Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

W dniu 6 maja 2022 r. do Sądu Rejonowego w Kutnie V Wydział Ksiąg Wieczystych wpłynął wniosek Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. o wpis w dziale IV księgi wieczystej (...) hipoteki przymusowej do kwoty 5750,38 zł na rzecz Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. z tytułu podatku od towarów i usług za okres od 01.05.2021 r. do 31.05.2021 r. na nieruchomości stanowiącej własność na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej A. N. i P. N.. Jako podstawę ustanowienia hipoteki wskazano elektroniczny kolejny tytuł wykonawczy nr (...)-723. (...).2021 z dnia 30.07.2021r. wystawiony przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w K..

Referendarz sądowy oddalił wniosek o wpis hipoteki przymusowej w księdze wieczystej (...), gdyż w postępowaniu wieczystoksięgowym brak jest odpowiedniej regulacji umożliwiającej dokonanie weryfikacji wydanych w postępowaniu administracyjnym tytułów w formie elektronicznej. Sama „wizualizacja” (wydruk) dokumentu elektronicznego w postaci wydrukowanego pliku pdf nie pozwala na weryfikację dokumentu. Sąd wieczystoksięgowy nie ma technicznej możliwości weryfikacji dokumentów np. przez platformę ePUAP, bowiem nie służy ona do obsługi prowadzonej w sądach postępowania wieczystoksięgowego. Nośnikiem informacji jest tutaj plik elektroniczny, zatem wydruk papierowy nie jest nośnikiem informacji utworzonej w pliku elektronicznym.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w K. wniósł skargę na orzeczenie referendarza sądowego w przedmiocie oddalenia wniosku o wpis hipoteki przymusowej.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie przepisów:

- art. 626 ⁹ k.p.c. poprzez jego niewłaściwą wykładnię i bezzasadne uznanie, że w niniejszej sprawie istnieje przeszkoda do dokonania wpisu, podczas gdy prawidłowa ocena stanu faktycznego sprawy i złożonych do wniosku dokumentów winna doprowadzić do wniosku, że zostały wypełnione wszystkie przesłanki do dokonania wpisu,

- art. 626 ⁴ w zw. z art. 626 ² k.p.c. poprzez jego niewłaściwą wykładnię i bezzasadne uznanie, że do wniosku nie zostały dołączone dokumenty potwierdzające zasadność wpisu, podczas gdy prawidłowa ocena stanu faktycznego i załączonych do wniosku dokumentów winna doprowadzić do wniosku, że przesłanki wpisu zostały wypełnione,

- art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zebranego materiału dowodowego skutkujące błędnym przyjęciem, że nie zostały spełnione warunki formalne do dokonania wpisu hipoteki przymusowej.

Skarżący wniósł o zmianę skarżonego postanowienia i dokonanie w dziale IV księgi wieczystej wpisu hipoteki przymusowej.

Postanowieniem z dnia 16 września 2023r. Sąd Rejonowy w Kutnie oddalił wniosek.

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd I instancji w pełni podzielił pogląd wyrażony przez referendarza sądowego. Nadto, Sąd I instancji wskazał, że w rozpoznawanej sprawie wnioskodawca złożył wyłącznie wydruk z pliku elektronicznego, nie zaś sam plik stanowiący dokument, bowiem ze względów technologicznych, jak i proceduralnych, takiej możliwości nie miał.

Przedłożony przez wnioskodawcę wydruk elektronicznego administracyjnego tytułu wykonawczego nie mógł stanowić podstawy dokonania wpisu hipoteki przymusowej na rzecz wnioskodawcy.

W związku z tym nie było dostatecznych podstaw do uwzględnienia złożonego wniosku o wpis hipoteki przymusowej i dlatego też Sąd I instancji oddalił w wniosek na podstawie art. 626 ⁹ k.p.c..

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożył wnioskodawca.

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu:

1.naruszenie przepisu art. 626 ⁹ k.p.c. poprzez jego niewłaściwa wykładnię i bezzasadne uznanie, że w niniejszej sprawie istnieje przeszkoda do dokonania wpisu , podczas gdy prawidłowa ocena stanu faktycznego sprawy i złożonych do wniosku dokumentów winna prowadzić sąd do wniosku , ze zostały spełnione przesłanki do dokonania wpisu;

2.naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 626 ⁴ w zw. z art. 626 ² k.p.c. poprzez jego niewłaściwą wykładnię i bezzasadne uznanie, że do wniosku nie zostały dołączone dokumenty potwierdzające zasadność wpisu, podczas gdy prawidłowa ocena stanu faktycznego i załączonych do wniosku dokumentów winna prowadzić sąd do wniosku, że przesłanki wpisu zostały wypełnione;

3.naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej , a nie swobodnej oceny zebranego materiału dowodowego skutkujące błędnym przyjęciem, że nie zostały spełnione warunki formalne do dokonania wpisu hipoteki przymusowej.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i dokonanie wpisu hipoteki przymusowej w dziale IV księgi wieczystej (...), ewentualnie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom skarżącego podniesionym w apelacji, Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, znajdujących oparcie w zebranym sprawie materiale dowodowym i trafnie określił konsekwencje prawne z nich wynikające. Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji jak też rozważania prawne poczynione przez Sąd I instancji przejmuje za własne bez konieczności ponownego ich przytaczania.

Wbrew zarzutom skarżącego podniesionym w apelacji, brak jest podstaw do twierdzenia, że Sąd I instancji naruszał przepis art. 626 ⁹ k.p.c.

W przedmiotowej sprawie przepis art. 109 § 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2019 r. poz. 2204 ze zm.) stanowi, że wierzyciel, którego wierzytelność jest stwierdzona tytułem wykonawczym, określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym, może na podstawie tego tytułu uzyskać hipotekę na wszystkich nieruchomościach dłużnika (hipoteka przymusowa).

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 626 ² § 1 i 3 k.p.c. wniosek o wpis składa się na urzędowym formularzu. Do wniosku o wpis należy dołączyć dokumenty stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej.

W postępowaniu wieczystoksięgowym obowiązuje ogólna zasada, że zarówno wniosek, jak i załączone do niego dokumenty, winny zostać złożone w tradycyjnej formie papierowej. Wyjątek od owej zasady stanowi przepis art. 626 ⁴ k.p.c., wskazujący w sposób enumeratywny podmioty, które wniosek o wpis składają wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, a do podmiotów tych należą: notariusze, komornicy i naczelnicy urzędów skarbowych.

Wyłączenie to nie obejmuje dokumentów, które stanowią podstawę dokonania wpisu.

Podstawą wpisu w księdze wieczystej są także administracyjne tytuły wykonawcze.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca do wniosku dołączył dokument – administracyjny tytuł wykonawczy w postaci wydruku plików pdf.

Zgodzić należy się w pełni z Sądem I instancji, że administracyjny tytuł wykonawczy złożony przez wnioskodawcę w formie wydruku pliku pdf, nie jest dokumentem mogącym stanowić podstawę wpisu hipoteki przymusowej.

Wydruk dokumentu sporządzony w tym trybie nie stanowi odpisu dokumentu wystawionego w formie elektronicznej. Przepis art. 26 e § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( tj. Dz.U. Z 2022 r. poz. 479) jedynie daje organowi administracyjnemu możliwość doręczenia stronie pisma wydanego w formie elektronicznej w formie wydruku, nie odnosi się natomiast w żaden sposób do kwestii podstawy dokonania wpisu w księdze wieczystej. Wydruk taki nie może stanowić podstawy wpisu, ponieważ nie zostały dotychczas stworzone instrumenty pozwalające sądowi wieczystoksięgowemu na weryfikację decyzji wydanej w formie elektronicznej i podpisanej podpisem elektronicznym. Tego rodzaju możliwość, a nawet obowiązek sądu przewidują chociażby przepisy dotyczące nakazów zapłaty wydanych w formie elektronicznej.

Jak trafnie zauważył Sąd I instancji, regulacja przepisu art. 77 ³ k.c. stanowi, że dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.

Nośnik informacji w rozumieniu tego przepisu winien cechować się trwałością informacji na nim zamieszczonych oraz możliwością odtwarzania. Treść dokumentu musi zostać odpowiednio utrwalona w sposób umożliwiający jej odtworzenie.

Należy zauważyć, że informacja utworzona w formie elektronicznej zostaje zapisana w pliku elektronicznym, czy to bezpośrednio na komputerze, czy to w danym systemie informatycznym lub teleinformatycznym, bądź na danym serwerze.

Nośnikiem informacji jest więc plik elektroniczny tę informację zawierający. Nie można natomiast mylić papieru, jako nośnika informacji utworzonej w formie papierowej z wydrukiem papierowym informacji utworzonej w pliku elektronicznym.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca złożył wyłącznie wydruk z pliku elektronicznego, nie zaś sam plik stanowiący dokument, bowiem ze względów technologicznych, jak i proceduralnych, takiej możliwości nie miał.

Tym samym brak jakichkolwiek podstaw do stawiania Sądowi I instancji zarzutu naruszenia art. 626 ⁴ k.p.c. w zw. z art. 626 ² k.p.c.

Zgodzić należy się w pełni z Sądem I instancji, że przedłożony przez wnioskodawcę wydruk elektronicznego tytułu wykonawczego nie mógł stanowić podstawy dokonania wpisu hipoteki przymusowej na rzecz wnioskodawcy.

Zasadnie zatem Sąd I instancji wywiódł, że w rozpoznawanej sprawie brak było podstawa do uwzględnienia wniosku, co skutkowało jego oddaleniem – stosownie do art. 626 ⁹ k.p.c.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.