Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2022 r., wydanym w sprawie z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w W. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej:

1.  zasądził od (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 23764,25 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądził od (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 5306,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

3.  nakazał pobrać od (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej kwotę 1920,47 zł tytułem zwrotu wydatków, które nie znalazły pokrycia w uiszczonych przez strony zaliczkach.

Apelację od tego orzeczenia wniosła strona pozwana, zaskarżając je w całości. Zaskarżonemu wyrokowi skarżący zarzucił:

1)  naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez błędną ocenę materiału dowodowego w postaci opinii głównej i opinii uzupełniających biegłego inż. J. D. i uznanie, że sporządzone przez biegłego opinie są rzetelne i profesjonalne, podczas gdy prawidłowa ocena przedmiotowego dowodu winna prowadzić do wniosku, iż opinia zawiera szereg uchybień i jako taka nie może być podstawą do wydania rozstrzygnięcia w sprawie;

2)  naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez błędną, niezgodną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę dowodów w postaci zeznań świadka Z. K. (1), a w konsekwencji nie dania im wiary w sytuacji gdy nie miał on powodu ażeby opisywać przebieg zdarzenia niezgodnych z prawdą;

3)  naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 290 § 1 k.p.c. oraz art. 205 ¹² § 2 k.p.c. i art. 235 ² § 2 pkt 5 k.p.c. poprzez pominięcie wniosku strony pozwanej o powołanie Instytutu (...) w W., podczas gdy wydana przez biegłego opinia, jako nierzetelna i nieobiektywna, nie powinna stanowić podstaw do czynienia ustaleń faktycznych w sprawie, a charakter sprawy uzasadniał skorzystanie z pomocy jednostki naukowo- badawczej posiadającej odpowiednią wiedzę, doświadczenie i narzędzia do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla niniejszej sprawy;

4)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 822 § 1 k.c. oraz art. 362 k.c. poprzez ich błędne zastosowanie i przyjęcie, że pozwana ponosi odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 16.12.2018 r., podczas gdy z okoliczności faktycznych w sprawie to nie wynika.

W konsekwencji podniesionych zarzutów pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, zmianę rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu za I instancję stosownie do wyniku sprawy i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ponadto pozwany wniósł o zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu za Ii instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami stosownie do treści art. 98 § 1 ¹ k.p.c. Alternatywnie pozwany wniósł o uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z zasądzeniem na rzecz strony pozwanej kosztów procesu za II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami stosownie do treści art. 98 § 1 ¹ k.p.c..

We wniesionej apelacji pozwany wniósł również o rozpoznanie postanowień Sądu I instancji niepodlegających zaskarżeniu oraz dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii Instytutu (...) na fakty wskazane w postanowieniu Sądu Rejonowego z dnia 16.04.2021 r. z uwzględnieniem uwag i zastrzeżeń zgłoszonych w toku postępowania przez pozwaną.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości jako oczywiście bezzasadnej i zasądzenie od skarżącego na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna, a Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy, które Sąd II instancji z powodzeniem może uznać za własne, jak również zastosował do nich we właściwy sposób unormowania prawa materialnego.

Sąd Rejonowy nie naruszył dyrektywy art. 233 § 1 k.p.c. podczas dokonywania oceny opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego – analizy i rekonstrukcji wypadków drogowych, techniki samochodowej oraz kosztorysowania i wyceny wartości pojazdów. Sąd I instancji w sposób szczegółowy uargumentował powody, dla których oparł się w ustalaniu okoliczności faktycznych na opiniach biegłego. Opinie te zostały sporządzone przez kompetentną osobą, niezwiązaną z żadną ze stron, biegłego z wieloletnim doświadczeniem. Opinie są spójne, kategoryczne, nie zawierają błędów logicznych, opierają się na właściwych dokumentach oraz zostały szeroko i przekonująco uzasadnione. Stwierdzenie pozwanej zawarte w apelacji, jakoby w opinii uzupełniającej biegły wskazał, że „do kolizji (wzajemnego kontaktu pojazdów) dojść by nie mogło” zostało wyrwane z kontekstu. Wskazać bowiem należy, że owo stwierdzenie padło z zastrzeżeniem, że dotyczy położenia samochodu L. zgodnego z sugestią strony pozwanej, czyli że przednie koła samochodu znajdowały się całkowicie na poboczu, a w koleinie znajdowało się lewe tylne koło samochodu L., co jednak nie znalazło potwierdzenia w sprawie. Nie można podzielić też zapatrywania skarżącego, że biegły odpowiedział jedynie wybiórczo na uwagi strony pozwanej. Biegły wydał dwie opinie uzupełniające, pisemną i ustną, w których szeroko odniósł się do zastrzeżeń strony pozwanej, swe wnioski umotywował i uargumentował. Biegły w swoich opiniach, wbrew zapatrywaniu skarżącego, opinie biegłego były obiektywne. Biegły dokonał analizy sprawy w kontekście całości materiału dowodowego, rozważając wszystkie wersje zdarzenia przedstawione przez uczestników kolizji, oceniając ich prawdopodobieństwo zaistnienia oraz skutków, jakie mogły w ich następstwie powstać. Przypomnieć w tym miejscu należy, że rolą biegłego nie jest czynienie ustaleń - jak oczekiwałby tego pozwany - nie oferując żadnego materiału dowodowego, który mógłby podlegać ocenie przez biegłego.

Wbrew zapatrywaniu apelującego, Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił treść zeznań świadka Z. K. (2), nie dając im wiary. W pierwszej kolejności należy wskazać, że nieprawdziwym jest argument pozwanego, jakoby świadek nie miał powodu, ażeby opisywać przebieg zdarzenia niezgodny z prawdą. Świadek był sprawcą zdarzenia. Powszechnie wiadomym jest, że w przypadku spowodowania szkody następnie naprawianej z OC sprawcy, kierujący pojazdem, który doprowadził do zdarzenia traci zniżki na ubezpieczenie OC. Ponadto, sprawca, którego wina zostanie stwierdzona, może narazić się na roszczenie regresowe ubezpieczyciela. Zatem co do zasady sprawca zdarzenia ma interes w rozstrzygnięciu sprawy dotyczącej naprawienia szkody. Ponadto należy wskazać na szereg okoliczności przemawiających za uznaniem zeznań świadka za niewiarygodne, które zostały również wyszczególnione w uzasadnianiu Sądu Rejonowego, a których potrzeby ponownego przytaczania Sąd Okręgowy nie widzi. Zauważyć jednakże należy, że gdyby przyjąć wersję zdarzenia przedstawioną przez świadka Z. K. (1) do zderzenia pojazdów dojść nie mogło, co stwierdził biegły, a co podkreśla również pozwany we wniesionej apelacji. Tym samym nie doszłoby do deklarowanego przez świadka złożenia lusterka pojazdu V. i nie byłoby żadnej potrzeby złożenia oświadczenia sprawcy szkody, bowiem do żadnej szkody by nie doszło. W opinii Sądu odwoławczego zmieniona po roku od zdarzenia wersja zeznań sprawcy szkody, utrzymywana również w niniejszym postępowaniu, nie zasługuje na wiarę, jest bowiem przyjętą przez sprawcę szkody linią obrony.

Chybiony jest również zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisów proceduralnych wskutek odmowy dopuszczenia dowodu z opinii instytutu naukowo- badawczego.

Pozwany, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, nie wniósł zastrzeżenia do protokołu w trybie art. 162 k.p.c., zatem nie może skutecznie zarzucać w apelacji uchybienia przez sąd pierwszej instancji przepisom postępowania, dotyczącego wydania postanowienia o pominięciu dowodów. Co prawda pozwany i jego pełnomocnik nie byli obecni na rozprawie, na której postanowienie o pominięciu dowodu zostało wydane, jednakże w tym zakresie Sąd odwoławczy podziela poglądy wyrażane w orzeczeniach sądów apelacyjnych, zgodnie z którymi nieobecność strony i jej pełnomocnika procesowego na rozprawie nie mogą być uznane za okoliczności usprawiedliwiające brak zgłoszenia zastrzeżenia z art. 162 k.p.c. Nieuczestniczenie w rozprawie, gdy strona została prawidłowo zawiadomiona o jej terminie, odbyło się na wyłączne ryzyko strony pozwanej, w szczególności jej pełnomocnika, który winien mieć świadomość, że sąd wyda na rozprawie decyzję dotyczącą zawnioskowanego przez niego dowodu (tak uzasadnienia wyroków: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 maja 2015 r., sygn. akt I ACa 1706/14, Legalis nr 1316271; Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2015 r., sygn. akt I ACa 1513/14; Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 30 października 2014 r., sygn. akt I ACa 698/14; Legalis nr 1213710). W interesie strony było stawienie się na rozprawie i poznanie decyzji Sądu odnośnie złożonego wniosku dowodowego. Ponadto, podkreślenia wymaga, iż ogłoszenie wyroku w niniejszej sprawie nastąpiło po dwóch tygodniach, zatem pozwany miał wystarczająco dużo czasu, by zapoznać się z treścią protokołu rozprawy i wnieść zastrzeżenie w formie pisemnej przed ogłoszeniem orzeczenia, czego nie uczynił.

Wobec powyższego Sąd odwoławczy nie rozpoznał stawianego zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 290 § 1 k.p.c. oraz art. 205 ¹² § 2 k.p.c. i art. 235 ² § 2 pkt 5 k.p.c., bowiem zgodnie z art. 162 § 2 k.p.c. pozwany stracił prawo do powoływania się na takie uchybienie w dalszym toku postępowania z uwagi na niezłożenie zastrzeżenia do protokołu. Następstwem powyższego było również pominięcie wnioskowanego w apelacji dowodu z opinii instytutu naukowo- badawczego.

Bezzasadne są wreszcie zarzuty naruszenia art. 822 § 1 k.c. oraz art. 362 k.c. Do zastosowania ostatniego z tych przepisów nie było wystarczających podstaw w rozpoznawanej sprawie, ponieważ dla stwierdzenia, że poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, konieczne jest stanowcze ustalenie, iż poszkodowany podczas zdarzenia skutkującego szkodą zachował się w sposób nieprawidłowy i – o ile sprawca odpowiada na zasadzie winy – także zawiniony, jak również stwierdzenie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy niewłaściwym zachowaniem poszkodowanego a powstaniem lub zwiększeniem szkody. Należy wskazać, że treść apelacji w żadnej mierze nie wskazuje na postawienie poszkodowanemu zarzutu przyczynienia się, a całość apelacji sprowadza się do zakwestionowania zaistnienia zdarzenia szkodzącego i powstania szkody.

Nie mogło też dojść do naruszenia art. 822 § 1 k.c., gdyż poczynione ustalenia faktyczne nie pozostawiają wątpliwości, że do zdarzenia objętego podstawą faktyczną powództwa rzeczywiście doszło, a w konsekwencji – że odpowiedzialność deliktowa za wyrządzoną szkodę obciąża ubezpieczonego Z. K. (1), a pozwany ubezpieczyciel, ze względu na zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, jest zobowiązany co do zasady do zapłaty odszkodowania za szkodę wyrządzoną poszkodowanemu. Również wysokość należnego odszkodowania została właściwie ustalona ki nie była kwestionowana przez apelującego. Nie zachodzą przy tym podstawy do zmniejszenia obowiązku odszkodowawczego na podstawie art. 362 k.c.

Z uwagi na bezzasadność podniesionych zarzutów i prawidłowość kontrolowanego rozstrzygnięcia apelacja strony pozwanej podlegała więc oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji orzekł zgodnie z wynikającą z art. 98 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od przegrywającego sprawę ubezpieczyciela na rzecz powoda kwotę 1.800 zł, na którą złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika, ustalone stosownie do § 10 ust. 1 pkt 1 w związku z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1935), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi stosownie do dyspozycji art. 98 § 1 ¹ k.p.c.