Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 7 października 2022 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, w sprawie z powództwa A. R. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę:

1.  zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz A. R.:

a.  kwotę 45.000 zł tytułem zadośćuczynienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

⚫

od kwoty 30.000 zł od dnia 23 listopada 2017 roku do dnia zapłaty;

⚫

od kwoty 15.000 zł od dnia 15 marca 2022 roku do dnia zapłaty;

b.  kwotę 1.588 zł tytułem kosztów pomocy osób trzecich, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 listopada 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddalił powództwo w zakresie odsetek w pozostałej części;

3.  zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz A. R. kwotę 5.093 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazał pobrać od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 2.811,41 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w części, tj. w pkt. l.a) wyroku co do kwoty 15 000 zł zasądzonej na rzecz powódki tytułem zadośćuczynienia pieniężnego oraz co do odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 23 listopada 2017 r. do dnia 7 października 2022 r. oraz od dnia 15 marca 2022 r. d dnia 7 października 2022 r., tj. do dnia wydania wyroku w sprawie, a w konsekwencji także co do pkt 3. wyroku, tj. rozliczenia przez Sąd kosztów procesu.

Pozwany zarzucił skarżonemu orzeczeniu naruszenie:

1.  art. 445 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, iż w ustalonym stanie faktycznym powódce przysługuje zadośćuczynienie pieniężne z tytułu krzywdy w kwocie 47 950 zł;

2.  art. 481 § 1 k.c. oraz art. 817 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r., o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2214) przez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż odsetki od przyznanej na rzecz powódki kwoty zadośćuczynienia winny być liczone od dnia wcześniejszego, niż od dnia wyrokowania w sprawie.

W konkluzji pozwany wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa o zadośćuczynienie pieniężne co do kwoty 15 000 zł oraz oddalenie roszczenia o odsetki od zasądzonej kwoty tytułem zadośćuczynienia za okres wcześniejszy, niż od dnia wyrokowania do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, należnych za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu.

W ocenie Sądu Okręgowego wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu. Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd I instancji ustalenia, a w konsekwencji przyjmuje je za własne. Sąd Rejonowy prawidłowo zinterpretował i zastosował również przepisy prawa materialnego. Zarzuty podniesione przez pozwanego nie znajdują odniesienia w stanie faktycznym, a argumentacja prawna jest chybiona.

Biorąc pod uwagę ustalone okoliczności faktyczne, należy stwierdzić, że bezzasadny okazał się zarzut skarżącego dotyczący naruszenia przez Sąd I instancji przepisów prawa materialnego to jest art. 445 § 1 k.c.. Sąd Okręgowy zważył, iż ustalenie wysokości zadośćuczynienia ma charakter ocenny i należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego. Ingerencja sądu drugiej instancji w ustaloną wyrokiem wysokość zadośćuczynienia możliwa jest zatem jedynie w wypadku, gdyby po uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, mających wpływ na jego rozmiar, okazało się ono nieodpowiednie, tj. albo rażąco wygórowane, albo rażąco niskie ( por. wyrok SN z dnia 18 listopada 2004 r. w sprawie I CK 219/04; wyrok z dnia 9 lipca 1970 r. w sprawie III PRN 39/70, OSNC 1971 rok, nr 3, poz. 53). O rażącym naruszeniu zasad ustalania „odpowiedniego” zadośćuczynienia mogłoby świadczyć zarówno przyznanie zadośćuczynienia, które miałoby wymiar jedynie symboliczny i nie stanowiłoby rekompensaty doznanej krzywdy, jak również zasądzenia kwoty wygórowanej, która mogłaby prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia się osoby poszkodowanej. Podkreślić należy, że Sąd I instancji oparł swoje rozstrzygnięcie, w głównej mierze o wydane w sprawie i niekwestionowane ostatecznie opinie biegłych, zwłaszcza biegłego z zakresu ortopedii, biegłego z zakresu rehabilitacji i biegłego z zakresu neurologii. Wszyscy biegli orzekli o trwałych następstwach urazu, za skutki którego odpowiedzialność ponosi pozwany zakład ubezpieczeń. W sprawie nie wykazano, aby biegli przekroczyli swoje kompetencje, czy też orzekli w sposób nielogiczny. Apelujący do żadnej z opinii nie zgłosił jakichkolwiek zastrzeżeń ani uwag. Mając powyższe na uwadze nie sposób zgodzić się z pozwanym, iż zasądzona kwota tytułem zadośćuczynieniami przekracza granice uznania sędziowskiego, czy też, że zadośćuczynienie jest rażąco wygórowane, podczas gdy pozostaje wyważone w okolicznościach sprawy.

Ustalona kwota zadośćuczynienia zasądzona w wyroku Sądu I instancji odpowiada, zdaniem Sądu Okręgowego, rozmiarowi doznanej przez powódkę krzywdy. Zarzuty podnoszone w tym zakresie przez pozwanego w treści apelacji nie mogły zostać uwzględnione i stanowiły nic innego jak polemikę z prawidłową oceną Sądu Rejonowego zasadności dochodzonego roszczenia w zakresie zadośćuczynienia.

Nietrafny okazał się również zarzut naruszenia art. 481 § 1 k.c. oraz art. 817 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r., o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2214) przez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż odsetki od przyznanej na rzecz powódki kwoty zadośćuczynienia winny być liczone od dnia wcześniejszego, niż od dnia wyrokowania w sprawie.

Należy odrzucić przedstawione przez skarżącego zapatrywanie
o słuszności zasądzania odsetek od świadczenia odszkodowawczego dopiero od chwili wyrokowania. Sąd II instancji rozpoznający sprawę niniejszą podziela dominujące w orzecznictwie stanowisko, zgodnie z którym, jeżeli zobowiązany do spełnienia świadczenia odszkodowawczego nie spełnia go w terminie ustalonym zgodnie z art. 455 k.c., bądź wynikającym z przepisu szczególnego, poszkodowany może żądać zapłaty odsetek ustawowych od dnia opóźnienia począwszy od upływu tego terminu, w zakresie, w jakim zasądzone na jego rzecz odszkodowanie należało mu się już w tym dniu. Jeżeli zaś sąd ustali, że żądane odszkodowanie w całości lub w części odpowiada rozmiarowi szkody powstałej dopiero po tym dniu i istniejącej w chwili wyrokowania, uzasadnione jest zasądzenie odsetek od całości lub części tego świadczenia właśnie od tej daty (tak np. w wyroku z dnia 8 marca 2013 r., III CSK 192/12, niepubl., w wyroku z dnia 3 marca 2017 r., I CSK 213/16, niepubl. lub w wyroku SN z dnia 9 września 2022 r., (...) 858/22, niepubl.).

Podnieść należy, że obecnie odsetki za opóźnienie pełnią głównie funkcję kompensacyjną, stanowiąc wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy i nie pełnią już raczej funkcji waloryzacyjnej. W tych okolicznościach nie ma ważkich powodów, które przemawiałyby za odstąpieniem od zasady wyrażonej w art. 455 k.c., zwłaszcza wówczas, gdy pomiędzy datą zgłoszenia szkody a orzeczeniem sądu nie ma wielkiej przestrzeni czasowej. Trzeba też mieć na uwadze treść art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2277 ze zm.), z której wynika, że pozwany powinien spełnić świadczenie w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody.

W niniejszej sprawie, w piśmie z dnia 16 października 2017 roku skierowanym do Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., pełnomocnik A. R. zgłosił szkodę na osobie wynikającą ze zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017 roku oraz wezwał pozwaną do wypłaty na rzecz A. R. w terminie 30 dni: kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 1.980 zł tytułem odszkodowania na zwiększone potrzeby – koszty opieki osób trzecich. Pismo zostało doręczone Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. w dniu 23 października 2017 roku.

W związku z powyższym, od dnia 23 listopada 2017 roku pozwana pozostawała w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia w zakresie żądanych kwot. Słusznie zatem Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki odsetki ustawowe od kwoty 30.000 zł zadośćuczynienia oraz od kwoty 1.588 zł z tytułu kosztów opieki osób trzecich od dnia 23 listopada 2017 roku do dnia zapłaty.

Ponieważ na rozprawie w dniu 8 marca 2022 roku pełnomocnik powódki rozszerzył powództwo do kwoty 45.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 listopada 2017 roku, a odpis tego pisma doręczono pełnomocnikowi pozwanej w dniu 14 marca 2022 roku, odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 15.000 zł należało zasądzić od dnia 15 marca 2022 roku do dnia zapłaty, tak jak uczynił to Sąd I instancji.

Mając na uwadze powyższe, na mocy art. 385 k.p.c., apelacja pozwanego jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i zasądził od przegrywającego spór pozwanego na rzecz powoda kwotę 1800 zł. Na kwotę tą złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika powoda, ustalone stosownie do § 2. pkt 1) w zw. z § 10. ust. 1 pkt 1) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. - Dz. U. z 2018 roku, poz. 265).