Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 listopada 2021 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi w sprawie z powództwa P. K. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 7.204,24 zł

1.  zasądził od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz P. K. kwotę 2.953,17 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 marca 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części;

3.  zasądził od P. K. na rzecz Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 584,14 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazał zwrócić ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi tytułem niewykorzystanych zaliczek na poczet wynagrodzenia biegłego:

a) na rzecz P. K. kwotę 168,59 zł z zaliczki zaksięgowanej pod pozycją 500044059741;

b) na rzecz Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 401,70 zł z zaliczki zaksięgowanej pod pozycją 500044533153;

5.  nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych:

a) od P. K. z roszczenia zasądzonego w punkcie 1. wyroku kwotę 59 zł;

b) od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 41 zł.

Apelację od tego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w części, to jest w zakresie punktu 2 oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania z punktów 3 i 5.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucił:

1)  naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez bezzasadną odmowę wiarygodności zeznaniom powoda i niedokonanie należytej oceny złożonej w sprawie opinii biegłego T. S. oraz utrwalonego kamerą zamieszczoną w samochodzie powoda filmu ze zdarzenia, co do przyczynienia się powoda do powstanie szkody,

2)  obrazę przepisu art. 362 k.c. poprzez jego błędną wykładnię, wyrażającą się w przyjęciu 50% współczynnika przyczynienia się powoda P. K. do powstania szkody, a ponadto przez brak uwzględnienia (nawet przy przyjęciu przyczynienia się powoda do powstania szkody), że własnym zachowaniem, to jest przez wybór warsztatu, który dokonał naprawy za wynagrodzeniem niższym niż średnie na rynku - sam działał w celu minimalizacji rozmiaru szkody

W konsekwencji podniesionych zarzutów powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 7.204,24 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 16 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, jak również zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania przed Sądem I i II instancji.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwany wniósł o jej oddalenie w całości jako bezzasadnej i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Na wstępie należy wskazać, iż Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne.

Zdaniem Sądu Okręgowego wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu i jako taki musi się ostać. Podniesione przez apelującą zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy uznał za niezasadny zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

Zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. byłby skuteczny tylko wówczas, gdyby apelujący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, LEX nr 172176). Prawidłowo skonstruowany zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. powinien być połączony z zarzutem błędnych ustaleń faktycznych. W apelacji powinno zostać zatem wyjaśnione, które dowody, w jakim zakresie i dlaczego, zdaniem strony skarżącej, zostały przez Sąd ocenione z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji, które ustalenia faktyczne tego Sądu są wadliwe i jakie powinny być ustalenia prawidłowe, ewentualnie jakich ustaleń zabrakło w zaskarżonym wyroku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 grudnia 2016 r., sygn. akt I ACa 719/16, LEX nr 2200318). Tym wymogom nie odpowiada apelacja strony pozwanej.

Wskazać bowiem należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, a dokonana ocena dowodów nie budzi żadnych zastrzeż pod kątem jej zgodności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.

Wbrew przekonaniu apelującego, odmowa wiarygodności zeznaniom powoda nie była bezzasadna. Sąd Rejonowy szczegółowo wskazał, w jakim zakresie nie dał wiary depozycjom powoda, jak również uzasadnił powody, dla których uznał je za wiarygodne. Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że zeznania te były sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym, w szczególności ze złożonym do akt sprawy nagraniem przebiegu zdarzenia. Jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie, dowód z przesłuchania strony jest subsydiarnym środkiem dowodowym, co wiąże się z faktem, że podmiot, którego bezpośrednio dotyczy wynik postępowania, bywa z reguły zainteresowany konkretnym korzystnym dla siebie rozstrzygnięciem sporu. Zeznającego cechuje często emocjonalne podejście do sprawy, które utrudnia dokonanie obiektywnej oceny i analizy postrzeganych zdarzeń. Powstaje także zwiększone ryzyko świadomego lub nawet nieświadomego zniekształcania lub zatajania faktów. Niezależnie od stopnia uczciwości strony oderwanie się od postrzegania sprawy przez pryzmat własnych interesów może nastręczać trudności (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 13 lutego 2015 r., I ACa 1664/14, LEX nr 1679950). Skoro zatem subiektywny dowód, jakim jest zeznanie strony stoi w sprzeczności z obiektywnym, niekwestionowanym przez strony dowodem z nagrania przebiegu zdarzenia, zeznania strony w tym zakresie jawią się jako niewiarygodne.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej i należytej oceny złożonej w sprawie opinii biegłego T. S. oraz utrwalonego nagrania ze zdarzenia. Wskazane dowody są obiektywne. Nagranie przedłożone do sprawy stanowiło wierny zapis przedmiotowego zdarzenia. Jakość nagrania nie pozostawiała wątpliwości co do utrwalonych na nich zachowań kierującego samochodem marki S., jak również dawała podstawę do przyjęcia, że powód mógł obserwować zachowanie kierującego i odpowiednio na nie reagować. Sąd Rejonowy, na podstawie zebranych dowodów doszedł do słusznego przekonania, że do zdarzenia doszło w czasie manewru zmiany pasa ruchu wykonywanego przez kierującego samochodem marki S.. Bezpośrednio przed zderzeniem kierujący pojazdem marki S. poruszał się z włączonym prawym kierunkowskazem, zbliżając się do prawej krawędzi pasa jednak przez dłuższy czas nie dokonał manewru zmiany pasa. Od czasu do czasu hamował, jednak w dalszym ciągu sygnalizował zamiar zmiany pasa ruchu. Wówczas powód podjął decyzję o podjęciu manewru wyprzedzenia kierującego pojazdem marki S.. Jak słusznie ustalił Sąd Rejonowy, w oparciu o opinię biegłego, bezpośrednią przyczyną przedmiotowego zdarzenia drogowego było nieprawidłowe zachowanie kierującego marki S., który nie zastosował się do zasad ruchu drogowego, w tym art. 22 ust. 1 i 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym i podczas zmiany pasa ruchu nie zachował szczególnej ostrożności oraz nie ustąpił pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie, na który zamierzał wjechać. W świetle powołanych przepisów, powód zgodnie z zasadami ruchu drogowego miał pierwszeństwo przed zmieniającym pas ruchu pojazdem marki S.. Jednakże, stosownie do art.24 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, powód podejmując manewr wyprzedzania zobowiązany był do zachowania szczególnej ostrożności. Ponadto, zgodnie z art. 3 ust. 1 powołanej ustawy, kierujący samochodem S. obowiązany był zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność i unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego oraz mogącego narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie. Z kolei, stosownie do art. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, uczestnik ruchu ma prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania. Mając na uwadze powyższe, w świetle opinii biegłego, powód obserwując dotychczasowy tor ruchu samochodu marki S., który od dłuższego czasu zbliżał się z niemalże ze stałą poprzeczną prędkością do prawej krawędzi jezdni, a nawet rozpoczął sygnalizowanie zamiaru zmiany pasa ruchu, powinien wkalkulować w taktykę i technikę jazdy prawdopodobieństwo, że kierujący pojazdem marki S. nie dokona gwałtownej zmiany tego toru jazdy, co poskutkuje brakiem możliwości utrzymania bezpiecznej odległości w czasie wyprzedzania od zbliżającego się S.. W takich okolicznościach powód powinien zaniechać kontynuowania wyprzedzania, co pozwoliłoby mu na uniknięcie kolizji. Zgodnie z opinią biegłego, gdyby powód zaniechał manewru wyprzedania, wobec niepokojącego zachowania kierującego pojazdem marki S., do zdarzenia by nie doszło. Ponadto, ewentualne użycie przez powoda sygnału dźwiękowego ostrzegającego kierującego samochodem marki S., mogłoby pozwolić uniknąć przedmiotowego zdarzenia, jednak powód takiego zachowania zaniechał. Uświadomiłoby to sprawcy zdarzenia popełniany błąd i mógłby on zaniechać wykonywania manewru zmiany pasa ruchu. Z opinii biegłego jednoznacznie wynika, że powód miał możliwość obserwacji położenia pojazdu marki S. z punktu widzenia fotela kierowcy. Wskazane powyżej zachowania P. K. stanowiły przyczynienie się do powstania szkody.

Nadto, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd Rejonowy słusznie ustalił, że po zetknięciu się pojazdów, powód wykonał gwałtowny manewr skrętu w lewo doprowadzając do zepchnięcia pojazdu marki S. całkowicie na lewy pas ruchu. Biegły T. S. w sposób wyraźny i jednoznaczny wskazał, że takie zachowanie powoda doprowadziło do zwiększenia sił wzajemnego oddziaływania pojazdów, a w konsekwencji zwiększyło głębokość deformacji elementów nadwozi obu pojazdów. Z treści opinii biegłego wynika, że w chwili zetknięcia się pojazdów nie istniała potrzeba podjęcia tak gwałtownego manewru korygującego tor jazdy, jaki wykonał kierujący pojazdem S.. Kierujący pojazdem S. łagodnie zmieniał pas ruchu, nadto w miejscu zdarzenia szerokość pasa ruchu wynosiła 3,5 m. Nie istniało zatem ryzyko zepchnięcia pojazdu marki S. na prawy krawężnik. Natomiast powód podjął na tyle silny manewr skrętu w lewo, że w kontakcie z pojazdem marki S. wjechał na lewy pas ruchu. Zaś, skutki gwałtownego skrętu w lewo po pierwszym zderzeniu były możliwe do przewidzenia dla przeciętnego kierowcy. Tym samym powód przyczynił się także do zwiększenia rozmiarów szkody.

Dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia wynikają z prawidłowo poczynionej oceny dowodów, w szczególności wiarygodnych dowodów z opinii biegłego oraz nagrania zdarzenia. Są logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego.

Podsumowując, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może się ostać.

Sąd Okręgowy nie podzielił zapatrywania skarżącego, jakoby w sprawie doszło do naruszenia art. 362 k.p.c.

Przyczynienie się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody w ujęciu art. 362 k.c. ma miejsce wówczas, gdy szkoda jest skutkiem nie tylko zdarzenia, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy innego podmiotu, ale także zachowania się samego poszkodowanego. Dla zastosowania art. 362 k.c. konieczne jest istnienie normalnego związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem poszkodowanego a szkodą (art. 361 § 1 k.c.).

W niniejszej sprawie, o czym była już mowa wyżej, powód przyczynił się zarówno do powstania, jak i zwiększenia szkody. Taktyka i technika prowadzenia pojazdu przez powoda nie była prawidłowa, nie zachował szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru wyprzedzania, nie zareagował odpowiednio na zachowanie sprawcy szkody, który sygnalizował zamiar zmiany pasa ruchu na pas, po którym poruszał się powód i zbliżył się do krawędzi swego pasa. Jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy, powód jest zawodowym kierowcą, który świadczy usługi przewodu osób jako taksówkarz, zatem wymagana jest od szczególna rozwaga i umiejętność oceny i reagowania na zachowanie innych kierowców. Zachowanie kierującego samochodem marki S. było widoczne dla powoda, jak również nie było nagłe, a mimo tego powód zdecydował się na wykonanie w takich warunkach manewru wyprzedzania. Choć bezpośrednią przyczyną zaistnienia zdarzenia było nieprawidłowe zachowanie kierującego samochodem marki S., powód miał możliwość uniknięcia zdarzenia poprzez hamowanie, zaniechanie wykonania manewru wyprzedzania czy choćby użycie sygnału dźwiękowego celem zwrócenia uwagi sprawcy na jego nieprawidłowe zachowanie. Powód tymczasem zaniechał jakichkolwiek działań umożliwiających uniknięcie zdarzenia.

Ponadto, powód swym zachowaniem, przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody, bowiem wykonał nieuzasadniony manewr skrętu w lewo w celu zepchnięcia samochodu sprawcy na lewy pas. Wskazane okoliczności uzasadniają przyjęte przez Sąd Rejonowy przyczynienie się powoda do powstania szkody w 50%.

Dla oceny przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody i wynikających z niego konsekwencji nie ma znaczenia podnoszona przez apelującego okoliczność, iż powód wybrał warsztat, który dokonał naprawy za wynagrodzeniem niższym niż średnie na runku. Powód wykonywał bowiem ciążący na nim obowiązek podejmowania działań zmierzających do zminimalizowania szkody, zgodnie z art. 354 k.c. Niewątpliwym jest jednak fakt, iż w 50% za powstanie szkody odpowiedzialność ponosi powód. Gdyby bowiem powód zachował się prawidłowo, należycie obserwował drogę przed sobą i zwrócił uwagę na zachowanie kierującego samochodem marki S., mógłby uniknąć zdarzenia, a szkoda by nie powstała.

Podsumowując powyższy wywód stwierdzić należy, iż wywiedziona przez powoda apelacja nie zawierała zarzutów, mogących podważyć rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego i w konsekwencji podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.. Mając na uwadze, iż apelujący przegrał proces, a pozwany poniósł koszty związane z udziałem w postępowaniu apelacyjnym, należało zwrócić mu żądane koszty. Na koszty te składały się koszty ustanowienia pełnomocnika w sprawie w kwocie 450 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265).