Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 października 2022 r. Sąd Rejonowy w Pabianicach w sprawie z powództwa J. D. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o odszkodowanie, zadośćuczynienie i rentę:

1.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz J. D. kwotę 37 275 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz J. D. kwotę 18 632,40 zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty;

3.  oddalił powództwo w pozostałej części;

4.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz J. D. kwotę 5 821,02 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

5.  nakazał ściągnąć od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Pabianicach kwotę
1 603 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

6.  nie obciążył powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Apelację od tego wyroku wniosła pozwana, zaskarżając go w części, tj. w punkcie 1 w części zasądzającej od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę w wysokości powyżej kwoty 17 275,00 złotych z odsetkami, tj. w zakresie kwoty w wysokości 20 000,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty oraz punkcie IV i V wyroku rozstrzygających o kosztach procesu. Zaskarżonemu orzeczeniu skarżąca zarzuciła naruszenie:

1.  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 232 k.p.c. i art. 233 § 1 k.p.c., poprzez błędną ocenę materiału dowodowego, dokonaną z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów oraz dokonanie oceny dowodów w sposób sprzeczny z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a co za tym idzie, sprzeczność ustaleń Sądu I instancji z zebranym w przedmiotowej sprawie materiałem dowodowym, tj.

a.  uznanie, że opinie zasadnicza oraz uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu pulmonologii dr n.med. J. G. (1) sporządzone zostały w sposób rzetelny i profesjonalny, a w związku z tym mogą stanowić podstawę do ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, podczas gdy prawidłowa ocena opinii biegłego winna doprowadzić Sąd do przekonania, że wnioski wskazanych opinii są dowolne, nielogiczne, oderwane od okoliczności przedmiotowej sprawy a w konsekwencji potwierdzają jako następstwo urazu w postaci stłuczenia płuc wysięk płynu do jamy opłucnej lewej oraz powstanie zrostów opłucnowych spłycających lewy kąt przeponowo - żebrowy bowiem:

b.  po analizie dokumentacji medycznej oraz przeprowadzonym badaniu biegły uznał, iż na skutek wypadku powód doznał tępego urazu klatki piersiowej, który skutkował złamaniem żebra V lewej połowy klatki piersiowej, stłuczeniem grzbietowych partii obu płuc oraz wysiękiem niewielkiej objętości płynu do lewej jamy opłucnowej, co skutkowało stałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 10% z punktu 61 a Tabeli, gdy tymczasem stłuczenie płuc, którego doznał powód, było powierzchowne i nie pozostawiło żadnego uszczerbku, a płyn obecny był w lewej jamie opłucnowej już w trakcie badania TK wykonanego w dniu zdarzenia co wskazuje na przewlekłe zmiany o etiologii chorobowej;

c.  biegły wskazał, iż nie stwierdza u powoda cech niewydolności krążenia, a występujące u powoda przesieki płynu do lewej jamie opłucnej są wyłącznie konsekwencją wypadku, gdy tymczasem powód leczył się już przed zdarzeniem z dnia 25 września 2019 r. z powodu niewydolności krążeniowej, która to przypadłość mogła spowodować zastoje krwi w płucach i okresowe wysięki do jamy opłucnej;

d.  biegły wskazał, iż skrajna otyłość powoda ( (...) 43,2) nie musi wpływać na parametry wentylacyjne płuc, gdy tymczasem zgodnie z wiedza medyczną tak chorobliwa otyłość może być powodem całkowitej, hiperkapnicznej niewydolności oddechowej;

2.  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 235 ² § 1 pkt 5) k.p.c. i art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. i art. 286 k.p.c. poprzez pominięcie wniosków pozwanej o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu pulmonologii celem potwierdzenia, iż przewlekłe leczenie pulmonologiczne powoda nie ma związku z wypadkiem z dnia 25 września 2019 r., a jest konsekwencją szeregu czynników o etiologii chorobowej, co winno doprowadzić Sąd do przekonania, że istnieją uzasadnione powody do zweryfikowania prawidłowości stanowiska biegłego dr n.med. J. G. (1) ;

3.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 361 § 1 k.c. w związku z art. 445 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie w/w przepisów i w konsekwencji uznanie, iż uzasadnionym jest przyznanie na rzecz powoda zadośćuczynienia za krzywdę w łącznej wysokości 80 000,00 zł (w tym 37 275,00 zł przyznane wyrokiem i 42 725,00 zł w likwidacji), w sytuacji gdy dolegliwości pulmonologiczne odczuwane przez powoda stanowią następstwo postępującego procesu chorobowego i jako taka nie pozostają w normalnym związku przyczynowo - skutkowym ze zdarzeniem z dnia 25 września 2019 r.

W konsekwencji podniesionych zarzutów pozwana wniosła o zmianę wyroku w zaskarżone części i oddalenie powództwa w zaskarżonej części tj. poprzez oddalenie pozwu w zakresie kwoty w wysokości 20 000,00 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych za obydwie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego.

Ponadto pozwana wniosła o rozpoznanie przez Sąd Okręgowy na podstawie art. 380 k.p.c. postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 22 października 2021 r. o pominięciu wniosku dowodowego pozwanej o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu pulmonologii, wnosząc jednocześnie o dopuszczenie i przeprowadzenie na podstawie art. 382 w zw. z art. 391 § 1 w zw. z art. 227 k.p.c. i art. 286 k.p.c. dowodu z opinii innego biegłego z zakresu pulmonologii na okoliczności wskazane w tezie dowodowej wskazanej dla biegłego dr n.med. J. G. (1). W uzasadnieniu pozwana wskazała, że potrzeba dopuszczenia i przeprowadzenia w/w dowodu na obecnym etapie postępowania wynika z faktu, iż Sąd I instancji pominął wniosek dowodowy pozwanej o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu pulmonologii, pomimo, że wnioski opinii zasadniczej biegłego sądowego J. G. (1) nie uwzględniały chorobowej etiologii dolegliwości pulmonologicznych odczuwanych przez powoda, tym samym istnieją uzasadnione wątpliwości co do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności ustalenia powypadkowego zakresu następstw zdarzenia na zdrowiu powoda;

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji jako bezzasadnej oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2024 roku Sąd Okręgowy pominął dowód zgłoszony w apelacji pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Na wstępie należy wskazać, iż Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne. Zdaniem Sądu Okręgowego wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu i jako taki musi się ostać. Podniesione przez apelującą zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.

Wobec sformułowania przez skarżącą zarzutów naruszenia przepisów prawa materialnego oraz przepisów postępowania, należało odnieść się do zarzutów naruszenia przepisów procedury w pierwszej kolejności, gdyż wnioski w tym zakresie z istoty swej determinują rozważania, co do kolejnych zarzutów apelacyjnych. Jedynie nieobarczone błędem ustalenia faktyczne, będące wynikiem należycie przeprowadzonego postępowania, mogą być bowiem podstawą oceny prawidłowości kwestionowanego rozstrzygnięcia w kontekście twierdzeń o naruszeniu przepisów prawa materialnego.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 235 ² § 1 pkt 5) k.p.c. i art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. i art. 286 k.p.c. wskazać należy, że nie zachodzi podstawa do uzupełnienia postępowania dowodowego przeprowadzonego przed Sądem I instancji w zakresie wskazanym w apelacji. Dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, gdyż korzysta się z niego
w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych, czy też z opinii instytutu w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art. 286 k.p.c. sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi taka potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności. Samo niezadowolenie strony z oceny przedstawionej przez biegłych nie uzasadnia potrzeby dopuszczenia przez sąd dowodu z opinii innych biegłych (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2009 r, II UK 47/09, LEX nr 559955). Prawidłowo zatem Sąd Rejonowy oddalił wniosek o dopuszczenie kolejnego biegłego, w sytuacji kiedy dopuszczony w sprawie biegły J. G. wprost wskazał, że obecność płynu wysiękowego w jamie opłucnej poszkodowanego była wynikiem urazu a nie niewydolności krążenia. Pozwana nie wykazała żadnych okoliczności uzasadniających powołanie innego biegłego pulmonologa. Zarzuty pozwanej nie dotyczyły konieczności wyjaśnienia kwestii medycznych, co do których biegły pulmonolog nie zająłby już przekonującego stanowiska na piśmie. W ocenie Sądu twierdzenia pozwanej wynikają z odmiennej aniżeli ta dokonana przez biegłego ocena stwierdzonych u powoda skutków wypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, iż podstawą zakwestionowania opinii nie może być wyłącznie fakt, iż treść wydanej w sprawie opinii nie jest zbieżna z zapatrywaniami oraz stanowiskiem w sprawie danej strony. Nie można kwestionować opinii tylko dlatego, że w istocie strona nie jest zadowolona z opinii przedstawionej przez dotychczasowego biegłego. Jak słusznie wskazuje się w judykaturze, opowiedzenie się za odmiennym stanowiskiem oznaczałoby bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by upewnić się, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona kwestionująca. Opinia kolejnego biegłego pulmonologa nie wniosłaby nowych istotnych informacji dla rozstrzygnięcia sprawy, a spowodowałyby jedynie zbędne przedłużenie postępowania w sprawie. Z takich samych powodów Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2024 r., pominął zawarty w apelacji wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych - z uwagi na jego nieprzydatność.

Zarzuty naruszenia art. 232 k.p.c. i art. 233 § 1 k.p.c. nie zasługiwały na uwzględnienie. Formułując zarzut uchybienia art. 233 k.p.c., odnoszący się do błędów w ocenie materiału dowodowego, konieczne jest wskazanie, który dowód został nieprawidłowo oceniony przez niezasadne danie mu wiary czy przypisanie mocy dowodowej bądź też przez bezpodstawną odmowę obdarzenia go przymiotem wiarygodności, czy mocy dowodowej. Zarzut ten mógłby zostać uwzględniony tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając, a także w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 maja 2022 r., I ACa 107/21, Legalis nr 2712599, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 czerwca 2022 r., I ACa 771/21, Legalis nr 2712624).

Wskazać należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, a dokonana ocena dowodów nie budzi żadnych zastrzeżeń pod kątem jej zgodności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. W uzasadnieniu zaskarżonego uzasadnienia w sposób logiczny i szczegółowy wskazano, na jakich dowodach oparł się Sąd ustalając stan faktyczny sprawy. Sąd I instancji wskazał, iż do oceny skutków wypadku dla zdrowia powoda posłużył się opiniami biegłych sądowych z zakresu ortopedii, pulmonologii, interny i psychiatrii. Strona pozwana zakwestionowała opinię biegłego z zakresu pulmonologii dr n. med. J. G. (1) zarówno zasadniczą jak i uzupełniającą. W ocenie Sądu Okręgowego opinie te należało uznać za prawidłowe i przydatne. Opinie biegłego sądowego J. G. (1) są bowiem rzeczowe, logiczne i odpowiadają na pytania Sądu oraz strony pozwanej. Biegły sądowy ustosunkował się do wszystkich zarzutów do opinii głównej, co znalazło odzwierciedlenie w pisemnej opinii uzupełniającej. Konkluzja opinii uzupełniającej sprowadzała się do podtrzymania opinii głównej, która stanowiła podstawę ustaleń faktycznych Sądu orzekającego. Biegły wskazał, iż w przebiegu skrajnej niewydolności krążenia są możliwe przesieki płynu do jam opłucnowych, jednakże taka sytuacja nie zachodzi w przypadku powoda, natomiast z dokumentacji medycznej nie wynika, aby miała kiedykolwiek miejsce w przeszłości. Jak wynika z treści opinii, bezpośrednio po wypadku u powoda badaniem TK klatki piersiowej, oprócz złamania V żebra lewej połowy klatki piersiowej stwierdzono stłuczenie obu płuc po stronie grzbietowej (nie powierzchniowe stłuczenie na co wskazuje strona pozwana) oraz niewielką objętość płynu w lewej jamie opłucnowej. Biegły w opinii uzupełniającej stwierdził, że płyn w lewej jamie opłucnowej - prawdopodobnie o charakterze niewielkiego krwiaka - miał charakter pourazowy i towarzyszył stłuczeniu płuc. Nadto, biegły J. G. wskazał, że co do zasady płyn przesiękowy w jamach opłucnowych w przebiegu skrajnej niewydolności krążenia występuje symetrycznie - w obu jamach opłucnowych. W przypadku powoda płyn był zlokalizowany w lewej jamie opłucnowej. co korespondowało ze złamaniem żebra tej samej połowy klatki piersiowej ( str. 2 opinii uzupełniającej). Co więcej, biegły na potwierdzenie ww. tezy wskazał, że trwałym następstwem uprzątania przez organizm płynu - prawdopodobnie krwiaka - z lewej jamy opłucnowej są zrosty opłucnowe spłycające lewy kąt przeponowo - żebrowy powoda. Mają one charakter nieodwracalny i zdaniem biegłego uzasadniają ustalenie stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10 %. Podsumowując, wbrew stanowisku apelującego ustalenia dokonane przez Sąd pierwszej instancji znajdują pełne odzwierciedlenie w zgromadzonym materiale dowodowym. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy w oparciu o opnie biegłego ustalił zakres obrażeń, wysokość uszczerbku na zdrowiu, jakich doznał powód w wyniku wypadku.

W ocenie Sądu Odwoławczego kwotę 80.000 złotych można uznać za rzeczywiście odpowiadającą wymogowi odpowiedniości w stosunku do rozmiarów krzywdy, o jakiej mowa w art. 445 k.c.. Zatem zarzut naruszenia prawa materialnego należy uznać za bezzasadny. Zadośćuczynienie jest formą rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej i obejmuje swoim zakresem wszelkie cierpienia fizyczne i psychiczne, które nie mogą być bezpośrednio przeliczane na pieniądze, charakter szkody niemajątkowej decyduje, bowiem o jej niewymierności, zaś pojęcie odpowiedniej sumy zadośćuczynienia użyte w artykule 445 k.c. ma charakter niedookreślony. Istotne jest nadto, że zadośćuczynienie ma charakter jednorazowy, winno zatem uwzględniać w sposób całościowy wszystkie cierpienia psychiczne i fizyczne, zarówno już doznane jak i te, które mogą powstawać w przyszłości. Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych ustawowych kryteriów jakie należy uwzględnić przez ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego. Przyznanie poszkodowanemu zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 k.c. należy od uznania sądu. Nie oznacza to jednak, że Sąd może przyznać dowolną kwotę zadośćuczynienia. Przyznając zadośćuczynienie sąd powinien wziąć pod uwagę całokształt okoliczności sprawy i kierować się wypracowanymi przez judykaturę kryteriami ustalania wysokości zadośćuczynienia. W orzecznictwie SN wymienione są najczęściej takie kryteria jak: stopień nasilenia cierpienia fizycznego, długotrwałość leczenia i rehabilitacji, rozmiar kalectwa, trwałość uszczerbku na zdrowiu, wpływ odniesionych obrażeń na życie prywatne i społeczne, utrata możliwości wykonywania pracy, uprawianie sportu, poczucie bezradności życiowej, cierpienia psychiczne, utrata perspektyw na przyszłość. W judykaturze powszechnie prezentowany jest również pogląd, według którego wysokość zadośćuczynienia z jednej strony powinna przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość czyli pełnić funkcję kompensacyjną, a z drugiej strony musi być utrzymana w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnej stopie życiowej społeczeństwa. Należy mieć również na uwadze, że skoro określenie wysokości zadośćuczynienia stanowi istotne uprawnienie sądu merytorycznie rozstrzygającego sprawę w pierwszej instancji korygowanie przez Sąd II instancji wysokości zasądzonego zadośćuczynienia jest uzasadnione tylko wówczas gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy mających wpływ na jego wysokość jest ono niewspółmiernie nieodpowiednie, jako rażąco wygórowane lub rażąco niskie.

Wysokość przyznanego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę jest ocenna, a przy jego ustalaniu sądy zachowują duży zakres swobody. Dlatego strona może skutecznie zakwestionować jego wysokość tylko wtedy, kiedy nieproporcjonalność do wyrządzonej krzywdy jest wyraźna lub rażąca (por. wyrok SN z dnia 8 sierpnia 2007 r., sygn akt I CSK 165/07). Wskazać należy, iż taka sytuacja w sprawie niniejszej nie wystąpiła. Sąd Rejonowy poczynił trafne ustalenia odnośnie uszczerbku na zdrowiu powoda, zakresu cierpień, indywidualizując jego sytuację przez szczegółowe przedstawienie doznanych przez niego urazów, leczenia i rehabilitacji jakim musiał się poddać, okresu ich trwania. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, iż wypadek spowodował znaczne utrudnienia w zakresie narządów ruchu i powoda. W niniejszej sprawie powód przed wypadkiem powód pewne trudności w poruszaniu się, lecz był osobą samodzielną i pracował. Natomiast, w wyniku wypadku musiał poddać się leczeniu szpitalnemu, poddany został zabiegowi operacyjnemu , zmuszony był zażywać leki oraz korzystać z pomocy osób trzecich. Sąd I instancji zasadnie więc uznał, iż zakres cierpień fizycznych oraz doznane urazy znacząco wpłynęły na obniżenie przez długi czas komfortu jego życia i ograniczyły funkcjonowanie w zakresie codziennych czynności. Wskazać należy, że wypadek miał również wpływ na sferę psychiczną powoda skutkującą koniecznością podjęcia leczenia psychiatrycznego i zażywania leków psychotropowych. Reasumując Sąd Rejonowy słusznie uznał, że zakres doznanej przez powoda krzywdy w związku z wypadkiem drogowym z dnia 25 września 2019 roku uzasadniał przyznanie powodowi zadośćuczynienia w łącznej kwocie 80.000 zł i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 37.275 zł ponad wypłaconą przez pozwanego w postepowaniu likwidacyjnym kwotę 42.725 zł.

Podsumowując powyższy wywód stwierdzić należy, iż wywiedziona przez pozwaną apelacja nie zawierała zarzutów, mogących podważyć rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego i w konsekwencji podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. 2023 r. poz. 1964), zasądzając od pozwanej na rzecz powoda J. D. kwotę 1.800 zł. Odsetki ustawowe za opóźnienie naliczane od kosztów procesu zostały zasądzone od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty stosownie do dyspozycji art. 98 § 1 ¹ k.p.c.