków finansowych.

Odnosząc się do roszczeń powódki w zakresie utraconych dochodów
z konferencji, z których zrezygnowała (...) Sp. z o.o. Sąd Rejonowy wskazał, iż również te roszczenia nie są uzasadnione. Roszczenia te nie pozostają w związku z omówionym wcześniej naruszeniem dóbr osobistych. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił na przyjęcie, iż (...) Sp. z o.o. była niezadowolona z przebiegu zdarzeń z dnia 26 kwietnia 2018 roku, gdyż nie mogła w pełni i bezproblemowo wykorzystać wszystkich możliwości, jakie przysługiwały jej na podstawie umowy zawartej z powódką m.in. z czasu i przestrzeni ekspozycyjnej.

W końcowej części rozważań Sąd Rejonowy odniósł się do zgłoszonego przez stronę pozwaną zarzutu potrącenia kwoty 20 000 zł z tytułu zadośćuczynienia za naruszenie dobrego imienia pozwanego. W ocenie Sądu
I instancji, brak było podstaw do przyjęcia, że doszło do naruszenia dobrego imienia pozwanego. W związku z wynajmem przestrzeni pozwanego, należało przyjąć, że w tym okresie przestrzenie te były wyłączone z działalności pozwanego, a zgodnie z umową najmu to najemca w okresie trwania umowy miał prawo do używania rzeczy przez czas oznaczony w zamian za umówiony czynsz. W przestrzeniach wynajętych nie znajdowali się zatem zwiedzający (...), przynajmniej brak było w tym zakresie jakichkolwiek ustaleń. Zważywszy na czas trwania ekspozycji, brak odwiedzających w (...)
w zakresie wynajętej przestrzeni, w ocenie Sądu Rejonowego, nie doszło do naruszenia dobrego imienia pozwanego.

O kosztach sądowych Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 zd. I k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniosła powódka, zaskarżając go w części oddalającej powództwo (pkt 2. sentencji). Zaskarżonemu orzeczeniu apelująca zarzuciła:

A.  naruszenie prawa materialnego poprzez:

1.  naruszenie art. 659 pkt 1 k.c., poprzez jego błędne zastosowanie - i przyjęcie, iż pomiędzy powódką a jej kontrahentami, którzy prezentowali się
w ekspozycjach w trakcie trwania konferencji zawarta została umowa podnajmu przez co naruszona została umowa najmu choć na str. 15 uzasadnienia Sąd stwierdził, iż „W niniejszej sprawie przedmiotem umowy zawartej między stronami postępowania było oddanie najemcy w dniu
26 kwietnia 2018 roku w godzinach 8.00 – 16.00 do używania sali audiowizualnej i holu górnego (kawiarni) znajdujących się (...). Celem najemcy była organizacja na tej powierzchni szkolenia dla architektów, projektantów wnętrz.”;

2.  naruszenie art. 446 k.c. poprzez przyznanie zbyt niskiej sumy zadośćuczynienia, za naruszenie dóbr powódki jako przedsiębiorcy to znaczy jej dobre imię, renomę i reputację, na które pracowała ponad 20 lat.

B.  naruszenie przepisów prawa procesowego poprzez:

1.  niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a)  art. 233 k.p.c. i art. 6 k.c. przez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i zastąpienie jej dowolną oceną dowodów poprzez nieprzyznanie waloru wiarygodności zeznaniom powoda oraz świadków, w których wskazali, że zachowanie pozwanego od godzin porannych destabilizowało i uniemożliwiało przeprowadzenie Konferencji - (...) i przyjęcie, iż strona pozwana ponosi odpowiedzialność jedynie za uniemożliwienie powódce korzystania z przedmiotu najmu w sposób zgodny z umową
w godzinach od 13.00 do 16.00;

b)  art. 233 k.p.c. i art. 6 k.c. przez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i zastąpienie jej dowolną oceną dowodów poprzez nieprzyznanie waloru wiarygodności fakturom korygującym, na podstawie których powódka była zmuszona do oddania pieniędzy za konferencję, która się nie odbyła na warunkach do jakich zobowiązała się strona powodowa
w kwocie 15 265 zł, a także nieprzyznanie waloru wiarygodności zeznaniom strony powodowej co do udowodnienia konieczności obecności 4 firm na jeszcze jednej konferencji, co spowodowało stratę kwoty 11 200 zł oraz nieprzyznanie waloru wiarygodności zeznaniom strony powodowej oraz pisma (...) sp. z o.o. co do utraconego zysku na konferencjach, z których zrezygnowała firma (...) w kwocie 13 000 zł;

2.  sprzeczność istotnych ustaleń stanu faktycznego Sądu I instancji z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dowodów:

a)  przyjęcie, iż fakt naruszenia przez stronę pozwaną dóbr osobistych powódki jako przedsiębiorcy - dobre imię, renoma i reputacja nie miało wpływu na zaprzestanie brania udziału w konferencjach przez kontrahentów między innymi firmę (...) i że powódka nie poniosła
z tego tytułu szkody;

b)  przyjęcie, iż strona pozwana ponosi odpowiedzialność jedynie za uniemożliwienie powódce korzystania z przedmiotu najmu w sposób zgodny z umową w godzinach od 13 do 16, a nie że poprzez nakazanie opuszczenia zgromadzonym osobom przedmiotu najmu w trakcie trwania konferencji - konferencja ta nie odbyła się - pomimo, iż od godzin porannych pani W.-S. strasząc ochroną wypraszała uczestników konferencji uniemożliwiając od początku jej prawidłowy przebieg co zostało udowodnione zeznaniami świadków;

c)  przyjęcie, iż strona powodowa była zobowiązana do udowodnienia, iż umowa najmu zawarta pomiędzy stronami, której przedmiotem była organizacja szkolenia dla architektów, projektantów wnętrz o tematyce (...) dot. nowoczesnego wyposażenia wnętrz apartamentowców uprawniały ją do wykonywania ekspozycji prezentujących podmioty trzecie - firmy zajmujące się wyposażeniem wnętrz;

d)  przyjęcie, iż prezentacja firm zawodowo zajmujących się wyposażeniem wnętrz w ramach konferencji zorganizowanej przez Powódkę nie jest szkoleniem architektów a podnajmem powierzchni;

e)  przyjęcie, iż celowość poniesienia kosztów pracowników jest niezależna od realizacji umowy najmu i realizacji konferencji;

f)  przyjęcie, iż zgromadzony materiał dowodowy nie uzasadnił zasądzenia powódce odszkodowania z tytułu faktur zwróconych uczestnikom konferencji w kwocie 15 265 zł, 11 200 zł tytułem zorganizowania jeszcze jednej konferencji oraz kwoty 13 000 zł tytułem utraconego zysku ponieważ zgromadzony materiał dowodowy pozwolił Sądowi na postawienie tezy, iż (...) sp. z o.o. zrezygnowała z dalszej współpracy z powódką gdyż nie mogła w pełni i bezproblemowo wykorzystywać swoich możliwości jakie przysługiwałyby jej na podstawie umowy zawartej z powódką na konferencji a nie fakt, iż nastąpiło naruszenie przez stronę pozwaną dóbr osobistych powódki jako przedsiębiorcy - (dobre imię, renoma i reputacja) co zdaniem Sądu nie miało wpływu na zaprzestanie brania udziału
w konferencjach przez kontrahentów - firmę (...) oraz przyjęcie, iż strona powodowa powinna wykazać, iż mogła na przyszłych konferencjach zastąpić (...) sp. z o.o. inną firmą i tym samym nie stracić zysków utraconych na fakcie braku udziału tej firmy na konferencjach strony pozwanej.

W konsekwencji podniesionych zarzutów apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie zaskarżenia, względnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na apelację powódki pozwany wniósł o jej oddalenie
i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Apelację od wyżej wskazanego wyroku wniósł również pozwany, zaskarżając go w zakresie pkt 1. i 3. w części zasądzającej od pozwanego na rzecz powódki kwotę 9 374,41 zł. Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego poprzez naruszenie przepisów art. 23 k.c., art. 24 k.c., art. 361 k.c., 363 k.c., 430 k.c., 448 k.c. oraz 471 k.c. polegające na ich błędnej wykładni prowadzącej do ich zastosowania oraz art. 65 k.c. oraz postanowień umowy najmu z dnia 23 kwietnia 2018 r. zawartej pomiędzy powódką a pozwanym polegające na jego niewłaściwym zastosowaniu oraz art. 5 k.c. polegającego na jego niezastosowaniu;

2.  sprzeczność ustaleń z treścią materiału dowodowego w sprawie przez ustalenie, iż A. S. informowała kontrahentów powódki o tym, iż nie dokonała ona zapłaty za najem, oraz ustalenie iż nie odbył się wykład Pani W.;

3.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj.: art. 227 k.p.c., 230 k.p.c. oraz 231 k.p.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie, naruszenie przepisu art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie dowodów, na których się oparł przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności oraz niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku;

4.  naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów mające wpływ na wynik sprawy, między innymi poprzez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego oraz brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego - w odniesieniu do błędnego przyjęcia przez Sąd I instancji, iż nastąpiły przesłanki zasądzenia zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci dobrego imienia powódki oraz odszkodowania za szkody w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania.

W konsekwencji podniesionych zarzutów apelujący wniósł o zmianę zaskarżonej części orzeczenia i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję według norm przepisanych, a ponadto zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwanego, powódka wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki okazała się bezzasadna. Nie można natomiast odmówić częściowej zasadności apelacji pozwanego. Zarzuty tej apelacji skutecznie podważyły trafność zaskarżonego wyroku w zakresie zasądzonego zadośćuczynienia.

Sąd Rejonowy co do zasady prawidłowo ustalił stan faktyczny.
Z podstawy faktycznej rozstrzygnięcia wyeliminowaniu podlega wyłącznie ustalenia, że A. S. informowała pracowników powódki, że nie został zapłacony czynsz najmu (str. 6. uzasadnienia ostatni akapit) oraz informowała zgromadzone osoby, iż muszą opuścić (...) z uwagi na to, że J. O. nie wywiązała się ze swoich zobowiązań finansowych i nie uiściła wymaganej kwoty tytułem czynszu najmu (str. 7. uzasadnienia ostatni akapit). W pozostałym zakresie Sąd odwoławczy uznaje poczynione w I instancji ustalenia faktyczne za własne.

Apelacje zostaną omówione łącznie, gdyż wprawdzie wynikają z nich przeciwne oczekiwania, ale dotyczą tych samych zagadnień.

I.  Odszkodowanie

Nie ma wątpliwości, że realizacja przedmiotowego kontraktu nie była bezproblemowa. Spór między stronami dotyczył zarówno zakresu uprawnień
i obowiązków umownych, jak i sposobu ich realizacji. Wszystkie te okoliczności podlegały ocenie pod kątem możliwości powstania szkody po stronie powódki.

Powódka podniosła szereg zarzutów naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Błędna ocena materiału dowodowego miała prowadzić do niewyjaśnienia wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia i do sprzeczności istotnych ustaleń faktycznych z treścią zebranego materiału dowodowego. Zarzuty te zbudowano dość chaotycznie, pomieszano w nich zagadnienia procedury cywilnej
i prawidłowości zastosowania prawa materialnego. Materiał dowodowy sprawy ocenia się, zgodnie z zasadami określonymi w art. 233 § 1 k.p.c., na użytek zbudowania podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Ustalone fakty podlegają natomiast ocenie się pod kątem prawa materialnego. W takim kontekście trzeba widzieć zagadnienie interpretacji kontraktu w związku z zakwalifikowaniem ekspozycji firm zewnętrznych jako podnajmu powierzchni (dowodowo sporne są tylko ustalenia, które poprzedzały podpisanie umowy). Podobnie jest
z poszczególnymi roszczeniami odszkodowawczymi. W tym przypadku nie chodzi o fakt poniesienia wydatków (koszty delegowania do Ł. pracowników, zwrot 15 265 zł wpłaconych na sporną konferencję, kwota 11 200 zł odpowiadająca kosztom zorganizowania kolejnej konferencji, a także 13 000 zł utraconych korzyści wobec rezygnacji ze współpracy firmy (...)), ale
o spełnienie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego.
W odniesieniu do podstawy faktycznej roszczeń odszkodowawczych elementami, które powinny być oceniane pod kątem dowodowym są ustalenia czynione przez strony przed podpisaniem umowy i zakres zrealizowania konferencji, która odbyła się 26 kwietnia 2018 roku.

Po wyjaśnieniu zakresu wymaganej kontroli sposobu dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny dowodów, należy podkreślić bezzasadność zarzutów naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Wbrew zarzutom obu apelacji Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił materiał dowodowy sprawy, bezbłędnie ustalając uniemożliwienie dokończenia konferencji po godzinie 13. Ocena dokonana przez ten Sąd jest bardzo rozbudowana, wielowątkowa i dotyczy wszystkich zgromadzonych dowodów. Wnioski wyciągnięte w ramach tej oceny są logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Przede wszystkim zauważyć trzeba, że strony ewidentnie nie doprecyzowały zasad współpracy, co wywołało konflikt i utrudniało przeprowadzenie konferencji (szkolenia). Pozwany traktował umowę w ten sposób, że najęte pomieszczenia służą zorganizowaniu szkolenia w sali konferencyjnej. Zgodnie z agendą wydarzenia program wystąpień szkolenia obejmował czas do godziny 13.00. Z uwagi na bezsporne zakwestionowanie przez pozwanego uprawnienia powódki do zorganizowania ekspozycji w holu, logicznym jest wniosek Sądu I instancji, że dla wynajmującego konferencja skończyła się o 13.00. Późniejsze działania miały być tylko porządkowaniem i zwalnianiem najętych pomieszczeń. Do godziny 13 wynajmujący, zgodnie ze swoim rozumieniem obowiązków umownych, utrudniał najemcy korzystanie z przedmiotu najmu, ale nie do tego stopnia żeby uznać, że szkolenie nie odbyło się. Sąd odwoławczy w pełni aprobuje
i przyjmuje za własne rozważania Sądu I instancji dotyczące oceny zeznań świadków i pozostałych dowodów skutkujące przyjęciem, że szkolenie nie zostało dokończone, odbyło się w ograniczonym zakresie. Wbrew ogólnikowemu zarzutowi apelacji powódki, fakt wyrażania przez świadka W.-S. niezadowolenia ze sposobu wykorzystywania przez powódkę przedmiotu najmu dotyczył ekspozycji w holu, a nie całości szkolenia. Okoliczność tę trafnie wychwycił i podkreślił Sąd Rejonowy. Z kolei pozwany gołosłownie zarzucił błędne przyjęcie, że nie odbyło się wystąpienie świadka W.. W tym przypadku apelujący nie podważył wniosków wypływających
z dowodów w postaci przesłuchania powódki, zeznań świadków W.
i przywołanej na tę okoliczność korespondencji mailowej, które Sąd I instancji ocenił zgodnie ze wskazaniami art. 233 § 1 k.p.c.

Nie ma racji powódka, że okoliczności sprawy wskazują na ustalenie przez strony, iż w szkoleniu w sali audiowizualnej towarzyszyć będzie ekspozycja produktów partnerów biznesowych organizatora. Na pewno dla powódki było to oczywiste. Na tym polegał jej pomysł biznesowy (format szkolenia), który realizowała wielokrotnie. Powódka zapomniała jednak, że organizację szkolenia powierzyła pracownikom, którzy nie zadbali
o prawidłowe przekazanie wynajmującemu oczekiwań umownych najemcy. Wydaje się, że pozwany – instytucja kultury – w ogóle nie był zainteresowany wynajęciem pomieszczeń na szkolenie z ekspozycją przypominającą targi budowlane. Negocjacje między stronami były pobieżne i dokonywane na „ostatnią chwilę”, a więc nieprofesjonalne. Taki stan rzeczy ustalił Sąd I instancji prawidłowo przywołując i oceniając korespondencję mailową oraz zeznania A. R. i A. S.. W szczególności Sąd Rejonowy słusznie uznał, że zeznania świadka A. R. odnoszące się do informowania (...) o charakterze wydarzenia z dnia 26 kwietnia 2018 roku, były całkowicie niewiarygodne i sprzeczne z pozostałym wartościowym materiałem dowodowym. Zeznania innych świadków zgłoszonych przez powódkę nie mogły stanowić dowodu na przebieg negocjacji i ustaleń pomiędzy najemcą a wynajmującym. Świadkowie ci podkreślali, że poza zakresem ich kompetencji było negocjowanie i zawieranie umów. Natomiast powódka miała tylko pewność wynikającą z doświadczeń z innymi wynajmującymi, ale przyznała, że spornego kontraktu nie negocjowała, zostawiając te sprawy pracownikom.

W świetle prawidłowych ustaleń faktycznych nie ma wątpliwości, że Sąd I instancji prawidłowo zinterpretował umowę stron. Zgodnie z art. 65 § 1 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Natomiast w art. 65 § 2 k.c. wskazano szczególne dyrektywy wykładni umów, w przypadku których należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Okoliczności wpływające na wykładnię oświadczenia (ustalone zwyczaje, zgodny zamiar stron) badać należy na dzień złożenia oświadczeń, a nie na dzień dokonywania wykładni (tak trafnie Sąd Najwyższy w wyroku z 18 czerwca 1998 r., I PKN 191/98, OSNAPiUS 1999, Nr 14, poz. 449). W tym kontekście nie ma wątpliwości, że okoliczności złożenia oświadczenia przez (...) nie pozwalają przyjąć, iż wynajmujący zgodził się zorganizowanie ekspozycji produktów firm zewnętrznych. Przedstawiciele tych firmy i ich ekspozycje pojawiły się więc w (...) bez zgody wynajmującego. Umowa nie uprawniała najemcy do udostępnienia najętych pomieszczeń innym podmiotom. W mailach i formularzu, który stanowił podstawę opracowania umowy pojawia się pojęcie „ekspozycja”, ale nigdy i nigdzie nie sprecyzowano jej charakteru, zakresu ani nie wskazano, że zorganizują ją inne firmy w celu promowania własnych produktów. Powódka mogła eksponować własne produkty czy działalność
i w tym celu wprowadzić do najmowanych pomieszczeń dodatkowe osoby. Nigdzie nie ma mowy, że mają to być osoby reprezentujące partnerów biznesowych powódki. Okoliczność ta na pewno nie wynika z § 2 umowy. Tymczasem ekspozycja firm zewnętrznych została zorganizowana. Sąd Rejonowy musiał więc zastosować właściwe prawo materialne, aby ustalić istotę udziału firm zewnętrznych w spornym stosunku prawnym i trafnie uznał, że mieliśmy do czynienia z niedopuszczalnym podnajmem części pomieszczenia. Wywód ten jest przekonujący i zasługuje na pełną aprobatę Sądu odwoławczego. Koncepcję tę wspiera także materiał dowodowy dostarczony przez powódkę – w umowie z k. 62 mowa jest o zagwarantowaniu partnerowi na ekspozycję konkretnej powierzchni najmowanego pomieszczenia (6 m ²). Nie ma więc wątpliwości, że najemca oddawał partnerowi do dyspozycji określoną część przedmiotu najmu, co odpowiada zastosowanej przez Sąd
I instancji koncepcji podnajmu. Powódka zwalcza tę koncepcję, ale nie stawia żadnego zarzutu naruszenia prawa materialnego, poprzestając na ogólnikowym odwołaniu się do art. 233 § 1 k.p.c. Nie ma racji powódka, że szkolenie dla architektów wnętrz niejako z definicji obejmuje ekspozycję produktów firm zajmujących się wyposażeniem wnętrz (nie ekspozycję materiałów promocyjnych, ale konkretnych produktów na zasadach zbliżonych do ekspozycji targowej). Obowiązek wykazania, że ekspozycja taka mogła się odbyć – zgodnie z art. 6 k.c. – obciążał powódkę, która zadaniu temu nie sprostała.

Z faktu, że powódka w sposób nieuprawniony wprowadziła do przedmiotu najmu firmy zewnętrzne nie może wynikać zobowiązanie pozwanego do pokrycia szkód, które w związku z tym poniosła. Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Pozwany nie był zobowiązany do umożliwienia powódce udostępnienia najętych powierzchni firmom zewnętrznym. Więc takiego zobowiązania nie mógł nie wykonać czy wykonać nienależycie, a tylko w takich sytuacjach można mówić o obowiązku naprawienia szkody. Straty powódki związane z tym, że musiała zwrócić środki pobrane od wystawców, zorganizować kolejną konferencję i straciła stałego kontrahenta mają związek z brakiem profesjonalizmu w przygotowaniu wydarzenia z 26 kwietnia 2018 roku. Powódce zbrakło nadzoru nad pracownikami, którzy negocjowali umowę najmu. Konsekwencje tej sytuacji obciążają powódkę. Przeciwne twierdzenia powódki, oparte na zarzutach, których w żaden sposób nie powiązano z prawem materialnym, nie znajdują potwierdzenia w okolicznościach omawianego przypadku. Sąd R. prawidłowo zinterpretował te okoliczności, choć niepotrzebnie kwestionował roszczenia powódki co do wysokości. Rozmiar tych roszczeń powódki nie miał żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż zasada odpowiedzialności nie została wykazana.

Nie można zgodzić się z pozwanym, że szkoda w rozumieniu art. 471 k.c. obejmowała koszty delegowania do Ł. pracowników powódki. Zarzut ten pozostawał w związku z nieuprawnionym twierdzeniem pozwanego, że konferencja w ogóle nie odbyła się. Wydarzenie to odbyło się, ale w części niezgodnie z umową (co będzie jeszcze przedmiotem rozważań). W tej sytuacji koszty delegacji, noclegu i podróży pracowników powódki i tak musiały być poniesione. Nie jest to szkoda, tylko wydatek związany z realizacją konferencji.

Wbrew zarzutowi apelacji pozwanego były podstawy do przyjęcia, że doszło do nienależytego wykonania spornej umowy najmu przez bezpodstawne uniemożliwienie realizowania uprawnień najemcy po godzinie 13. W tym przypadku Sąd I instancji prawidłowo zinterpretował umowę w kontekście obowiązków wynajmującego, które wynikają z art. 659 § 1 k.c., a także trafnie zinterpretował art. 471 k.c. Racjonalne jest proporcjonalne wyliczenie kosztów zorganizowania konferencji w odniesieniu do skróconego czasu pełnego korzystania z uprawnień najemcy. Szkodę te powiększał wydatek związany
z wykładem, który został opłacony, ale nie odbył się. Sąd odwoławczy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, uznaje je za własne. Zarzut naruszenia art. 471 k.c. i art. 65 k.c., który zgłosił pozwany był całkowicie bezzasadny.

II.  Zadośćuczynienie

Pozwany słusznie zarzucił, że w okolicznościach sprawy nie było żadnych podstaw do zasądzenia zadośćuczynienia. Trzeba wprawdzie zgodzić się
z Sądem Rejonowym, że przy okazji realizacji kontraktu może dojść do deliktu, który naruszy dobra osobiste strony umowy, ale w tym przypadku do tego nie doszło.

Przede wszystkim Sąd I instancji wyciągnął nieprawidłowe wnioski
z materiału dowodowego, co w omawianym zakresie zasadnym czyni zarzut pozwanego naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy ustalił, że spór między stronami dotyczył udziału w wydarzeniu z 26 kwietnia 2018 roku firm zewnętrznych. Na tym tle pojawiły się najpierw uwagi wynajmującego co do sposobu wykorzystania holu przy kawiarni, a później wręcz żądania opuszczenia (...). Jednocześnie Sąd ten przyjął, że wynajmujący nie kwestionował uprawnienia najemcy do prowadzenia szkolenia (konferencji)
w sali audiowizualnej. Wydaje się, że gdyby wynajmujący rzeczywiście kwestionował zapłatę za najem, to oczekiwałby realizacji § 3 ust. 5 umowy najmu, co oznaczałoby zakwestionowanie uprawnień najemcy w całości, a nie w części. W tej sytuacji z ostrożnością należało podejść do twierdzeń powódki, która okoliczności zdarzenia znała wyłącznie z relacji innych osób. Dodać należy, że byli pracownicy powódki, którzy realizowali sporne wydarzenie, zeznawali raczej o problemach związanym ze zorganizowaniem ekspozycji firm zewnętrznych, a nie o żądaniu opuszczenia terenu (...) wobec nieuregulowania czynszu najmu. Kwestia czynszu pojawiała się w kontekście tego, że nie zostały spełnione warunki z § 2 ust. 2 umowy najmu, co mogło uzasadniać odstąpienie od umowy, ale wynajmujący z możliwości tej nie korzysta, a najemca dodatkowo łamie postanowienia umowy przez umożliwienie innym podmiotom zorganizowania ekspozycji produktów
w najmowanym pomieszczeniu. Nie można zgodzić się z Sądem I instancji, że za potwierdzające wersję zdarzeń prezentowaną przez powódkę uznać trzeba dowody z dokumentów w postaci wiadomości mailowych pochodzących od M. W., pisma (...) Sp. z o.o., pisma (...) Sp. z o.o. Dowody te pozwalały wprawdzie na uznanie, że w pamięci kontrahentów zapadły informacje o niewywiązaniu się przez organizatora z należności czynszowych, ale nie pozwalają ustalić, kto i co konkretnie mówił na temat rozliczeń finansowych stron. Przebieg zdarzeń z 26 kwietnia 2018 roku wskazuje na ogólny chaos organizacyjny i pogubienie pracowników powódki, którzy mierzyli się z zarzutami wystawców o zbyt małej powierzchni wystawienniczej, zastrzeżeniami pracowników (...) co do samej możliwości zorganizowania takich prezentacji i jeszcze z informacjami, że wbrew umowie najmu wciąż nie ma pieniędzy na koncie wynajmującego. Na pewno można było odnieść wrażenie, że wydarzenie nie zostało profesjonalnie przygotowane, co musiało powodować ogromne niezadowolenie u partnerów biznesowych powódki. Zważywszy na te wszystkie okoliczności należało uznać, że Sąd Rejonowy w omawianym zakresie bezzasadnie uznał za niewiarygodne zeznania świadka A. S.. Błąd ten wynikał z wyciągnięcia
z dowodów, na których oparł ustalenie faktyczne o podawaniu nieprawdziwych informacji o braku uiszczenia czynszu najmu przez powódkę, wniosków nielogicznych i sprzecznych z zasadami doświadczenia życiowego. Dowody na których oparto sporne ustalenia nie były niewiarygodne. Ale w kontekście przywołanych wyżej bezspornych faktów i ograniczonej, fragmentarycznej wiedzy osób relacjonujących wydarzenia z 26 kwietnia 2018 roku, nie mogły stanowić podstawy przypisania pozwanemu podawania nieprawdziwych informacji o rzetelności finansowej powódki.

W prawidłowo ustalonym stanie faktycznym oczywiste staje się przyjęcie, że pozwany słusznie zarzucił naruszenie art. 23 i art. 24 w zw. z art. 448 k.c. Możliwość zasądzenia zadośćuczynienia z art. 448 k.c. uzależniona jest od zawinionego naruszenia dobra osobistego. Mechanizm ochrony dóbr osobistych oparty jest na koncepcji bezprawności bezwzględnej. Działaniem uzasadniającym odpowiedzialność na podstawie art. 24 k.c. jest tylko zachowanie, które można uznać za bezprawne, a więc obiektywnie nieprawidłowe, to jest sprzeczne obowiązującym porządkiem prawnym lub zasadami współżycia społecznego. Wprawdzie w art. 24 § 1 zd. I k.c. wyprowadza prawne domniemanie bezprawności każdego zachowania naruszającego dobra osobiste, czy zagrażającego naruszeniem, ale jest to domniemanie wzruszalne (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2014 r., I CSK 439/13, OSNC 2015, Nr 7–8, poz. 93). W przedmiotowej sprawie niewątpliwie naruszone zostały dobra osobiste powódki w postaci dobrego imienia, renomy i reputacji, ale odpowiedzialności za naruszenie tych dóbr nie można przypisać pozwanemu. Nie jest prawdą, że pozwany podawał na temat powódki informacje nieprawdziwe i przypisywał jej nieuczciwe zachowanie. Kwestionował tylko, i miał ku temu powody, co słusznie przyjął Sąd Rejonowy, prawo powódki do zorganizowania w pomieszczeniach (...) prezentacji produktów firm zewnętrznych. Między stronami był spór o zakres zawartej umowy. Kontrakt ten po obu stronach negocjowano i realizowano nieprofesjonalnie. Jednak kompromitacja organizatorów przedmiotowego szkolenia wynikała z tego, że powódka bez odpowiedniego umocowania wprowadziła na teren najmowanych pomieszczeń podnajemców. Wobec braku bezprawności zachowania pozwanego o zasądzeniu jakiegokolwiek zadośćuczynienia nie mogło być mowy. Tym samym nie ma powodów do analizy tych zarzutów apelacji powódki, które zmierzają do wykazania, że powódce należało się wyższe zadośćuczynienie niż przyznane.

Apelacja pozwanego była bezzasadna w zakresie zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c., art. 230 k.p.c. oraz art. 231 i art. 328 § 2 k.c. Sąd I instancji nie tylko prawidłowo zebrał dowody (częściowo błędnie je oceniając), ale też precyzyjnie ustalił fakty, wskazując przy tym, które dowody uznał za niewiarygodne. Wyjaśnił także sposób zastosowania prawa materialnego.

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 385 k.p.c., apelację powódki oddalono w całości oraz częściowo (w zakresie zasądzonego odszkodowania) oddalono apelację pozwanego. Apelacja pozwanego skierowana przeciwko zasądzeniu zadośćuczynienia prowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku w sposób opisany w sentencji wyroku Sądu Okręgowego (art. 386 § 1 k.p.c.).

Zmiana wyroku Sądu I instancji wymagała korekty orzeczenia o kosztach procesu w oparciu o treść art. 100 zd. II k.p.c. Pozwany wygrał sprawę praktycznie w całości (2 374,41 : 66 069 x 100 = 3,6%). Zasądzone koszty obejmują wynagrodzenie pełnomocnika wyliczone stosownie do § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 100 zd. I k.p.c. Pozwanemu należy się zwrot kosztów zastępstwa procesowego
w zakresie apelacji powódki, to jest 2 700 zł - § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 cyt. rozporządzenia z 2015 roku oraz 825 zł z uwagi na wygranie w 75% sprawy z własnej apelacji. Koszty te wyniosły po 900 zł z tytułu wynagrodzeń pełnomocników (§ 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 tego samego rozporządzenia) oraz 500 zł opłaty od apelacji, a więc łącznie 2 300 zł. Z tej kwoty pozwanego powinna obciążać kwota 575 zł, a kosztów poniósł 1 400 zł (900 + 500).