Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 21 października 2021 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi:

1.  zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powódki M. S. kwotę 10.160 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 listopada 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powódki M. S. kwotę 4.625 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazał pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi kwotę 1.258,26 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

4.  nakazał zwrócić pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. z funduszy Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi kwotę 500 złotych tytułem niewykorzystanej zaliczki.

Apelację od tego rozstrzygnięcia złożyła strona pozwana zaskarżając wyrok w części tj. w zakresie punktu 1, 2 i 3 i zarzucając:

a/ naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, a w szczególności art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 278 § 1 kpc poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na fragmentarycznej i wybiórczej ocenie dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej Ł. G., w szczególności przejawiającej się uwzględnieniem wersji kosztorysu zawierającego części jakości O, a pomijającym wariant naprawy z wykorzystaniem części jakości (...) w sytuacji, gdy przedmiotowe części są produkowane w tej samej technologii i przez tych samych producentów, którzy dostarczają części na pierwszy montaż, pomijającego rabaty uważając je za nieuzasadnione, w wariancie pomijającym potrącenia (...) z tytułu wcześniejszych rozległych napraw samochodu uszkodzonego;

b/ naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia art. 327 ¹ § 1 kpc poprzez brak wskazania podstaw pominięcia wersji kosztorysu zawierającego potrącenia z tytułu wcześniejszych napraw / (...)/;

c/ naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 822 § 1 kc w zw. z art. 824 ¹ § 1 kc poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie za uzasadnione nadmierne w istocie koszty naprawy w kwocie 48.257,52 zł uwzględniające jedynie części jakości O, podczas gdy uwzględnienie wariantu kalkulacji z zastosowaniem części jakości (...) oraz rabatów również w pełni rekompensuje poniesioną szkodę z uwagi na wcześniejszą szkodowość pojazdu;

d/ naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 361 § 1 kc w zw. z art. 354 § 2 kc oraz art. 826 § 1 kc i art. 16 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych przez jego niezastosowanie i pominięcie przy określaniu uzasadnionych kosztów naprawy, że poszkodowany ma obowiązek współdziałać z ubezpieczycielem w wykonaniu zobowiązania i dążyć do minimalizacji szkody, co skutkowało przyjęciem, że uzasadnione koszty naprawy winny uwzględniać jedynie części jakości ”O”, z pominięciem części jakości (...) oraz rabatów w sytuacji, gdy pojazd był wcześniej naprawiany z wykorzystaniem części niewiadomej jakości.

W związku z tym skarżący wniósł o zmianę wyroku w zakresie zaskarżenia przez oddalenie powództwa i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w I i II instancji stosownie do wyników postępowania.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest niezasadna i podlega oddaleniu.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji, istotne dla rozstrzygnięcia, nie budzą żadnych wątpliwości. Stąd te ustalenia, jak i poczynione przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia wywody prawne Sąd odwoławczy w pełni podziela i przyjmuje za podstawę własnego rozstrzygnięcia.

Wbrew stanowisku apelującej Sąd I instancji nie dopuścił się żadnych uchybień, które musiałyby skutkować koniecznością zmiany, bądź uchylenia zaskarżonego orzeczenia.

Wskazane przez stronę pozwaną naruszenia przepisów prawa procesowego art. 233 § 1 k.p.c. oraz 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. w swojej istocie sprowadzają się do kwestii nieuwzględnienia przez Sąd I instancji przy obliczaniu wartości szkody rabatów oferowanych powodowi przez pozwanego oraz przyjęcia, że uzasadnione koszty naprawy winny uwzględniać jedynie części jakości ”O”, z pominięciem części jakości (...). Zdaniem skarżącego, pozwany stworzył powodowi wszelkie warunki do minimalizacji szkody, zatem powód w myśl zasady współdziałania stron przy wykonaniu zobowiązania winien skorzystać z rabatów oferowanych przez pozwanego, zaś w wyliczeniu kosztów naprawy winien być uwzględniony wariant kalkulacji z zastosowaniem części jakości (...) co w pełni zrekompensuje poniesioną szkodę z uwagi na wcześniejszą szkodowość pojazdu

Sąd Odwoławczy, podobnie jak Sąd I instancji, nie zgadza się ze stanowiskiem, iż należne powodowi odszkodowanie powinno uwzględniać rabat na części zamienne i materiały lakiernicze oferowane przez pozwanego oraz części (...) jako dające gwarancję prawidłowej naprawy. W orzecznictwie jednolicie przyjmowane jest, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy i czy w ogóle zamierza naprawić. Roszczenie takie należy obliczać na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych kosztów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów materiału i robocizny według cen z daty ich ustalenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 r., I CR 151/88, uchwała SN z dnia 22 kwietnia 1997 r., III CZP 14/97, wyrok SN z dnia 20 lutego 2002r. V CKN 908/00, uchwała SN z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01). Szkodą poniesioną przez poszkodowanego jest sam fakt pogorszenia stanu należącego do niego pojazdu, a wysokość szkody uzależniona jest jedynie od ekonomicznie uzasadnionych kosztów jego naprawy bez względu na to, czy naprawa ta w ogóle nastąpiła lub ma nastąpić. Szkodą nie jest poniesiony przez poszkodowanego wydatek na naprawę pojazdu, lecz szacunkowa wysokość tych wydatków, bowiem żadne przepisy prawa nie nakładają na poszkodowanego obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu. W związku z powyższym w przypadku podjęcia decyzji o wyborze sposobu naprawienia szkody poprzez wypłatę kwoty odszkodowania na rachunek poszkodowanego jako miarodajne koszty naprawy pojazdu powinny być brane pod uwagę obiektywne i uśrednione koszty części na rynku, nie zaś koszty proponowane przez podmiot wskazany przez zakład ubezpieczeń. Poszkodowany nie ma bowiem obowiązku dokonywać zakupu części lub przeprowadzać naprawy pojazdu we wskazanym warsztacie naprawczym, a do tego w konsekwencji sprowadza się argumentacja ubezpieczyciela, dowodzącego, że określone części zamienne można zakupić w cenie odpowiednio niższej we wskazanym indywidualnie podmiocie. Poszkodowany ma prawo do tego, aby za ustaloną kwotę odszkodowania móc naprawić pojazd w wybranym warsztacie naprawczym, zaś rabaty nie są elementami powszechnie obowiązujących cen na rynku części zamiennych. Jeżeli w procesie wyceny wysokości szkody przyjmuje się czynniki niewystępujące na rynku lub też występujące sporadycznie, to należy uznać, że nie jest to obiektywna wycena kosztów naprawy pojazdu. równe uzasadnionym kosztom naprawy pojazdu.

Na gruncie rozpatrywanej sprawy wątpliwości nie budzi zatem, że Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, iż uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych ,,O sygnowanych logo producenta wynosi 48.257,52 zł brutto, co za tym idzie zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda podlegała kwota 10.160 zł tytułem dalszego odszkodowania dochodzona niniejszym pozwem.

Niezasadny jest również zarzut naruszenia norm prawa materialnego wyrażonych w art. 354 § 2 k.c. i art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstaw do przypisania powodowi nielojalnego postępowania, naruszającego obowiązujące go, jako wierzyciela, wymogu współpracy z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania. Obowiązkiem poszkodowanego jest podejmowanie działań zmierzających do zminimalizowania szkody. Brak z jego strony takiego działania nie może zwiększać obowiązku odszkodowawczego osoby zobowiązanej do naprawienia szkody (wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006r. IV CSK 299/06.; z dnia 14 lutego 2002, V CKN 745/00). Obowiązek minimalizacji skutków szkody musi być jednak utrzymany i stosowany w rozsądnych granicach i nie powinien być wykorzystywany do nakłaniania poszkodowanego, by zrezygnował z realizacji przysługujących mu praw podmiotowych. Ubezpieczyciel nie ma prawa do narzucania poszkodowanemu warsztatu, w którym ma zostać dokonana naprawa pojazdu, a także stawek za prace naprawcze, czy rodzaju części zamiennych.

Pozwany w treści apelacji wskazywał, iż stworzył poszkodowanemu kompleksową możliwość współpracy umożliwiającą mu realne zmniejszenie rozmiarów szkody i nie wymagało ono od poszkodowanego angażowania środków finansowych, jak również skomplikowanych czy czasochłonnych działań, bowiem wystarczyło, by poszkodowany skontaktował się z pozwaną w celu organizacji nabycia części. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż poszkodowany, korzystając z usług wybranego przez siebie warsztatu, najczęściej nie ma wpływu na wybór dystrybutora części. W ramach działalności gospodarczej podmioty prowadzące warsztaty mogą zawierać umowy z dowolnie wybranymi przez siebie producentami czy dystrybutorami części. Umowy te często zawierają klauzule dotyczące zakazu konkurencji, a ich naruszenie skutkować może negatywnymi konsekwencjami dla zakładu naprawczego. W tych okolicznościach wskazane przez pozwanego zobowiązanie przez powoda wybranego przez siebie warsztatu do zaopatrzenia się w części zamienne u podmiotów wskazanych w kalkulacji może być niemożliwe lub znacznie utrudnione. Ponadto oczekiwanie przez pozwanego, iż powód winien ingerować w swobodę gospodarczą wybranego przez siebie warsztatu i narzucać sposób zaopatrywania w części, jest zbyt daleko idące. W konsekwencji, brak wpływu na zawierane między dostawcami części a warsztatami naprawczymi umowy, może prowadzić do tego, iż poszkodowany, aby uzyskać oferowane rabaty musiałby szukać warsztatu, który będzie akceptował narzucone warunki.

Bezzasadny jest również zarzut naruszenia art. 822 § 1 k.c. w zw. (...) § 1 k.c. ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne w granicach odpowiedzialności sprawczej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.). Przy czym suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być jednak wyższa od poniesionej szkody (art. 824 § 1 k.c.). W niniejszej sprawie szkodę stanowi uszkodzenie pojazdu powoda, a jej naprawienie może nastąpić przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniędzy niezbędnej do restytucji pojazdu sprzed szkody. Wypłata odszkodowania nie jest uzależniona od dokonania jej naprawy przez poszkodowanego, a tym samym poszkodowany nie ma obowiązku wykazania się rzeczywistymi kosztami, jakie poniósł w związku z naprawą pojazdu, wystarczającym jest bowiem wykazanie, iż poniesienie takowych kosztów jest ekonomicznie uzasadnione. W orzecznictwie dominuje stanowisko, że roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00, Legalis Nr 315880, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 lutego 2007 r., I ACa 1179/06, LEX Nr 298601). Obowiązek wypłaty odszkodowania powstaje bowiem z chwilą wyrządzenia szkody i jest niezależny od tego czy poszkodowany w ogóle zamierza pojazd naprawić ( por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, LEX Nr 49443). Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela powyższe stanowiska.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy oddalił wniesioną przez pozwanego apelacj ę, na podstawie art. 385 k.p.c., jako całkowicie bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 265) zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę po 1.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.