Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

poczatektekstu

[Sędzia sprawozdawca 00:00:01.548]

Początek uzasadnienia. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 października 2018 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, w sprawie z powództwa M. K. przeciwko L. K. o zapłatę, oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.617 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Z rozstrzygnięciem tym nie zgodził się powód. Wyrokowi zarzucił: naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest artykułu 233 paragraf 1 kpc, przez ocenę wiarygodności i mocy dowodów bez wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, pozostające w sprzeczności z zasadami logicznego rozumowania, względnie doświadczenia życiowego, a polegające na uznaniu, iż uiszczenie składek nie pozostaje w związku ze wzbogaceniem pozwanego, bez oparcia tego twierdzenia w treści zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, naruszenie artykułu 232 kpc przez potencjalnie uznane za udowodnione przez pozwanego faktu, iż pozwany zużył lub utracił korzyść w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, pomimo że pozwany w toku postępowania nawet nie podniósł tej okoliczności, po trzecie - błędnym uznaniu, że istniejący między płatnikiem składek - powodem a ubezpieczonym - pozwanym stosunek prawny powoduje wprawdzie, że ubezpieczony podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym, jednakże stan ten nie rodzi po jego stronie jakichkolwiek obowiązków w stosunku do ZUS w sytuacji, gdy normy prawne w sposób klarowny rozkładają obowiązki w ten sposób, że po stronie płatnika leży obowiązek obliczenia, rozliczenia i odprowadzenia, a nie opłacania, jak przyjmuje Sąd, składek na ubezpieczenie społeczne, zaś źródłem pokrycia składek są środki, stanowiące środki podatnika, przyjęcie przeciwnego poglądu czyni zbędnym podział na płatnika podatnika. Wyrok ten zaskarżony został w całości i apelujący wnosi o jego zmianę i uwzględnienie powództwa w całości. Sąd Okręgowy zważył, co następuje. Apelacja jest zasadna. W decyzji z dnia 5 lipca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że strony nie łączyła umowa o dzieło, że L. K. w istocie świadczy usługi na rzecz Ośrodka Szkolenia prowadzonego przez M. K.. W konsekwencji ZUS tą decyzją ustalił wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne L. K., jako osoby wykonującej umowę o świadczenie usług u płatnika składek Ośrodek Szkolenia, Konsultacji i Doradztwa Ochrony Pracy. Wyliczony za okres od stycznia 2011 roku do grudnia 2013 roku kwota składek wynosi 10.845 złotych 26 groszy. W wykonaniu tej decyzji powód, jako płatnik, zapłacił na rzecz ZUS kwotę wynikającą z decyzji z dnia 5 lipca 2016 roku. Uiszczenia przedmiotowych..., uiszczenie przedmiotowych składek było konsekwentną, konsekwencją błędnej kwalifikacji przez powoda zawartych umów. W myśl artykułu 13 punkt 2 Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, Dziennik Ustaw z 2015 roku, pozycja 121 ze zmianami, obowiązkowi ubezpieczenia, o obowiązkowym ubezpieczeniu emerytalnym, rentowych, chorobowym i wypadkowym podlegają osoby fizyczne, zleceniobiorcy, od dnia oznaczonego w umowie, jako dzień rozpoczęcia jej wykonania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. Należy wskazać, że zgodnie z artykułem 16 ustęp 1 punkt 4 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia emerytalne zleceniobiorców finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczeni i płatnicy składek. Zgodnie z artykułem 16 ustęp 2 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia chorobowe podlegających temu ubezpieczeniu osób wymienionych w ustęp 1 punkt 1, 4, 8, 9, 11 oraz ustęp 1c finansują w całości z własnych środków sami ubezpieczeni, natomiast składki na ubezpieczenie wypadkowe zleceniobiorców, w oparciu o artykuł 16 ustęp 3 Ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, finansują w całości z własnych środków płatnicy składek. W myśl artykułu 17 ustęp 1 i ustęp 2 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do zakładu w całości płatnicy składek. Płatnicy składek, o których mowa w ustęp 1, obliczają część składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz chorobowe finansowane przez ubezpieczonych i po potrąceniu ich ze środków ubezpieczonych przekazują do zakładu. Z przytoczonych przepisów artykułu 17 ustęp 1 i ustęp 2 wyżej wymienionej Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że powód, jako płatnik składek, obowiązany był na ich podstawie do uiszczenia składek na ubezpieczenie społeczne, należnych od ubezpieczonego oraz pracodawcy, w wymiarze ściśle określonym przepisami. Powód zapłacił zaległe składki po przeprowadzonej kontroli ZUS, aby zrealizować swoje obowiązki jako płatnik składek. Wskazać należy, że na powodzie ciążył jedynie obowiązek pobrania składek na ubezpieczenie zdrowotne z należno..., z należności zleceniobiorcy, a nie obowiązek sfinansowania z własnych środków. Dlatego też oczywiście błędne jest stanowisko Sądu Rejonowego, że zleceniobiorcę nie obciąża obowiązek pokrycia składki ubezpieczenia zdrowotnego, a w konsekwencji bezpodstawność dochodzenia przez płatnika od ubezpieczonego zwrotu zapłaconych składek w oparciu o przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu. W tym zakresie zasadny jest zarzut z apelacji w punkcie trzecim sformu..., w ten sposób tam sformułowany. Przywołany przez pogląd, przez Sąd Rejonowy pogląd Sądu Najwyższego, że żaden przepis Ustawy systemowej nie stanowi podstawy prawnej do wystąpienia przez płatnika składek z żądaniem zapłaty na jego rzecz przez ubezpieczonych tej części składek, która winna być przez nich finansowana, gdyż poza powołanymi i omówionymi artykułem 17 ustęp 2 i 46 ustęp 1 brak w niej innych odpowiednich uregulowań, które mogłyby służyć realizacji takiego celu jest oczywisty. Ustawa systemowa tym się bowiem nie zajmuje, co nie oznacza, że płatnik pozbawiony został roszczenia o zwrot zapłaconych składek za zleceniobiorcę. N...., w niekwestionowanym orzecznictwie sądowym uchwała Sądu Najwyższego z 5 grudnia 2013 roku, III CZP 6/13, opublikowana OSNAPIUS 2014 rok, numer 11, pozycja 154, wprost wskazuje się na istniejące roszczenie pracodawcy, płatnika składek, z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, artykułu 405 i następne Kodeksu cywilnego, będące następstwem zapłaty przez niego składek na ubezpieczenie społeczne pracowników w części, która powinna być przez nich finansowana. Zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd Rejonowy powinien ocenić na płaszczyźnie wskazywanych przez powoda przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, to jest artykułu 405 Kodeksu cywilnego i następnych. Wskazać należy, że Sąd Rejonowy nie sprostał temu zadaniu. Apelujący zasadnie zarzucił naruszenie artykułu 233 paragraf 1 kpc przez uznanie, że uiszczenie składek nie pozostaje w związku ze wzbogaceniem pozwanego. Składki na ubezpieczenie zdrowotne zostały zapłacone przez powoda za zleceniobiorcę, do ich sfinansowania zobowiązany był zleceniobiorca, czyli pozwany, powód był jedynie płatnikiem tych składek, przekazicielem do ZUS. O wysokości tych nieuiszczonych składek, o wysokość tych nieuiszczonych składek doszło w sposób oczywisty do przysporzenia po stronie pozwanego. Doszło do wzbogacenia pozwanego przez zmniejszenie jego pasywów wynikające z nie potrącenia składek na ubezpieczenie zdrowotne. W rezultacie zapłaty składek przez powoda nastąpiło wzbogacenie pozwanego kosztem powoda, zaś szła wzajemna zależność pomiędzy uzyskaniem korzyści majątkowej przez wzbogaconego a uszczerbkiem majątkowym doznanym przez zubożonego. Apelujący zasadnie zarzucił naruszenie artykułu 232 kpc. Trafnie wskazał, że pozwany nie wskazał żadnych dowodów na okoliczność zużycia lub utracenia korzyści, w szczególności w sposób wyłączający wzbogacenie. Podkreślić należy, że stanowisko Sądu Rejonowego wyrażone w uzasadnieniu, że nie można przyjąć, że pozwany, otrzymując wynagrodzenie w czasie, gdy świadczył pracę u powoda, powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu uzyskanych korzyści, nie wynika z jakiegokolwiek dowodu, czy też twierdzenia samego pozwanego. Podnieść należy, że pozwany poprzez swego profesjonalnego pełnomocnika, w odpowiedzi na pozew, negował możność wzbogacenia się pozwanego, nie odnosząc się w ogóle do kwestii zużycia czy utracenia korzyści. Zagadnienie to pozostawało poza dowodzeniem ze strony pozwanego, było konsekwencją stanowiska, że płatnik składek nie dokonał przysporzenia majątkowego na rzecz pozwanego. Podkreślić należy, że o braku zamiaru dowodzenia, czy też odnoszenia się do losu korzyści z tytułu nieopłaconych składek, pozwany nie odniósł się do końca procesu, a jedynie, jedyny wniosek dowodowy, spóźniony, zgłoszony na rozprawie w dniu 11 października 2018 roku, dotyczył okoliczności zgłaszania stronie powodowej faktu zawarcia niewłaściwej umowy cywilnoprawnej, a także próby rozliczenia wszelkich należności po zakończeniu współpracy. Tak sformułowana teza dowodowa nie wskazuje, że pozwany, pobierając wynagrodzenie, nie miał świadomości przysporzenia i braku świadomości o obowiązku opłacenia składek zdrowotnych od zawartej umowy. Wobec braku twierdzenia i dowodzenia przez pozwanego, że pozwany korzyść zużył lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, należało uznać, że nie doszło do wygaśnięcia obowiązku zwrotu korzyści zgodnie z artykułem 409 Kodeksu cywilnego. Podnoszony w odpowiedzi na pozew zarzut przedawnienia jest bezzasadny. Termin przedawnienia roszczenia płatnika składek z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, będącego następstwem zapłaty przez niego składek na ubezpieczenie społeczne, która powinna być przez zleceniobiorcę finansowana, rozpoczyna bieg od dnia zapłaty tych składek przez płatnika. Okolicznością niekwestionowaną przez strony było, że powód zapłacił na rzecz ZUS kwotę wynikającą z decyzji z 5 lipca 2016 roku. Z potwierdzenia przelewu wynika, że do zapłaty doszło 12 czerwca 2017 roku. Zważywszy na datę wniesienia pozwu i przyjmując z artykułu 118 kc termin 3-letni przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, to uznać należy, że nie doszło do przedawnienia roszczenia powoda. Dlatego też Sąd Okręgowy z mocy artykułu 386 paragraf 1 kpc zmienił zaskarżone orzeczenie Sądu Rejonowego i zasądził w całości dochodzone roszczenia. O kosztach procesu Sąd Okręgowy, zarówno za pierwszą jak i drugą instancję, orzekł stosownie do zasady wyrażonej w artykule 98 paragraf 1 kpc, to jest zasady odpowiedzialności za wynik procesu. O kosztach zastępstwa adwokackiego Sąd orzekł w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, co do stawek za świadczenie pomocy prawnej.

[koniec 00:14:08.079]